Του Καθηγητή Θάνου Δημόπουλου, Πρύτανη του ΕΚΠΑ
Η συχνότητα του σακχαρώδη διαβήτη αυξάνεται δραματικά. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία από το CDC (Centers for Disease Control and Prevention) στις ΗΠΑ τον Ιανουάριο του 2022, το ποσοστό των διαγνωσμένων περιπτώσεων σακχαρώδη διαβήτη ανέρχεται σε 11,3% του γενικού ενήλικου πληθυσμού. Θεωρείται μάλιστα ότι υπάρχει και ένα επιπρόσθετο 3,4% περίπου του ενήλικου πληθυσμού με αδιάγνωστο σακχαρώδη διαβήτη. Ανάλογα είναι τα ποσοστά και για τη χώρα μας, καθώς η συχνότητα του διαβήτη είναι 12%, ενώ ποσοστό 12% παρουσιάζει προδιαβήτη. Επίσης, μεγάλος είναι και αριθμός των ατόμων στη χώρα μας που παραμένουν αδιάγνωστα, δεν γνωρίζουν δηλαδή ότι έχουν τη νόσο. Αν ο ρυθμός αύξησης των περιστατικών εξακολουθήσει ο ίδιος, το 2025 αναμένονται περισσότερα από 430 εκατομμύρια άνθρωποι να πάσχουν από διαβήτη σε όλον τον κόσμο. Από το σύνολο των περιστατικών, ποσοστό περίπου 90% έχει σακχαρώδη διαβήτη τόπου 2 που σχετίζεται με παχυσαρκία.
Ο κακός έλεγχος της νόσου μπορεί να οδηγήσει στην εμφάνιση επιπλοκών, όπως καρδιαγγειακή νόσο, αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, νεφρική ανεπάρκεια, διαταραχές όρασης, νευρολογικές διαταραχές, καθώς και έλκη στα πόδια. Πράγματι, περίπου 68% των ατόμων ηλικίας άνω των 65 ετών με σακχαρώδη διαβήτη πεθαίνουν από κάποια μορφή καρδιαγγειακής νόσου, όπως έμφραγμα του μυοκαρδίου, ενώ το 16% πεθαίνει από αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο. Με άλλα λόγια, οι ενήλικες με σακχαρώδη διαβήτη παρουσιάζουν 2 ως 4 φορές υψηλότερη πιθανότητα να αποβιώσουν από καρδιαγγειακή νόσο σε σύγκριση με τους ενήλικες χωρίς διαβήτη. Μεγάλες επιδημιολογικές μελέτες υποστηρίζουν ότι τα άτομα με διαβήτη παρουσιάζουν τον ίδιο κίνδυνο για καρδιαγγειακά προβλήματα με αυτό των μη διαβητικών που είναι μεγαλύτερα ηλικιακά κατά 15 έτη.
Από την άλλη, μεγάλο ποσοστό των ατόμων με καρδιαγγειακή νόσο παρουσιάζουν διαταραχές του μεταβολισμού της γλυκόζης. Πράγματι, τόσο ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 όσο και ο προδιαβήτης είναι συνήθεις καταστάσεις σε άτομα με οξέα και χρόνια στεφανιαία σύνδρομα και σχετίζονται με χειρότερη κλινική πρόγνωση. Περίπου το 20-30% των ασθενών με στεφανιαία νόσο έχουν γνωστό διαβήτη, ενώ γύρω στο 70% παρουσιάζει νεοδιάγνωση διαβήτη. Επιπλέον, παρουσία καρδιακής ανεπάρκειας σχετίζεται με μεγαλύτερη συχνότητα διαβήτη. Συγκεκριμένα, 30-40% των ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια εμφανίζουν είτε προδιαβήτη είτε κλινικά έκδηλο σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2.
