Ο Αντώνης Κολοκούρης, Καθηγητής στον Τομέα Φαρμακευτικής Χημείας του Τμήματος Φαρμακευτικής του ΕΚΠΑ, αποτελεί έναν από τους συγγραφείς του άρθρου “Amantadine inhibits known and novel ion channels encoded by SARS-CoV-2 in vitro” που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο Communication in Biology της σειράς Nature.
Το άρθρο “H Aμανταδίνη ως αντιικό μέσο κατά της COVID-19 μέσω της αναστολής γνωστών και νέων ιοντικών διαύλων του ιού SARS-CoV-2” / “Amantadine inhibits known and novel ion channels encoded by SARS-CoV-2 in vitro” αναφέρεται στην αλληλεπίδραση της αμανταδίνης και του εξαμεθυλενο-αμιλορίδης με τον ιοντικό δίαυλο Ε του ιού SARS-CoV-2.
Περίληψη άρθρου:
H επιτακτική ανάγκη για θεραπεία της COVID-19 έχει κινήσει το ενδιαφέρον για την ανάπτυξη νέων στρατηγικών αντιμετώπισης της με την επαναχρησιμοποίηση εγκεκριμένων φαρμάκων. Η αμανταδίνη έχει προταθεί σαν ένα τέτοιο φάρμακο, και τόσο κυτταρικές όσο και κλινικές μελέτες προτείνουν τις ευεργετικές δράσεις της. Στην παρούσα μελέτη δείξαμε ότι η αμανταδίνη (αλλά όχι η ριμανταδίνη) και η εξαμεθυλενο-αμιλορίδη (hexamethylene-amiloride, HMA) αναστέλλουν τη δράση του δίαυλου ιόντων της πρωτεΐνης Ε του SARS-CoV-2, ενός συντηρημένου ιικού διαύλου μεταξύ των κορωνοιών, σε πειράματα ηλεκτροφυσιολογίας σε ωοκύτταρα X.leavis.
Τα αποτελέσματα αυτά συμφωνούν με τα πειράματα πρόσδεσης στην Ε πρωτεΐνη με φασματοσκοπία πυρνηνικού συντονισμού (ΝΜR) συστημάτων της Ε πρωτεΐνης μς φάρμακα και προσομοιώσεις μοριακής δυναμικής.
Επιπλέον, ταυτοποιήσαμε δύο νέους ιικούς διάυλους του SARS-CoV-2, τους ORF7b και ORF10, δείχνοντας την δράση τους ως διαύλους ιόντων σε ωοκύτταρα του X.leavis. Αξίζει να σημειωθεί ότι η αμανταδίνη επίσης μπλοκάρει την δράση δίαυλου του ORF10 και έτσι παρέχει δύο ιοντικούς διαύλους ως στόχους στην θεραπεία των ασθενών με COVID-19.
H αναζήτηση γνωστών αναστολέων των ιικών ιοντικών διαύλων της πρωτεΐνης E, ORF7b, ORF10 και πρωτεΐνης 3a του SARS-CoV-2 είχε σαν αποτέλεσμα να ταυτοποιηθούν επίσης η εμοδίνη και η ξανθίνη ως αναστολείς της πρωτεΐνης Ε και του ORF7b, με την ξανθίνη να δρα επίσης ως αναστολέας της πρωτεΐνης 3a.
Τα αποτελέσματα αυτά δείχνουν ότι υπάρχει δυνατότητα της χρήσης γνωστών αναστολέων ιοντικών διαύλων για την αντιμετώπιση του SARS-CoV-2 και ειδικά τα ελπιδοφόρα αποτελέσματα της χρήσης της αμανταδίνης, με διπλό μοριακό στόχο, για την θεραπεία της COVID-19.
Συνεπώς προτείνουμε περαιτέρω τη διερεύηση της αμανταδίνη σε κλινικές μελέτες ως ένα νέο, φτηνό, ευρέως διαθέσιμο και αποτελεσματικό μέσο αντιμετώπισης της COVID-19.
Η εργασία είναι διαθέσιμη και στη διεύθυνση: https://www.nature.com/articles/s42003-021-02866-9.pdf
Trine Lisberg Toft-Bertelsen, Mads Gravers Jeppesen, Eva Tzortzini, Kai Xue, Karin Giller, Stefan Becker, Amer Mujezinovic, Bo Hjorth Bentzen, Loren B. Andreas, Antonios Kolocouris, Thomas Nitschke Kledal & Mette Marie Rosenkilde. Communications Biology volume 4, Article number: 1347 (2021), https://doi.org/10.1038/s42003-021-02866-9
Η συνεδρία έληξε για λόγους ασφάλειας.