Χρυσό μετάλλιο απέσπασε η φοιτητική ερευνητική ομάδα “iGEM Athens 2023” στον Παγκόσμιο Διαγωνισμό Συνθετικής Βιολογίας “iGEM”. Η ομάδα αποτελείται από 10 φοιτητές και αποφοίτους από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής και το Πανεπιστήμιο Πειραιά. Το συνέδριο του διαγωνισμού iGEM πραγματοποιήθηκε στις 2-5 Νοεμβρίου στο Παρίσι όπου η ομάδα παρουσίασε το έργο της. Στον διαγωνισμό έλαβαν μέρος περισσότερες από 400 ομάδες και 6000 συμμετέχοντες από ερευνητικές ομάδες από όλο τον κόσμο.
Σκοπός της ομάδας ήταν, χρησιμοποιώντας τα εργαλεία της συνθετικής βιολογίας, να αναπτύξει το project της με όνομα “ScentiPD”, το οποίο στοχεύει στην πρώιμη διάγνωση της νόσου Parkinson μέσω ενός διαγνωστικού τεστ. Λόγω της νευροεκφυλιστικής φύσης της ασθένειας, η πρώιμη διάγνωση είναι κρίσιμη για την έγκαιρη λήψη μέτρων που μπορούν να επιβραδύνουν την πρόοδο της ασθένειας και να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής του ασθενούς.
Το τεστ βασίζεται στην ανίχνευση συγκεκριμένων οργανικών πτητικών ενώσεων (VOCs) που βρίσκονται στο σμήγμα του δέρματος και οι οποίες έχει βρεθεί ότι εμφανίζουν ποσοτική διαφοροποίηση κατά τα πρώϊμα στάδια εμφάνισης της ασθένειας. Η εν λόγω ανίχνευση θα στηρίζεται σε γενετικά τροποποιημένους βακτηριοφάγους των οποίων η καψιδιακή πρωτεΐνη VIII έχει τροποποιηθεί ώστε να συνδέεται με τις συγκεκριμένες οργανικές πτητικές ουσίες. Οι γενετικά τροποποιημένοι βακτηριοφάγοι ύστερα από εναπόθεση σε συγκεκριμένο υπόστρωμα ακινητοποίησης θα εμφανίζουν συγκεκριμένο χρώμα το οποίο μεταβάλλεται με την αλληλεπίδραση των ουσιών με την πρωτεΐνη pVIII. Οι συγκεντρώσεις των ουσιών αυτών θα ημιποσοτικοποιούνται με βάση το χρωματικό αποτέλεσμα, το οποίο θα μπορεί να μετρηθεί μέσω χρήσης εφαρμογής για smartphones. Το project υποστηρίχθηκε από πειράματα και από υπολογιστικά μοντέλα που πραγματοποιήθηκαν από τα μέλη της ομάδας.
Επιπλέον, κατά την διάρκεια της χρονιάς τα μέλη της ομάδας διοργάνωσαν πολυάριθμες δράσεις προώθησης της επιστήμης και της συνθετικής βιολογίας στο κοινό. Τέτοιες δράσεις περιλαμβάνουν διαδραστικές εκδηλώσεις και εκπαιδευτικά workshops σε κέντρα φιλοξενίας προσφύγων, σε οίκους ευγηρίας, σε δομές φιλοξενίας ανηλίκων και σε σχολεία.
Ακόμα η δυνατότητα πραγματοποίησης του project είχε ήδη υποστηριχθεί και από τη νίκη της ομάδας μας στον διαγωνισμό επιχειρηματικότητας Mindspace, διοργανωμένο από το Mindspace University for Life Sciences. Μέλη της ομάδας παρουσίασαν την ιδέα σε διακεκριμένους Έλληνες και Αμερικανούς επενδυτές, οι οποίοι έχουν συμβάλει στην ανάπτυξη πολλών επιτυχημένων νεοφυών επιχειρήσεων.
Για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση του project, τα μέλη συμβουλεύτηκαν και υποστηρίχτηκαν από το προσωπικό Τμημάτων και Σχολών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου και του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής αλλά και από άλλα Εκπαιδευτικά και Ερευνητικά Ιδρύματα. Ιδιαίτερα η ομάδα θέλει να ευχαριστήσει το Τμήμα Βιολογίας για την βοήθεια στην εργαστηριακή εκπαίδευση των μελών της ομάδας, για την φιλοξενία σε Εργαστήριο του Τμήματος καθώς και για τον δανεισμό αναλωσίμων.
Περισσότερες πληροφορίες για το project μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα της ομάδας: https://2023.igem.wiki/athens/
Η ομάδα απαρτίζεται από τους: Δεσινιώτης Θεόδωρος (4ο έτος Βιολογικό ΕΚΠΑ), Λασκαρίδου Φιλοξένη-Κυριακή (4ο έτος Βιοϊατρικών Επιστημών ΠΑΔΑ), Λυγγίτσος Δημήτριος (5ο έτος Ιατρική ΕΚΠΑ), Πηγαδάς Νικόλαος (6ο έτος ΗΜΜΥ ΕΜΠ), Πλιακοστάμου Μυρτώ (4ο έτος Χημικών Μηχανικών ΕΜΠ), Πούρης Θεόδωρος (5ο έτος ΗΜΜΥ ΕΜΠ), Πρίφτης Ανδρέας (απόφοιτος Ψηφιακών Συστημάτων ΠΑΠΕΙ – μεταπτυχιακός φοιτητής στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο), Σπανού Αικατερίνη (4ο έτος Βιολογικό ΕΚΠΑ), Σταμέλος Ιωάννης (απόφοιτος Ιατρικής ΕΚΠΑ), Τζιέρας Ιάσων (6ο έτος Ιατρική ΕΚΠΑ).
Η συνεδρία έληξε για λόγους ασφάλειας.