Το διήμερο 3-4 Δεκεμβρίου διεξήχθη στην Αθήνα το Συνέδριο της Ελληνικής Ερευνητικής Ομάδας Ουρογεννητικού Καρκίνου (ΕΕΟΟΓΕΚ) με θέμα την εφαρμογή της Ιατρικής Ακριβείας στα νεοπλάσματα του ουροποιητικού, υπό την αιγίδα της Ιατρικής Σχολής του Παν. Αθηνών, της Ελληνικής Ουρολογικής Εταιρείας, της Εταιρείας Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδος και της Ελληνικής Εταιρείας Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας. Το Συνέδριο μοριοδοτήθηκε από τον Πανελλήνιο Ιατρικό Σύλλογο, με 15 μόρια Συνεχιζόμενης Ιατρικής Εκπαίδευσης (CME-CPD credits). Το συνέδριο έλαβε χώρα με φυσική παρουσία των ομιλητών τηρώντας όλα τα μέτρα προστασίας που προβλέπονται για την COVID-19 και παράλληλη διαδικτυακή μετάδοση. Η παρακολούθηση μέσω του διαδικτύου (177 συμμετοχές) αλλά κυρίως με φυσική παρουσία (160 συμμετοχές) ξεπέρασε κάθε προσδοκία αναδεικνύοντας τη μεγάλη σημασία της δια ζώσης συνεχιζόμενης ιατρικής εκπαίδευσης. Ιδιαίτερα έντονη ήταν η παρουσία νέων συναδέλφων. Ενδεικτικά 45 συμμετέχοντες ήταν ειδικευόμενοι ιατροί, ενώ 28 ήταν φοιτητές. Οι ομιλητές του συνεδρίου απαρτίζονταν από διεθνείς επιστήμονες, μέλη ΔΕΠ του ΕΚΠΑ αλλά και άλλων πανεπιστημίων της χώρας και ιατρούς διαφόρων ειδικοτήτων που ειδικεύονται στην αντιμετώπιση των ασθενών με καρκίνους του ουροποιητικού συστήματος.
Το βασικό συμπέρασμα του Συνεδρίου είναι ότι έχουν γίνει σημαντικά βήματα προόδου για την εφαρμογή της Ιατρικής Ακριβείας στην Ογκολογία και πιο ειδικά στα νεοπλάσματα του ουροποιητικού. Ήδη από το επίπεδο της διάγνωσης, αλλά και ακολούθως στη θεραπευτική αντιμετώπιση των ασθενών, υπάρχουν πλέον οι δυνατότητες να προσαρμόζεται η θεραπευτική μας στρατηγική στα ιδιαίτερα κλινικά και μοριακά χαρακτηριστικά του κάθε ασθενούς με βάση τις κατευθύνσεις που δίνουν οι διεθνείς οδηγίες. Οι τελευταίες εξελίξεις στο χειρουργικό, ακτινοθεραπευτικό και ογκολογικό τομέα καθώς και αυτές που αναμένεται να περάσουν στην κλινική μας πρακτική τα αμέσως επόμενα χρόνια συζητήθηκαν εκτενώς από τους παρευρισκομένους.
Για την εφαρμογή της εξατομικευμένης προσέγγισης ανεδείχθη η ανάγκη της διεπιστημονικής προσέγγισης. Μέσα από διάφορες στρογγυλές τράπεζες αναδείχθηκε η ανάγκη της στενής συνεργασίας ιατρών όλων των εμπλεκόμενων ειδικοτήτων, ακτινολόγων, παθολογοανατόμων, ουρολόγων, ακτινοθεραπευτών και παθολόγων ογκολόγων για τη βέλτιστη αντιμετώπιση κάθε ασθενούς. Ειδικά για τον καρκίνο του προστάτη, το ενδιαφέρον για την εφαρμογή ιατρικής ακριβείας επικεντρώθηκε στις νεότερες απεικονιστικές τεχνικές και τον μοριακό έλεγχο στον καρκίνο του προστάτη. Αναφορικά με την απεικόνιση, η εξέταση PET-CT με τη χρήση 68Ga-PSMA προκρίνεται από τις οδηγίες να εφαρμόζεται σε ασθενείς με βιοχημική υποτροπή μετά την αρχική αντιμετώπιση της νόσου. Όπως συζητήθηκε από τους συμμετέχοντες, οι ενδείξεις της εξέτασης πιθανώς να διευρυνθούν στο άμεσο μέλλον ιδίως καθώς η θεραπεία με ραδιοφάρμακα συνδεδεμένα με το PSMΑ θα καθίσταται ευρύτερα διαθέσιμη. Επιπλέον, ήταν γενικά αποδεκτή από τους συμμετέχοντες η ανάγκη μοριακού ελέγχου σε ασθενείς με μεταστατικό καρκίνο προστάτη. Από τους συνέδρους προσδιορίστηκε ότι όλοι οι ασθενείς με μεταστατική νόσο πρέπει να υποβάλλονται σε έλεγχο του όγκου τους για παρουσία μεταλλάξεων στα γονίδια του ομόλογου ανασυνδυασμού και παρουσία μικροδορυφορικής αστάθειας καθώς υπάρχουν πλέον διαθέσιμες στοχεύουσες θεραπείες για αυτούς τους ασθενείς.
Για τον καρκίνο του νεφρού, παρουσιάστηκαν οι πολλαπλές θεραπευτικές επιλογές που υπάρχουν πλέον για τους ασθενείς με μεταστατική νόσο αλλά και τα νέα φάρμακα που βρίσκονται υπό δοκιμή και αναμένεται να λάβουν έγκριση τα επόμενα χρόνια. Ιδιαίτερη συζήτηση έγινε για το ρόλο της νεφρεκτομής για την αντιμετώπιση των ασθενών με μεταστατική νόσο και το συμπέρασμα ήταν ότι η χειρουργική αντιμετώπιση της πρωτοπαθούς εστίας αλλά και μεταστάσεων θα πρέπει να συζητείται στα πλαίσια ογκολογικών συμβουλίων για την επίτευξη πλήρους ύφεσης της νόσου σε ασθενείς που ανταποκρίνονται στη συστηματική θεραπεία.
Για τον καρκίνο της ουροδόχου κύστης συζητήθηκαν τόσο οι νεότερες χειρουργικές τεχνικές ριζικής αντιμετώπισης της νόσου αλλά και οι συστηματικές θεραπείες που έχουν οδηγήσει σε σημαντική βελτίωση της επιβίωσης των ασθενών με αυτή τη νόσο. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε από τους συμμετέχοντες στους βιοδείκτες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην κλινική πράξη για την επιλογή στοχευουσών θεραπειών στην εποχή της Ιατρικής Ακριβείας. Επίσης, συζητήθηκαν αναλυτικά οι κλινικοί αλλά και μοριακοί παράγοντες που πρέπει να λαμβάνονται υπόψιν για την σωστή αξιολόγηση των ασθενών με τοπική αλλά και μεταστατική νόσο που καθορίζουν την πρόγνωση αλλά και την πιθανή ανταπόκριση στις συστηματικές θεραπείας.
Ιδιαίτερο κομμάτι του συνεδρίου ήταν η συζήτηση για την ολιγομεταστατική νόσο. Τονίστηκε ότι στον καρκίνο του προστάτη βρίσκονται σε εξέλιξη μελέτες με στερεοτακτική ακτινοθεραπεία σε συνδυασμό με συστηματική αγωγή που αναμένεται να αποτελέσουν καθιερωμένες κλινικές πρακτικές στο άμεσο μέλλον για αυτούς τους ασθενείς.
Τέλος, όπως και στα προηγούμενα Συνέδρια της ΕΕΟΟΓΕΚ, απονεμήθηκε το βραβείο «Κωνσταντίνος Δημόπουλος» στις τρεις καλύτερες αναρτημένες ανακοινώσεις του συνεδρίου.
Η συνεδρία έληξε για λόγους ασφάλειας.