Διεθνής ερευνητική ομάδα με τη συμμετοχή της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ αποκαλύπτει πώς οι επιγενετικές αλλαγές των λοιμώξεων στους μυς συνοδεύονται από ανοσοποίηση της επόμενης γενεάς

Επιγενετική: Η ανοσοποίηση μεταφέρεται στους απογόνους

Κάθε λοίμωξη συνοδεύεται από ανοσοποίηση. Μπορεί η ανοσοποίηση να μεταφερθεί στην επόμενη γενεά; Ερευνητές από τα Πανεπιστήμια Radboud (Ολλανδία), Βόννης  (Γερμανία), Λωζάννης (Ελβετία) και Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (Ελλάδα) μελέτησαν το φαινόμενο. Μυς (ποντίκια) που επιβίωσαν μετά από πειραματική λοίμωξη από μύκητες μετέδωσαν αυτό το πλεονέκτημα επιβίωσης στους απογόνους τους. Τα αποτελέσματα δημοσιεύονται στο εγνωσμένου κύρους επιστημονικό περιοδικό Nature Immunology.

«Δεν είναι η γενετική πληροφορία σε κάθε περιοχή του DNA εξίσου προσβάσιμη. Επιγενετικές μεταβολές επί του DNA επιτρέπουν ή αποτρέπουν να διαβαστεί η γενετική πληροφορία» εξηγεί ο Καθηγητής του Πανεπιστημίου της Βόννης Andreas Schlitzer. «Μετά από μία λοίμωξη κάποιοι ασθενείς αναρρώνουν εύκολα και κάποιοι άλλοι ασθενείς πιο δύσκολα ή ακόμα και πεθαίνουν. Αυτό οδήγησε στην υπόθεση ότι αυτοί που αναρρώνουν εύκολα έχουν επιγενετικές μεταβολές στο DNA τους που τις έχουν αποκτήσει από τους προγόνους τους. Οι μεταβολές αυτές τους επιτρέπουν να έχουν πλεονέκτημα επιβίωσης» δήλωσε ο Καθηγητής Παθολογίας και Λοιμώξεων στην Ιατρική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Ευάγγελος Ι. Γιαμαρέλλος-Μπουρμπούλης. «Για να το αποδείξουμε, συνέχισε ο κ.Γιαμαρέλλος, εργασθήκαμε επί σειρά ετών σε πειραματόζωα στο Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών. Τα θετικά μας ευρήματα μπορούν να εξηγήσουν γιατί ακόμα και στην περίοδο της πανδημίας κάποιοι ασθενείς ανέρρωσαν πιο εύκολα από τον κορωνοϊό».

Η ερευνητική ομάδα μελέτησε την ενεργοποίηση του ανοσιακού συστήματος στα πειραματόζωα που είχαν γεννηθεί από γονείς που είχαν υποβληθεί σε λοίμωξη από το μύκητα Candida. «Τα αποτελέσματά μας έδειξαν ότι τα πειραματόζωα αυτά είχαν ευνοϊκή ανταπόκριση σε λοίμωξη από άλλα μικρόβια όπως το κολοβακτηρίδιο» εξηγεί ο Καθηγητής Λοιμώξεων  Mihai G. Netea του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Radboud Ολλανδίας.

«Τα πειραματόζωα που γεννώνται από γονείς που έχουν επιβιώσει από απειλητικές για τη ζωή λοιμώξεις αποκτούν επιγενετικές μεταβολές στα μονοκύτταρα του ανοσιακού συστήματος που μεταφέρονται μέσω του σπέρματος» εξηγεί ο Καθηγητής Schlitzer.

Η επιστημονική ομάδα εκτιμά ότι τα αποτελέσματα μπορούν να αποτελέσουν σημαντική πηγή γνώσης ώστε να προετοιμαστούμε για μελλοντικές πανδημίες.

Τα στοιχεία της δημοσίευσης: Natalie Katzmarski, Jorge Domínguez-Andrés, Branko Cirovic, Georgios Renieris, Eleonora Ciarlo, Didier Le Roy, Konstantin Lepikhov, Kathrin Kattler, Gilles Gasparoni, Kristian Händler, Heidi Theis, Marc Beyer, Jos W. M. van der Meer, Leo A. B. Joosten, Jörn Walter, Joachim L. Schultze, Thierry Roger, Evangelos J. Giamarellos-Bourboulis, Andreas Schlitzer, Mihai G. Netea: Transmission of trained immunity and heterologous resistance to infections across generations, Nature Immunology, DOI: 10.1038/s41590-021-01052-7