Εκδηλώσεις

Διάλεξη του Georges Didi-Huberman (EHESS) με τίτλο: Témoigner pour le témoin (Μάρτυρας μετά τον μάρτυρα) [29 Οκτωβρίου 2025]

Διάλεξη του Georges Didi-Huberman (EHESS) με τίτλο: Témoigner pour le témoin (Μάρτυρας μετά τον μάρτυρα).

Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στις 29.10.2025, ώρα 18.00, στο Αμφιθέατρο του Γαλλικού Ινστιτούτου Ελλάδος, Σίνα 31, Αθήνα.

Η διάλεξη, που είναι μια συνεργασία της πρωτοβουλίας «Μνήμη στραμμένη στο μέλλον: 80 χρόνια από την απελευθέρωση του Άουσβιτς» (https://padlet.com/GermanistikAthen/80yearsAuschwitz) με τη Γαλλική Σχολή Αθηνών θα πραγματοποιηθεί στα γαλλικά με ταυτόχρονη μετάφραση στα ελληνικά.

Huberman

Ο Georges Didi-Huberman είναι Γάλλος φιλόσοφος και ιστορικός τέχνης. Το έργο του αποτελεί μία από τις σημαντικότερες ιστοριογραφικές προσπάθειες επαναφοράς του φιλοσοφικού προβληματισμού στην ιστορία της τέχνης. Έχει διδάξει σε πολλά πανεπιστήμια του εξωτερικού κι έχει λάβει πολλές διακρίσεις. Είναι καθηγητής στην École des Hautes Études en Sciences Sociales, στο Παρίσι.

Από τις φωτογραφίες των υστερικών της Σαλπετριέρ τον 19ο αιώνα έως τις φωτογραφίες που έβγαλαν κρυφά κρατούμενοι στο Άουσβιτς, από τη ζωγραφική του Φρα Αντζέλικο έως τον κινηματογράφο και την τέχνη του 21ου αιώνα, από τα φιλοσοφικά του δοκίμια έως τις εκθέσεις που επιμελείται, ο Ντιντί-Ουμπερμάν στοχάζεται μέσω των εικόνων, διερωτάται για την ιστορία τους, για την αισθητική, ηθική και πολιτική τους σημασία.

Στα ελληνικά έχουν εκδοθεί τα δοκίμιά του: -Τι είναι λαός (με τους Α. Μπαντιού, Π. Μπουρντιέ, Τζ. Μπάτλερ κ.ά), Εκδόσεις του 21ου, Αθήνα 2014 -Επιβίωση των πυγολαμπίδων, Vesta, 2015, -Να περνάς με κάθε κόστος (με τη Νίκη Γιάνναρη), Νήσος, 2022 και -Σκόρπια. Ταξίδι στο αρχείο του γκέτο της Βαρσοβίας, Νήσος, 2023.

Η πρωτοβουλία Μνήμη Στραμμένη στο Μέλλον συγκεντρώνει ακαδημαϊκούς φορείς σε όλη την Ελλάδα με σκοπό τη διοργάνωση δράσεων με αφορμή τα 80 χρόνια από την απελευθέρωση του Άουσβιτς.

Οι δράσεις, που είναι ανοιχτές στο ευρύτερο κοινό, έχουν στόχο τη διατήρηση της μνήμης, αλλά και τη διερεύνηση της σημασίας αυτού του συλλογικού τραύματος για το παρόν και το μέλλον. Στην πρωτοβουλία συμμετέχουν πανεπιστημιακοί, ερευνητές, διανοούμενοι και καλλιτέχνες υπό την αιγίδα ακαδημαϊκών φορέων απ’ όλη την Ελλάδα. Δεδομένου ότι στον ελληνικό χώρο το Ολοκαύτωμα –η Shoah– και η συστηματική εξόντωση μειονοτήτων, αντιστασιακών, αιχμαλώτων πολέμου και αμάχων έλαβε μεγάλες διαστάσεις, οι φορείς αυτής της πρωτοβουλίας θέλουν να εγγράψουν την ελληνική περίπτωση στην πανευρωπαϊκή μνήμη των στρατοπέδων θανάτου. Ο πολυδιάστατος χαρακτήρας της επετείου απαιτεί ολόπλευρη ιστορική και συστηματική εξέταση, καθώς μάλιστα αντιλήψεις που οδήγησαν στην καταστροφή επανέρχονται στο προσκήνιο. Γι’ αυτόν τον λόγο το ακαδημαϊκό δίκτυο που δημιουργήθηκε είναι διεπιστημονικό και διακαλλιτεχνικό.

Οι εκδηλώσεις δεν θα περιοριστούν στη Θεσσαλονίκη, που κατέχει μια τραγικά εμβληματική θέση στην ιστορία του Ολοκαυτώματος, ούτε στην Αθήνα, αλλά θα οργανωθούν σε πολλές πόλεις, στα Γιάννενα, την Πάτρα, τον Βόλο, τα Χανιά, την Κέρκυρα και τη Ρόδο. Αξιοποιώντας αρχειακό υλικό, μαρτυρίες, ιστορικά και λογοτεχνικά κείμενα, με διαλέξεις, ημερίδες, συζητήσεις, θεατρικά δρώμενα και έργα τέχνης, οι συμμετέχοντες επιδιώκουν να συμβάλουν στην αποτίμηση του ιστορικού παρελθόντος από μια σύγχρονη οπτική και στην αξιοποίηση της υποθήκης του για το μέλλον. Κύρια μέριμνα αποτελεί η κατοχύρωση και η διάχυση της μνήμης των 80 χρόνων από την απελευθέρωση των στρατοπέδων συγκέντρωσης στον δημόσιο λόγο.

Ενδεικτικά αναφέρονται ορισμένοι από τους άξονες των δράσεων που σχεδιάζονται:

Η ιστορία ως πρώτη ύλη της λογοτεχνίας: Λογοτέχνες και θεωρητικοί της λογοτεχνίας συζητούν με ιστορικούς
Τα στρατόπεδα στην μεγάλη οθόνη
Θέατρο και στρατόπεδα θανάτου
Στρατόπεδα συγκέντρωσης και φιλοσοφία
Το Ολοκαύτωμα στην ιστορία, στην τέχνη και στη φιλοσοφία
Ομιλίες για την πολιτική της μνήμης
Μουσικές εκδηλώσεις με έργα συνθετών που πέθαναν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης
Εργαστήρια μετάφρασης μαρτυριών
Η Κριτική Θεωρία απέναντι στο Oλοκαύτωμα
Η εκπαίδευση μετά το Άουσβιτς

Μέχρι στιγμής στο δίκτυο συμμετέχουν οι ακόλουθοι ακαδημαϊκοί φορείς:

ΑΘΗΝΑ

ΕΚΠΑ

Τμήμα Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας (απόφαση ΓΣ / 18.12.2024)

Τμήμα Κοινωνιολογίας (απόφαση ΓΣ /31.01.2024)

Εργαστήριο Ελληνικής Πολιτικής, Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης (24.01.2025)

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

ΑΠΘ

Τμήμα Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας (απόφαση ΓΣ / 19.12.2024)

Τμήμα Θεάτρου (απόφαση ΓΣ / 28.01.2025)

ΠΑΤΡΑ

Πανεπιστήμιο Πατρών