Σταμάτης Γρηγορίου | Επίκουρος Καθηγητής Δερματολογίας-Αφροδισιολογίας, 1η Πανεπιστημιακή Κλινική Δερματικών και Αφροδισίων Νόσων ΕΚΠΑ
Γιώργος Εμμανουήλ | Ειδικευόμενος Δερματολογίας Αφροδισιολογίας
Γεώργιος Κοντοχριστόπουλος | Δερματολόγος Αφροδισιολόγος Διευθυντής ΕΣΥ, Κρατική Δερματολογική Κλινική Νοσοκομείο Ανδρέας Συγγρός
Ως εστιακή πρωτοπαθής υπεριδρωσία ορίζεται η υπερβολική παραγωγή ιδρώτα από τους εκκρινείς ιδρωτοποιούς αδένες, πέραν αυτού που απαιτείται για την σωστή θερμορρύθμιση του σώματος. Η εστιακή υπεριδρωσία εντοπίζεται συνήθως στις μασχάλες, τις παλάμες, τα πέλματα και το πρόσωπο. Πάσχει το 0.6-4.4% του γενικού πληθυσμού. Οφείλεται κατά κύριο λόγο στην υπερδραστηριότητα των χολινεργικών ινών του συμπαθητικού νευρικού συστήματος που νευρώνουν τους ιδρωτοποιούς αδένες.
Η αντιμετώπιση της εστιακής υπεριδρωσίας περιλαμβάνει τα διαλύματα χλωριούχου αλουμινίου (aluminium chloride) που εμπεριέχονται στα περισσότερα τοπικά αντιδρωτικά που προμηθευόμαστε ως καταναλωτές, την ιοντοφόρεση, τις ενέσεις βοτουλινικής τοξίνης, την χειρουργική μασχαλιαία απόξεση και την ενδοσκοπική συμπαθεκτομή για ανθεκτικές περιπτώσεις.
Εξαιτίας της χρόνιας πορείας της νόσου και της μεγάλης επίπτωσης στην ποιότητα ζωής των ασθενών, παρατηρείται τα τελευταία χρόνια μια έκρηξη στην έρευνα νέων τοπικών θεραπευτικών παραγόντων.
Παράγοντες που έχουν μελετηθεί πρόσφατα λάβει έγκριση από το FDA ή θα ολοκληρώσουν το επόμενο διάστημα τις μελέτες φάσης ΙΙΙ περιλαμβάνουν το γλυκοπυρρόνιο, το ουμεκλιδίνιο (UMEC) ,το βρωμιούχο σοφπιρόνιο (SB) και το χλωρίδιο οξυβουτινίνης (OC)
Γλυκοπυρρόνιο
Τα άλατα γλυκοπυρρόνιου ανταγωνίζονται την ακετυλοχολίνη στους μουσκαρινικους υποδοχείς στους εκκρινείς αδένες. Το Glycopyrronium tosylate (GT) 3.75% σε υγρά πανάκια μιας χρήσης,εγκριθηκε από τον FDA για την θεραπεία της μασχαλιαίας υπεριδρωσίας το 2018. Το γλυκοπυρρόνιο είναι υψηλά πολωμένο με αποτέλεσμα μειωμένη διέλευση από τον αιματεγκεφαλικό φραγμό, επομένως χαρακτηρίζεται από εξαιρετικά μειωμένες συστηματικές αντιχολινεργικές ανεπιθύμητες ενέργειες όπως ξηροστομία και ξηροφθαλμία.
Ουμεκλιδίνιο
Το ουμεκλιδίνιο αποκλείει τους μουσκαρινικούς υποδοχείς και στη συστηματική του χορήγηση χρησιμοποιείται στην θεραπεία της αποφρακτικής πνευμονοπάθειας. Πρόσφατα, δερματικό διάλυμα 1.85% UMEC μια φορά ημερησίως αξιολογήθηκε σε ασθενείς με πρωτοπαθή μασχαλιαία υπεριδρωσία, σε πολυκεντρική διπλή τυφλή ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο μελέτη με εξαιρετικά αποτελέσματα στη μείωση της υπεριδρωσίας και άριστη ανεκτικότητα
Βρωμιούχο Σοφπιρόνιο
Αποτελεί ανάλογο της γλυκοπυρρολάτης σχεδιασμένο με ρετρομεταβολικό σχεδιασμό. Οι παράγοντες αυτοί παρουσιάζουν προβλέψιμο και ελεγχόμενο in vivo μεταβολισμό σε μη τοξικά κλάσματα, αφού επιτύχουν τον θεραπευτικό τους ρόλο.
Μελέτη φάσης III με 5% gel σε Ιάπωνες ασθενείς με εξαιρετική αποτελεσματικότητα και ανοχή, οδήγησε σε έγκριση του παράγοντα στην Ιαπωνία ενώ αναμένεται και ή έγκριση από το FDA
Τοπική οξυβουτινίνη
Η τοπική της χρήση είναι εγκεκριμένη για την θεραπεία της νευρογενούς κύστης.
Οι μελέτες αφορούν τοπικά σκευάσματα γέλης 3-10% με καλά αποτελέσματα στη θεραπεία της μασχαλιαίας, παλαμιαίας και πελματιαίας υπεριδρωσίας και περιορισμένες ανεπιθύμητες ενέργειες
Στο Νοσοκομείο Ανδρέας Συγγρός, λειτουργεί ιατρείο υπεριδρωσίας από το 2003 που παρακολουθεί έναν από τους μεγαλύτερους αριθμούς ασθενών πανευρωπαικά. Παρά το ότι οι νέοι τοπικοί παράγοντες δεν είναι διαθέσιμοι στην Ευρώπη, παρέχονται στους ασθενείς με τη μορφή γαληνικών παρασκευασμάτων. Επιπλέον τα εξαιρετικά αποτελέσματα από τη χρήση της τοπικής γέλης οξυβουτινίνης και τοπικού γλυκοπυρρονίου σε σειρές Ελλήνων ασθενών με εστιακή υπεριδρωσία και βρωμιδρωσία, δημοσιεύθηκαν πρόσφατα στο Journal of the European Academy of Dermatology and Venereology και το Journal of Clinical and Aesthetic Dermatology. Οι θεραπευτικές μέθοδοι για την εστιακή υπεριδρωσία, παρουσιάζονται σε specialist course της European Academy of Dermatology and Venereology 3-5 Ιουνίου 2022 στο ιατρείο υπεριδρωσίας στο νοσοκομείο Ανδρέας Συγγρός.