COVID-19

Σακχαρώδης διαβήτης μετά από ανοσοθεραπεία με immune checkpoint inhibitors

Σακχαρώδης διαβήτης μετά από ανοσοθεραπεία με immune checkpoint inhibitors

Το ανοσοποιητικό μας σύστημα είναι φτιαγμένο για να καταστρέφει το «ξένο»: βακτήρια, ιούς, μύκητες, αλλά και καρκινικά κύτταρα που μπορεί να δημιουργούνται στο σώμα. Η ανοσιακή απάντηση έχει και σημεία ελέγχου (immune checkpoints), ώστε φυσιολογικά να αυτοπεριορίζεται. Οι immune checkpoint inhibitors ή αναστολείς σημείων ελέγχου του ανοσοποιητικού συστήματος είναι νέα φάρμακα τα οποία όλο και περισσότερο χρησιμοποιούνται στη θεραπευτική του καρκίνου. Δρουν σε συγκεκριμένα μόρια, όπως στο cytotoxic T-lymphocyte-associated protein 4 (CTLA-4), στο programmed death 1 (PD-1) ή στο συνδέτη του (ligand, PD-L1), επιτείνοντας την ανοσιακή απάντηση κατά των καρκινικών κυττάρων. Δεδομένου όμως ότι αυτά τα σημεία ελέγχου είναι κρίσιμα για την ανοσολογική ανοχή, τέτοιες ανοσοθεραπείες μπορούν να προκαλέσουν και αυτοάνοσες ανεπιθύμητες ενέργειες.

Οι Καθηγητές της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Λίνα Πάσχου (Επίκουρη Καθηγήτρια Ενδοκρινολογίας), Θεοδώρα Ψαλτοπούλου (Καθηγήτρια Θεραπευτικής-Επιδημιολογίας-Προληπτικής Ιατρικής) και Θάνος Δημόπουλος (Καθηγητής Θεραπευτικής-Αιματολογίας-Ογκολογίας και Πρύτανης ΕΚΠΑ) αναφέρουν ότι ο σακχαρώδης διαβήτης μετά από ανοσοθεραπεία με immune checkpoint inhibitors είναι μια σπάνια αλλά σοβαρή και ενδεχομένως απειλητική για τη ζωή ενδοκρινική επιπλοκή. Σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες, η επίπτωση κυμαίνεται σε 0,9 – 2%, με μέση ηλικία εμφάνισης περίπου τα 60 έτη. Η διαβητική κετοξέωση κατά τη διάγνωση είναι πολύ συχνή και εμφανίζεται σε ως και 70% των ασθενών. Οι περισσότερες περιπτώσεις που έχουν αναφερθεί μέχρι στιγμής είναι μετά από θεραπεία με αντι-PD-1 ή αντι-PD-L1. Η υπεργλυκαιμία είναι ταχείας έναρξης και παρατηρείται γρήγορη εξέλιξη σε ενδογενή ινσουλινοανεπάρκεια. Η εμφάνιση του διαβήτη έχει συμβεί μετά από 1 ή μετά από 17 δόσεις και μετά από 1 εβδομάδα ως 12 μήνες. Φαίνεται ότι υπάρχει υψηλότερη αναλογία για τους άνδρες. Η ύφεση της νόσου είναι σπάνια και συνήθως απαιτείται μακροχρόνια ινσουλινοθεραπεία.

Η ακριβής αιτιοπαθογένεια της καταστροφής των β παγκρεατικών κυττάρων δεν είναι σαφής. Η πλειονότητα των περιπτώσεων δεν είχαν προϋπάρχοντα προδιαβήτη ή διαβήτη. Επιπλέον, δεν παρουσίαζαν άλλα αυτοάνοσα νοσήματα. Παγκρεατικά αυτοαντισώματα, όπως GADA, IA2, IAA και ZnΤ8, ήταν θετικά στο 50% των ασθενών που εξετάστηκαν. O πιο διαδεδομένος τύπος ήταν τα GADA, στην πραγματικότητα αυτά ήταν πάντα θετικά στις περιπτώσεις που εντοπίστηκαν αυτοαντισώματα. Είναι ενδιαφέρον ότι ένας αριθμός ασθενών με σακχαρώδη διαβήτη μετά από τέτοια ανοσοθεραπεία έχουν υποτύπους HLA που αυξάνουν τη γενετική προδιάθεση για σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1. Η παγκρεατική απεικόνιση με υπερηχογράφημα, αξονική ή μαγνητική τομογραφία ήταν διαθέσιμη σε ορισμένες μελέτες και είτε δεν ήταν αξιοσημείωτη ή έδειξε ατροφία ή μεγέθυνση ή άλλα ευρήματα ενδεικτικά διάχυτης φλεγμονής του παγκρέατος.

Όταν, λοιπόν, εμφανίζεται υπεργλυκαιμία σε ασθενείς που λαμβάνουν ανοσοθεραπεία με immune checkpoint inhibitors, η κλινική υποψία για διαβητική κετοξέωση πρέπει να είναι υψηλή. Συνιστάται μέτρηση κετονών ούρων και pH αίματος για την έγκαιρη διάγνωση. Η HbA1c δεν αποτελεί καλή διαγνωστική εξέταση, λόγω της οξείας εμφάνισης της υπεργλυκαιμίας τις περισσότερες φορές, μπορεί όμως να αποκαλύψει προϋπάρχοντα μη διαγνωσμένο σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, που είναι μια πολύ συχνή κλινική κατάσταση. Τα αυτοαντισώματα, όπως τα GADA, IA2, IAA και ZnT8A, είναι ιδιαίτερα ειδικά για αυτοάνοσο διαβήτη και μπορούν να είναι χρήσιμα στη διάγνωση. Επιπρόσθετα, η μέτρηση των επιπέδων ινσουλίνης και c πεπτιδίου μπορεί να βοηθήσει στην αξιολόγηση της ενδογενούς έκκρισης ινσουλίνης.

Οι ασθενείς που διαγιγνώσκονται με διαβητική κετοξέωση θα πρέπει να αντιμετωπίζονται με ενδοφλέβια χορήγηση ινσουλίνης και υγρών σε νοσοκομειακό περιβάλλον. Σε περίπτωση εμμένοντος σακχαρώδους διαβήτη, συνήθως χρειάζεται καθημερινή ινσουλινοθεραπεία. Πράγματι, λόγω της αυτοάνοσης κυρίως καταστροφής των β κυττάρων του παγκρέατος  η πιθανότητα αυτόματης ίασης είναι σχεδόν μηδενική. Απαιτείται πολλαπλό σχήμα ινσουλινοθεραπείας με μακράς δράσης ινσουλίνη το βράδυ και ινσουλίνη ταχείας δράσης πριν από τα γεύματα. Οι συνολικές ημερήσιες ανάγκες μπορούν να εκτιμηθούν σε 0,3-0,4 μονάδες ανά κιλό βάρους σώματος την ημέρα για τους περισσότερους ασθενείς ως αρχική δόση. Οι μισές μονάδες δίδονται ως μακράς δράσης ινσουλίνη και οι άλλες μισές ως διαιρεμένες προγευματικές δόσεις ταχείας δράσης ινσουλίνης. Η ηλικία και η συνολική πρόγνωση πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά τον προγραμματισμό της θεραπείας και τον καθορισμό των στόχων γλυκαιμικής ρύθμισης. Δεν συνιστάται έλεγχος διαβητικών επιπλοκών κατά τη διάγνωση και τα πρώτα έτη, καθώς η ανάπτυξη του διαβήτη είναι ταχεία. Φυσικά, πάντα θα πρέπει να αποκλείεται η περίπτωση σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2 ή διαβήτη μετά από θεραπεία με γλυκοκορτικοειδή, που είναι συχνή σε τέτοιους ασθενείς.

Μια πρωτότυπη μέθοδος προσέγγισης μονοκόρυφα εξελισσόμενων δεδομένων και η  εφαρμογή της σε μια έξαρση Covid-19

Μια πρωτότυπη μέθοδος προσέγγισης μονοκόρυφα εξελισσόμενων δεδομένων και η εφαρμογή της σε μια έξαρση Covid-19

Ο καθηγητής Ιωάννης Κ. Δημητρίου δημοσίευσε μια μελέτη στο έγκριτο περιοδικό Optimization Methods & Software με τίτλο “Least Squares Monotonic Unimodal Approximations to Successively Updated Data and an Application to a Covid-19 Outbreak”. Η μελέτη αναπτύσσει έναν αλγόριθμο προσέγγισης δεδομένων εν εξελίξει, αλλοιωμένων από σφάλματα, ώστε να εκτιμήσει το σημείο στροφής (ακρότατο) μιας έξαρσης (outbreak). […]

«Plants, Pictures, and People» (Φυτά, Εικόνες και Άνθρωποι)-Κριτική βιβλιοπαρουσίαση της Σοφίας Ριζοπούλου

«Plants, Pictures, and People» (Φυτά, Εικόνες και Άνθρωποι)-Κριτική βιβλιοπαρουσίαση της Σοφίας Ριζοπούλου

Στο άρθρο αυτό με τον τίτλο «Plants, Pictures, and People» (Φυτά, Εικόνες και Άνθρωποι) γίνεται κριτική βιβλιοπαρουσίαση, του βιβλίου με τον τίτλο Botanical Icons: Critical Practices of Illustration in the Premodern Mediterranean (Βοτανικές Εικόνες: Κριτική Πρακτικών Εικονογράφησης στην προ-νεωτερική Μεσόγειο) και συγγραφέα τον Andrew Griebeler που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις University of Chicago Press, το […]

Σ. Ζαχαράκη: Η συνεχής άνοδος του ΕΚΠΑ στις διεθνείς κατατάξεις, αποτελεί απτή απόδειξη της ποιότητας του ακαδημαϊκού έργου που παράγεται

Σ. Ζαχαράκη: Η συνεχής άνοδος του ΕΚΠΑ στις διεθνείς κατατάξεις, αποτελεί απτή απόδειξη της ποιότητας του ακαδημαϊκού έργου που παράγεται

Συνάντηση με την ηγεσία του υπουργείου Παιδείας είχαν οι πρυτανικές αρχές του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών την  Τρίτη (1η Ιουλίου), με την ευκαιρία της οποίας παρουσιάστηκαν στην υπουργό Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, Σοφία Ζαχαράκη και τον υφυπουργό, αρμόδιο για την Επαγγελματική Εκπαίδευση, Κατάρτιση και Δια Βίου Μάθηση, Κώστα Βλάση, οι νέοι ανακαινισμένοι χώροι στη […]

«ΑΡΧΙΜΗΔΗΣ» του ΕΚΠΑ / Εκδήλωση «Γέφυρας Τεχνολογίας 1.0: Σύνδεση Έρευνας με τον Φαρμακευτικό Κλάδο»

«ΑΡΧΙΜΗΔΗΣ» του ΕΚΠΑ / Εκδήλωση «Γέφυρας Τεχνολογίας 1.0: Σύνδεση Έρευνας με τον Φαρμακευτικό Κλάδο»

Με ιδιαίτερη επιτυχία πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα 30 Ιουνίου 2025, στο Αμφιθέατρο «Άλκης Αργυριάδης» του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ), η εκδήλωση «Γέφυρα Τεχνολογίας 1.0: Σύνδεση Έρευνας με τον Φαρμακευτικό Κλάδο», την οποία διοργάνωσε για 3η συνεχή χρονιά η Μονάδα Μεταφοράς Τεχνολογίας και Καινοτομίας «ΑΡΧΙΜΗΔΗΣ» του ΕΚΠΑ. Συμμετείχαν με τεχνολογίες και τα ιδρύματα που αποτελούν […]

Επίσκεψη της Υπουργού Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών  –  Έτοιμοι προς χρήση οι χώροι στη Νομική Σχολή που ήταν κατειλημμένοι για πολλά έτη

Επίσκεψη της Υπουργού Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών – Έτοιμοι προς χρήση οι χώροι στη Νομική Σχολή που ήταν κατειλημμένοι για πολλά έτη

Επίσκεψη στο Πανεπιστήμιο Αθηνών πραγματοποίησαν την Τρίτη 1/7/2025 η Υπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού κ. Σοφία Ζαχαράκη και ο Υφυπουργός Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης και Δια Βίου Μάθησης κ. Κώστας Βλάσης. Ο Πρύτανης Καθηγητής Γεράσιμος Σιάσος παρουσίασε ζητήματα που αφορούν στον στρατηγικό σχεδιασμό του Πανεπιστημίου, στη λειτουργία του αλλά και στα επόμενα βήματα διεθνοποίησής του. Παρουσιάστηκαν […]

Στη μνήμη της Χριστίνας Τεσσερομάτη, Καθηγήτριας Ιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών (1948-2025)

Στη μνήμη της Χριστίνας Τεσσερομάτη, Καθηγήτριας Ιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών (1948-2025)

Στις εννέα Μαΐου 2025 έφυγε από τη ζωή η Χριστίνα Τεσσερομμάτη, καθηγήτρια Φαρμακολογίας της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ. Η Χριστίνα Τεσσερομμάτη κηδεύτηκε και ετάφη στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών στις 19 Μαΐου 2025. Η Χριστίνα είλκε την καταγωγή από το χωριό Κουτρουμπούχι (σημερινή Δάφνη) του Νομού Αρκαδίας και από την Κορινθία και το Δαμασκηνό Άνδρου. Η […]

Ίδρυση νέου Εργαστηρίου «Επιστήμης, Τεχνολογίας και Καινοτομίας στην Κοινωνία»

Ίδρυση νέου Εργαστηρίου «Επιστήμης, Τεχνολογίας και Καινοτομίας στην Κοινωνία»

Ένα νέο Εργαστήριο με τίτλο «Εργαστήριο Επιστήμης, Τεχνολογίας και Καινοτομίας στην Κοινωνία» (ΕΤεΚΚ) – (Science, Technology and Innovation in Society – STIS) ιδρύθηκε στο Τμήμα Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης (ΙΦΕ). Διευθυντής του Εργαστηρίου εξελέγη ο Στάθης Αραποστάθης, Καθηγητής Ιστορίας της Επιστήμης και της Τεχνολογίας. Το Εργαστήριο δημιουργήθηκε ως θεσμός με σκοπό την ενίσχυση της παρουσίας του ΕΚΠΑ στον […]

Σ. Ζαχαράκη: Η συνεχής άνοδος του ΕΚΠΑ στις διεθνείς κατατάξεις, αποτελεί απτή απόδειξη της ποιότητας του ακαδημαϊκού έργου που παράγεται

Σ. Ζαχαράκη: Η συνεχής άνοδος του ΕΚΠΑ στις διεθνείς κατατάξεις, αποτελεί απτή απόδειξη της ποιότητας του ακαδημαϊκού έργου που παράγεται

Συνάντηση με την ηγεσία του υπουργείου Παιδείας είχαν οι πρυτανικές αρχές του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών την  Τρίτη (1η Ιουλίου), με την ευκαιρία της οποίας παρουσιάστηκαν στην υπουργό Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, Σοφία Ζαχαράκη και τον υφυπουργό, αρμόδιο για την Επαγγελματική Εκπαίδευση, Κατάρτιση και Δια Βίου Μάθηση, Κώστα Βλάση, οι νέοι ανακαινισμένοι χώροι στη […]

«ΑΡΧΙΜΗΔΗΣ» του ΕΚΠΑ / Εκδήλωση «Γέφυρας Τεχνολογίας 1.0: Σύνδεση Έρευνας με τον Φαρμακευτικό Κλάδο»

«ΑΡΧΙΜΗΔΗΣ» του ΕΚΠΑ / Εκδήλωση «Γέφυρας Τεχνολογίας 1.0: Σύνδεση Έρευνας με τον Φαρμακευτικό Κλάδο»

Με ιδιαίτερη επιτυχία πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα 30 Ιουνίου 2025, στο Αμφιθέατρο «Άλκης Αργυριάδης» του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ), η εκδήλωση «Γέφυρα Τεχνολογίας 1.0: Σύνδεση Έρευνας με τον Φαρμακευτικό Κλάδο», την οποία διοργάνωσε για 3η συνεχή χρονιά η Μονάδα Μεταφοράς Τεχνολογίας και Καινοτομίας «ΑΡΧΙΜΗΔΗΣ» του ΕΚΠΑ. Συμμετείχαν με τεχνολογίες και τα ιδρύματα που αποτελούν […]

Επίσκεψη της Υπουργού Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών  –  Έτοιμοι προς χρήση οι χώροι στη Νομική Σχολή που ήταν κατειλημμένοι για πολλά έτη

Επίσκεψη της Υπουργού Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών – Έτοιμοι προς χρήση οι χώροι στη Νομική Σχολή που ήταν κατειλημμένοι για πολλά έτη

Επίσκεψη στο Πανεπιστήμιο Αθηνών πραγματοποίησαν την Τρίτη 1/7/2025 η Υπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού κ. Σοφία Ζαχαράκη και ο Υφυπουργός Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης και Δια Βίου Μάθησης κ. Κώστας Βλάσης. Ο Πρύτανης Καθηγητής Γεράσιμος Σιάσος παρουσίασε ζητήματα που αφορούν στον στρατηγικό σχεδιασμό του Πανεπιστημίου, στη λειτουργία του αλλά και στα επόμενα βήματα διεθνοποίησής του. Παρουσιάστηκαν […]

Στη μνήμη της Χριστίνας Τεσσερομάτη, Καθηγήτριας Ιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών (1948-2025)

Στη μνήμη της Χριστίνας Τεσσερομάτη, Καθηγήτριας Ιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών (1948-2025)

Στις εννέα Μαΐου 2025 έφυγε από τη ζωή η Χριστίνα Τεσσερομμάτη, καθηγήτρια Φαρμακολογίας της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ. Η Χριστίνα Τεσσερομμάτη κηδεύτηκε και ετάφη στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών στις 19 Μαΐου 2025. Η Χριστίνα είλκε την καταγωγή από το χωριό Κουτρουμπούχι (σημερινή Δάφνη) του Νομού Αρκαδίας και από την Κορινθία και το Δαμασκηνό Άνδρου. Η […]

Ίδρυση νέου Εργαστηρίου «Επιστήμης, Τεχνολογίας και Καινοτομίας στην Κοινωνία»

Ίδρυση νέου Εργαστηρίου «Επιστήμης, Τεχνολογίας και Καινοτομίας στην Κοινωνία»

Ένα νέο Εργαστήριο με τίτλο «Εργαστήριο Επιστήμης, Τεχνολογίας και Καινοτομίας στην Κοινωνία» (ΕΤεΚΚ) – (Science, Technology and Innovation in Society – STIS) ιδρύθηκε στο Τμήμα Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης (ΙΦΕ). Διευθυντής του Εργαστηρίου εξελέγη ο Στάθης Αραποστάθης, Καθηγητής Ιστορίας της Επιστήμης και της Τεχνολογίας. Το Εργαστήριο δημιουργήθηκε ως θεσμός με σκοπό την ενίσχυση της παρουσίας του ΕΚΠΑ στον […]

Το Πανεπιστήμιο Αθηνών

Το Ε.Κ.Π.Α. το οποίο εγκαινιάστηκε στις 3 Μαΐου του 1837, αρχικά στεγάστηκε σε ένα ανακαινισμένο οθωμανικό κτήριο στη βορειοανατολική πλευρά της Ακρόπολης, το οποίο στις μέρες μας έχει ανακαινιστεί και λειτουργεί ως Μουσείο του Πανεπιστημίου. Αρχικά ονομάστηκε «Οθωνικό Πανεπιστήμιο» από το όνομα του πρώτου βασιλιά της Ελλάδας Όθωνα και αποτελούνταν από 4 ακαδημαϊκά Τμήματα με 52 φοιτητές. Καθώς αποτελούσε το πρώτο Πανεπιστήμιο του νεοσύστατου ελληνικού κράτους, αλλά και της ευρύτερης βαλκανικής και μεσογειακής περιοχής, απέκτησε σημαντικό κοινωνικο-ιστορικό ρόλο, ο οποίος υπήρξε καθοριστικός για την παραγωγή συγκεκριμένης γνώσης και πολιτισμού μέσα στη χώρα.

Stay Connected

Ακολουθήστε το hub.uoa.gr στα Social Media

Newsletter

Γραφτείτε για να λαμβάνετε ενημερώσεις

closebutton
Μετάβαση στο περιεχόμενο