Το Πανεπιστήμιο Αθηνών φιλοξενεί δίμηνη διεθνή, διεπιστημονική, καλλιτεχνική συνεργασία στο πλαίσιο του έργου CAPHE

Το έργο “Communities and Artistic Participation in Hybrid Environment (CAPHE)” χρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα HORIZON TMA MSCA Staff Exchanges. Το CAPHE διερευνά την αλληλεπίδραση μεταξύ καλλιτεχνών και κοινοτήτων από διαφορετικά πολιτιστικά υπόβαθρα, συνδυάζοντας παραδοσιακά και εικονικά στοιχεία σε ένα υβριδικό περιβάλλον. Στόχος είναι η διευκόλυνση της ανταλλαγής γνώσεων και συνεργασίας στις ανθρωπιστικές, καλλιτεχνικές, τεχνολογικές και εκπαιδευτικές επιστήμες μεταξύ καλλιτεχνών, κοινοτήτων και ερευνητών από έξι χώρες της Ευρώπης και της Αφρικής.

Το έργο συνδυάζει διαδικτυακή και επιτόπια συνεργασία μέσω ενός προγράμματος μετακινήσεων. Η πρώτη κινητικότητα πραγματοποιήθηκε στο Ναϊρόμπι τον Φεβρουάριο του 2024. Πολλαπλά τμήματα από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (Ε.Κ.Π.Α.), σε συνεργασία με τον εταίρο narratologies, οργάνωσαν και φιλοξένησαν τη δεύτερη φάση του προγράμματος κινητικότητας CAPHE στην Αθήνα, η οποία πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο του 2023. Αυτή η κινητικότητα συγκέντρωσε 30 μέλη της Κοινοπραξίας από την Πολωνία, την Πορτογαλία, την Ιταλία, την Ελλάδα και την Κένυα, ενισχύοντας τη διεπιστημονική ανταλλαγή και την ανταλλαγή γνώσεων μεταξύ των συμμετεχόντων μέσω μιας ποικίλης σειράς δραστηριοτήτων.

Συγκεκριμένα, οι δραστηριότητες πραγματοποιήθηκαν στο Τμήμα και το Μουσείο Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών, υπό την καθοδήγηση της Αναπληρώτριας Καθηγήτριας Μαρίας Ρούσσου και της ομάδας της, στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών υπό την καθοδήγηση της Καθηγήτριας Αναστασίας Γεωργάκη, στο Τμήμα Ψηφιακών Τεχνών και Κινηματογράφου και στο Τμήμα Επικοινωνίας και ΜΜΕ, υπό την καθοδήγηση του Καθηγητή Δημήτρη Χαρίτου, καθώς και στο Μουσείο Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ειδικότερα,

Επιδείξεις Ψηφιακής Αφήγησης και Εμπειριών Εκτεταμένης Πραγματικότητας (XR):

• Οι συμμετέχοντες εμβάθυναν στην ψηφιακή αφήγηση στο Μουσείο Πληροφορικής & Τηλεπικοινωνιών του Πανεπιστημίου Αθηνών, βιώνοντας μια εικονική εμπειρία για τη ζωή του συνθέτη κλασσικής μουσικής του 20^ου αιώνα Νίκου Σκαλκώτα.
• Τα μέλη του CAPHE συμμετείχαν σε ομάδες των δύο στη συνεργατική εμπειρία εικονικής αναπαράστασης του αρχαιολογικού χώρου του Çatalhöyük (ÇVR). Το ÇVR εξερευνά τμήματα του Νεολιθικού χώρου του Çatalhöyük της UNESCO, δίνοντας προτεραιότητα στην κοινωνική και συναισθηματική αλληλεπίδραση. Μέσω της ψηφιακής αφήγησης, ενθαρρύνει τους χρήστες να κάνουν συνδέσεις με την καθημερινή ζωή των ανθρώπων του παρελθόντος.
• Η εφαρμογή για κινητά με τίτλο “Τι να σπουδάσω” παρουσιάστηκε στο Μουσείο Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Πρόκειται για μια μουσειακή εμπειρία που απευθύνεται σε φοιτητές και νεότερο κοινό, προσφέροντας γνώσεις σχετικά με τις σπουδές στο Πανεπιστήμιο πριν από διακόσια χρόνια.

Εργαστήρια:

• Η ερευνητική ομάδα “narralive” του Πανεπιστημίου Αθηνών διεξήγαγε ένα εκπαιδευτικό σεμινάριο για την αλληλεπίδραση μέσω της αφήγησης χρησιμοποιώντας το Story Maker, ένα εργαλείο συγγραφής που υποστηρίζει την πλήρη δημιουργία εμπειριών αφήγησης από τα πρώτα προσχέδια μιας ιδέας μέχρι την τελική παραγωγή εμπειριών για τους τελικούς χρήστες. Η συνεδρία πυροδότησε ενδιαφέρουσες συζητήσεις σχετικά με τον αντίκτυπο της διαδραστικής αφήγησης.
• Οι εταίροι του CAPHE συμμετείχαν σε εργαστήριο για την πλατφόρμα “Transition to 8”, που υποστηρίζει μουσικά φεστιβάλ που παρουσιάζουν ψηφιακή τέχνη, αναδεικνύοντας θέματα όπως ο ρατσισμός και η περιβαλλοντική υποβάθμιση, με στόχο την ευαισθητοποίηση του ευρέος κοινού για πιεστικά κοινωνικά ζητήματα.
• Ο Δρ. Παναγιώτης Λιάκος διεξήγαγε ένα εργαστήριο με τίτλο «ΑΙ Τέχνη – Δυνατότητες και Ανησυχίες», συνδυάζοντας την τεχνητή νοημοσύνη με την τέχνη. Οι συμμετέχοντες πειραματίστηκαν με εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης για δημιουργική έκφραση και συζήτησαν την επίδραση της τεχνολογίας στην τέχνη και την κοινωνία.

Ομιλίες από τους εταίρους του CAPHE:

• “How Interaction, Participation, Gaming and Feminism Can Generate Change” από την Patrícia Gouveia, FBAUL
• “Hello Avatars” από τον Sidey Myoo, Uniwersytet Jagielloński

Εσωτερικές και Εξωτερικές Επισκέψεις:

• Οι συμμετέχοντες του CAPHE αλληλεπίδρασαν με καθηγητές και διδακτορικούς φοιτητές στο Εργαστήριο Μουσικής Ακουστικής Τεχνολογίας του Τμήματος Μουσικών Σπουδών. Η Καθηγήτρια Αναστασία Γεωργάκη, επικεφαλής του Τμήματος, παρουσίασε την τρέχουσα έρευνα του εργαστηρίου.
• Δύο αξέχαστες παραστάσεις από τους εταίρους Opera Network και Conservatorio Giacomo Puccini – La Spezia, ‘Homer, Dante & Bob Dylan’ και ‘Maria Callas: the immortal heroine’ της Carla Zanin, υπό τη διεύθυνση Federico Bardazzi, φιλοξενήθηκαν στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών
• Οι εταίροι του CAPHE επισκέφτηκαν το Τμήμα Ψηφιακών Τεχνών και Κινηματογράφου και το Τμήμα Επικοινωνίας και ΜΜΕ του Ε.Κ.Π.Α. Ο Καθηγητής Δημήτρης Χαρίτος και μέλη των τμημάτων παρουσίασαν την έρευνά τους, συμπεριλαμβανομένων των έργων τέχνης VR της ερευνητικής ομάδας Χωρικών Μέσων και του έργου Cinematic VR. Παρουσιάστηκαν επίσης προπτυχιακά έργα και μελέτες περιπτώσεων από το μεταπτυχιακό μάθημα Σχεδιασμός Εικονικών Περιβαλλόντων.
• Μια επίσκεψη στο Κέντρο Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος» του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού προσέφερε ένα συναρπαστικό ταξίδι στον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό μέσω εκθεμάτων XR. Οι μηχανικοί XR και οι μουσειοπαιδαγωγοί του πολιτιστικού κέντρου παρείχαν εικονική ξενάγηση στους αρχαίους Δελφούς στη «Θόλο», ένα θέατρο χωρητικότητας 140 θέσεων, καθώς και τη γνωριμία με τον πλούτο του ελληνικού πολιτισμού μέσα από διάφορα πρωτοποριακά εκθέματα XR.

Το πρόγραμμα κινητικότητας CAPHE στην Αθήνα ολοκληρώθηκε με ένα ολοήμερο εργαστήριο στο Κτήριο Κωστή Παλαμά του Ε.Κ.Π.Α. Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, η Καθηγήτρια Vali Lalioti του University of the Arts London παρουσίασε τις προηγμένες εξελίξεις στο Creative XR και στη ρομποτική. Εκπρόσωποι της Κοινοπραξίας CAPHE έκαναν μια επισκόπηση των δραστηριοτήτων τους κατά τη διάρκεια της δεύτερης αποστολής στην Αθήνα, μοιράστηκαν τις εμπειρίες τους και συζήτησαν τα νέα έργα που προέκυψαν από αυτήν τη συνεργασία.

Καθώς το CAPHE προχωρά και προετοιμάζεται για τις επερχόμενες συναντήσεις, συνεχίζει τις προσπάθειές του για τον προσδιορισμό του τοπίου της εκπαίδευσης, της καινοτομίας και της εξερεύνησης της πολιτιστικής κληρονομιάς.

Το έργο CAPHE έχει λάβει χρηματοδότηση από το Πρόγραμμα Horizon Europe στο πλαίσιο της Συμφωνίας Επιχορήγησης Αριθ. 101086391. Οι εταίροι του CAPHE περιλαμβάνουν το Πανεπιστήμιο Jagielloński, το Fine Arts Faculty of the Universidade de Lisboa, Πορτογαλία, το Miastopracownia, το Polski Uniwersytet na Obczyźnie – PUNO, το Polish Society for Aesthetics, το Πανεπιστήμιο Kenyatta, το Conservatorio Giacomo Puccini – La Spezia και το Opera Network στην Ιταλία.