Στο Στρασβούργο, από τις 26 έως τις 28 Μαΐου 2025, πραγματοποιήθηκε τo τέταρτo κατά σειρά European Student Assembly – ESA25, στο πλαίσιο του προγράμματος European Universities Community Voices (EUC), φιλοξενώντας πάνω από 230 φοιτητές από ολόκληρη την Ευρώπη. Η διοργάνωση έλαβε χώρα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το οποίο μετατράπηκε για τρεις ημέρες σε τόπο δημοκρατικού διαλόγου, ανταλλαγής ιδεών και σύνθεσης πολιτικών προτάσεων από την επόμενη γενιά Ευρωπαίων πολιτών.
Οι συμμετέχοντες επιλέχθηκαν ύστερα από ανοικτή πρόσκληση, μεταξύ πάνω από 2.300 αιτήσεων από όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Συνολικά, επιλέχθηκαν 230 συμμετέχοντες (participants) και 16 συντονιστές (coordinators) από 190 πανεπιστήμια, εκπροσωπώντας 50 χώρες και 53 πανεπιστημιακές συμμαχίες, εκπροσωπώντας 50 εθνικότητες, μεταξύ των οποίων 30 ευρωπαϊκές και 20 μη ευρωπαϊκές.

Κατά τη διάρκεια της συνέλευσης, διαμορφώθηκαν συλλογικά 76 προτάσεις πολιτικής, από τις οποίες 74 υιοθετήθηκαν με ψηφοφορία στην εμβληματική αίθουσα Robert Schuman.
Οι 8 θεματικές ομάδες εργασίας (panels) ήταν οι εξής:
– Panel 1 – Mentally (un)stable. How can the EU help young people manage mental health issues caused by overstimulation?
– Panel 2 – Greener tomorrow. What is the role of climate and environmental policies in higher education and energy?
– Panel 3 – AI, European democracy and civic engagement. How can the EU benefit from Artificial Intelligence in its mission of promoting democracy?
– Panel 4 – Innovation for all. In what ways can the EU balance innovation and competitiveness to support sustainable economic growth?
– Panel 5 – Education beyond graduation. How can the EU promote lifelong learning to prepare its citizens for rapid technological and socioeconomic changes?
– Panel 6 – Living with dignity. What measures should the EU consider to ensure affordable housing for its younger generations?
– Panel 7 – Unveiling inequalities. What are the issues related to the gender pay gap and minorities?
– Panel 8 – Unity in diversity. How can the EU foster cultural understanding and inclusivity in an increasingly diverse Europe?
Κατά την εναρκτήρια συνεδρία στην αίθουσα Robert Schuman, οι φοιτητές καλωσορίστηκαν από θεσμικούς εκπροσώπους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της διοργάνωσης, οι οποίοι τόνισαν τον ουσιαστικό και όχι συμβολικό χαρακτήρα της ESA ως μηχανισμού δημοκρατικής συμμετοχής και διαμόρφωσης πολιτικής. Στη συνέχεια, οι συμμετέχοντες εντάχθηκαν στις θεματικές τους ομάδες και ξεκίνησαν τη συνεργατική επεξεργασία των προβληματικών που θα αποτελούσαν τον πυρήνα των τελικών τους προτάσεων.
Η δεύτερη ημέρα αφιερώθηκε στη συστηματική εργασία των panels και σε διαθεματικές ανταλλαγές απόψεων, ενισχύοντας τη συλλογική επεξεργασία ιδεών και την κριτική αναστοχαστικότητα. Το «Village of Alliances» μετέτρεψε τον εκθεσιακό χώρο του Κοινοβουλίου σε έναν χώρο διαπανεπιστημιακής γνωριμίας και δικτύωσης, όπου περίπου 40 πανεπιστημιακές συμμαχίες παρουσίασαν τις δράσεις και τις αξίες τους, μέσα σε αυτές και το CIVIS. Ταυτόχρονα, πρώην συμμετέχοντες της ESA παρακολούθησαν ειδικές συνεδρίες και λειτούργησαν ως μέντορες για τους νεότερους, ενισχύοντας τη διαγενεακή συνέχεια του θεσμού. Σημαντικό στοιχείο της ημέρας αποτέλεσαν και τα θεματικά εργαστήρια, μεταξύ των οποίων και εκείνο για την τεχνητή νοημοσύνη, στο οποίο φοιτητές και alumni ανέπτυξαν διάλογο για τα ηθικά και πολιτικά διλήμματα της τεχνολογικής διακυβέρνησης.

Η τρίτη και τελευταία ημέρα κορυφώθηκε με την παρουσίαση των τελικών προτάσεων όλων των Panels. Συνολικά 76 προτάσεις πολιτικής τέθηκαν σε ψηφοφορία, από τις οποίες οι 74 εγκρίθηκαν, επιβεβαιώνοντας την ουσία του διαλόγου και την ποιότητα της συλλογικής εργασίας. Η διαδικασία της ψηφοφορίας απετέλεσε κορυφαία στιγμή της ESA, καθώς αποτύπωσε με καθαρότητα τη δημοκρατική συμμετοχή, τον στοχασμό και την ευθύνη των νέων Ευρωπαίων πολιτών. Η συνέλευση ολοκληρώθηκε με κοινό απολογισμό, φωτογραφίες και συναντήσεις με αποφοίτους και εκπροσώπους των πανεπιστημιακών συμμαχιών, υπενθυμίζοντας ότι η ESA δεν αποτελεί ένα πέρασμα, αλλά την αρχή μιας συνεχιζόμενης πορείας συμμετοχής. Οι τελικές προτάσεις των panels πρόκειται να δημοσιευθούν στον επίσημο ιστότοπο της ESA, ώστε να είναι προσβάσιμες σε ιδρύματα, φορείς χάραξης πολιτικής και την ευρύτερη πανεπιστημιακή κοινότητα.

Η φοιτητική κοινότητα του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) είχε ενεργή παρουσία στη συνέλευση, με συμμετοχές σε panels που εστίασαν σε κρίσιμα ευρωπαϊκά ζητήματα, της η περιβαλλοντική πολιτική, η ενέργεια, η τεχνητή νοημοσύνη, η εκπαίδευση και η ενίσχυση της δημοκρατίας. Από πλευράς ΕΚΠΑ, συμμετείχαν οι φοιτητριες:
Δήμητρα Μπεκιράκη – Panel 1 Participant, προπτυχικαή φοιτήτρια, Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης, ΕΚΠΑ
«Προσωπικά, το European Student Assembly (ESA25), είναι μια εμπειρία που μένει για πάντα ανεξίτηλη, δίνοντας μου την ευκαιρία για πνευματική και ακαδημαϊκή ανάπτυξη. Γνώρισα τόσα πολλά δημιουργικά και καινοτόμα μυαλά και κυρίως ψυχές, οι οποίες είναι γεμάτες με θέληση και ενθουσιασμό. Συμμετείχα στο Panel 1, με τίτλο: “Mentally (un)stable” και συζητήσαμε ποικίλα θέματα, από την ακαδημαϊκή πίεση, μέχρι τρόπους που μπορούμε να προστατευτούμε από της κινδύνους των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Αυτό το θέμα είναι κρίσιμο για την Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς επηρεάζει συνεχώς, όχι μόνο τη νεολαία αλλά και όλους της πολίτες. Η συμμαχία Civis, μου προσέφερε αυτή την υπέροχη ευκαιρία, να μοιραστώ της ιδέες μου και να διευρύνω της ορίζοντες μου σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Νιώθω τόσο ευλογημένη και ευγνώμων για την συγκεκριμένη εμπειρία και δεν θα άλλαζα τίποτα από αυτή!»

Κατερίνα Σχοινά – Panel 2 Coordinator, υποψήφια διδάκτωρ Λαογραφίας, Τμήμα Φιλολογίας, Φιλοσοφική Σχολή ΕΚΠΑ
«Η συμμετοχή μου στην Ευρωπαϊκή Φοιτητική Συνέλευση 2025 υπήρξε μια εξαιρετικά ουσιαστική εμπειρία, τόσο σε ακαδημαϊκό όσο και σε προσωπικό επίπεδο. Είχα την τιμή να συμβάλω στη διαδικασία ως συντονίστρια του Panel 2 με θεματική “Greener Tomorrow”, το οποίο εστίασε στον τρόπο με τον οποίο οι περιβαλλοντικές και ενεργειακές προκλήσεις μπορούν να ενσωματωθούν της πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ανώτατη εκπαίδευση. Σε στενή συνεργασία με φοιτητές από διαφορετικές χώρες και επιστημονικά υπόβαθρα, εργαστήκαμε συλλογικά για τη σύνταξη προτάσεων που προωθούν τη βιωσιμότητα, την πράσινη μετάβαση και την ενεργειακή δικαιοσύνη μέσω της εκπαίδευσης και της διατομεακής πολιτικής. Οι συζητήσεις που αναπτύχθηκαν χαρακτηρίστηκαν από κριτική σκέψη, διαπολιτισμικό διάλογο και διάθεση σύνθεσης, ενώ οι τελικές προτάσεις που κατατέθηκαν αντανακλούν τη βούληση της της γενιάς να διαμορφώσει ένα βιώσιμο και δίκαιο μέλλον για όλους».

Από αριστερά: Δήμητρα Μπεκιράκη και Κατερίνα Σχοινά, Photo credits: Katerina Schoina
Παράλληλα, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πανεπιστημιακής Συμμαχίας CIVIS, συμμετείχαν φοιτητές/τριες από όλα τα ιδρυματικά μέλη της συμμαχίας, μεταξύ των οποίων και το ΕΚΠΑ, ενισχύοντας τη διαπανεπιστημιακή συνεργασία και την ανταλλαγή καλών πρακτικών.
Συγκεκριμένα, από τα υπόλοιπα Πανεπιστήμια το CIVIS εκπροσώπησαν:
Alessia Dapoto, Panel 1 – Coordinator, Sapienza Università di Roma
Andrés García, Panel 3 – Participant, Universidad Autónoma de Madrid
Zahraa Makki, Panel 4 – Participant, Aix-Marseille Université
Hebatalla Kamaluddin Nurdin, Panel 5 – Participant, Universitatea din București

H ομάδα φοιτητών του CIVIS για το European Student Assembly. Photo credits: Katerina Schoina

Το European Student Assembly αποτελεί καινοτόμο θεσμό που επιτρέπει τη συμμετοχή της φοιτητικής φωνής στη διαμόρφωση ευρωπαϊκής πολιτικής, με προτάσεις που διαχέονται σε τοπικό, εθνικό και διεθνές επίπεδο. Η ενεργή εμπλοκή των φοιτητών του ΕΚΠΑ και του CIVIS σε αυτό το θεσμικό πλαίσιο αναδεικνύει τον ρόλο των πανεπιστημίων ως πυρήνων δημοκρατικής και συμμετοχικής εκπαίδευσης.
Το πλήρες κείμενο των προτάσεων που υιοθετήθηκαν από την ESA25 θα είναι σύντομα διαθέσιμο διαδικτυακά και θα αποτελέσει πολύτιμο εργαλείο για πανεπιστημιακά ιδρύματα, φορείς πολιτικής, φοιτητικές ενώσεις και κάθε ενδιαφερόμενο πολίτη.
Στο τέλος της συνάντησης ανακοινώθηκε πως το πέμπτο κατά σειρά European Student Assembly (ESA26) θα πραγματοποιηθεί τον Απρίλιο του 2026.
Βρείτε περισσότερες πληροφορίες για το European Student Assembly: https://www.eucvoices.eu/en/content/about-european-student-assembly
Πληροφορίες για το ESA25: https://www.eucvoices.eu/it/node/56
Instagram: @euc.voices
Facebook: https://www.facebook.com/EUCVoices
LinkedIn: https://www.linkedin.com/company/european-universities-community/
Βρείτε περισσότερες για το CIVIS και τα Social Media: https://civis.eu/en
Βρείτε περισσότερες για το CIVIS Student Council και τα Social Media: https://civis.eu/en/engage/student-engagement/student-council
