Το βραβείο είναι ετήσιο και τιμά τη μνήμη του Βασίλη Ξανθόπουλου και του Στέφανου Πνευματικού, καθηγητών του Πανεπιστημίου Κρήτης και μελών του ΙΤΕ, που δολοφονήθηκαν το βράδυ της 27ης Νοεμβρίου 1990 στο Ηράκλειο, τη στιγμή που επιτελούσαν από κοινού το διδακτικό λειτούργημα.