Ενημέρωση σχετικά με Ακαδημαϊκούς Υποτρόφους και άλλες μορφές απασχόλησης

Ακαδημαϊκοί υπότροφοι και νέες κατηγορίες ακαδημαϊκού προσωπικού που προβλέπονται στον ν. 4957/2022 (Α΄ 141)

Σε συνέχεια ερωτημάτων που έχουν τεθεί προς την υπηρεσία μας σχετικά με τον θεσμό των ακαδημαϊκών υποτρόφων και τις νέες κατηγορίες ακαδημαϊκού προσωπικού που προβλέπονται στον ν. 4957/2022 «Νέοι Ορίζοντες στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα: Ενίσχυση της ποιότητας, της λειτουργικότητας και της σύνδεσης των Α.Ε.Ι. με την κοινωνία και λοιπές διατάξεις» (Α΄141), διευκρινίζονται τα ακόλουθα:

Με τις διατάξεις του ν. 4957/2022, παρέχονται νέες κατηγορίες διδακτικού, ερευνητικού και επιστημονικού προσωπικού των Α.Ε.Ι. για την κάλυψη των αναγκών των Τμημάτων, των πανεπιστημιακών εργαστηρίων και των κλινικών των Σχολών Επιστημών Υγείας των Α.Ε.Ι., ενώ παράλληλα διατηρείται μεταβατικά ο θεσμός των ακαδημαϊκών υποτρόφων έως την πλήρη μετάβαση στο νέο θεσμικό πλαίσιο. Ειδικότερα με τις διατάξεις του ν. 4957/2022, εισάγονται οι ακόλουθες νέες κατηγορίες προσωπικού:

• Εντεταλμένοι διδάσκοντες

Με το άρθρο 173 του ν. 4957/2022 θεσπίστηκε η κατηγορία του «εντεταλμένου διδάσκοντος», η οποία ουσιαστικά αντικαθιστά την κατηγορία του ακαδημαϊκού υποτρόφου. Ως εντεταλμένοι διδάσκοντες δύνανται να επιλέγονται επιστήμονες, που είναι κατ’ ελάχιστον κάτοχοι διδακτορικού διπλώματος, σε συγκεκριμένο γνωστικό αντικείμενο που θεραπεύει το Τμήμα με σκοπό την ανάθεση διδακτικού έργου του προπτυχιακού προγράμματος του Τμήματος. Οι εντεταλμένοι διδάσκοντες πέραν του διδακτικού έργου, δύνανται να διεξάγουν κλινικό, εργαστηριακό και ερευνητικό έργο, σε συμφωνία με το διδακτικό έργο που τους έχει ανατεθεί.

Για την πρόσληψη εντεταλμένων διδασκόντων απαιτείται ακαδημαϊκή διαδικασία, ανάλογη με τη διαδικασία πρόσληψης ακαδημαϊκών υποτρόφων. Ειδικότερα απαιτείται η δημοσίευση πρόσκλησης από το αρμόδιο Τμήμα, η αξιολόγηση των υποψηφιοτήτων από τριμελή Επιτροπή Αξιολόγησης, αποτελούμενη από μέλη Δ.Ε.Π. του Τμήματος και η έγκριση της διαδικασίας επιλογής από τη Συνέλευση του Τμήματος. Μετά την ολοκλήρωση της ακαδημαϊκής διαδικασίας απαιτείται η υποβολή αιτήματος προς τον Ε.Λ.Κ.Ε. για την έγκριση της απασχόλησης σε συγκεκριμένο έργο/πρόγραμμα του Ε.Λ.Κ.Ε.

Οι επιστήμονες που επιλέγονται ως εντεταλμένοι διδάσκοντες δύνανται να απασχολούνται δυνάμει σύμβασης εργασίας ορισμένου χρόνου ή σύμβασης έργου, ενώ η διάρκεια απασχόλησης εκτείνεται από ένα ακαδημαϊκό εξάμηνο ή ένα ακαδημαϊκό έτος, με δυνατότητα ανανέωσης έως τρία (3) ακαδημαϊκά έτη.

• Επιστημονικοί συνεργάτες πανεπιστημιακών κλινικών και πανεπιστημιακών εργαστηρίων

Με το άρθρο 58 του ν. 4957/2022 θεσπίστηκε η νέα κατηγορία του «επιστημονικού συνεργάτη πανεπιστημιακής κλινικής ή πανεπιστημιακού εργαστηρίου», στην οποία εντάσσεται το πάσης φύσεως επιστημονικό ιατρικό, ερευνητικό και εργαστηριακό, νοσηλευτικό και παραϊατρικό προσωπικό.

Ειδικότερα, από την ως άνω κατηγορία το επιστημονικό προσωπικό που διεξάγει κλινικό, ερευνητικό ή εργαστηριακό έργο σε κλινικές, εργαστήρια και ειδικές μονάδες της Ιατρικής Σχολής (π.χ. ιατροί, φαρμακοποιοί, βιολόγοι, ακτινοφυσικοί, νοσηλευτές κλπ.) δύναται να επιλέγεται απευθείας από τον Ειδικό Λογαριασμό Κονδυλίων Έρευνας, μόνο με αίτημα του Επιστημονικού Υπεύθυνου, στο οποίο αναλύεται ότι η απασχόληση του εν λόγω προσωπικού κρίνεται ουσιώδης για την ομαλή εκτέλεση του έργου/προγράμματος και απόφαση του Ειδικού Επταμελούς Οργάνου της Επιτροπής Ερευνών, χωρίς να απαιτείται η χρονοβόρα διαδικασία έκδοσης πρόσκλησης και έγκρισης από τη Συνέλευση του Τμήματος.

Οι επιστήμονες που επιλέγονται ως επιστημονικοί συνεργάτες κλινικών, ειδικών μονάδων ή εργαστηρίων δύνανται να απασχολούνται δυνάμει σύμβασης εργασίας ορισμένου χρόνου ή σύμβασης έργου, ενώ η διάρκεια απασχόλησης στο ίδιο έργο/πρόγραμμα δύναται κατ’ ανώτατο όριο να εκτείνεται έως πέντε (5) έτη, για τα έργα/προγράμματα που δεν έχουν σαφή ημερομηνία λήξης. Οι επιστημονικοί συνεργάτες υποχρεούνται να διεξάγουν το κλινικό ή εργαστηριακό έργο που τους ανατίθεται σύμφωνα με τις υποδείξεις του Διευθυντή της κλινικής ή του εργαστηρίου και του Επιστημονικού Υπευθύνου, καθώς και να προσκομίζουν ασφαλιστήριο συμβόλαιο αστικής ευθύνης κατά τη σύναψη της σύμβασής τους με τον Ε.Λ.Κ.Ε. Οι συμβάσεις των επιστημονικών συνεργατών κοινοποιούνται με επιμέλεια του Ε.Λ.Κ.Ε. προς το Διοικητικό Συμβούλιο του νοσοκομείου που πρόκειται να απασχοληθούν. Διευκρινίζεται ότι τυχόν απασχόληση που έχει πραγματοποιηθεί έως την 21^η.7.2022 δεν προσμετράται για τη συμπλήρωση του ανώτατου ορίου των πέντε (5) ετών.

Οι επιστημονικοί συνεργάτες κλινικών, ειδικών μονάδων και εργαστηρίων δύνανται πλέον, με ρητή νομοθετική πρόβλεψη, να συμμετέχουν στο πρόγραμμα εφημεριών της αντίστοιχης κατηγορίας προσωπικού, μετά από σύμφωνη γνώμη του διοικητικού συμβουλίου και θετική εισήγηση του επιστημονικού συμβουλίου του νοσοκομείου που εντάσσεται η ακαδημαϊκή μονάδα που απασχολούνται.

• Ακαδημαϊκοί υπότροφοι

Με την παρ. 2 του άρθρου 466 του ν. 4957/2022 ρυθμίστηκε το μεταβατικό πλαίσιο σχετικά με τη δυνατότητα απασχόλησης και επιλογής ακαδημαϊκών υποτρόφων. Ειδικότερα, ορίστηκε ότι: «2. Ακαδημαϊκοί υπότροφοι που έχουν επιλεγεί σύμφωνα με τη διαδικασία της παρ. 7 του άρθρου 29 του ν. 4009/2011, καθώς και όσοι επιλεγούν στο πλαίσιο προκηρύξεων που έχουν ήδη εκδοθεί κατά τη δημοσίευση του παρόντος ή προκηρύξεων που αναμένεται να δημοσιευθούν από Τμήματα των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (Α.Ε.Ι.) ή στο πλαίσιο συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων για την κάλυψη των διδακτικών αναγκών του ακαδημαϊκού έτους 2022-2023 ισχύουν έως τη λήξη τους. Οι ακαδημαϊκοί υπότροφοι και τα Α.Ε.Ι. διατηρούν το δικαίωμα ανανέωσης της σύμβασής τους έως τη συμπλήρωση τριών (3) ακαδημαϊκών ετών, σύμφωνα με την παρ. 7 του άρθρου 29 του ν. 4009/2011, με τους ίδιους όρους και προϋποθέσεις, εφόσον υπήρχε σχετικός όρος στην προκήρυξη, σύμφωνα με την οποία επελέγησαν.». Από την ως άνω διάταξη προκύπτουν τα ακόλουθα:

1. Από την 21^η.7.2022, ημερομηνία έναρξης του ν. 4957/2022, οι Συνελεύσεις των Τμημάτων δύνανται να εκδώσουν προκηρύξεις για την επιλογή ακαδημαϊκών υποτρόφων σύμφωνα με το προϊσχύον πλαίσιο (παρ. 7 του άρθρου 29 του ν. 4009/2011) αποκλειστικά για την κάλυψη των διδακτικών αναγκών του ακαδημαϊκού έτους 2022-2023. Συνεπώς οι ακαδημαϊκοί υπότροφοι που επιλέγονται στο πλαίσιο προσκλήσεων που δημοσιεύτηκαν από την 21^η.7.2022 και εξής δύνανται να συνάψουν σύμβαση με τον Ε.Λ.Κ.Ε. για το ακαδημαϊκό έτος 2022-2023, με δυνατότητα ανανέωσης, εφόσον υπήρχε σχετική πρόβλεψη στην προκήρυξη.
2. Προκηρύξεις, που έχουν εκδοθεί πριν από την 21^η.7.2022, για την επιλογή ακαδημαϊκών υποτρόφων για τις ανάγκες του ακαδημαϊκού έτους 2022-2023, ολοκληρώνονται κανονικά σύμφωνα με το προϊσχύον πλαίσιο. Οι ακαδημαϊκοί υπότροφοι που επιλέγονται συνάπτουν σύμβαση με τον Ε.Λ.Κ.Ε. του Α.Ε.Ι. σύμφωνα με τους όρους των προκηρύξεων και της παρ. 7 του άρθρου 29 του ν. 4009/2011, διατηρώντας το δικαίωμα ανανέωσης, κατόπιν σχετικής έγκρισης της Συνέλευσης του Τμήματος, εφόσον αυτό προβλεπόταν στην προκήρυξη (π.χ. Ακαδημαϊκός υπότροφος που επελέγη στο πλαίσιο προκήρυξης της Ιατρικής Σχολής που δημοσιεύτηκε την 11^η.7.2022 για τις ανάγκες του ακαδημαϊκού έτους 2022-2023 με δυνατότητα ανανέωσης έως τρία ακαδημαϊκά έτη, δύναται να συνάψει σύμβαση για το ακαδημαϊκό έτος 2022-2023, και κατόπιν έγκρισης της Συνέλευσης του Τμήματος η σύμβασή του να ανανεωθεί διαδοχικά έως και το ακαδημαϊκό έτος 2024-2025).
3. Ακαδημαϊκοί υπότροφοι που έχουν επιλεγεί στο πλαίσιο προκηρύξεων για τις ανάγκες προηγούμενων ακαδημαϊκών ετών (2020-2021 και 2021-2022) διατηρούν το δικαίωμα ανανέωσης, κατόπιν σχετικής έγκρισης της Συνέλευσης του Τμήματος, εφόσον αυτό προβλεπόταν στην προκήρυξη (π.χ. Ακαδημαϊκός υπότροφος που επελέγη στο πλαίσιο προκήρυξης της Ιατρικής Σχολής που δημοσιεύτηκε την 1^η.7.2020 για τις ανάγκες του ακαδημαϊκού έτους 2020-2021, με δυνατότητα ανανέωσης έως τρία ακαδημαϊκά έτη, δύναται να συνάψει σύμβαση για το ακαδημαϊκό έτος 2022-2023, οπότε και ολοκληρώνεται η δυνατότητα ανανέωσης στο πλαίσιο της προκήρυξης που είχε επιλεγεί).

Η Μονάδα Οικονομικής και Διοικητικής Υποστήριξης του Ε.Λ.Κ.Ε. καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε να καταρτιστούν τα απαιτούμενα ανά περίπτωση έντυπα για την εφαρμογή των ως άνω ρυθμίσεων το συντομότερο δυνατό.

Θάνος Δημόπουλος

Πρύτανης ΕΚΠΑ