Ο αγαπημένος μου ποιητής, ο Οδυσσέας Ελύτης, στο ποίημά του «Ήλιος ο πρώτος» λέει:
“. . . συχνά όταν μιλώ για τον ήλιο
μπερδεύεται στη γλώσσα μου
ένα μεγάλο τριαντάφυλλο κατακόκκινο
αλλά δεν μου είναι βολετό να σωπάσω»
Έτσι κι εγώ ο ταπεινός δάσκαλος δεν μπορώ να σωπάσω όσο δεν βλέπω να « σκάβουμε, να βάζουμε θέμελα βαθειά . . . να χτίζουμε τον Ναό της Αθλητικής Επιστήμης. . . της κοινωνίας το παλάτι» στον ιερό χώρο της Πανεπιστημιούπολης.
Το γένος των γυμναστών είχαμε ένα όραμα, να περάσει η Αθλητική Επιστήμη το Πανεπιστημιακό κατώφλι και να γίνει ισότιμη με τις παραδοσιακές Επιστήμες. Και αγωνιστήκαμε χρόνια πολλά διεκδικώντας το ανεκπλήρωτο αυτό όνειρο. Και όταν ήρθε το πλήρωμα του χρόνου η Πολιτεία με τον νόμο – πλαίσιο 1268 / 82 για τη δομή και λειτουργία των Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, κατάργησε την Εθνική Ακαδημία Σωματικής Αγωγής – ή Γυμναστική Ακαδημία όπως είχε επικρατήσει να την λέμε – και ιδρύθηκαν σε Πανεπιστήμια της χώρας Τμήματα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής & Αθλητισμού, που με πιο πρόσφατο νόμο αναβαθμίστηκαν σε Σχολές.
Για να γίνει όμως η Σχολή μας εστία επιστημονικής σκέψης και νοοτροπίας, και πεδίο σφυρηλάτησης για τους φοιτητές μας, της τρισυπόστατης ιδιότητας του μορφωμένου ανθρώπου, του παιδαγωγού και του εξειδικευμένου επιστήμονα, είναι αναγκαίο να συνυπάρχουν οι φωτισμένοι πανεπιστημιακοί δάσκαλοι και το πρόσφορο περιβάλλον. Ένα περιβάλλον με σύγχρονες εγκαταστάσεις και υλικοτεχνική υποδομή, όπου οι νέοι πυρφόροι της Αθλητικής Επιστήμης, βιώνουν τον ανοιχτό δημοκρατικό διάλογο, προάγουν την ικανότητα λογικής και μεθοδικής, καταπολεμούν τη ρουτίνα, ενισχύουν την μετριοφροσύνη και τον αλληλοσεβασμό και σμιλεύουν τελικά το ακαδημαϊκό ήθος και την επιστημονική σκέψη.
Δυστυχώς, παρήλθε σχεδόν μισός αιώνας απραξίας, από τότε που η Σχολή μας πέρασε το Πανεπιστημιακό κατώφλι, και ακόμα λειτουργούμε (;) σε εγκαταστάσεις που είναι ασφυκτικά ανεπαρκείς. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι για κάθε φοιτητή σήμερα αντιστοιχεί εμβαδόν 0.8 τ.μ., ενώ για προπτυχιακούς φοιτητές απαιτούνται 15 τ.μ. και για μεταπτυχιακούς 25 τ.μ. Χάριν όμως του δημιουργικού οίστρου των πρώτων πανεπιστημιακών δασκάλων και γενικά του ανθρώπινου δυναμικού – διοικητικών & φοιτητών – κατορθώσαμε να δαμάσουμε τις αντίρροπες δυνάμεις και να υπερβούμε τις κραυγαλέες υλικοτεχνικές ελλείψεις, σε μία περίοδο μάλιστα, όπου παράλληλα μαχόμαστε για τη θεσμική, οργανωτική και ακαδημαϊκή συγκρότηση της Σχολής.
Ένας ούριος άνεμος όμως άρχισε πρόσφατα να πνέει, όπου η αισιοδοξία της βούλησης παίρνει τη θέση της απαισιοδοξίας της γνώσης και όλα τα τα αρμόδια όργανα εισηγούνται την μετεγκατάσταση της Σχολής στην Πανεπιστημιούπολη. Συγκεκριμένα:
- Το Πρυτανικό Συμβούλιο, αποφάσισε ομόφωνα τη μετεγκατάσταση της Σχολής Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού (ΣΕΦΑΑ) στην Πανεπιστημιούπολη Ζωγράφου. Για το σκοπό αυτό, εντέλλεται την Τεχνική Υπηρεσία του Πανεπιστημίου να εισηγηθεί τη χωροθέτηση των νέων εγκαταστάσεων της ΣΕΦΑΑ στην Πανεπιστημιούπολη και στη συνέχεια σε συνεργασία με τη Διοίκηση της Σχολής να καταλήξει στην προμελέτη των εγκαταστάσεων με σκοπό τη δημοπράτηση της οριστικής μελέτης (ΕΚΠΑ (25-11-2022 Α.Π. Εισερχ. 127418).
- Tο Τεχνικό Συμβούλιο γνωμοδότησε για τη χωροθέτηση των νέων εγκαταστάσεων της ΣΕΦΑΑ στην Πανεπιστημιούπολη σε χώρους που είναι αρακτηρισμένοι κατ’ αρχήν ως «Ζώνη Δ2», στην οποία επιτρέπεται η ανέγερση νέων κτιρίων για χρήσεις εκπαίδευσης / έρευνας και διοίκησης ( 17η Τακτική Συνεδρίαση της 14-05-2024).
- Το Συμβούλιο Διοίκησης ενέκρινε τη γνώμη του Τεχνικού Συμβουλίου και αποφάσισε την έγκριση της εκπονηθείσας προμελέτης για τη χωροθέτηση των “νέων εγκαταστάσεων της ΣΕΦΑΑ στην Πανεπιστημιούπολη του ΕΚΠΑ, από την ανάδοχο ένωση οικονομικών φορέων «ΔΕΚΑΘΛΟΝ A.E.» Συγκεκριμένα, οι νέες εγκαταστάσεις θα τοποθετηθούν στην περιοχή των αθλοπαιδιών του Ε.Κ.Π.Α., η οποία περικλείεται από εσωτερική περίφραξη, εμβαδού περίπου 48 στρ. και βρίσκεται στη Δυτική πλευρά της Πανεπιστημιούπολης πλησίον της πύλης εισόδου επί της Ούλωφ Πάλμε και των φοιτητικών εστιών (24η Συνεδρίαση της 14-05-2024).
Ιστορικός σταθμός. Έτσι, η εξέλιξη αυτή αποτελεί εναργή έκφραση του γεγονότος ότι η Μετεγκατάσταση της Σχολής μας δεν είναι απλά ένα χρονικό ορόσημο στην πορεία μας αλλά ένας ιστορικός σταθμός. Ένας σταθμός, όπου αναγνωρίζεται πάνδημα από την ευρύτερη ακαδημαϊκή μας κοινότητα η ισοτιμία της Αθλητικής Επιστήμης με τις παραδοσιακές επιστήμες και σηματοδοτεί ένα νέο ελπιδοφόρο ξεκίνημα για την παραπέρα ανάπτυξή της στον τόπο μας. Η Μετεγκατάσταση ατενίζει τους ασύνορους ορίζοντες της Αθλητικής Επιστήμης, όπως αυτοί αντικατοπτρίζονται στο πολυσχιδές ερευνητικό, διδακτικό έργο των μελών της μικρής μας ακαδημαϊκής κοινότητας.
Σφαίρα δραστηριότητας της Αθλητικής Επιστήμης. Η ένταξη της Σχολής μας στην Πανεπιστημιούπολη θα προσφέρει καλύτερες υποδομές, ενίσχυση της συνεργασίας με άλλες Σχολές, εμπλουτισμό της φοιτητικής εμπειρίας και ώθηση της ακαδημαϊκής και ερευνητικής δραστηριότητας.
Η εγγύτητα με άλλες Σχολές θα διευκολύνει τη συνεργασία σε ερευνητικά προγράμματα, αναγνωρίζοντας τη σφαίρα δραστηριότητας της Αθλητικής Επιστήμης, που είναι η κίνηση του ανθρωπίνου σώματος και που δίνει εσωτερική συνοχή και αναδεικνύει τη ξεχωριστή της φυσιογνωμία. Η κίνηση έχει πολλαπλές ευεργετικές επιδράσεις και έγκυρη γνώση, όπως τεκμηριωμένες έρευνες έχουν δείξει, οδηγεί στην υγεία, την ευρωστία, την αθλητική απόδοση και κατ’ επέκταση στην εσωτερική πληρότητα και ευζωϊα. Επιπλέον, πληθαίνουν οι έρευνες οι δημοσιευμένες στις πιο έγκριτες επιστημονικές επιθεωρήσεις, που αναδεικνύουν τις ολέθριες επιπτώσεις της υποκινητικότητας, η οποία έχει καταστεί στην εποχή μας παράγοντας κινδύνου προκαλώντας θνησιμότητα και πολλές χρόνιες παθήσεις.
Η Σχολή μας με την πολυδιάστατη προσέγγισή της στην ατέρμονη αναζήτηση της αλήθειας λειτουργεί ως δεξαμενή κριτικής σκέψης, και ως προπύργειο προαγωγής του “ευ ζην” και του “ευ αγωνίζεσθαι”, αξίες απονευρωμένες και παραγνωρισμένες στην εποχή της εμπορευματοποίησης, που χαρακτηρίζει και αλλοιώνει τα πάντα.
“ Δει δη χρημάτων και άνευ τούτων ουδέν εστί γενέσθαι των δεόντων» (Δημοσθένης). Τέλος, επισημαίνεται ότι η χρηματοδότηση του έργου της Μετεγκατάστασης της Σχολής στην Πανεπιστημιούπολη δεν πρέπει να αντιμετωπιστεί ως ένα στενά οικονομικό θέμα, αλλά ως μία μακροχρόνια στρατηγική επένδυση με υψηλή απόδοση και σημαντικά οφέλη για το Πανεπιστήμιο, την ακαδημαϊκή κοινότητα και την κοινωνία. Η μεταφορά της Σχολής πρέπει να αποτελέσει στρατηγική επιλογή στα πλαίσια εκσυγχρονισμού και αναβάθμισης της εκπαιδευτικής ποιότητας της Σχολής και δημιουργία σύγχρονων εγκαταστάσεων, που θα συμβάλλουν στην έρευνα και την καινοτομία και την εξοικονόμηση πόρων μακροπρόθεσμα, ενώ θα δημιουργηθεί ένα αναγκαίο έργο αντάξιο της ακαδημαϊκής αίγλης του Πανεπιστημίου μας και της αθλητικής παράδοσης, της ριζωμένης για αιώνες στη χώρα μας.
Βασίλης Κλεισούρας
Ομότιμος Καθηγητής Εργοφυσιολογίας
\Πανεπιστημίου Αθηνών
vklissou@phed.uoa.gr