Δημιουργία και στάθμιση κλίμακας για τη μέτρηση της «σιωπηρής αποχώρησης» των εργαζόμενων

Το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, προσφέροντας νέα γνώση στη διερεύνηση της επαγγελματικής ζωής των εργαζόμενων, δημιούργησε για πρώτη φορά διεθνώς, μια κλίμακα για τη μέτρηση της «σιωπηρής αποχώρησης» των εργαζόμενων.

Πιο συγκεκριμένα, το Εργαστήριο Κλινικής Επιδημιολογίας του Τμήματος Νοσηλευτικής του ΕΚΠΑ δημιούργησε και στάθμισε την κλίμακα “Quiet Quitting Scale” (QQS) με την οποία μπορεί να μετρηθεί το επίπεδο της «σιωπηρής αποχώρησης» των εργαζόμενων από την εργασία τους. Η κλίμακα αυτή προέκυψε από την ερευνητική μελέτη του Αναπληρωτή Καθηγητή Πέτρου Γαλάνη, της υποψήφιας Διδάκτορος Αγλαΐας Κατσιρούμπα (νοσηλεύτριας ΠΕ, MSc), της Διδάκτορος Ειρήνης Βράκα (MD, MSc), του μέλους ΕΔΙΠ Ολυμπίας Κωνσταντακοπούλου, του Επίκουρου Καθηγητή Ιωάννη Μωύσογλου, της Επίκουρης Καθηγήτριας Όλγας Σίσκου, του Επίκουρου Καθηγητή Παρίση Γάλλου και της Καθηγήτριας Δάφνης Καϊτελίδου. Το σχετικό άρθρο έχει δημοσιευθεί στο έγκριτο περιοδικό “AIMS Public Health” (impact factor = 3,1) και είναι δωρεάν διαθέσιμο στον σύνδεσμο doi: 10.3934/publichealth.2023055.

Το φαινόμενο της «σιωπηρής αποχώρησης» ή, αλλιώς, της «σιωπηρής παραίτησης» (quiet quitting) από την εργασία αναφέρεται στο γεγονός ότι οι εργαζόμενοι δεν παραιτούνται από την εργασία τους, αλλά καλύπτουν τις ελάχιστες απαιτήσεις της εργασίας τους, έτσι ώστε να μην την χάσουν, χωρίς να συνεισφέρουν επιπλέον πράγματα, καθώς πλέον νιώθουν εξουθενωμένοι, απογοητευμένοι και αποξενωμένοι από την εργασία τους. Το φαινόμενο της «σιωπηρής αποχώρησης» απέκτησε ιδιαίτερο ενδιαφέρον κατά τη διάρκεια της πανδημίας λόγω της COVID-19 και τις σημαντικές αλλαγές που επήλθαν στο εργασιακό περιβάλλον πολλών εργαζόμενων. Η «σιωπηρή αποχώρηση» από την εργασία φαίνεται να συνδέεται με το χαμηλό επίπεδο δέσμευσης που νιώθουν οι εργαζόμενοι για την εργασία τους. Διάφοροι παράγοντες συνέβαλλαν στο να διαμορφωθεί και να αναπτυχθεί το φαινόμενο της «σιωπηρής αποχώρησης», όπως η εξουθένωση και η απογοήτευση των εργαζόμενων από τις εργασιακές συνθήκες και τις αμοιβές, οι υψηλές επαγγελματικές απαιτήσεις, η ανάγκη οι εργαζόμενοι να ανταποκριθούν σε ολοένα και περισσότερες απαιτήσεις, η μείωση των απολαβών κ.ά.

Στο πλαίσιο αυτό διαμορφώθηκε και το φαινόμενο της «σιωπηρής αποχώρησης», το οποίο απειλεί τόσο την ευημερία και την επαγγελματική ζωή των εργαζόμενων όσο και την επιβίωση της οικονομίας των χωρών παγκοσμίως, καθώς οδηγεί σε δυσαρεστημένους εργαζόμενους και κατ’ επέκταση σε μειωμένη παραγωγικότητα. Το φαινόμενο της «σιωπηρής αποχώρησης» αυξήθηκε σημαντικά κατά τη διάρκεια της πανδημίας, ενδεχομένως ίσως και εξαιτίας του ότι τα lockdowns αποπροσανατόλισαν τους εργαζόμενους και δημιούργησαν μια αποξένωση από την εργασία.

Ουσιαστικά, η «σιωπηρή αποχώρηση» είναι μια αντίδραση των εργαζόμενων στο πιεστικό και μη δημιουργικό εργασιακό περιβάλλον που διαμορφώνεται σε αρκετές περιπτώσεις. Με τον τρόπο αυτόν, οι εργαζόμενοι προσπαθούν να ανταποκριθούν στο ολοένα και πιο απαιτητικό εργασιακό περιβάλλον βρίσκοντας την κατάλληλη ισορροπία με την προσωπική και την επαγγελματική τους υγεία.

Έτσι, διαμορφώθηκε η ανάγκη για τη μέτρηση της «σιωπηρής αποχώρησης» των εργαζόμενων με αξιόπιστο και έγκυρο τρόπο. Για τον λόγο αυτόν, η ερευνητική ομάδα του ΕΚΠΑ δημιούργησε και στάθμισε την κλίμακα “Quiet Quitting Scale”, η οποία περιλαμβάνει 9 εξαιρετικά απλές ερωτήσεις για την επαγγελματική ζωή των εργαζόμενων και συμπληρώνεται σε 2 λεπτά. Η Ελληνική και η Αγγλική έκδοση της κλίμακας για τη μέτρηση της «σιωπηρής αποχώρησης» είναι ελεύθερες προς χρήση στον σύνδεσμο http://scholar.uoa.gr/pegalan/quiet-quitting-scale. Επιπλέον, παρέχονται αναλυτικά οι οδηγίες για τη συμπλήρωση της κλίμακας, καθώς επίσης και ο τρόπος με τον οποίο βαθμολογούνται οι απαντήσεις. Τονίζεται ότι η κλίμακα “Quiet Quitting Scale” έχει ήδη μεταφραστεί και σταθμιστεί και σε άλλες γλώσσες από ερευνητές διεθνώς και πιο συγκεκριμένα στην Αγγλική γλώσσα, την Κινέζικη, τη Γερμανική, την Ιταλική, τη Λετονική κ.ά.

Συνοπτικά, η κλίμακα “Quiet Quitting Scale” μετράει 3 διαστάσεις της «σιωπηρής αποχώρησης» των εργαζόμενων και πιο συγκεκριμένα την αποστασιοποίηση/αδιαφορία, την έλλειψη πρωτοβουλίας και την έλλειψη κινήτρων.

Τονίζεται ότι για τη δημιουργία και τη στάθμιση της “Quiet Quitting Scale” εφαρμόστηκαν πιστά όλα τα επιστημονικά βήματα όπως αυτά ορίζονται από την επιστήμη της μεθοδολογίας της έρευνας για τη δημιουργία μιας αξιόπιστης και έγκυρης κλίμακας. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι η “Quiet Quitting Scale” έχει (α) υψηλή εγκυρότητα, δηλαδή όντως μετρά τα επίπεδα «σιωπηρής αποχώρησης» και (β) υψηλή αξιοπιστία, δηλαδή οδηγεί σε παρόμοια αποτελέσματα έπειτα από επαναλαμβανόμενες μετρήσεις.

Η κλίμακα “Quiet Quitting Scale” μετράει για πρώτη φορά διεθνώς μια νέα επαγγελματική διάσταση που είναι η «σιωπηρή αποχώρηση», επεκτείνοντας την έρευνα για την επαγγελματική ζωή, η οποία εστίαζε μέχρι πρόσφατα στην επαγγελματική εξουθένωση, την ποιότητα ζωής που σχετίζεται με το επάγγελμα και την επαγγελματική ικανοποίηση. Πρόσφατη μελέτη ευρείας κλίμακας στις ΗΠΑ, από την εταιρεία ανάλυσης και παροχής συμβουλών στην εργασία, την Gallup, έδειξε ότι το 50% των εργαζομένων έχουν επιλέξει τη σιωπηρή αποχώρηση. Ακόμη πιο σημαντικό είναι το γεγονός ότι το αντίστοιχο ποσοστό στην Ιαπωνία είναι 45%, μια χώρα δηλαδή που φημίζεται για το υψηλότατο επίπεδο επαγγελματικής ευσυνειδησίας των εργαζόμενων. Είναι σαφές επομένως ότι η «σιωπηρή αποχώρηση» των εργαζόμενων έχει υψηλό επιπολασμό διεθνώς και η έγκυρη μέτρησή της με εργαλεία όπως η “Quiet Quitting Scale” μπορεί να προσφέρει περισσότερες πληροφορίες σε εργαζόμενους, εργοδότες, εταιρείες και υπηρεσίες με σκοπό βεβαίως την αντιμετώπιση αυτού του φαινομένου και τη βελτίωση των εργασιακών συνθηκών σε όλα τα επίπεδα.

Επιλέξτε τον παρακάτω σύνδεσμο και ελέγξτε σε 2 λεπτά τα επίπεδα «σιωπηρής αποχώρησης» που βιώνετε συμπληρώνοντας την κλίμακα “Quiet Quitting Scale”

https://chesme.limesurvey.net/452512?lang=el

Εναλλακτικά μπορείτε να σκανάρετε το παρακάτω QR Code