Την Παρασκευή, 13 Δεκεμβρίου 2024, πραγματοποιήθηκε με ιδιαίτερη επιτυχία διεπιστημονική ημερίδα από το μάστερ Κλασικής Φιλολογίας «Δέξιππος» και το μάστερ Βυζαντινής Φιλολογίας «Αρέθας» του Τμήματος Φιλολογίας του ΕΚΠΑ, με θέμα: “Η αναπηρία στην Αρχαιότητα και στο Βυζάντιο” και διοργανωτές την κ. Σοφία Γεωργακοπούλου, Καθηγήτρια Λατινικής Φιλολογίας, Διευθύντρια του μάστερ «Δέξιππος», και τον κ. Χάρη Μεσσή, ΕΔΙΠ Βυζαντινής Φιλολογίας. Όπως επεσήμανε ο Κοσμήτορας της Φιλοσοφικής Σχολής, κ. Δημήτριος Δρόσος, η ημερίδα είναι μια σημαντική πρωτοβουλία των δύο δωρεάν μάστερ του Τμήματος Φιλολογίας, του «Δεξίππου» και του «Αρέθα», η οποία ξεχωρίζει για δύο βασικά χαρακτηριστικά, πρώτον για τον διεπιστημονικό της χαρακτήρα, καθώς συνδυάζει ερευνητικά εργαλεία και μεθοδολογικές προσεγγίσεις από διαφορετικά επιστημονικά πεδία, και δεύτερον, εξίσου σημαντικό και καινοφανές, για τις επιτοίχιες ανακοινώσεις (πόστερ), που απορρέουν από τη συνεργασία Καθηγητών και νέων επιστημόνων, μεταπτυχιακών φοιτητών και υποψηφίων διδακτόρων, σε μια συστηματική διερεύνηση ενός φαινομένου, που αποτελεί διαχρονικά ουσιαστικό δείκτη του πολιτισμικού επιπέδου των κοινωνιών μας. Η μελέτη της αναπηρίας στον αρχαίο και τον βυζαντινό κόσμο δεν αποτελεί απλώς ένα πεδίο έρευνας, αλλά αναδεικνύει έμπρακτα τον ανθρωπιστικό χαρακτήρα των σπουδών μας.\
Κατά τον χαιρετισμό της, η κ. Σοφία Γεωργακοπούλου, τόνισε ότι η ατομική εμπειρία της αναπηρίας είναι συγχρόνως και εμπειρία πολιτική, κοινωνική, αισθητική. Η διάχυτη φύση της αποτυπώνεται και στην αρχαία Ελλάδα, τη Ρώμη και το Βυζάντιο. Είναι άραγε στατική και υποτιμητική η στάση για την αναπηρία στον αρχαίο και βυζαντινό κόσμο; Μήπως αποσταθεροποιούνται τα δίπολα μη κανονικό/κανονικό, επιθυμητό/ανεπιθύμητο, καλό/κακό, απειλή/οίκτος; Γενικότερα, η ημερίδα συμβάλλει στον προβληματισμό εάν οι επιστήμες της κλασικής φιλολογίας, της ιστορίας του δικαίου, της αρχαιολογίας, της επιγραφικής είναι αναγκαίες για την εξέλιξη των Σπουδών για την αναπηρία, ενός νεοσύστατου κλάδου. Είναι εξαιρετικά σύνθετο ζήτημα του τι εξυπηρετούσαν οι “αρνητικές”, οι “θετικές” ή οι διφορούμενες κατασκευές της σωματικής ή νοητικής διαφοράς στον αρχαίο ελληνικό, στον ρωμαϊκό και στον βυζαντινό κόσμο. Πώς οι λογοτεχνικές προσπάθειες επιχειρούσαν να ‘διορθώσουν’ ή να αποδώσουν το ιστορικό αρχείο της αναπηρίας, όπως αποτυπώνεται στη νομοθεσία, στις ιατρικές πραγματείες ή στις επιγραφές; Οι αντιδράσεις και οι αναπαραστάσεις των παλαιότερων κοινωνιών μάς βοηθούν να αξιολογήσουμε τη δική μας εποχή και τη στάση μας.
Τόσο οι ανακοινώσεις από εκλεκτούς ειδικούς επιστήμονες όσο και τα αξιόλογα πόστερ μεταπτυχιακών φοιτητών κλασικής ή βυζαντινής φιλολογίας και υποψηφίων διδακτόρων αρχαίας ελληνικής φιλολογίας, λατινικής φιλολογίας και αρχαίας ιστορίας, υπό την εποπτεία της κ. Σοφίας Γεωργακοπούλου, του κ. Χάρη Μεσσή και της κ. Αικατερίνης Καρβούνη, καθώς και η γόνιμη ανταλλαγή απόψεων με το ακροατήριο, έδειξαν ότι η αναπηρία δεν ήταν ένα πολιτισμικά αποκρυπτόμενο φαινόμενο, αντίθετα μάλιστα τονίζονται ενίοτε οι “υπερβατικές δυνάμεις των αναπηριών”. Ο αγώνας για το νόημα της αναπηρίας τότε και σήμερα παραμένει ανοικτός.
