του Γεώργιου Κουρουπέτρογλου, Καθηγητή και Προέδρου του Τμήματος Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών του ΕΚΠΑ
Αρκετές μελέτες και δημοσιεύματα των τελευταίων ετών διαπιστώνουν την έλλειψη πτυχιούχων στον κλάδο των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών (ΤΠΕ), όχι μόνο στη χώρα μας αλλά και σε παγκόσμια κλίμακα, λόγω της ραγδαίας ανάπτυξης της Τέταρτης Βιομηχανικής Επανάστασης και του Ψηφιακού Μετασχηματισμού σε όλους τους τομείς, τις οποίες επιτάχυνε δραστικά και η πανδημία COVID-19. Σε πρόσφατο άρθρο του Απόστολου Λακασά στην εφημερίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ (27/1/2022) διαπιστώνεται, με βάση στοιχεία της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ), ότι τα ΑΕΙ δεν παράγουν Πληροφορικούς.
Αλλά από τα δεδομένα των Πανελλαδικών εξετάσεων 2021 προκύπτει ότι το ποσοστό των πρωτοετών φοιτητών σε Τμήματα ΤΠΕ είναι αρκετά σημαντικό σε σχέση με το συνολικό αριθμό εισερχομένων σε όλα τα Τμήματα των ΑΕΙ. Συγκεκριμένα στη χώρα μας λειτουργούν 34 Τμήματα στους τομείς των ΤΠΕ (συμπεριλαμβανομένων και των Τμημάτων Μηχανικών Ηλεκτρονικών Υπολογιστών) με 6.041 θέσεις υποψηφίων φοιτητών (8,9% του συνόλου των 68.100 διαθέσιμων θέσεων), στα οποία πέτυχαν 5.443 πρωτοετείς φοιτητές, δηλαδή το 10,8% του συνόλου των 50.338 τελικά επιτυχόντων. Στην πραγματικότητα οι πρωτοετείς φοιτητές σε Τμήματα ΤΠΕ είναι περίπου 7.660 γιατί θα πρέπει να λάβουμε υπόψη και τις διάφορες ειδικές κατηγορίες πρωτοετών, όπως ΑμεΑ, αθλητές, ομογενείς, από κατατακτήριες εξετάσεις.
Το πρόβλημα της έλλειψης πτυχιούχων εντοπίζεται στο γεγονός ότι ο αριθμός των φοιτητών που αποφοιτούν σε ετήσια βάση από όλα τα Τμήματα ΤΠΕ της Ελλάδας είναι περίπου 3.200. Ο μικρός αριθμός αποφοίτησης σε σχέση με τον αριθμό των πρωτοετών κατά τη γνώμη μου οφείλεται στις εξής κύριες διαπιστώσεις:
α) Η αύξηση του αριθμού των πρωτοετών φοιτητών μειώνει σε σημαντικό βαθμό το ποσοστό εκείνων που αποφοιτούν στα κανονικά έτη σπουδών φοίτησης, όπως φαίνεται στο Σχήμα 1 από τα δεδομένα του Τμήματος Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών του ΕΚΠΑ.
β) Ο μεγάλος αριθμός των φοιτητών από μετεγγραφή, πολλοί από τους οποίους έχουν σημαντικό χαμηλότερο υπόβαθρο γνώσεων στα μαθήματα θετικών επιστημών του λυκείου, επηρεάζει σημαντικά αφενός μεν το ποσοστό των φοιτητών που αποφοιτούν, αφετέρου δε και τη μέση διάρκεια σπουδών, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του Τμήματος Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών του ΕΚΠΑ που παρουσιάζονται στα Σχήματα 2 και 3 αντίστοιχα.
γ) Η αναλογία φοιτητών/διδάσκοντα στα Τμήματα ΤΠΕ απέχει σημαντικά από τους 40 φοιτητές ανά διδάσκοντα της ΕΘΑΑΕ για όλα τα ΑΕΙ της χώρας. Στο Τμήμα Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών του ΕΚΠΑ για παράδειγμα, το διάστημα 2010-2018 χάθηκαν 8 θέσεις ΔΕΠ οι οποίες δεν αναπληρώθηκαν μέχρι σήμερα, με αποτέλεσμα να αντιστοιχούν 77 φοιτητές σε κάθε μέλος ΔΕΠ. Αλλά και οι θέσεις τεχνικού και διοικητικού προσωπικού είναι πάρα πολύ λίγες συγκριτικά με τον όγκο των φοιτητών.
δ) Τα Τμήματα ΤΠΕ, τα οποία στην πλειονότητά τους ανήκουν σε Σχολές Θετικών Επιστημών ή Πολυτεχνικές Σχολές, δεν παρουσιάζουν τον απαιτούμενο βαθμό ευελιξίας ώστε να προσαρμόζονται στις ραγδαία αυξανόμενες ανάγκες της αγοράς εργασίας.
Για την αντιμετώπιση των παραπάνω διαπιστώσεων με σκοπό την αύξηση των πτυχιούχων στον κλάδο των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών προτείνεται η δέσμη των εξής συνδυασμένων μέτρων:
- να διατεθούν στα Τμήματα ΤΠΕ θέσεις καθηγητών κατ’ εξαίρεση μέσω του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης (όπως έγινε με αντίστοιχες θέσεις από το Υπουργείο Υγείας σε Τμήματα Ιατρικής λόγω της πανδημίας),
- να δημιουργηθεί, τουλάχιστον σε κάθε μεγάλο ΑΕΙ, αμιγής Σχολή Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών που θα περιλαμβάνει μόνο Τμήματα στον κλάδο των ΤΠΕ τα οποία θα παρέχουν 5ετή πτυχία Μηχανικών ΤΠΕ ή και 4ετή πτυχία Επιστήμης Υπολογιστών, Επιστήμης Δεδομένων, Τεχνητής Νοημοσύνης, κλπ.
- στις Πανελλήνιες εξετάσεις να λαμβάνεται σημαντικά υπόψη ο αριθμός των φοιτητών που προτείνουν τα Τμήματα ΤΠΕ ότι μπορούν να δεχθούν για εκπαίδευση.
Η συνεδρία έληξε για λόγους ασφάλειας.