Άρθρο του Πρύτανη του ΕΚΠΑ, Καθηγητή κ. Δημόπουλου, στα ΝΕΑ με τίτλο: PARP αναστολείς και η θεραπεία του καρκίνου ωοθηκών

Καθηγητής Μελέτιος-Αθανάσιος Δημόπουλος, Πρύτανης ΕΚΠΑ

Μάχη των Κυττάρων στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ

Ο προχωρημένος καρκίνος ωοθηκών αποτελεί δυσίατο νόσημα που χαρακτηρίζεται από υψηλό ποσοστό υποτροπών μετά την αρχική θεραπευτική αντιμετώπιση. Υπάρχει επομένως αναντίρρητη ανάγκη για χρήση νέων θεραπευτικών προσεγγίσεων που θα βελτιώνουν την επιβίωση αυτών των ασθενών. Τα τελευταία χρόνια έγινε κατανοητό ότι περίπου οι μισές ασθενείς με υψηλής κακοήθειας καρκίνο ωοθηκών εμφανίζουν διαταραχή στους μηχανισμούς επιδιόρθωσης του DNA. Μια νέα κατηγορία φαρμάκων, οι PARP αναστολείς, θεωρείται ότι είναι αποτελεσματική σε αυτή την ομάδα ασθενών. Πριν από λίγες ημέρες δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό «Lancet Oncology» τα ανανεωμένα αποτελέσματα από τη μακροχρόνια παρακολούθηση της μελέτης SOLO-1. Στη μελέτη αυτή ασθενείς που είχαν μετάλλαξη στα γονίδια BRCA1/2 έλαβαν στην αρχική αντιμετώπιση της νόσου τον PARP αναστολέα ολαπαρίμπη ως θεραπεία συντήρησης έπειτα από χημειοθεραπεία με βάση την πλατίνα.

Θα πρέπει να τονιστεί ότι με βάση τα ιστορικά δεδομένα η συνολική επιβίωση των ασθενών αυτών ήταν περίπου 5 έτη. Με βάση τα αποτελέσματα της μελέτης, οι ασθενείς που έλαβαν ολαπαρίμπη εμφάνιζαν διάμεσο χρόνο υποτροπής της νόσου τους 56 μήνες έναντι μόλις 14 αυτών που έλαβαν εικονικό φάρμακο. Το εντυπωσιακό αυτό αποτέλεσμα δημιουργεί ελπίδες ότι η χρήση των PARP αναστολέων μπορεί να αυξήσει σημαντικά τη συνολική επιβίωση σε αυτούς τους ασθενείς, αποτέλεσμα που αναμένεται σε περαιτέρω αναλύσεις της μελέτης.

Θα πρέπει να τονιστεί όμως ότι το όφελος από τη χρήση των PARP αναστολέων δεν περιορίζεται μόνο στους ασθενείς που φέρουν μεταλλάξεις στα γονίδια BRCA1/2. Από τη μελέτη PAOLA-1 δείχθηκε ότι η θεραπεία συντήρησης με τον συνδυασμό ολαπαρίμπης και μπεβασιζουμάμπης (αντιαγγειογενετικός παράγοντας) αυξάνει την επιβίωση χωρίς νόσο σε όλους τους ασθενείς που έχουν διαταραχή στους μηχανισμούς επιδιόρθωσης του DNA, ανεξάρτητα από την παρουσία μεταλλάξεων BRCA1/2. Επίσης, η μελέτη PRIMA κατέδειξε ότι ο PARP αναστολέας νιραπαρίμπη ως θεραπεία συντήρησης παρέχει όφελος σε όλες τις ομάδες ασθενών, ακόμη και σε αυτούς που δεν έχουν διαταραχή στην επιδιόρθωση του DNA.

Τέλος, τόσο η ολαπαρίμπη όσο και η νιραπαρίμπη έχουν αποδείξει όφελος όταν χρησιμοποιούνται ως θεραπεία συντήρησης υστέρα από χημειοθεραπεία με πλατίνα σε ασθενείς που έχουν κάνει υποτροπή της νόσου τους. Επομένως, οι PARP αναστολείς αποτελούν μια καινούργια και ιδιαίτερα αποτελεσματική θεραπευτική δυνατότητα για όλους τους ασθενείς με προχωρημένο καρκίνο ωοθηκών.