Skip to content Skip to sidebar Skip to footer

Από τον προπερασμένο αιώνα έως σήμερα πολλοί σημαντικοί στοχαστές και φιλοσοφικά ρεύματα έχουν διακηρύξει τον θάνατο της φιλοσοφίας. Με αυτή τη δήλωση εννοείται η υπέρβαση των μεταφυσικών θεωρήσεων και των μεγάλων φιλοσοφικών συστημάτων που θεμελιώνονται σ’ αυτές.  Το παράδοξο είναι ότι ο θάνατος της φιλοσοφίας είναι μια φιλοσοφική θέση, εφόσον δεν πρόκειται για επιστημονική ανακάλυψη, αλλά  αποτελεί προϊόν της αποκλειστικά ανθρώπινης ικανότητας του σκέπτεσθαι.

Με άλλα λόγια, το φιλοσοφεῖν, ως στοχασμός και αναστοχασμός, συνιστά εκείνη τη δραστηριότητα που επιμένει να  αναμετράται με το είδος των ερωτημάτων στα οποία δεν μπορεί να απαντήσει ούτε η πρόοδος της επιστήμης ούτε η τεχνολογική εξέλιξη. Στην εποχή μας, του επιστημονισμού και του ευδαιμονισμού, η φιλοσοφία ως η συνεχής προσπάθεια  κατανόησης και κριτικής εξέτασης της ανθρώπινης πραγματικότητας τείνει να θεωρείται περιττή πολυτέλεια.

Όμως, ας αναλογισθούμε τί θα συμβεί με την εξάλειψή της. Τί θα συμβεί, δηλαδή, εάν τα ανθρώπινα όντα  αδιαφορήσουν για τη νοηματοδότηση του πραγματικού; Εάν εγκαταλείψουν τον έλεγχο των καθοδηγητικών ηθικών, κοινωνικών και πολιτικών αξιών μας; Εάν αποδεχθούν άκριτα όσα υπαγορεύουν οι δογματισμοί και οι κοινωνικοί προκαθορισμοί, αντικαθιστώντας την παραγωγή νέων ιδεών με την προσήλωση σε στερεότυπα και παραδεδομένες αντιλήψεις;

Η φιλοσοφία γεννήθηκε με τη δημοκρατία και αποτελεί τον εγγυητή των αρχών που αυτός ο τρόπος ζωής και δράσης προϋποθέτει: την ανεμπόδιστα κριτική στάση, τον ακηδεμόνευτο διάλογο μεταξύ ίσων και την αυτονομία της σκέψης. Εξ αυτού, όσοι την υπηρετούν αποτελούν τους θεματοφύλακες εκείνης της παιδείας που διαμορφώνει ανθρώπους ικανούς να κατανοήσουν τις έννοιες, τις σημασίες και τις ιδέες που συγκροτούν το αντιληπτικό μας σύμπαν, όπως και, κυρίως, να σταθούν κριτικά απέναντι σ’ αυτό.

Συνακόλουθα,  είναι εκείνοι που επιχειρούν να δώσουν απαντήσεις στα ερωτήματα τα οποία, σήμερα όσο ποτέ άλλοτε, αφορούν στην ανθρωπινότητά μας, και τα οποία καμιά τεχνολογία, όσο και προηγμένη κι αν είναι, δεν μπορεί να τα σκεφθεί και να τα θέσει, αν και είναι η ίδια που τα γεννά.

Είναι χρέος κάθε πολιτισμένης χώρας να προστατεύσει, με κάθε κόστος, τις φιλοσοφικές σπουδές και να συμβάλει στην ενίσχυση της έρευνας σε αυτό το πεδίο.

ΕΚΠΑ © 2024. Με επιφύλαξη παντός δικαιώματος

Μετάβαση στο περιεχόμενο
EN