Στις 22 Σεπτεμβρίου 2022, ο ομότιμος καθηγητής Παιδιατρικής και Ενδοκρινολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Γεώργιος Π. Χρούσος προσεκλήθη να δώσει την τιμητική διάλεξη “2022 Carl Gemzell Lecture”, στο Πανεπιστήμιο της Ουππσάλα της Σουηδίας (Uppsala University, Uppsala, Sweden) για την “εξαιρετική συνεισφορά του στις Επιστήμες της Αναπαραγωγής, Μαιευτικής και Γυμαικολογίας” και έδωσε την διάλεξη “Οι Ρόλοι της Γενετικής και της Επιγενετικής στην Ανθρώπινη Εξέλιξη και Ανάπτυξη” (The Roles of Genetics and Epigenetics in Human Evolution and Development).
Στα πλαίσια των γνωστών μελετών του στο Στρες και τον μηχανισμό δράσης των στεροειδών ορμονών, ο καθ. Χρούσος μελέτησε την κατά-ιστό αντίσταση στα οιστρογόνα και στην προγεστερόνη, χρησιμοποιώντας πρωτοποριακά μοντέλα ζώων, όπως τα πρωτεύοντα του Νέου Κόσμου (New World primates), στα οποία περιέγραψε την ολική ιστική ορμονική αντίσταση στα στεροειδή και τις στερόλες. Αυτό το μοντέλο προέβλεψε την ύπαρξη κοινών ενεργοποιητών και ανασταλτών στο σύστημα μετάδοσης σήματος των στεροειδών/στερολών και την ύπαρξη διάφορων συνδρόμων αντίστασης και υπερευαισθησίας σε αυτη την κατηγορία ορμονών. Παράλληλα, μελέτησε διάφορα θέματα ζωτικής σημασίας στην αναπαραγωγική ενδοκρινολογία. Περιέγραψε τη μη-κλασσική μορφή της Συγγενούς Υπερπλασίας των Επινεφριδίων (ΣΥΕ) [Late-onset Congenital Adrenal Hyperplasia (CAH)], δημοσιεύοντας περιστατικά σε γυναίκες, άνδρες, και παιδιά, και καθόρισε την επίπτωση της ανεπάρκειας 21-υδροξυλάσης σε γυναίκες με το σύνδρομο των πολυκυστικών ωοθηκών (ΣΠΩ) [polycystic ovary syndrome], ενώ μελέτησε για πρώτη φορά την επίδραση της δεξαμεθαζόνης σε έμβρυα in utero. Περιέγραψε την παρουσία υπνικής άπνοιας και αυξημένων φλεγμονωδών κυτοκινών σε νέες γυναίκες με ΣΠΩ.
Μελέτησε επίσης τις αλληλεπιδράσεις των ορμονών της εφηβείας και του στρες, τα στάδια της εφηβείας και την ψυχοκοινωνική προσαρμογή σε εφήβους και των δύο φύλων κατά την εφηβική περίοδο. Συνέχισε με μελέτες σχετικά με τις επιπτώσεις του στρες στην εφηβική ή/και την ενήλικη εγκυμοσύνη, τον τοκετό, τη γέννηση και την έκβαση του τοκετού. Προσδιόρισε και μελέτησε την έκκριση της ορμόνης απελευθέρωσης κορτικοτροπίνης (Corticotropin-releasing Hormone, CRH) από γυναικείους αναπαραγωγικούς ιστούς, όπως οι ωοθήκες, το ενδομήτριο και ο πλακούντας, και απέδειξε τη φυσιολογική της σημασία στην εμφύτευση βλαστοκύστης, την εγκυμοσύνη, τον τοκετό και τη ζωή της μητέρας μετά τον τοκετό. Πραγματοποίησε λεπτομερείς μελέτες για τις συναισθηματικές και διατροφικές διαταραχές σε γυναίκες εφήβους και ενήλικες και εξέτασε τις επιδράσεις των ορμονών του στρες σε διάφορες αναπαραγωγικές λειτουργίες σε ζωικά μοντέλα και ανθρώπους. Στη συνέχεια, διεξήγαγε μελέτες σχετικά με τις ενδοκρινικές, ανοσολογικές και συναισθηματικές αλλαγές στην εγκυμοσύνη και τον τοκετό και αποκάλυψε την ορμονική αιτιολογία της επιλόχειας κατάθλιψης και της μείζονος κατάθλιψης. Πραγματοποίησε επίσης τις πρώιμες, προκλινικές μελέτες σχετικά με τις αναπαραγωγικές, μεταβολικές, φλεγμονώδεις και συμπεριφορικές επιδράσεις του μορίου RU 486 σε τρωκτικά, πρωτεύοντα και ανθρώπους, θέτοντας τη θεμέλιο λίθο για επόμενες κλινικές μελέτες.
Ο Καθ. Χρούσος μελέτησε απογόνους μετα από υποβοηθούμενη αναπαραγωγή (Assisted Reproductive Technology – ART), προερχόμενα από κλασσική in vitro γονιμοποίηση (IVF) και Intracytoplasmic Sperm Injection (ICSI), και κατέδειξε πρώτος μέσω της βιοχημείας του αίματος, μεταβολομικής και πρωτεομικής τεχνολογίας, τον αυξημένο κίνδυνο που έχουν τα παιδιά αυτά να παρουσιάσουν παχυσαρκία και δυσμεταβολικό σύνδρομο αργότερα στη ζωή τους. Μελέτησε επίσης γυναίκες με διαβήτη της κύησης και προσδιόρισε προγνωστικούς βιοδείκτες της έκβασης της εγκυμοσύνης. Στην Ευρώπη, συμμετείχε σε πολλές και ευρείες πολυκεντρικές και πολυεθνικές μελέτες σχετικά με την εγκυμοσύνη, την αύξηση του βάρους της κύησης και την έκβαση της εγκυμοσύνης. Συμμετείχε επίσης σε μελέτες για την υγιή ανάπτυξη παιδιών και εφήβων στην Ευρώπη.
Η συνεδρία έληξε για λόγους ασφάλειας.