Στις μέρες μας, η καθιστική συμπεριφορά έχει κυριαρχήσει ανησυχητικά στις ζωές των ανθρώπων ως απότοκο της χρήσης των επιτευγμάτων της τεχνολογίας. Οι επιδράσεις της καθιστικής ζωής στην υγεία αποτελούν πλέον ξεχωριστό σύνδρομο (Sedentary Death Syndrome) που κατατάσσεται ως ο τέταρτος παράγοντας κινδύνου για πρόωρη θνησιμότητα μετά την παχυσαρκία, την υπέρταση και το κάπνισμα. Περισσότερες από 100.000 μελέτες δείχνουν θετικές συσχετίσεις μεταξύ των όρων «άσκηση» και «υγεία» παρέχοντας πληθώρα δεδομένων που καθιστούν την άσκηση ως ισχυρό εργαλείο στον αγώνα για την πρόληψη και την αντιμετώπιση πολλών χρόνιων και άλλων ασθενειών (καρδιαγγειακών, αναπνευστικών, μεταβολικών, μυοσκελετικών, καρκίνου). Επίσης, υποστηρίζεται η σωματική δραστηριότητα ως μια μη επεμβατική θεραπεία για βελτιώσεις στην ψυχική υγεία, στη γνωστική λειτουργία, στο άγχος, στις νευροεκφυλιστικές ασθένειες (νόσο Alzheimer και Parkinson), καθώς και στην καταπολέμηση του εθισμού στα ναρκωτικά.
Είκοσι λεπτά έντονης άσκησης 3 φορές την εβδομάδα ή 30 λεπτά άσκησης μέτριας έντασης 5 φορές την εβδομάδα, σε συνδυασμό με ασκήσεις αντιστάσεων για μυϊκή ενδυνάμωση τουλάχιστον 2 φορές την εβδομάδα, προσδίδουν σημαντικά οφέλη στην υγεία και στην ποιότητα ζωής. Άτομα με χαμηλό επίπεδο φυσικής κατάστασης, που δυσκολεύονται να φτάσουν τη συνιστώμενη δοσολογία άσκησης, μπορούν να αποκομίσουν ευεργετικές επιδράσεις στην υγεία τους επιχειρώντας αύξηση της κινητικότητας και της καθημερινής φυσικής δραστηριότητάς τους στο μέτρο του δυνατού. Οποιαδήποτε κίνηση είναι καλύτερη από καμία κίνηση! Είναι αδήριτη πλέον ανάγκη να συνταγογραφείται η άσκηση, για πρόληψη και αποκατάσταση, από γιατρούς και να παρέχονται κατάλληλα προγράμματα άσκησης από αθλητικούς επιστήμονες πανεπιστημιακής εκπαίδευσης.
Παρά τα γνωστά οφέλη της άσκησης για την υγεία, οι περισσότεροι ενήλικες και πολλά παιδιά διάγουν σχετικά καθιστικό τρόπο ζωής και δεν είναι αρκετά δραστήριοι για να επιτύχουν τα οφέλη αυτά. Στην Ελλάδα, >70% του πληθυσμού δεν συμμετέχει καθόλου ή συμμετέχει σπάνια σε κάποιας μορφής φυσική δραστηριότητα, συστηματική άσκηση ή άθλημα. Η έλλειψη φυσικής δραστηριότητας, σε συνδυασμό με τη γήρανση του πληθυσμού και την υπογεννητικότητα που μαστίζει τη χώρα μας, υποσκάπτουν τη βιωσιμότητα του συστήματος υγείας. Τα ευεργετικά αποτελέσματα της άσκησης δεν είναι σημαντικά μόνο για το άτομο αλλά και για ολόκληρη την κοινωνία, αφού η διατήρηση της υγείας των μελών της σημαίνει οικονομικό όφελος και καλύτερο δυναμικό στον αγώνα για ανάπτυξη και πρόοδο.
Το κείμενο επιμελήθηκε η Καθηγήτρια Εργοφυσιολογίας Μαρία Κοσκολού, της Σχολής Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού.