Καθηγητής Μελέτιος-Αθανάσιος Δημόπουλος, Πρύτανης ΕΚΠΑ
Ο Πόλεμος των Κυττάρων στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ [10/03/2022]
Το κάπνισμα αποτελεί γνωστό παράγοντα κινδύνου για την εκδήλωση διαφόρων χρόνιων νοσημάτων, μεταξύ των οποίων και ο καρκίνος.
Μάλιστα, αποτελεί τον συχνότερο τροποποιήσιμο παράγοντα κινδύνου για την εμφάνιση καρκίνου και παραμένει η κυριότερη αιτία για τη θνητότητα από καρκίνο παγκοσμίως. Παλαιότερες επιδημιολογικές έρευνες έχουν καταδείξει ότι o κίνδυνος θανάτου από καρκίνο αυξάνεται σε όσους ξεκινούν το κάπνισμα σε μικρότερη ηλικία. Είναι επίσης γνωστό ότι n διακοπή του καπνίσματος μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου. Ωστόσο, η σχέση της ακριβούς ηλικίας έναρξης και διακοπής του καπνίσματος με τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου δεν είναι καλά κατανοητή. Επιπλέον, τις τελευταίες δεκαετίες έχουν αναδειχθεί νέοι τροποποιήσιμοι παράγοντες κινδύνου για εμφάνιση καρκίνου, όπως είναι η παχυσαρκία. Επομένως, έχει σημασία να κατανοήσουμε στους σύγχρονους πληθυσμούς τη συνεισφορά της ηλικίας έναρξης και διακοπής του καπνίσματος στην εμφάνιση καρκίνου. Στο πλαίσιο αυτό, δημοσιεύθηκε προσφάτως στο περιοδικό «JΑΜΑ Oncology» η μεγαλύτερη μελέτη που έχει διεξαχθεί ως τώρα στις Ηνωμένες Πολιτείες αναφορικά με το κάπνισμα, με αντιπροσωπευτικό δείγμα από όλες τις περιοχές της χώρας.
Η μελέτη συμπεριέλαβε 410.000 άτομα ηλικίας 25-79 ετών, κατέγραψε τις συνήθειες καπνίσματος και τους παρακολούθησε προοπτικά για την εμφάνιση καρκίνου. Στο σύνολο του πληθυσμού οι καπνιστές είχαν τρεις φορές μεγαλύτερο κίνδυνο θανάτου από καρκίνο σε σχέση με τους μη καπνιστές. Ο κίνδυνος μεγάλωνε όσο νωρίτερα ξεκινούσε κάποιος το κάπνισμα. Άτομα που είχαν ξεκινήσει να καπνίζουν πριν από την ηλικία των 10 ετών είχαν τετραπλάσιο κίνδυνο θανάτου σε σχέση με τους μη καπνιστές. Αντίστοιχα, n διακοπή του καπνίσματος μείωνε την πιθανότητα θανάτου από καρκίνο. Μάλιστα, τα άτομα που διέκοψαν το κάπνισμα πριν από την ηλικία των 35 ετών είχαν απαλλαγεί από τον επιπλέον κίνδυνο που προκαλεί το κάπνισμα. Οσοι διέκοπταν το κάπνισμα σε ηλικίες 35-44, 45-54 και 55-64 ετών είχαν αντίστοιχα 89%, 78% και 56% μικρότερη πιθανότητα να πεθάνουν από καρκίνο σε σχέση με έναν καπνιστή.
Τα αποτελέσματα της μελέτης καταδεικνύουν ότι η διακοπή του καπνίσματος ως τα 40 έτη μπορεί να οδηγήσει σε αποφυγή του μεγαλύτερου ποσοστού κινδύνου από το κάπνισμα. Συνεπώς είναι αναγκαίο να ενισχυθούν τα προγράμματα διακοπής καπνίσματος που αναμένεται να επιφέρουν τα επόμενα χρόνια σημαντική μείωση στη θνητότητα από καρκίνο.