Πρωτοποριακή μελέτη από την συνεργασία του Καθηγητή Β. Γοργούλη του ΕΚΠΑ με τον Δρ Φώτη Σαμπαζιώτη, απόφοιτο του ΕΚΠΑ και επικεφαλής διεθνούς διεπιστημονικής ομάδας ερευνητών, ανοίγει νέους ορίζοντες για την θεραπευτική αντιμετώπιση της νόσου COVID-19

Πρωτοποριακή μελέτη από την συνεργασία του Καθηγητή Β. Γοργούλη του Εργαστηρίου Ιστολογίας-Εμβρυολογίας του ΕΚΠΑ με τον Δρ Φώτη Σαμπαζιώτη, απόφοιτο του ΕΚΠΑ και επικεφαλής διεθνούς διεπιστημονικής ομάδας ερευνητών, αναδεικνύει νέο μηχανισμό που ελέγχει την είσοδο του ιού SARS-CoV-2 στα κύτταρα του ξενιστή, ανοίγοντας νέους ορίζοντες για την θεραπευτική αντιμετώπιση της νόσου COVID-19

Ο Καθηγητής κ. Βασίλης Γοργούλης από την Ιατρική Σχολή του ΕΚΠΑ σε συνεργασία με το  Δρ Φώτη Σαμπαζιώτη, απόφοιτο της Ιατρικής Σχολής μας και επικεφαλής διεθνούς διεπιστημονικής ομάδας ερευνητών, δημοσίευσαν πρόσφατα ερευνητική εργασία στο υψηλού κύρους διεθνές περιοδικό Nature.

Σχετικός σύνδεσμος: https://www.nature.com/articles/s41586-022-05594-0

Στη  μελέτη αυτή ο Καθηγητής κος Γοργούλης σε συνεργασία με το Δρ Σαμπαζιώτη και της πολυπληθούς διεπιστημονικής του ομάδας ανακάλυψαν για πρώτη φορά ότι η έκφραση του υποδοχέα της αγγειοτενσίνης  ACE2, ο οποίος χρησιμοποιείται από τον ιό SARS-CoV-2 για τη είσοδο στα κύτταρα του ξενιστή, ελέγχεται από τον παράγοντα farnesoid X receptor (FXR). Ο τελευταίος είναι ένας υποδοχέας χολικών οξέων και βρέθηκε να εκφράζεται πέρα από τα κύτταρα των χοληφόρων αγγείων και σε κύτταρα του αναπνευστικού και γαστρεντερικού συστήματος, συμβάλλοντας στην υπερέκφραση του ACE2 υποδοχέα στα όργανα αυτά. Χρησιμοποιώντας αναστολείς του FXR, τις ουσίες  z-guggulsterone (ZGG) και ουρσοδεοξυχολικό οξύ (UDCA), παρατηρήθηκε σημαντική πτώση των επιπέδων ACE2 σε τρισδιάστατες καλλιέργειες κυττάρων (organoids) που ελήφθησαν από ανθρώπινα χολαγγειόλια, πνεύμονες και έντερο αλλά και σε ιστούς από τα αντίστοιχα όργανα πειραματοζώων. Ταυτόχρονα διαπιστώθηκε ότι η καταστολή του ACE2 με αυτούς τους παράγοντες συνοδευόταν από μειωμένη ευπάθεια προσβολής ανθρωπίνων κυττάρων, ιστών και οργάνων όπως το ήπαρ, οι πνεύμονες και ο ρινικός βλεννογόνος, από τον κορονοϊό. Η χορήγηση UDCA οδήγησε επίσης στη βελτίωση της κλινικής πορείας και των κλινικών παραμέτρων όπως ο μειωμένος χρόνος νοσηλείας εντός και εκτός μονάδας εντατικής θεραπείας και οι μειωμένοι θάνατοι COVID-19  ασθενών, συμπεριλαμβανομένης ομάδας ληπτών μοσχευμάτων ήπατος.   

Συμπερασματικά η εν λόγω μελέτη αναδεικνύει ένα νέο μηχανισμό ελέγχου της έκφρασης του ACE2 υποδοχέα μέσω της δράσης του παράγοντα FXR, ο οποίος αποτελεί έναν πολλά υποσχόμενο θεραπευτικό στόχο  για την αντιμετώπιση της SARS-CoV-2 λοίμωξη, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για μελλοντικές κλινικές δοκιμές.