Με ισχυρό αποτύπωμα την συμβολή του στην εξέλιξη της επιστήμης της ηφαιστειολογίας, το 11ο Συνέδριο Cities on Volcanoes, με διακριτικό τίτλο “Ηφαίστεια και Κοινωνία: περιβάλλον, υγεία και κίνδυνοι”, που φιλοξενήθηκε στην Κρήτη, ένα από τα όμορφα και ιστορικά νησιά της Ελλάδας, από τις 12 έως τις 17 Ιουνίου 2022, ολοκληρώθηκε με μεγάλη επιτυχία αφήνοντας πολλές υποσχόμενες προσδοκίες για το μέλλον.
Επιστήμονες διεθνούς κύρους αντάλλαξαν απόψεις και μέσα από έναν εποικοδομητικό διάλογο προέκυψαν σημαντικά συμπεράσματα που σηματοδοτούν την ανάπτυξη και την ενίσχυση του ενδιαφέροντος για την επιστήμη της ηφαιστειολογίας. Το Cities on Volcanoes διαπέρασε τα συμβατικά όρια ενός συνεδρίου, δεν περιορίστηκε στην παρουσίαση και καταγραφή δεδομένων φυσικής επιστήμης, καθώς διακρίθηκε για την ανάδειξη θεμάτων και τη συζήτηση για την υλοποίηση δράσεων σε επιστημονικό και πρακτικό επίπεδο.
Ένα πολυσχιδές, ενδιαφέρον και συναρπαστικό συνέδριο, που μετά από 4 χρόνια απουσίας, προσέφερε το βήμα για ένα ευρύ πεδίο συζητήσεων και αναλύσεων. Καταγράφηκε ως το πρώτο υβριδικό Συνέδριο CoV11, γεγονός που σηματοδότησε την συμμετοχή συνέδρων από όλο τον κόσμο, φέρνοντας έτσι κοντά ανθρώπους τόσο με φυσική όσο και με virtual παρουσία.
Αντανακλώντας τη συμβολή του Συνεδρίου αναδείχθηκαν τρία βασικά ζητήματα:
- Η ζωτικής σημασίας ανάγκη να τοποθετηθούν τα ηφαίστεια στην μεγάλη εικόνα των φυσικών καταστροφών, υιοθετώντας μια προσέγγιση στη βάση του πολλαπλού κινδύνου, λαμβάνοντας γνώση από άλλους κινδύνους και ανταλλάσσοντας τεχνογνωσία με άλλες επιστημονικές κοινότητες
- Την ευκαιρία της συνδιαλλαγής μέσω κατευθυντηρίων γραμμών ή διερευνώντας πώς να επαναδιαμορφωθούν οι μηχανισμοί χρηματοδότησης έτσι ώστε η αλληλεπίδραση να αναγνωρίζεται και να υποστηρίζεται στην αρχή της διαμόρφωσης του έργου, λαμβάνοντας υπόψη τη βιώσιμη χρηματοδότησή του που θα συνεχιστεί και μετά τη ολοκλήρωσή του
- Η ανάγκη να εργαστούν οι επιστήμονες εκτενώς πάνω στον ρόλο των εργαλείων διαχείρισης κρίσεων, όπως ο εξοπλισμός παρακολούθησης, η τεχνολογία RS και GIS, οι χάρτες, το επίπεδο συναγερμού ηφαιστείων και η κοινωνική δικτύωση, μαζί με καθοδήγηση σχετικά με τα πρωτόκολλα και τη διαχείριση πληροφοριών, που αγκαλιάζουν το ευρύτερο κοινό στόχο της επικοινωνίας κινδύνου
Την επίσημη έναρξη του Συνεδρίου κήρυξε ο Υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας κ. Χρήστος Στυλιανίδης, ο οποίος υπογράμμισε ότι η εκτίμηση κινδύνου και η διαχείριση καταστάσεων που απορρέουν από την ηφαιστειακή δράση είναι πρώτη προτεραιότητα για την Πολιτεία ενώ ανάδειξε τον κεντρικό ρόλο της συνεργασίας μεταξύ των Αρχών και της Επιστημονικής Κοινότητας, η οποία με την γνώση και την εμπειρία της μπορεί να συμβάλλει στην παραγωγή βιώσιμων αποτελεσμάτων.
«Η Ελλάδα, μια χώρα με χαρακτηριστική γεωμορφολογία, έντονη σεισμική και ηφαιστειακή δραστηριότητα, αλλά και αξιοσημείωτα ρήγματα, αποτελεί ιδανικό μέρος για τη συνάντηση Φυσικών και Κοινωνικών Επιστημόνων καθώς και για το προσωπικό διαχείρισης κρίσεων και έκτακτης ανάγκης για την αντιμετώπιση του ηφαιστειακού κινδύνου», υπογράμμισε ο Γενικός Γραμματέας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής κ. Μανώλης Κουτουλάκης.
Η Κρήτη, ιδιαίτερα σεισμική περιοχή, ενταγμένη στο ευάλωτο μεσογειακό οικοσύστημα αλλά και ως μέρος της ευρωπαϊκής ηπείρου απαιτεί πόρους, μεθοδικότητα και συντονισμό για την αντιμετώπιση των δυσκολιών επεσήμανε ο Περιφερειάρχης Κρήτης κ. Σταύρος Αρναουτάκης.
Θερμό καλωσόρισμα απεύθυνε ο Δήμαρχος Ηρακλείου κ. Βασίλης Λαμπρινός, ο οποίος τόνισε ότι η πραγματοποίηση του Συνεδρίου στην πόλη αποτελεί ιδιαίτερα σημαντικό γεγονός καθώς θα προσφέρει δυνατότητες επικοινωνίας και συνεργασίας ενώ αναδεικνύει την θεμελιώδη σημασία της Πολιτικής Προστασίας.
Σύμβολο ηφαιστειολογίας, η Σαντορίνη, εκπροσωπούμενη από τον Δήμαρχο της κ. Αντώνη Σιγάλα, ο οποίος τόνισε ότι η μοναδικότητα του νησιού οφείλεται στο ενεργό ηφαίστειο ενώ η εξαιρετική ομορφιά και η μοναδική πολιτιστική κληρονομιά της της δίνουν παγκόσμια αναγνώριση ως κορυφαίος τουριστικός προορισμός.
Το Συνέδριο είναι η ιδανική ευκαιρία για την προώθηση συνεργειών μεταξύ επιστημονικών και μη επιστημονικών φορέων μέσω καινοτόμων εργαλείων επικοινωνίας και την ανταλλαγής γνώσεων σχετικά με τις νέες τεχνολογίες και τις καινοτόμες προσεγγίσεις για την παρακολούθηση ηφαιστείων τόνισε στον χαιρετισμό του ο Αντιπρύτανης του ΕΚΠΑ κ. Νικόλαος Βούλγαρης.
Πρόεδρος της Συντονιστικής Επιτροπή (Steering Committee) του Συνεδρίου «Cities on Volcanoes 11» ήταν η Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Νομικού Παρασκευή και μέλη της επιτροπής ο Καθηγητής Στέφανος Κίλιας και οι Ομότιμοι Καθηγητές Δημήτρης Παπανικολάου και Κωνσταντίνος Κυριακόπουλος.
Όλοι οι συμμετέχοντες στο Συνέδριο είχαν την ευκαιρία να απολαύσουν την ελληνική και ντόπια κρητική φιλοξενία και να ζήσουν μια μοναδική, αξέχαστη εμπειρία, να έρθουν σε επαφή με την ζωντανή ιστορία του ελληνικού πολιτισμού. Επισκέφτηκαν την Κνωσό, τον μεγαλύτερο αρχαιολογικό χώρο της Κρήτης, από την Εποχή του Χαλκού, που θεωρείται η αρχαιότερη πόλη της Ευρώπης, ενώ ταξίδεψαν στην Σαντορίνη για να θαυμάσουν το ηφαίστειο, ένα από τα μεγαλύτερα ηφαιστειακά κέντρα μήκους 500 χιλιομέτρων του ηφαιστειακού τόξου του Νοτίου Αιγαίου.
Η Κρήτη δεν λέει αντίο αλλά στο επανιδείν. Θα αποτελέσει τιμή να φιλοξενήσει και πάλι στο μέλλον αυτό το σημαντικό παγκόσμιο γεγονός και να μοιραστεί την ελληνική φιλοξενία, την ομορφιά και τον πολιτισμό της Ελλάδας σε όλο τον κόσμο.