Του Μιχάλη Β. Καραμούζη, MD, PhD, Παθολόγος-Ογκολόγος, Καθηγητής Ιατρικής Σχολής, ΕΚΠΑ
Ο καρκίνος του παγκρέατος (PC) είναι η τέταρτη κύρια αιτία θανάτου από καρκίνο. Η συχνότητα του καρκίνου του παγκρέατος αυξάνεται σταθερά τα τελευταία χρόνια και αναμένεται να γίνει η δεύτερη κύρια αιτία θανάτου στις δυτικές χώρες έως το 2030.
Οι περισσότεροι καρκίνοι του παγκρέατος διαγιγνώσκονται μετά την ηλικία των 55 ετών. Το κάπνισμα, ο διαβήτης, η παχυσαρκία, η χρόνια παγκρεατίτιδα ή η φλεγμονή του παγκρέατος, το οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του παγκρέατος και ορισμένα γενετικά σύνδρομα είναι παράγοντες κινδύνου.
Ο καρκίνος του παγκρέατος χωρίζεται κυρίως σε δύο τύπους: το αδενοκαρκίνωμα του παγκρέατος, το οποίο είναι το πιο κοινό (85% των περιπτώσεων) που εμφανίζεται στους εξωκρινείς αδένες του παγκρέατος και τον παγκρεατικό νευροενδοκρινικό όγκο (PanNET), ο οποίος είναι λιγότερο συχνός (λιγότερο από 5 %) και εμφανίζεται στον ενδοκρινικό ιστό του παγκρέατος.
Οι ασθενείς με παγκρεατικό καρκίνο παρουσιάζουν δυσμενή πρόγνωση. Βασικές αιτίες θεωρούνται η καθυστερημένη διάγνωση, η χαμηλή αποτελεσματικότητα της επικουρικής χημειοθεραπείας μετά από χειρουργική επέμβαση, οι μη ανιχνεύσιμες μικρομεταστάσεις και η ανάπτυξη ανθεκτικότητας στα διαθέσιμα φάρμακα.
Οι παραδοσιακές θεραπείες για τον καρκίνο του παγκρέατος περιλαμβάνουν χειρουργική αφαίρεση, ακτινοβολία, χημειοθεραπεία και στοχευμένη θεραπεία σε ορισμένες κατηγορίες ασθενών. Η ανοσοθεραπεία είναι μια κατηγορία θεραπειών που εκμεταλλεύονται το ανοσοποιητικό σύστημα ενός ατόμου για να βοηθήσουν στη θανάτωση των καρκινικών κυττάρων. Υπάρχουν επί του παρόντος εγκεκριμένες επιλογές ανοσοθεραπείας για λίγους ασθενείς με καρκίνο του παγκρέατος και συγκεκριμένα μοριακά χαρακτηριστικά.
Ένας σημαντικός λόγος αποτυχίας των θεραπευτικών σχημάτων αποτελεί το μικροπεριβάλλον του όγκου. Ο παγκρεατικός καρκίνος αποτελείται από μια μειοψηφία νεοπλασματικών επιθηλιακών κυττάρων που περιβάλλονται από ένα δεσμοπλαστικό στρώμα υψηλής πυκνότητας που αντιπροσωπεύει το 60-90% της συνολικής μάζας του όγκου. H στόχευση του μικροπεριβάλλοντος έχει γίνει το επίκεντρο της έρευνας πρώτης γραμμής. Οι ηπαρίνες χαμηλού μοριακού βάρους (π.χ. τινζαπαρίνη) εκτός από τον βασικό της ρόλο, αυτό της θρομβοπροφύλαξης, εμφανίζει και αντικαρκινικές ιδιότητες που σχετίζονται και με το μικροπεριβάλλον. Είναι υπό εξέλιξη διεθνής τυχαιοποιημένη κλινική μελέτη για να διαπιστωθούν τα οφέλη της (imPaCT-PRO).
Ο συνδυασμός βασικής, μεταφραστικής και κλινικής έρευνας στις οποίες εξετάζονται νέες συνδυαστικές προσεγγίσεις αλλά και η ανάπτυξη πιο αποτελεσματικών παραγόντων αναμένεται να οδηγήσει σε μεγαλύτερη πρόοδο στη θεραπεία του παγκρεατικού καρκίνου και στην αύξηση της επιβίωσης των ασθενών.
Η συνεδρία έληξε για λόγους ασφάλειας.