Το Ε.Κ.Π.Α. συμμετέχει από το 2019 στη Συμμαχία των Ευρωπαϊκών Πανεπιστημίων του CIVIS, διαδραματίζοντας εξέχοντα ρόλο στη διαμόρφωση των εξελίξεων στον Ευρωπαϊκό Χώρο Εκπαίδευσης και αυξάνοντας παράλληλα το βαθμό εξωστρέφειας του Πανεπιστημίου μας, τόσο σε τοπικό, όσο και σε διεθνές επίπεδο. Με τη σύμπραξη των Πανεπιστημίων-μελών του, το CIVIS προσφέρει νέες, περισσότερο ελκυστικές ευκαιρίες εκπαίδευσης και οδηγεί σε νέες ερευνητικές συνεργασίες, ενώ για το καθένα από τα συνεργαζόμενα ιδρύματα ενισχύεται η δυνατότητα να συμβάλλει αποφασιστικά και στην ανάπτυξη των τοπικών κοινωνιών.
Το CIVIS στοχεύει στην περαιτέρω ανάδειξη της ευρωπαϊκής διάστασης της Ανώτατης Εκπαίδευσης και της έρευνας, συνεχίζοντας την διεξαγωγή ενός διαρθρωτικού διαλόγου μεταξύ των ακαδημαϊκών κοινοτήτων. Το CIVIS προωθεί διαδικασίες και δράσεις συνδημιουργίας, τόσο στην εκπαίδευση, όσο και στην έρευνα στο επίπεδο της Ε.Ε. με επίκεντρο τις παγκόσμιες προκλήσεις. Μέσω της συμμετοχής του Ε.Κ.Π.Α. στο CIVIS έχουν ήδη επιτευχθεί στρατηγικής σημασίας στόχοι, όπως η ενίσχυση και η εμβάθυνση της συνεργασίας μεταξύ των ιδρυμάτων του CIVIS, αλλά ταυτόχρονα και η διατήρηση της πλήρους αυτονομίας του εκάστοτε ιδρύματος, η αύξηση της κινητικότητας των φοιτητών, ακαδημαϊκών και ερευνητών, η σύναψη συνεργασιών με κοινωνικούς εταίρους, η ανάπτυξη κοινών προπτυχιακών και μεταπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών, η αύξηση κοινών διδακτορικών τίτλων, καθώς και η προσπάθεια για την δημιουργία διαλειτουργικότητας ανάμεσα στις παρεχόμενες υπηρεσίες των ιδρυμάτων μέσα από το Digital Campus του CIVIS.
Όλες οι εκπαιδευτικές δραστηριότητες που αναπτύσσονται μέσω της συμμαχίας του CIVIS και αποσκοπούν να φέρουν την ταυτότητα “CIVIS” (CIVIS Hallmark) πρέπει να διαθέτουν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά: τη συνεργασία τουλάχιστον τριών πανεπιστημίων στο πλαίσιο της Συμμαχίας, για την δημιουργία πρωτότυπου και διεπιστημονικού περιεχομένου εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων και την αναγνώριση πιστωτικών μονάδων ECTS. Παράλληλα, η ταυτότητα CIVIS συνίσταται σε χαρακτηριστικά όπως: η προώθηση της πολυγλωσσίας και η ενεργός συμμετοχή των πολιτών, η ανάπτυξη και ενσωμάτωση καινοτόμων παιδαγωγικών μεθόδων, η χρήση ερευνητικών εργαλείων, πορισμάτων και μεθόδων στην εκπαιδευτική διαδικασία και προσεγγίσεων, βάσει των προκλήσεων που ταλανίζουν τις σύγχρονες κοινωνίες και μέσω της συνεργασίας με τους εμπλεκόμενους κοινωνικούς εταίρους στο πλαίσιο του έργου των ανοιχτών εργαστηρίων του CIVIS.
Η δημιουργία του κοινού ευρωπαϊκού πτυχίου, βρίσκεται στον πυρήνα των δράσεων της Εκπαιδευτικής Μονάδας του CIVIS Stream 3: «Embedded Joint Educational Offer» την προεδρία της οποίας κατέχει το ΕΚ.Π.Α. κατα το τρέχον ακαδημαϊκό έτος (Οκτώβριος 2023 – Σεπτέμβριος 2024), και περιλαμβάνει 4 Πακέτα Εργασίας: το WP8 (UB-Πανεπιστήμιο του Βουκουρεστίου), το WP9 (Ε.Κ.Π.Α.), WP10 (SUR-Πανεπιστήμιο Sapienza της Ρώμης) και το WP11 (UAM-Αυτόνομο Πανεπιστήμιο της Μαδρίτης). Κατόπιν απόφασης του Ανωτάτου Διοικητικού Οργάνου-Συμβουλίου των Πρυτάνεων (BoR), το Ε.Κ.Π.Α έχει αναλάβει κατά τη δεύτερη φάση λειτουργίας του CIVIS το συντονισμό του 9ου Πακέτου Εργασίας (WP9) με τίτλο: «Accredited Shared Undergraduate (Bachelor) and Graduate (Master) Educational Offer» με επικεφαλής την κα Μαρία Δασκολιά, Καθηγήτρια του Παιδαγωγικού Τμήματος Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του Ε.Κ.Π.Α. και WP9 leader.
Μέσω της σημαντικής συμβολής του Ε.Κ.Π.Α. στη λειτουργία του Stream 3, έχουν διαμορφωθεί οι βασικές διαδικασίες και οι κύριες προϋποθέσεις για την ίδρυση και λειτουργία των Κοινών Προγραμμάτων Σπουδών από τα Ιδρύματα που συμμετέχουν στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο του CIVIS, όπως για παράδειγμα:
- Η ενσωμάτωση των εκπαιδευτικών δράσεων του CIVIS στα προγράμματα σπουδών των πανεπιστημίων- εταίρων (embedded offer education)
- Ο καθορισμός του τίτλου, της διάρκειας, της διαδικασία επιλογής φοιτητών, του προγράμματος σπουδών, των προϋποθέσεων αποφοίτησης, της γλώσσας διδασκαλίας κ.ά.
- Η κατάρτιση ειδικού πρωτοκόλλου συμφωνίας (consortium agreement) που περιλαμβάνει όλες τις σχετικές λεπτομέρειες για την εύρυθμη λειτουργία του Π.Μ.Σ.
Το Ε.Κ.Π.Α. έχει θέσει εξ αρχής ως στρατηγική προτεραιότητα την ενίσχυση της διεθνούς ακαδημαϊκής συνεργασίας. Στο πλαίσιο αυτό, το Ε.Κ.Π.Α. μέσα από τη συμμετοχή του στο CIVIS συμβάλλει στη διαμόρφωση προτάσεων κοινών προγραμμάτων σπουδών μεταπτυχιακού και διδακτορικού επιπέδου, συγκεκριμένα στα εξής: Master: Eurosud South European studies, PhD: Intercultural Philosophy and Global Epistemologies, PhD: Museum University Network, PhD: Cities, Spaces and Mobilities.
Επιπροσθέτως, έχει υπογραφεί από το Ε.Κ.Π.Α. “Letter of Commitment” για τη συμμετοχή του στο Κοινό διεπιστημονικό ΠΜΣ του CIVIS που βρίσκεται ήδη στάδιο προετοιμασίας με τίτλο: “Transdisciplinary Studies in Climate, Environment, Energy”. Το Π.Μ.Σ. αυτό αποτελεί μείζον βήμα και καταδεικνύει την πρόοδο της Ευρωπαϊκής Συμμαχίας του CIVIS, καθώς μέσω του εν λόγω προγράμματος προβλέπεται η συμμετοχή και των 11 Πανεπιστημίων-μελών του CIVIS. Αξιοσημείωτο είναι δε το γεγονός πως η πλειοψηφία των Πανεπιστημίων, συμπεριλαμβανομένου και του Ε.Κ.Π.Α., έχει δηλώσει πρόθεση να απονείμει από κοινού Κοινό Διεθνές Διιδρυματικό Πρόγραμμα Σπουδών.
Καθοριστικής σημασίας για την διευκόλυνση της δημιουργίας των Κοινών Διεθνών Διιδρυματικών προγραμμάτων σπουδών και την άρση νομοθετικών εμποδίων αποτέλεσε η ψήφιση του νόμου 4957/2022, όπου με το άρθρο 111 προβλέπεται ότι «τα θέματα που σχετίζονται με τον καθορισμό και τη διαδικασία ανάδειξης των οργάνων διοίκησης, τον τρόπο διοίκησης και την οργάνωση των Κ.Δ.Δ.Π.Σ. πρώτου, δεύτερου και τρίτου κύκλου, ρυθμίζονται ελεύθερα από τα συνεργαζόμενα Ιδρύματα που συμμετέχουν στα “Ευρωπαϊκά Πανεπιστήμια”, χωρίς περιορισμούς από τις διατάξεις του παρόντος, υπό την προϋπόθεση τήρησης του κανονιστικού πλαισίου του προγράμματος και των όρων της πρόσκλησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.»
Οι εξελίξεις καθώς και οι εργασίες που έχουν λάβει χώρα έως σήμερα στο CIVIS εν γένει, έχουν ήδη αποδώσει καρπούς και σχηματοποιούν σαφέστερα το νέο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο, στο πλαίσιο του οποίου το Ε.Κ.Π.Α. διαμορφώνει τους όρους της ουσιαστικής διεθνοποίησής του, διεκδικώντας το ρόλο που του αναλογεί στο ευρωπαϊκό τοπίο.
Η κ. Σοφία Παπαϊωάννου είναι Αντιπρύτανις Ακαδημαϊκών, Διεθνών Σχέσεων και Εξωστρέφειας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Καθηγήτρια Λατινικής Φιλολογίας.