Ως μέλη της Ιατρικής Σχολής, ενώνουμε τη φωνή μας με την παγκόσμια κοινότητα για την Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS 2024. Το φετινό θέμα της επιτροπής HIV/AIDS των Ηνωμένων Εθνών με τίτλο «Ακολουθήστε τον Δρόμο των Δικαιωμάτων για την Εξάλειψη της επιδημίας του AIDS», υπογραμμίζει τον καθοριστικό ρόλο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην επίτευξη στόχων κοινωνικής δικαιοσύνης σε σχέση με τα αποτελέσματα της θεραπείας που θα βοηθήσουν ουσιαστικά στην εξάλειψη της επιδημίας του HIV/AIDS.
Παρά την αξιοσημείωτη πρόοδο, όπως η μείωση των νέων λοιμώξεων και θανάτων που σχετίζονται με το AIDS σε παγκόσμιο επίπεδο μαζί με την καθοριστική διεύρυνση της πρόσβασης σε αντιρετροϊκές θεραπείες οι οποίες μπορούν να χορηγηθούν και προληπτικά (PREP) αρκετές δράσεις μένει να πραγματοποιηθούν. Από τους περίπου 39.9 εκατομμύρια ανθρώπους που ζουν με HIV περισσότεροι από 9,3 εκατομμύρια άνθρωποι εξακολουθούν να μην έχουν πρόσβαση σε σωτήριες θεραπείες, ενώ καταγράφηκαν 630 000 θάνατοι από επιπλοκές της νόσου. Επιπρόσθετα, το περασμένο έτος καταγράφηκαν 1,3 εκατομμύρια νέες μολύνσεις – πολύ πέρα από τους οριοθετημένους παγκόσμιους στόχους. Κάθε μέρα το 2023, 570 νέες γυναίκες και κορίτσια ηλικίας μεταξύ 15 και 24 ετών μολύνθηκαν με τον ιό HIV σε παγκόσμιο επίπεδο ενώ σε τουλάχιστον 22 χώρες της Ανατολικής και Νότιας Αφρικής, οι γυναίκες και τα κορίτσια αυτής της ηλικιακής ομάδας έχουν τριπλάσιες πιθανότητες να ζουν με τον ιό HIV σε σύγκριση με τους άνδρες συνομηλίκους τους. Στη χώρα μας σύμφωνα με την ανακοίνωση της Ελληνικής Εταιρείας μελέτης και αντιμετώπισης του AIDS υπάρχει μια μικρή αλλά ανησυχητική αύξηση των κρουσμάτων, ενώ η καθυστερημένη διάγνωση αποτελεί σημαντικό πρόβλημα, ιδιαίτερα στις γυναίκες, στα άτομα με ετεροφυλοφιλική μετάδοση και σε άτομα άνω των 50 ετών. Αυτά τα στοιχεία αποτελούν μια σαφή υπενθύμιση της επείγουσας ανάγκης για εντατικοποίηση των προσπαθειών προς μια συμπεριληπτική, βασισμένη στα ανθρώπινα δικαιώματα και χωρίς φόβο προσέγγιση για τη δημόσια υγεία. Η προσέγγιση αυτή θα αφορά την πρώιμη διάγνωση, την έγκαιρη διασύνδεση με τη φροντίδα υγείας παράλληλα με τον στόχο για την εξάλειψη του στίγματος και του κοινωνικού αποκλεισμού, ενώ χρειάζονται περισσότερες προσπάθειες για την πρόληψη και την εξάλειψη του στίγματος και των εμποδίων που κρατούν κάποιες κοινωνικές ομάδες μακριά από τις υπηρεσίες πρόληψης και θεραπείας. Η ανταπόκρισή μας πρέπει να εδράζεται στις αρχές της αξιοπρέπειας, της ισότητας και της δικαιοσύνης. Οι ανισότητες σε θέματα φύλου και ο στιγματισμός κάποιων κοινοτήτων συνανθρώπων μας δεν αποτελούν μόνο εμπόδια στην πρόοδο, αλλά και παράγοντες διαιώνισης της πανδημίας. Η αντιμετώπιση αυτών των διαρθρωτικών παραγόντων σε συνεργασία με την εκπαίδευση είναι απαραίτητες για τη διασφάλιση καθολικής πρόσβασης στις υπηρεσίες υγείας ανεξάρτητα από την ηλικία και τον σεξουαλικό προσανατολισμό και δεν αποτελούν μόνο ηθικές υποχρεώσεις αλλά και κρίσιμα βήματα για την εξάλειψη του AIDS ως απειλής για τη δημόσια υγεία έως το 2030.
Καλούμε την ακαδημαϊκή και επιστημονική κοινότητα, καθώς και τους φορείς χάραξης πολιτικής, τους επαγγελματίες υγείας, τους συλλόγους ασθενών και τους συμπολίτες μας, να συνεργαστούμε για να υλοποιήσουμε αυτό το όραμα. Μέσα από συλλογική υπεράσπιση, συμπόνια και δράση, μπορούμε να ανοίξουμε τον δρόμο για ένα μέλλον χωρίς AIDS. Όπως δήλωσε πολύ πρόσφατα ο Elton John, σε κείμενο τους στην αναφορά των Ηνωμένων Εθνών “ Γνωρίζω το συναίσθημα της ντροπής και τι μπορεί να προκαλέσει. Όσο ο HIV θεωρείται μια ασθένεια για τους «άλλους» και όχι για τους λεγόμενους «ευυπόληπτους ανθρώπους», το AIDS δεν θα νικηθεί. Η επιστήμη, η ιατρική και η τεχνολογία μπορεί να είναι το «τι» θα χρησιμοποιηθεί για την εξάλειψη του AIDS, αλλά η ένταξη, η ενσυναίσθηση και η συμπόνια είναι το «πώς».”