Στις 21 & 22 Νοεμβρίου 2025, στο αμφιθέατρο Αργυριάδη στο ΕΚΠΑ διεξήχθη Διεθνές Συνέδριο με τίτλο «Ψηφιακές πολυτροπικές αφηγήσεις. Από την μαρτυρία του εκτοπισμού στη κριτική παιδαγωγική διαδικασία» με τη συμμετοχή 27 ομιλητών/τριών από την Ελλάδα, τη Βουλγαρία, τη Γαλλία, τη Σουηδία, το Ηνωμένο Βασίλειο και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Με το συνέδριο αυτό ολοκληρώθηκε το διετές πρόγραμμα Erasmus+.VOLARE – Voice Labs Repository https://volare-project.eu/

Πρόκειται για ένα πρωτοποριακό ερευνητικό έργο που υλοποιήθηκε από το Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, (επιστημονική υπεύθυνη Καθηγήτρια Αλεξάνδρα Ανδρούσου) σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο St. Kliment Ohridski της Σόφιας, το Πανεπιστήμιο Paris 8- Université des créations του Παρισιού και την ελληνική τεχνολογική κοοπερατίβα Sociality. Στόχος του προγράμματος ήταν η ανάδειξη των φωνών των μεταναστών και προσφύγων μέσω μαρτυριών και η σύνδεσή τους με πολυτροπικά υλικά. Στην ομάδα του ΕΚΠΑ συμμετείχαν Άννα Αποστολίδου, συντονίστρια Έργου και κύρια ερευνήτρια, υπεύθυνη για την επιτόπια έρευνα και το ψηφιακό αποθετήριο, Επίκουρη Καθηγήτρια Κοινωνικής Ανθρωπολογίας Ιονίου Πανεπιστημίου, Δέσποινα Αποστολίδου, Τραγουδίστρια και μουσικός με ειδίκευση στη μουσική της ανατολικής Μεσογείου, υπεύθυνη για την συλλογή τραγουδιών, Ειρήνη Κουμπαρούλη, Δρ Αρχιτεκτονικής – Διδάσκουσα στην Αρχιτεκτονική του ΔΠΘ, υπεύθυνη για την εικαστική μορφή του αποθετηρίου, Ματούλα Παπαδημητρίου, Ειδική επιστήμονας στο Συνήγορο του Πολίτη, Βοηθός έρευνας, υπεύθυνη για το πολυτροπικό εκπαιδευτικό υλικό, Χρήστος Στεφάνου εκπαιδευτικός, υποψήφιος διδάκτορας ΤΕΑΠΗ, Βοηθός έρευνας, υπεύθυνος για την οπτική μεθοδολογία, Ελίνα Τσιρόγκα, εκπαιδευτικός, υποψήφια διδάκτορας ΤΕΑΠΗ, ερευνήτρια – Διαχειρίστρια Εργου, Ηλέκτρα Φλωροπούλου, νομικός, υποψήφια διδάκτορας ΤΕΑΠΗ, (για το 2023-2024) και ως ειδικοί σύμβουλοι Νέλλη Ασκούνη, Κοινωνιολόγος, Καθηγήτρια ΤΕΑΠΗ και Βασίλης Τσάφος, Παιδαγωγός Καθηγητής, ΤΕΑΠΗ.

Η πλατφόρμα του VOLARE συγκεντρώνει πρωτογενείς μαρτυρίες ατόμων με προσφυγική και μεταναστευτική εμπειρία από την Ελλάδα, τη Βουλγαρία και τη Γαλλία και σχεδιάστηκε για εκπαιδευτικούς, φοιτητές και φοιτήτριες, μαθητές και μαθήτριες. Αξιοποιεί συμμετοχικές εθνογραφικές προσεγγίσεις και διεπιστημονικές μεθοδολογίες και εντάσσει τη μαρτυρία και την πολυτροπικότητα ως εργαλεία στην εκπαιδευτική διαδικασία.
Για την τριτοβάθμια εκπαίδευση, το VOLARE λειτουργεί ως ένα ζωντανό αρχείο που ενισχύει τις μαρτυρίες ως εργαλεία μάθησης και προωθεί την κριτική σκέψη και την κοινωνικά προσανατολισμένη έρευνα. Το αποθετήριο επιτρέπει τη διδασκαλία και μελέτη των εμπειριών εκτοπισμού μέσα από μια βιωματική και συμμετοχική προσέγγιση, καλλιεργώντας δεξιότητες ενσυναίσθησης και ερμηνείας σύνθετων κοινωνικών φαινομένων.

Η ψηφιακή πλατφόρμα VOLARE περιλαμβάνει:
• Βιντεο-μαρτυρίες από άτομα με προσφυγική και μεταναστευτική εμπειρία στην Ελλάδα, τη Βουλγαρία και τη Γαλλία.
• Βιντεο-παρεμβάσεις από εκπαιδευτικούς, νομικούς, καλλιτέχνες και ακτιβιστές/τριες που εργάζονται στο πεδίο.
• Πολυτροπικές πολύγλωσσες πηγές γνώσης (κείμενα, ταινίες, εικαστικά έργα, εικονικά μουσεία, παιχνίδια, βάσεις δεδομένων, παιδαγωγικές πρακτικές, κ.ά.) που πλαισιώνουν το πλέγμα φωνών προτείνοντας πολλαπλές «διαδρομές» κατανόησης.
• Δώδεκα τραγούδια σε διαφορετικές γλώσσες που επιλέχθηκαν και ηχογραφήθηκαν αποκλειστικά για το VOLARE.
• Podcasts με μια ευρεία γκάμα επιστημόνων και επαγγελματιών με μεγάλη εμπειρία στο πεδίο.
Τρεις συνεργαζόμενοι φορείς που συνέβαλαν με την εμπειρία τους στη διαμόρφωση του VOLARE:
• Το Παρατηρητήριο της Προσφυγικής και Μεταναστευτικής Κρίσης στο Αιγαίο
• Τα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ)
• Η Ερευνητική Μονάδα Ιστορίας Κινημάτων Μεταναστών και Προσφύγων του Παντείου Πανεπιστημίου
Για περισσότερες πληροφορίες: info@volare-platform.eu
