Το Πανεπιστήμιο πηγαίνει στο Σχολείο: Επικοινωνία της Επιστήμης – Επικοινωνία της Γλωσσολογίας

Δεν πάει μόνο το σχολείο στο πανεπιστήμιο, πάει και το πανεπιστήμιο στο σχολείο! Στο πλαίσιο της επικοινωνίας της γλωσσολογίας στο μαθητικό κοινό, την Παρασκευή 4 Απριλίου 2025 μέλη του Εργαστηρίου Φωνητικής και Υπολογιστικής Γλωσσολογίας και του Εργαστηρίου Ψυχογλωσσολογίας και Νευρογλωσσολογίας ανταποκρίθηκαν στην πρόσκληση του 4^ου ΓΕΛ Αλίμου να συμμετάσχουν στην ημερίδα «Γλωσσολογία και Μέλλον: Από τον ανθρώπινο νου στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης» και να συζητήσουν με τους μαθητές και τις μαθήτριες του σχολείου για την επιστήμη της Γλωσσολογίας και τη σχέση της με την ανθρώπινη νόηση και συμπεριφορά αλλά και την τεχνητή νοημοσύνη.

Η Σπυριδούλα Βαρλοκώστα έκανε μια σύντομη παρουσίαση για την επιστήμη της Γλωσσολογίας και στη συνέχεια ανέπτυξε τα ερευνητικά ερωτήματα που απασχολούν τους επιστήμονες στους κλάδους της Ψυχογλωσσολογίας και της Νευρογλωσσολογίας, καθώς και τις μεθοδολογικές προσεγγίσεις που ακολουθούν για να βρουν απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά. Εμβάθυνε στα ζητήματα της μονόγλωσσης και δίγλωσσης γλωσσικής ανάπτυξης και εξήγησε πώς η μελέτη των διαταραχών του λόγου σε παιδιά και ενήλικες προσφέρει πολύτιμες ενδείξεις για τη λειτουργία του ανθρώπινου νου και εγκεφάλου. Τέλος, ανέδειξε τον ρόλο σύγχρονων πειραματικών προσεγγίσεων, όπως η καταγραφή της οφθαλμικής κίνησης, στην κατανόηση της γλωσσικής επεξεργασίας.

Στη συνέχεια, ο Άγγελος Λέγγερης παρουσίασε τον κλάδο της Φωνητικής εστιάζοντας στα ερευνητικά ερωτήματα, στα μεθοδολογικά εργαλεία και, κυρίως, στις εφαρμογές της επιστημονικής έρευνας στη Φωνητική σε πτυχές της καθημερινής μας ζωής. Αυτές περιλαμβάνουν τη μελέτη γλωσσών και διαλέκτων, την εκμάθηση και διδασκαλία της προφοράς σε μια δεύτερη/ξένη γλώσσας, τη δικανική φωνητική, την άρθρωση και προφορά στην ηθοποιία, τη λογοθεραπεία καθώς και την αναγνώριση και σύνθεση φωνής κατά την αλληλεπίδραση του ανθρώπου με υπολογιστές ή συστήματα που περιέχουν υπολογιστές.

Ο Γιώργος Μαρκόπουλος παρουσίασε τον κλάδο της Υπολογιστικής Γλωσσολογίας και τις τελευταίες εξελίξεις της τεχνητής νοημοσύνης και των μεγάλων γλωσσικών μοντέλων. Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στην ηθική διάσταση της τεχνητής νοημοσύνης και τον λειτουργικό της ρόλο σε έξυπνες εφαρμογές γλωσσικής τεχνολογίας που θα συνδράμουν την εκπαίδευση, τις βιοϊατρικές επιστήμες, την προστασία του περιβάλλοντος και την κλιματική αλλαγή.  Η παρουσίαση ολοκληρώθηκε με επίδειξη υπολογιστικής ανάλυσης κειμένου, η οποία περιελάμβανε λειτουργίες στατιστικής μορφολογικής ανάλυσης, εξόρυξης γνώμης και ανάλυσης συναισθήματος.

Τέλος, η Μαρία Ιακώβου μίλησε για τις εφαρμογές της Γλωσσολογίας στο πεδίο της Διδακτικής δεύτερων γλωσσών εστιάζοντας στους τρόπους με τους οποίους  οι γνώσεις που έχουμε για τη γλώσσα ως σύστημα και τον τρόπο με τον οποίο μαθαίνονται οι γλώσσες επηρεάζουν τη διδασκαλία τους τόσο με παραδοσιακές μεθοδολογίες πρόσωπο με πρόσωπο όσο και με μεθοδολογίες υποστηριζόμενες από τη χρήση υπολογιστή. H παρουσίαση επικεντρώθηκε στην προβολή της Ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας μέσα από τα περιβάλλοντα διδασκαλίας της με στόχο είτε τη γλωσσική υποστήριξη και ενδυνάμωση ευάλωτων ομάδων στο εσωτερικό είτε τη γλωσσική διατήρηση και προώθησή της ως γλώσσας κληρονομιάς σε διασπορικές κοινότητες του εξωτερικού.