Θετικές Επιστήμες και Τεχνολογία

Η Δημιουργία-Μια Πρόκληση να Σώσουμε τη Ζωή στον Πλανήτη μας

Η Δημιουργία-Μια Πρόκληση να Σώσουμε τη Ζωή στον Πλανήτη μας

Η 26η Μαρτίου για το 2022 έχει επιλεγεί ως η ημέρα που μία ώρα της  θα αφιερωθεί στη ΓΗ. Οι πολίτες όλου του κόσμου καλούνται να σβήσουν τα φώτα για μία ώρα για να στείλουν αποφασιστικό μήνυμα συμμετοχής στην προστασία του περιβάλλοντος. Η εκδήλωση διοργανώνεται τις πρώτες βραδινές ώρες μιας ημέρας στα τέλη του Μαρτίου.H «Ώρα της Γης» («Earth Hour») γεννήθηκε το 2007 στο Σίδνεϊ της Αυστραλίας, όταν δύο εκατομμύρια νοικοκυριά και επιχειρήσεις ύψωσαν τη φωνή τους ενάντια στην κλιματική αλλαγή, σβήνοντας τα φώτα για μία ώρα. Η πρωτοβουλία ανήκε στην περιβαλλοντική οργάνωση WWF και τη διαφημιστική εταιρεία Leo Burnett (https://www.sansimera.gr/worldays/256).

‘Ίσως είναι η μοναδική εκδήλωση που αφορά την προστασία του περιβάλλοντος στην οποία συμμετέχουν ενεργά εκατομμύρια άνθρωποι σε όλον τον Πλανήτη. Βέβαια όταν τα φώτα ανάψουν καλά οι περισσότεροι επιστέφουμε στην καθημερινότητα ξεχνώντας τα προβλήματα στον Πλανήτη και περιμένοντας την επόμενη «Παγκόσμια Ημέρα» που είναι  αφιερωμένη σε κάποια συνιστώσα του περιβάλλοντος για να αναλογιστούμε την καθημερινή υποβάθμιση της ζωής στον Πλανήτη για την οποία πολλές ανθρώπινες δραστηριότητες εδώ και 10.000 χρόνια αποτελούν την κύρια αιτία αυτής της υποβάθμισης. Και ενώ η πλειοψηφία των ανθρώπων σε όλον τον κόσμο αντιλαμβάνεται το πρόβλημα της υποβάθμισης του περιβάλλοντος, δεν αντιδρά ούτε συμμετέχει στις διάφορες δραστηριότητες για τη διάσωση του Πλανήτη.

Σε αυτή την ερώτηση και σε άλλες ερωτήσεις που αφορούν την διαχρονική υποβάθμιση του περιβάλλοντος εξαιτίας των ανθρώπινων δραστηριοτήτων έρχεται να απαντήσει το βιβλίο του E. O. Wilson με τίτλο« Δημιουργία: Έκκληση για να σωθεί η ζωή στη Γη» των εκδόσεων Broken Hill- Π.Χ. Πασχαλίδης – Επιμέλεια έκδοσης Καθηγητής Σ. Δ. Βαλάκος.

http://www.brokenhill.com.cy/product/wilson-dimiourgia-mia-proklisi-na-sosoume-ti-zoi-ston-planiti-mas/–  ( Αγγλικός τίτλος: «The Creation: An Appeal to Save Life on Earth» Εκδότης ‎ W. W. Norton & Company- https://www.amazon.com/Creation-Appeal-Save-Life-Earth/dp/0393330486).

Σε αυτό το βιβλίο ο αναγνωρισμένος βιολόγος του Harvard  E. O. Wilson (1929-2021-https://eowilsonfoundation.org/e-o-wilson/)  κάτοχος του βραβείου Pulitzer καθώς και άλλων αναρίθμητων τιμητικών διακρίσεων για το συγγραφικό , διδακτικό και ερευνητικό του έργο, διατυπώνει την ιδέα για τη σύναψη μιας ιστορικής συνεργασίας ανάμεσα στους επιστήμονες και του θρησκευτικούς ηγέτες ώστε να προστατευτεί η συνεχώς μειούμενη βιοποικιλότητα του πλανήτη μας. Ο Wilson προτείνει αυτόν τον ιστορικό συμβιβασμό ανάμεσα σε δύο δυνάμεις της ανθρώπινης νόησης διότι όπως αναφέρει ο Πλανήτης μας, η Δημιουργία αυτή καθαυτή, βρίσκεται σε απελπιστική κατάσταση όσον αφορά τη διατήρηση της ζωής, εξαιτίας των απρόκλητων καταστροφών που προκαλούν τα ανθρώπινα χέρια.

Μέσα από το διάλογο με ένα Ευαγγελιστή Πάστορα (που μπορούσε να είναι οποιοσδήποτε ιερωμένος και από οποιαδήποτε θρησκεία), ο Wilson παραθέτει μια σειρά από επιχειρήματα και προτάσεις για τη διάσωση της ζωής. Άριστος γνώστης και μελετητής της βιοποικιλότητας για πάνω από 50 χρόνια επιστημονικού βίου, προσπαθεί με απλά λόγια να περιγράψει τη σημασία της βιοποικιλότητας για την ανθρώπινη ύπαρξη, ενώ ταυτόχρονα προσπαθεί να δώσει στο ευρύ κοινό τις άγνωστες πτυχές του έμβιου κόσμου, με ιδιαίτερη έμφαση στη σημασία του μικρόκοσμου. Με κατανοητές αλλά εντυπωσιακές περιγραφές δίνει την ευκαιρία στον αναγνώστη να κατανοήσει τον έμβιο κόσμο από το επίπεδο των μικροβίων μέχρι το επίπεδο των μεγάλων οργανισμών και οικοσυστημάτων. Αναδεικνύει τις σχέσεις αλληλεπίδρασης των οργανισμών και του περιβάλλοντος και εξηγεί τους τρόπους με τους οποίους ο άνθρωπος διαταράσσει αυτές τις σχέσεις που οδηγούν στην υποβάθμιση των οικοσυστημάτων και γενικότερα της βιόσφαιρας.

Αποδίδει τη  μη συμμετοχής της πλειοψηφίας των ανθρώπων σε θέματα που αφορούν την προστασία του περιβάλλοντος στην έλλειψη σωστής πληροφόρησης και εκπαίδευσης. Δεν διστάζει να παραδεχτεί ότι υπάρχει μεγάλη επιστημονική άγνοια για την κατάσταση της βιοποικιλότητας του πλανήτη και μέσα από συγκεκριμένα παραδείγματα προσπαθεί να δείξει ότι κάθε πολίτης μπορεί να συνεισφέρει στην μελέτη και καταγραφή των οργανισμών που κατοικούν στον πλανήτη. Αναφέρει παραδείγματα στα οποία η συνεργασία της  επιστημονικής κοινότητας με τις τοπικές αρχές και τους πολίτες έχει οδηγήσει όχι μόνο στην ανάκαμψη της καταστροφής αλλά και στην επανάκαμψη του οικοσυστήματος. Παίρνοντας αφορμή από τις δραστηριότητες από την δημιουργία και τις δραστηριότητες στο Εθνικό Πάρκο του Boston Harbor Islands (https://www.bostonharborislands.org/), που πριν τη δημιουργία του ήταν το πλέον ρυπασμένο λιμάνι στις ΗΠΑ, αποδεικνύει την ανθεκτικότητα της φύσης, και τη δυνατότητα της να ανακάμπτει , αρκεί να σταματήσουν οι ενέργειες εκείνες που προκαλούν την καταστροφή. Με την παράθεση αριθμητικών παραδειγμάτων δείχνει το μέγεθος της επερχόμενης καταστροφής της βιοποικιλότητας ενώ ταυτόχρονα αναφέρει τα οφέλη που αποκομίσει η ανθρωπότητα αν προστατεύσει τη φύση.

Δεν διστάζει να ζητήσει την βοήθεια και την σύμπραξη των θρησκευτικών ηγετών ώστε το μήνυμα της σωτηρίας του Πλανήτη να γίνει αντιληπτό από κάθε άνθρωπο σε κάθε γωνιά της Γης. Χωρίς να παραβλέπει τις διαφορές που υπάρχουν ανάμεσα στη θρησκεία και στην επιστήμη θεωρεί ότι αυτή την στιγμή ότι άνθρωποι θα «θα ωφεληθούν από την αναγνώριση ότι η ζωντανή Φύση μας ανοίγει ένα πλατύ μονοπάτι προς την ουσία της επιστήμης˙ ότι το εύρος της ζωής μας και του πνεύματός μας εξαρτάται από την επιβίωση της ζωντανής Φύσης». Για να βρεθεί ένα κοινός τόπος συζήτησης και κατανόησης πρέπει να συζητηθεί η αρχή  ότι: «επειδή είμαστε τμήμα της Φύσης, η μοίρα της Δημιουργίας είναι η μοίρα της ανθρωπότητας».

Γνωρίζοντας την τέχνη της διδασκαλίας και αξιοποιώντας την τεράστια ερευνητική του εμπειρία πάνω στη μελέτη της βιοποικιλότητας και χωρίς να ξεφεύγει από τον επιστημονικό τρόπο o Wilson καταφέρνει απλά γλαφυρά και παραστατικά να περάσει το μήνυμα ότι η μελέτη και η διάσωση της βιοποικιλότητας δεν είναι μόνο καθήκον της ανθρωπότητας αλλά και χρέος προς τις επερχόμενες γενιές στις οποίες πρέπει να κληρονομήσουμε έναν σταθερό και ενδιαφέροντα κόσμο ώστε να τιμήσουν την μνήμη μας.

Το βιβλίο παρόλο που πρωτοκυκλοφόρησε το 2007 εξακολουθεί να είναι σήμερα πολύ πιο επίκαιρο.Κοιτάζοντας γύρω μας διαπιστώνουμε ότι οι προβλέψεις το Wilson δυστυχώς για μας επιβεβαιώνονται με το χειρότερο τρόπο. Οι επιπτώσεις  της κλιματικής αλλαγής είναι ορατές  καθημερινά σε όλον τον κόσμο. Οι ιογενείς ασθένειες προκαλούν όλο και πιο συχνά πανδημίες με ανυπολόγιστο αριθμό θυμάτων παγκοσμίως. Το ζούμε σήμερα με τον Covid 19. Οι περισσότερες περιπτώσεις επιδημιών σχετίζονται με ζωονόσους. Μήπως είναι καιρός η ανθρωπότητα να αρχίσει να εξερευνά ένα ανεξερεύνητο πλανήτη και να προσπαθήσει να ανακαλύψει τις σχέσεις και τις αλληλεπιδράσεις των οργανισμών με τη βοήθεια της σύγχρονης βιολογίας. Τα δεδομένα δείχνουν ότι ο πλανήτης θα εξακολουθήσει να περιστρέφεται γύρω από τον ήλιο αλλά ίσως με διαφορετικούς ενοίκους σε πρωταγωνιστικό ρόλο.

Σ. Δ. Βαλάκος 
Καθηγητής Συγκριτικής Φυσιολογίας Ζώων και Οικοφυσιολογίας
Τμήμα Βιολογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Διευθυντής του Μουσείου Ζωολογίας ΕΚΠΑ

Ομόφωνη απόφαση του Συμβουλίου Διοίκησης του ΕΚΠΑ

Ομόφωνη απόφαση του Συμβουλίου Διοίκησης του ΕΚΠΑ

 ΑΛΜΑΤΑ ΠΡΟΟΔΟΥ ΚΑΙ ΕΠΙΤΕΥΓΜΑΤΑ: Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΣΤΗ ΣΤΟΧΕΥΜΕΝΗ ΠΑΡΑΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ Στον απόηχο των σημαντικών επιτυχιών που επιτεύχθηκαν χάρη στην καθημερινή και συλλογική προσπάθεια όλων των μελών της πανεπιστημιακής κοινότητας, το Συμβούλιο Διοίκησης ομόφωνα διαπιστώνει ότι το τελευταίο διάστημα παρατηρείται οργανωμένη προσπάθεια απαξίωσης του έργου του Πανεπιστημίου, η οποία βασίζεται σε ανυπόστατα και παραπλανητικά δημοσιεύματα που διακινούνται […]

19-22 Ιουνίου 2025: Το Τμήμα Ψηφιακών Τεχνών και Κινηματογράφου του ΕΚΠΑ στο Evia Film Project.

19-22 Ιουνίου 2025: Το Τμήμα Ψηφιακών Τεχνών και Κινηματογράφου του ΕΚΠΑ στο Evia Film Project.

Οι φοιτητές του Τμήματος Ψηφιακών Τεχνών και Κινηματογράφου του ΕΚΠΑ παρακολούθησαν για μία ακόμη χρονιά τα masterclasses και τις δράσεις στο πλαίσιο του Evia Film Project. 19/6/2025: Στο πλαίσιο της δράσης PREP THE FUTURE, οι φοιτητές είχαν κυκλικές ταχείες συναντήσεις (speed meetings) με επαγγελματίες στον χώρο του κινηματογράφου : Marcella Jelic | Sales & Acquisitions, […]

Άρθρα του Ομότιμου Καθηγητή Παναγιώτη Ε. Πετράκη στο ΒΗΜΑ, τη Real News και τον Οικονομικό Ταχυδρόμο

Άρθρα του Ομότιμου Καθηγητή Παναγιώτη Ε. Πετράκη στο ΒΗΜΑ, τη Real News και τον Οικονομικό Ταχυδρόμο

Τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και τις οικονομικές επιπτώσεις τους αλλά και τις πολιτικές για την αύξηση των επενδύσεων στην Ελλάδα εξετάζει σε τρία άρθρα του ο Ομότιμος καθηγητής Παναγιώτης Ε. Πετράκης. Ιράν:Οι αντιδράσεις, τα σενάρια και ο κίνδυνος εκτίναξης των τιμών πετρελαίου (άρθρο στον Οικονομικό Ταχυδρόμο, ot.gr) Ιράν: Οι αντιδράσεις, τα σενάρια και ο […]

Alpha TV: Στα 100 καλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου το ΕΚΠΑ

Alpha TV: Στα 100 καλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου το ΕΚΠΑ

Πρυτάνεις και αντιπρυτάνεις από 54 πανεπιστήμια της Ευρώπης συναντήθηκαν στο ιστορικό κεντρικό κτήριο του Πανεπιστημίου Αθηνών, για να συμμετάσχουν, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, στην 35η γενική συνέλευση Πανεπιστημίων των Πρωτευουσών της Ευρώπης. Την ίδια ώρα, το Πανεπιστήμιο Αθηνών, αναδείχθηκε και πάλι μεταξύ των 100 καλύτερων πανεπιστημίων του κόσμου. Να ακούσουμε τι δήλωσε ο Πρύτανης […]

Φιλοσοφική Σχολή: Τελετή αποφοίτησης φοιτητών/φοιτητριών του Πανεπιστημίου Ξένων Γλωσσών της Γκουανγκντόνγκ της Λ.Δ. της Κίνας

Φιλοσοφική Σχολή: Τελετή αποφοίτησης φοιτητών/φοιτητριών του Πανεπιστημίου Ξένων Γλωσσών της Γκουανγκντόνγκ της Λ.Δ. της Κίνας

Την Πέμπτη 5 Ιουνίου, στην Κοσμητεία της Φιλοσοφικής Σχολής του ΕΚΠΑ πραγματοποιήθηκε η τελετή αποφοίτησης των προπτυχιακών φοιτητών/φοιτητριών του Πανεπιστημίου Ξένων Γλωσσών της Γκουανγκντόνγκ της Λ.Δ. της Κίνας, οι οποίοι/οποίες φοίτησαν στη Φιλοσοφική Σχολή του ΕΚΠΑ, κατά το ακαδημαϊκό έτος 2024-2025, σύμφωνα με τη γενική διμερή συμφωνία συνεργασίας, αλλά και τα ειδικά προγράμματα φοίτησης αλλοδαπών […]

Ανακοίνωση: Απάντηση του Αντιπρύτανη Οικονομικών σε παραπλανητικό και συκοφαντικό δημοσίευμα ιστοσελίδας

Ανακοίνωση: Απάντηση του Αντιπρύτανη Οικονομικών σε παραπλανητικό και συκοφαντικό δημοσίευμα ιστοσελίδας

Η Διοίκηση και οι Υπηρεσίες του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών διαχειρίζονται τα οικονομικά του Ιδρύματος με υπευθυνότητα, συνέπεια και πλήρη συμμόρφωση προς το θεσμικό πλαίσιο που διέπει τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα. Κάθε οικονομική απόφαση λαμβάνεται βάσει τεκμηριωμένης αξιολόγησης, και εντάσσεται στο συνολικό Στρατηγικό Σχέδιο του Ιδρύματος που αποσκοπεί στην προώθηση της αποστολής του Πανεπιστημίου, […]

Το Πανεπιστήμιο Αθηνών

Το Ε.Κ.Π.Α. το οποίο εγκαινιάστηκε στις 3 Μαΐου του 1837, αρχικά στεγάστηκε σε ένα ανακαινισμένο οθωμανικό κτήριο στη βορειοανατολική πλευρά της Ακρόπολης, το οποίο στις μέρες μας έχει ανακαινιστεί και λειτουργεί ως Μουσείο του Πανεπιστημίου. Αρχικά ονομάστηκε «Οθωνικό Πανεπιστήμιο» από το όνομα του πρώτου βασιλιά της Ελλάδας Όθωνα και αποτελούνταν από 4 ακαδημαϊκά Τμήματα με 52 φοιτητές. Καθώς αποτελούσε το πρώτο Πανεπιστήμιο του νεοσύστατου ελληνικού κράτους, αλλά και της ευρύτερης βαλκανικής και μεσογειακής περιοχής, απέκτησε σημαντικό κοινωνικο-ιστορικό ρόλο, ο οποίος υπήρξε καθοριστικός για την παραγωγή συγκεκριμένης γνώσης και πολιτισμού μέσα στη χώρα.

Stay Connected

Ακολουθήστε το hub.uoa.gr στα Social Media

Newsletter

Γραφτείτε για να λαμβάνετε ενημερώσεις

closebutton
Μετάβαση στο περιεχόμενο