«Το φανταζόμασταν ότι υπήρχε. Δεν είναι εύκολο να μιλήσεις γι’ αυτό, γιατί είναι πάρα πολύ εύκολο να συμβεί και να το λες και πολιτικά πολύ δημοφιλές» ανέφερε ο Παναγιώτης Πετράκης, καθηγητής Οικονομικών του Πανεπιστημίου Αθηνών σχετικά με τον «πληθωρισμό της απληστίας», μιλώντας στο Πρώτο Πρόγραμμα 91,6 και 105,8 και στην εκπομπή «Ναι μεν Αλλά» με την Ευαγγελία Μπαλτατζή.
Με τη διαπίστωση ότι πλέον οι σχετικές τοποθετήσεις που προέρχονται από υψηλά ιστάμενους, όπως η ΕΚΤ, η Λαγκάρντ, το IMF, συγκλίνουν στην εκτίμηση ότι οι τιμές αυτή τη στιγμή, κατά 50% οφείλονται σε αυξήσεις τιμών που προέρχονται από τις επιχειρήσεις χωρίς να δικαιολογούνται, ο κ. Πετράκης τις χαρακτήρισε «πληθωρισμό κερδών, καθώς προέρχεται από τη διάθεση των επιχειρήσεων να διατηρούν υψηλές τιμές, ενδεχομένως, παρόλο που τα κόστη τους έχουν μειωθεί».
Γι’ αυτό το λόγο, εξήγησε, το παρόν πληθωριστικό επεισόδιο διαφοροποιείται από παλαιότερα όπου είχαμε αυξήσεις, οι οποίες όμως κυρίως οφείλονταν σε στοιχεία κόστους και οι επιχειρήσεις προσπαθούσαν να διατηρήσουν τα μερίδια τους στην αγορά μην επιτρέποντας να αυξηθούν οι τιμές, δηλαδή απορροφώντας ένα μέρος τους κόστους.
«Αυτή τη φορά ήταν τέτοια η φύση του πληθωριστικό επεισοδίου λόγω του ότι είχαμε μια μοναδική πηγή, την ενέργεια και τα τρόφιμα τα οποία επηρεάστηκαν πάρα πολύ από το Ουκρανικό καταρχήν, αλλά κυρίως και από την κλιματική αλλαγή. Και όταν λέμε κλιματική αλλαγή εννοούμε στην Ευρώπη αλλά εννοούμε στον παγκόσμιο Νότο. Η κλιματική αλλαγή δεν έχει επηρεάσει μόνο την Ευρώπη, έχει επηρεάσει τον παγκόσμιο Νότο με αποτέλεσμα τεράστιες ομάδες πληθυσμών να πεινούν πια, να έρχονται σε κατάσταση ένδειας λόγω του ότι δεν μπορούν να αγοράσουν τα τρόφιμα τα οποία χρειάζονται, αλλά έτσι ναι μεν οι Ευρωπαίοι έχουμε τη δυνατότητα να τα αγοράζουμε, αλλά τα πληρώνουμε σε πολύ υψηλότερες τιμές» ανέφερε ο κ. Πετράκης.
Τον Μάρτιο του 2022, προσέθεσε ο καθηγητής, βλέποντας κανείς την εξέλιξη του τιμαρίθμου τα τελευταία 20 χρόνια, θα διαπιστώσει ότι είχαν μια συγκεκριμένη πορεία και ξαφνικά το 2022 εκτοξεύτηκαν οι τιμές, στο +22% σε σχέση με το 2021 και στην Βρετανία 30%, καθιστώντας τους Βρετανούς αυτούς που υποφέρουν περισσότερο από κάθε άλλον.
«Την ίδια ώρα, οι τιμές των τροφίμων από τον Μάρτιο του 22 μέχρι σήμερα, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τροφίμων, αυτό έχει σημασία, που παρακολουθεί τις τιμές των βασικών αγροτικών προϊόντων, είναι σε συνεχή πτωτική πορεία» επισήμανε ο κ. Πετράκης, γεγονός που δεν ανταποκρίνεται στα ράφια των σουπερμάρκετ, ιδίως στην ανατολική πλευρά της Ευρώπης, αφενός λόγω κάποιας επιρροής από τον πόλεμο στην Ουκρανία ενδεχομένως, αλλά και γιατί οι επιχειρήσεις δεν είναι πρόθυμες να μειώσουν τις τιμές σύμφωνα με την εξέλιξή τους.
Αυτά όλα οδηγούν σε μια πολύ απλή συζήτηση, συνέχισε ο κ Πετράκης, να μπει πλαφόν στα τρόφιμα, σημειώνοντας πως μπορεί να είναι μια εύκολη λύση το πλαφόν, αλλά θα οδηγήσει στο εξαφανιστούν τα τρόφιμα από τα ράφια κατευθείαν.
«Μην εστιάζουμε πάρα πολύ στο ότι στην Ελλάδα, συμβαίνει κάτι διαφορετικό. Αρχίζει και ακουμπάει τις αρμοδιότητες της Κομισιόν το όλο θέμα και αν αυτό συμβεί μην ξεχνάμε το εξής, ότι η Επιτροπή πήρε τα μέτρα για τον ορισμό του πλαφόν στο πετρέλαιο και στο φυσικό αέριο και ήταν εξαιρετικά αποτελεσματικά» συμπλήρωσε ο κ. Πετράκης.
«Εγώ θα ήθελα, με ακρίβεια να διαπιστώσουμε την πορεία των πραγμάτων (…) Να δούμε τι ακριβώς συμβαίνει πριν διαταράξουμε την αγορά. Γιατί, μπορεί να έχουμε αναταράξεις πάρα πάρα πολύ σοβαρές. Πλαφόν σημαίνει δελτίο, για να μη λέω λέξεις οι οποίες απευχόμαστε όλοι να συμβούν. Άρα θέλει πάνω από όλα μια προσεκτική μελέτη. Νομίζω ότι ο πρωθυπουργός σωστά έθεσε το θέμα. Νομίζω ότι οι αρμόδιοι θα αρχίσουν να ασχολούνται πλέον» ανέφερε ο κ. Πετράκης.
Σε σχέση με τους ελεγκτικούς μηχανισμούς, σημείωσε πως δεν είναι εύκολο να λειτουργήσουν στη βάση, να υπάρχει δηλαδή, ένα συνεργείο σε κάθε σουπερμάρκετ. «Το θέμα είναι να δει κανείς κεντρικά τι γίνεται με το σύστημα προμηθευτών που υπάρχει στην Ελλάδα. Μην ανακαλύψουμε ότι υπάρχουν 6-7 προμηθευτές και αυτοί συνεννοούνται μεταξύ τους, για παράδειγμα. Αφού ξεκαθαρίσουμε και είμαστε βέβαιοι τι ακριβώς συμβαίνει, έχει η πολιτεία και η κοινωνία τα μέτρα και να ενημερώσει τους πολίτες τι συμβαίνει και να πάρει κάποια μέτρα, τα οποία θα μπορούσαν να το περιορίσουν. Δεν είναι εύκολο αλλά είναι εφικτό» πρότεινε ο κ. Πετράκης.
Ως προς την προοπτική των μισθών, ο καθηγητής σημείωσε «θα αυξηθούν και αυξάνονται, άλλωστε το υπόλοιπο 50% της όποιας αύξησης των τιμών πλέον παράγεται από τους μισθούς». «Στα επόμενα 3-4 χρόνια οι αυξήσεις στους μισθούς θα είναι αξιόλογες. Αυτή είναι η προοπτική, οι αυξήσεις θα είναι αρκετές για να αντιμετωπίσουν τον πληθωρισμό που ενέσκηψε αυτά τα τρία χρόνια, θα είναι δηλαδή, υπολογίζουμε ένα συν 27% στα επόμενα τρία χρόνια» ανέφερε.
Ο πληθωρισμός πάει προς ισοπέδωση, σημείωσε ακόμα ο κ. Πετράκης, τονίζοντας ότι πρέπει να δοθεί πάρα πολλή προσοχή στα τρόφιμα.
«Μην ξεχνάμε ότι αρκετοί παραγωγοί μας απολαμβάνουν πολύ υψηλές τιμές, το λάδι είναι στα 7, αυτό είναι όφελος των παραγωγών μας, υπάρχουν και θετικά αποτελέσματα. Το πρόβλημα είναι ότι οι πληθυσμοί των πόλεων υποφέρουν από τον πληθωρισμό αυτό και αυτό είναι ένα ειδικό θέμα, δηλαδή έχεις τους ευάλωτους που ζουν στις πόλεις να έχουν το μεγαλύτερο πρόβλημα. Γι’ αυτό μάλλον αυτή τη στιγμή προκρίνεται το marketpassνα διατηρείται μέχρι τέλος του χρόνου και δεν ξέρω εάν θα μείνει μόνο μέχρι τέλος του χρόνου» προσέθεσε ο κ. Πετράκης, εκτιμώντας με βεβαιότητα, όπως είπε χαρακτηριστικά, ότι «έχουν περάσει τα πιο δύσκολα, αλλά έχουμε δρόμο μπροστά μας».
«Η εκτίμηση είναι ότι έχουμε μια δεκαετία καλή μπροστά μας. Η οικονομία κάνει μακροχρόνιες κυμάνσεις που στην Ελλάδα έχουν μια διάρκεια 25 περίπου χρόνια. Είμαστε στην ανοδική φάση η οποία ξεκίνησε το 2013 και έκτοτε σιγά σιγά χτίζουμε μια θετική πορεία για το μέλλον και είμαστε σε θέση στους διάφορους τομείς να μπορέσουμε να εκτιμήσουμε τι εκτιμούμε ότι θα συμβεί, με την τυχαιότητα βεβαίως εκτός κάδρου. Να αισιοδοξούμε, είναι ξεκάθαρο. Τελειώσανε τα χειρότερα» είπε καταλήγοντας ο κ. Πετράκης.
Η συνέντευξη αναδημοσιεύθηκε και στο InDeep Analysis: http://indeepanalysis.gr/oikonomia/plithorismos-tis-apistias
Η συνεδρία έληξε για λόγους ασφάλειας.