ΕΚΠΑ: Το μοναδικό Ελληνικό Πανεπιστήμιο που σπάει το φράγμα των 200 καλύτερων Πανεπιστημίων για το 2025

Την 191η θέση στον κόσμο καταλαμβάνει για το 2025 το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, σύμφωνα με τον διεθνώς αναγνωρισμένο πίνακα κατάταξης «Performance Ranking of Scientific Papers for World Universities». Πρόκειται για μία από τις πλέον σημαντικές παγκόσμιες κατατάξεις, η οποία βασίζεται και αξιολογεί την ποιότητα, ποσότητα και επιδραστικότητα του ερευνητικού έργου των Ιδρυμάτων παγκοσμίως. Με αυτή τη διάκριση το Πανεπιστήμιο Αθηνών γίνεται το μοναδικό ελληνικό πανεπιστήμιο που σπάει το φράγμα των top 200 Πανεπιστημίων σε μία από τις επτά διεθνώς αναγνωρισμένες και ευρύτατα αποδεκτές παγκόσμιες κατατάξεις συνολικής πολυκριτηριακής αξιολόγησης .

Παράλληλα το Πανεπιστήμιο Αθηνών καταλαμβάνει καταλαμβάνει την 1^η Θέση μεταξύ των εννέα (9) Ελληνικών Πανεπιστημίων και δύο (2) Κυπριακών Πανεπιστημίων που συμπεριλαμβάνονται στον συγκεκριμένο πίνακα κατάταξης, (Βλ. Πίνακα 1). Πιο συγκεκριμένα στην 2^η θέση στην Ελλάδα και την 374^η θέση παγκοσμίως βρίσκεται το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, και ακολουθούν το Πανεπιστήμιο Κρήτης στις θέσεις 601-650, το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων στις θέσεις 751-800, το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας στις θέσεις  801-850, το Πανεπιστήμιο Πατρών στις θέσεις 851-900, και το Πολυτεχνείο Κρήτης στις θέσεις 1151-1200.  Το Πανεπιστήμιο Κύπρου βρίσκεται στις θέσεις 751-800 και το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου στις θέσεις 901-950.

Πίνακας 1: Η θέση του ΕΚΠΑ και των υπόλοιπων ελληνικών και κυπριακών Πανεπιστημίων την τελευταία τριετία στον Πίνακα Κατάταξης «Performance Ranking of Scientific Papers for World Universities»

Πηγή: Performance Ranking of Scientific Papers for World Universities

Επιπρόσθετα της συνολικής κατάταξης, ο συγκεκριμένος φορέας περιλαμβάνει κατατάξεις σε 6 ευρύτερα επιστημονικά πεδία (fields), καθώς και σε 27 συγκεκριμένα επιστημονικά αντικείμενα (subjects). Και εδώ το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών έχει επιτύχει σημαντικές διακρίσεις έχοντας συμπεριληφθεί στα κορυφαία Πανεπιστήμια στα πέντε από τα έξι επιστημονικά πεδία . Ιδιαίτερη μνεία θα πρέπει να γίνει στο επιστημονικό πεδίο της Ιατρικής το οποίο τοποθετείται στην 102^η θέση στον κόσμο.

Στην κατάταξη των επιμέρους επιστημονικών αντικειμένων το Πανεπιστήμιο Αθηνών έχει συμπεριληφθεί  και αξιολογηθεί θετικά, δηλαδή σε θέσεις κάτω από την θέση 500, σε 15 από τα 27 αντικείμενα της Κατάταξης. Μεταξύ των επιστημονικών αντικειμένων που διακρίθηκαν ιδιαίτερα στην κατάταξη, αναφέρουμε την Ανοσολογία η οποία  βρίσκεται στην 85^η θέση παγκοσμίως, την Κλινική Ιατρική στην 96η θέση, τη Φαρμακευτική – Τοξικολογία στην 102^η θέση.

Αξιοσημείωτη η άνοδος του επιστημονικού αντικειμένου των Νευροεπιστήμες και Συμπεριφορά. Το εν  λόγω επιστημονικό αντικείμενο βρίσκεται πλέον στην 174^η θέση παγκοσμίως έχοντας ανέβει περίπου  30 θέσεις σε σχέση με την κατάταξη του 2024. Στο top 200 των διακρίσεων περιλαμβάνονται τα επιστημονικά αντικείμενα Επιστήμες του Διαστήματος (στην 180^η θέση) και της Μοριακής Βιολογίας και Γενετικής (στην 184^η θέση),

Στα top 250 βρίσκεται το Τμήμα της  Φυσικής,  ανεβαίνοντας 21 θέσεις σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά ενώ σημαντική άνοδο πέτυχε το επιστημονικό αντικείμενο Ψυχιατρική και Ψυχολογία (στην 274^η θέση από την  295^η θέση το 2024).

Η διεθνής κατάταξη Performance Ranking of Scientific Papers for World Universities (NTU Rankings) αναπτύχθηκε και διαχειρίζεται από το National Taiwan University. Δημιουργήθηκε από ερευνητική ομάδα υπό την καθοδήγηση του Δρ. Mu-Hsuan Huang, Καθηγητή στο Τμήμα Βιβλιοθηκονομίας και Πληροφόρησης του Πανεπιστημίου, με στόχο την αντικειμενική αποτίμηση της ερευνητικής απόδοσης των πανεπιστημίων παγκοσμίως βάσει επιστημονικών δημοσιεύσεων και ετεροαναφορών. Αρχικά υλοποιήθηκε σε συνεργασία με το Higher Education Evaluation and Accreditation Council of Taiwan, ενώ από το 2012 η ευθύνη της κατάταξης ανήκει αποκλειστικά στο National Taiwan University, το οποίο και την επικαιροποιεί ετησίως.

Η αξιολόγηση στηρίζεται αποκλειστικά στο ερευνητικό έργο που παράγεται και δημοσιεύεται σε κάθε Ίδρυμα, στην απήχηση που επιτυγχάνουν οι δημοσιευμένες εργασίες των μελών ΔΕΠ και ερευνητών του, καθώς και στην τελική ιδιαίτερη διάκρισή και αναγνώριση που λαμβάνουν ως δημοσιεύσεις με υψηλή απήχηση.  Επιπροσθέτως στην εν λόγω αξιολόγηση αποτυπώνεται τόσο η βραχυπρόθεσμη όσο και η μακροπρόθεσμη επίδοση και απόδοση των Πανεπιστημίων στην έρευνα, έτσι ώστε να μην επηρεάζεται η θέση ενός Ιδρύματος από μια συγκυριακά καλή επίδοση μιας μεμονωμένης χρονιάς.

Τα κριτήρια αξιολόγησης για το 2025 περιλαμβάνουν οκτώ  (8) δείκτες. Αυτοί οι δείκτες αντιπροσωπεύουν και ενσωματώνουν τρία διαφορετικά κριτήρια απόδοσης των επιστημονικών δημοσιεύσεων: την παραγωγικότητα της έρευνας, τον αντίκτυπο της έρευνας και την αριστεία της έρευνας. Ο  Πίνακας 2 παρουσιάζει τους δείκτες αξιολόγησης και  τις αντίστοιχες σταθμίσεις για κάθε δείκτη.

Η κατάταξη περιλαμβάνει τα κορυφαία πανεπιστήμια με βάση την ερευνητική παραγωγικότητα και απήχηση, δηλαδή τον αριθμό των δημοσιευμένων επιστημονικών άρθρων και τον αριθμό των ετεροαναφορών που αυτά λαμβάνουν. Στη συνέχεια, ο κατάλογος των υποψήφιων πανεπιστημίων διασταυρώνεται με τα παγκόσμια συστήματα πανεπιστημιακών κατατάξεων, προκειμένου να οριστικοποιηθεί ποια πανεπιστήμια θα συμπεριληφθούν στην εν λόγω κατάταξη. Ο κατάλογος επανεξετάζεται ετησίως, ώστε να διασφαλίζεται η πληρότητα και η αξιοπιστία της κατάταξης. Για το έτος 2025, 2.025 πανεπιστήμια έχουν συμπεριληφθεί στην κατάταξη.

Πίνακας 2: Κριτήρια Κατάταξης του Πίνακα «Performance Ranking of Scientific Papers for World Universities» για το 2025

Πηγή: Performance Ranking of Scientific Papers for World Universities-Indicators

Πηγή: Ιστοσελίδα Κατάταξης Performance Ranking of Scientific Papers for World Universities

Στην 1^η θέση της παγκόσμιας κατάταξης βρίσκεται το Πανεπιστήμιο Harvard των ΗΠΑ και ακολουθούν στη 2^η θέση το Πανεπιστήμιο Stanford επίσης των ΗΠΑ και στην 3^η θέση το University College του Ηνωμένου Βασιλείου Στην 4^η θέση ανέβηκε το Πανεπιστήμιο Toronto του Καναδά,  στην 5^η θέση βρίσκεται το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης του Ηνωμένου Βασιλείου και στην 6^η θέση το John Hopkins των ΗΠΑ.

Ο Πρύτανης του Ιδρύματος Γεράσιμος Σιάσος με αφορμή τη νέα διάκριση του Ιδρύματος δήλωσε τα εξής:

«Οι σημαντικές διακρίσεις στην κατάταξη Performance Ranking of Scientific Papers for World Universities επιβεβαιώνουν ότι οι επιτυχίες του Ιδρύματός μας δεν αποτελούν τυχαίο ή συγκυριακό γεγονός. Αντίθετα, αντανακλούν μια σταθερή και διαχρονική πορεία υψηλού επιπέδου ερευνητικής δραστηριότητας, η οποία αποτυπώνεται με σαφήνεια στους δείκτες της κατάταξης και ιδιαίτερα σε αυτούς που αφορούν την τελευταία 11ετία. Κατατάξεις αυτού του είδους έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα, καθώς δεν εξαρτώνται από το ύψος των χρηματοδοτήσεων, τις υποδομές ή μεμονωμένα επιτεύγματα μελών ΔΕΠ. Αναδεικνύουν, όμως, την ουσία: τη σταθερή, συλλογική και υψηλού επιπέδου επιστημονική έρευνα που παράγεται σε Πανεπιστήμια με διεθνή αναγνώριση.

Με όπλο τη γνώση, την έρευνα και τη συνεργασία, το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών συνεχίζει να ανοίγει δρόμους που ξεπερνούν τα εθνικά σύνορα.»