Στη χώρα μας τουλάχιστον 160.000 άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών πάσχουν από άνοια. Στο γενικό πληθυσμό, ο επιπολασμός της άνοιας ανέρχεται σε 1,5%, ενώ σε άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών σε 7,5%. Περίπου 280.000 άτομα άνω των 65 ετών εμφανίζουν ήπια νοητική διαταραχή, με τη συχνότητα της να εκτιμάται στο 13,2%. Ανάγοντας στον ελληνικό πληθυσμό δεδομένα άλλων χωρών, ο επιπολασμός της νόσου Πάρκινσον εκτιμάται στα 200/100.000 άτομα, με επίπτωση 15/100.000 άτομα/έτος.
Οι ασθενείς με νοητικές και κινητικές διαταραχές αντιμετωπίζουν σημαντικά προβλήματα προσβασιμότητας σε εξειδικευμένες υπηρεσίες υγείας, λόγω των δυσκολιών στην καθημερινή τους λειτουργικότητα, των προβλημάτων μετακίνησης με τα δημόσια μέσα μαζικής μεταφοράς και της συχνής ανάγκης παρουσίας συνοδού.
Οι κάτοικοι απομακρυσμένων δυσπρόσιτων ορεινών και νησιωτικών περιοχών της χώρας μας πλήττονται περισσότερο λόγω της έλλειψης εξειδικευμένου προσωπικού. Η άνοια παραμένει συχνά αδιάγνωστη από τους παρόχους πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, κυρίως λόγω μη εξοικείωσης με περιστατικά νοητικής έκπτωσης πρώιμης ηλικίας έναρξης (<65 ετών), άτυπη κλινική εικόνα, άνοια σε έδαφος σπανιότερων νοσημάτων (μετωποκροταφική άνοια, άνοια με διάχυτα σωμάτια Lewy κ.α.), νόσο Πάρκινσον πρώιμης έναρξης (<50 ετών) και άλλες κινητικές διαταραχές. Άτυπα ή ήπια συμπτώματα απαιτούν εξειδικευμένο νευροψυχολογικό έλεγχο, ενώ η παραπομπή σε ειδικό νευρολόγο απαιτεί ταξίδι μεγάλης απόστασης και υψηλού κόστους. Υπάρχει ελλιπής ενημέρωση για τη δυνατότητα διερεύνησης σε τριτοβάθμια κέντρα με διενέργεια οσφυονωτιαίας παρακέντησης και μέτρηση βιοδεικτών, αλλά και συμμετοχής σε κλινικές μελέτες. Η διαχείριση των ασθενών από διεπιστημονική ομάδα συμβάλλει σε πρωιμότερη και ακριβέστερη διάγνωση, καλύτερο οικογενειακό προγραμματισμό, μείωση του στρες των φροντιστών και βελτίωση ποιότητας ζωής.
Η πανδημία Covid-19 ανέδειξε την όλο και αυξανόμενη ανάγκη της τηλεϊατρικής, ιδιαίτερα για τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού με χρόνια νοσήματα. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η τηλεϊατρική ορίζεται ως «η παροχή ιατρικής περίθαλψης -σε περιπτώσεις που η απόσταση είναι κρίσιμος παράγοντας- από τους επαγγελματίες υγείας, χρησιμοποιώντας τεχνολογίες πληροφοριών και επικοινωνιών για την έγκυρη διάγνωση, αντιμετώπιση και πρόληψη ασθενειών, τη συνεχιζόμενη εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας, καθώς και την έρευνα για συνεχή βελτίωση των υπηρεσιών αυτών».
Tα οφέλη της τηλεϊατρικής περιλαμβάνουν καλύτερη, έγκαιρη και ισότιμη πρόσβαση των πολιτών σε εξειδικευμένες ιατρικές υπηρεσίες, αποφυγή άσκοπων μετακινήσεων, εξοικονόμηση κόστους, συχνότερη επικοινωνία με τους επαγγελματίες υγείας, μειωμένο χρόνο αναμονής μέχρι την ιατρική επίσκεψη, πρωιμότερη διάγνωση, λιγότερες επισκέψεις στα τμήματα επειγόντων περιστατικών και εξοικονόμηση νοσοκομειακών κλινών. Η τηλεϊατρική συσχετίζεται με μειωμένο στρες φροντιστών, ενώ δίνεται επίσης η δυνατότητα διοργάνωσης διαδικτυακών σεμιναρίων διαχείρισης ασθενών με χρόνια νοσήματα και εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας.
Στα πλαίσια αυτά, η ομάδα του «Ειδικού Ιατρείου Μνήμης, Νοητικών Διαταραχών, Σπανίων Ανοιών» της Α’ Νευρολογικής Κλινικής στο Αιγινήτειο Νοσοκομείο με Υπεύθυνο τον Αναπλ. Καθηγητή Νευρολογίας και Νευροψυχολογίας κ. Σωκράτη Παπαγεωργίου, σε συνεργασία με το «Εθνικό Δίκτυο Τηλεϊατρικής» (ΕΔιΤ) της 2ης Υγειονομικής Περιφέρειας Πειραιώς και Αιγαίου (2η ΔΥΠΕ) δημιούργησαν το νέο ειδικό «Ιατρείο Μνήμης, Άνοιας και νόσου Πάρκινσον μέσω του ΕΔιΤ». Στο ΕΔιΤ συμπεριλαμβάνονται 57 Σταθμοί Τηλεϊατρικής Ιατρού-Ασθενούς σε απομακρυσμένα σημεία στα νησιά του Αιγαίου, και 13 Σταθμοί Τηλεϊατρικής Ιατρού Συμβούλου σε Νοσοκομεία της 2ης ΔΥΠΕ. Το ιατρείο στελεχώνεται από δύο νευρολόγους (Αν. Καθ. Σωκράτης Παπαγεωργίου, Ευθαλία Αγγελοπούλου), έναν ψυχίατρο (Δρ. Ιωάννης Παπατριανταφύλλου) και δύο νευροψυχολόγους (Δρ. Διονυσία Κονταξοπούλου, Δρ. Στέλλα Φραγκιαδάκη) εξειδικευμένους σε αυτές τις διαταραχές. Με βάση τη βιβλιογραφία, έχουν επιλεγεί οι κλινικές και νευροψυχολογικές δοκιμασίες που δύναται να πραγματοποιούνται τηλεϊατρικά. Το ΕΔιΤ στηρίζεται στο Δημόσιο Δίκτυο Δεδομένων ΣΥΖΕΥΞΙΣ, εξασφαλίζοντας την ασφάλεια των προσωπικών και ιατρικών δεδομένων.
Πρωτεύων στόχος του ιατρείου αποτελεί η παροχή εξειδικευμένης-τριτοβάθμιας φροντίδας μέσω τηλεϊατρικής σε ασθενείς με διαταραχές μνήμης, άνοια ή νόσο Πάρκινσον που διαμένουν σε απομακρυσμένα νησιά του Αιγαίου, δίνοντας έμφαση σε περιπτώσεις με πρώιμη έναρξη και άτυπη κλινική εικόνα. Επιπρόσθετα οφέλη αποτελούν η υποστήριξη και εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας της περιφέρειας και η βελτιστοποίηση των μεθόδων τηλεϊατρικής μέσω ερευνητικής δραστηριότητας.
Η μέχρι στιγμής εμπειρία και τα προκαταρκτικά αποτελέσματα δείχνουν ότι το συγκεκριμένο μοντέλο τηλεϊατρικής είναι εφικτό, αποτελεσματικό, με μεγάλα ποσοστά ικανοποίησης των ασθενών, φροντιστών και επαγγελματιών υγείας, με δυνατότητες επέκτασης, εξασφαλίζοντας ισότιμη πρόσβαση των πολιτών σε υψηλής ποιότητας εξειδικευμένη περίθαλψη.
Το ιατρείο ξεκίνησε την λειτουργία του στις 17-03-2021. Τα ραντεβού προγραμματίζονται τηλεφωνικά μέσω του Helpdesk (τηλ. 2132004348-349) του ΕΔιΤ.
Το Ιατρείο συμμετέχει μεταξύ άλλων στο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα SI4CARE: https://si4care.adrioninterreg.eu/
Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε την ιστοσελίδα του ιατρείου:
https://eginitio.uoa.gr/neyrologiki/exoterika_iatreia/eidika_neyrologika_iatreia/iatreio_mnimis_anoias_kai_nosoy_parkison_meso_ethnikoy_diktyoy_tileiatrikis_edit/
