Νέα & Ανακοινώσεις

Για την εννοιολόγηση των ενώσεων

Για την εννοιολόγηση των ενώσεων
Φωτογραφία Δ. Χρυσοχόου

Δημήτρης Ν. Χρυσοχόου*

* Καθηγητής Θεωρίας και Θεσμών της Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Honorary University Fellow στο College of Social Sciences and International Studies του Πανεπιστημίου Exeter (2014-22), Επισκέπτης Καθηγητής στο Κέντρο Έρευνας Δημοκρατίας και Δικαίου του Πανεπιστημίου Μακεδονίας (Μάρτιος-Ιούλιος 2022) και Ανώτερος Εταίρος στο Κυπριακό Κέντρο Ευρωπαϊκών και Διεθνών Υποθέσεων του Πανεπιστημίου Λευκωσίας (Μάρτιος-Δεκέμβριος 2022).

Το κείμενο που ακολουθεί αντλεί από το έργο του γράφοντος, Πολιτειολογία των ενώσεων (Ι. Σιδέρης, 2020/2η έκδοση 2022), και από μια διαδικτυακή του διάλεξη στο Κέντρο Έρευνας Δημοκρατίας και Δικαίου του Πανεπιστημίου Μακεδονίας στις 27 Απριλίου 2022 με θέμα «Θεωρία των ομοσπονδιακών ενώσεων».

Κρατώντας την υπόμνηση του Δημήτρη Τσάτσου (2007:54) πως «έχουμε μπροστά μας μια νέα και πρωτόγνωρη πολυεπίπεδη πια μορφή έννομης συμβίωσης των πολιτών της Ευρώπης που δεν εκτοπίζει το κράτος αλλά το καθιστά με νέους όρους θεμελιώδη παράγοντα του ενωσιακού συστήματος», η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) εγγράφεται σε μια ολοένα και πιο «διαθεωρητική» συζήτηση (Τσινισιζέλης, 2021), προσφάτως δε στους όρους «συσπονδία» και «ένωση πολιτειακής συνεξέλιξης» (Χρυσοχόου, 2020, για τον πρώτο όρο βλ. Balbi, 1838:45). Μια τέτοια εννοιολόγηση έρχεται να διανθίσει παλαιότερη θέαση της ΕΕ ως «οργανωμένης συναρχίας» (Chryssochoou, 2009) στη μορφή μιας πολλαπλότητας, αλλά συντεταγμένης, η οποία προσιδιάζει στην «κοινοπολιτειακή» σχεδίαση του Althusius (1995 [1603/1614]). Συναρτάται δε προς την πρακτική της κυριαρχικής συνδιάθεσης, την οποία καλείται να εγγυηθεί μια δικαιοπολιτική αρχιτεκτονική αλληλεπιδρωσών τάξεων, ικανή να (ανα)κατευθύνει τις κανονιστικές δεσμεύσεις των μελών, όχι μόνον ως θεσμικές, αλλά και ως πολιτισμικές προσαρμογές στις απαιτήσεις του κοινού βίου: στον «κοινό δεσμό» που γεννά η συντεταγμένη ένταξη και συμμετοχή τους σε ευρύτερη πολιτεία.

Όψεις Ι Θέαση από την Ακρόπολη Καρολίνα Δ. Χρυσοχόου Μάρτιος 2022
Όψεις Ι Θέαση από την Ακρόπολη | Καρολίνα Δ. Χρυσοχόου, Μάρτιος 2022

Σε αυτόν τον δεσμό εδράζεται η αξίωσή τους για κοινή πολιτειακή εστία που, δίχως να προδιαγράφει μια καταληκτική συνθήκη, συναρτάται προς την εξελιξιμότητα των όρων αμοιβαιότητας: ο «κοινός δεσμός» συγκροτεί(ται από) τη βούλησή τους, όπου το κριτήριο της αποδοχής του άλλου επικυρώνει την ένταξη σε κοινό (συμ)πολιτειακό σώμα, η οποία «προσθέτει» –ασφάλεια, κύρος, ευημερία–, παρά «αφαιρεί», διασφαλίζονας μια ενότητα μελημάτων και αυτό το οποίο ο Στράβων θα εγγράψει στο έννατο βιβλίο των Γεωγραφικών΄ 3.5, 1994: 127,) ως επιτομή φιλίας· μοιραζόμενης από ανθρώπους και πόλεις:

«Ιδού τώρα πώς δημιουργήθηκε η ιδέα να χτίζονται πόλεις και να στήνονται ναοί που τους εκτιμούν όλοι από κοινού. Έρχονταν άνθρωποι από διαφορετικές πόλεις και γένη, έτειναν να συνεργάζονται μεταξύ τους, ταυτόχρονα με την ανάγκη που είχαν ο ένας από τον άλλον, και κατέφθαναν στους κοινούς ναούς για τις ίδιες αιτίες, στις ίδιες γιορτές και πανηγύρεις. Όλες οι εκδηλώσεις αυτού του είδους οδηγούν στη φιλία: αρχίζοντας από το κοινό τραπέζι και φτάνοντας στην κοινή σπονδή και στον κοινό ύπνο, κάτω από την ίδια στέγη. Όσο μεγαλύτερος ο αριθμός των προσκυνητών, και από περισσότερα μέρη, τόσο μεγαλύτερο νόμιζαν το όφελος της επίσκεψης».

Ως «ένωση πολιτειακής συνεξέλιξης», η ΕΕ δεν αξιώνει τη «συνοχή» που υπόσχονται οι «γραμμικές» θεάσεις του εθνικού βίου, αλλά τη «συναρμογή», που δεν (αυτο)περιορίζεται σε δομικές συνέχειες/ιεραρχήσεις, αλλά αντανακλά(ται σ)τη μεταβλητή συνθετότητα, (σ)τις αναθεωρήσεις, της κοινής πολιτειακής ένταξης. Γράφει ο Castiglione (2009:51): «Η λύση, όμως, μπορεί να βρίσκεται περισσότερο στο να φανταστεί κανείς πως ένας αλληλοδιαπλεκόμενος πολιτικός χώρος χρειάζεται αλληλοδιαπλεκόμενα συστήματα εμπιστοσύνης, αλληλεγγύης και διασύνδεσης –κανένα από τα οποία δεν χρειάζεται να είναι απόλυτο–, παρά στην αντίληψη ότι μπορούμε να αναπαράξουμε τις απόλυτες απαιτήσεις της εθνικής ιδιότητας του πολίτη σε ευρωπαϊκό επίπεδο». Ή, με όρους Weiler (1995:252-253), «η εννοιολόγηση του ευρωπαϊκού δήμου δεν θα πρέπει να βασίζεται σε πραγματικές ή φαντασιακές διευρωπαϊκές πολιτιστικές συνδέσεις ή κοινές ιστορίες, ούτε στην οικοδόμηση ενός ευρωπαϊκού “εθνικού” μύθου του είδους που συγκροτεί την ταυτότητα του οργανικού έθνους». Άλλωστε, σύμφωνα με τον Τσάτσο (2007α:94), «δήμος είναι το συλλογικό υποκείμενο που αναδεικνύεται από την πολυμορφία, τη δυναμική και τις ιδιαιτερότητες της κοινωνικής βάσης που συγκροτήθηκε σε θεσμικά οργανωμένη εξουσία» – και, με αναφορά στην ΕΕ, μια κοινότητα πολιτών, τα μέλη της οποίας είναι σε θέση να μεταβιβάζουν τα δημοκρατικά τους αιτήματα προς και από τους κοινούς θεσμούς.

Σε αυτή τη μορφή «ένωση» ως πολιτεία και ως πολιτείες δεν οφείλουμε μόνον κάποιες ακόμη εννοιολογικές (συν)εκδοχές, αλλά κάτι από την ικανότητα της ανθρώπινης (επι)νόησης να συνιδρύει κοινούς βίους, όπου μελήματα άλλων (ως) μελών διαδηλώνουν πως μέτοχοι ένωσης δεν είναι όσοι (συν)υπάρχουν απλώς, αλλά όσοι, μοιραζόμενοι τους βίους των άλλων, κάτι από τον δικό τους, κι αυτοί, μοιράζονται· και, σαν κάθε τι που μοιράζεται, απαιτεί μια κάποια «προσφορά». Έτσι θεμελιώνεται στον «κοινό δεσμό» η «πολιτική» ως ένταξη στον βίο των άλλων, άρα στον κοινό, η «πολιτεία» ως αρχιτεκτονική κοινών μελημάτων, και η «ένωση» ως συνεγγραφή επιμέρους βουλήσεων σε πλέγμα κοινωφελών επιδιώξεων – σε μια «άλλη» εστία αυτονομίας: «πληθυντικής», αλλά «μοιραζόμενης», στην οποία αποκαλύπτεται το βαθύτερο νόημα της πρόσδεσης του ενός στον άλλο. Έτσι φιλοτεχνείται μια εικόνα της ΕΕ ως εκδήλωσης του «γένους» «συσπονδία».

Όψεις ΙΙ Μουσείο Ακρόπολης Καρολίνα Δ. Χρυσοχόου Μάρτιος 2022
Όψεις ΙΙ Μουσείο Ακρόπολης | Καρολίνα Δ. Χρυσοχόου, Μάρτιος 2022

Βιβλιογραφία

Althusius, J. (1995) [1603, 2η έκδ. 1614], Politica: An Abridged Translation of Politics Methodically Set Forth and Illustrated with Sacred and Profane Examples, επιμέλεια-μετάφραση: F. S. Carney, Indianapolis, IN: Liberty Fund.

Balbi, Α. (1838), Γεωγραφία, Τόμος Ι, μετάφραση: Κ. Μ. Κούμας, Τόμος Ι, Βιέννη: τυπ. A. Benko.

Castiglione, D. (2009), ‘Political identity in a community of strangers’, στο J. T. Checkel και P. J. Katzenstein (επιμ.), European Identity, Cambridge: Cambridge University Press.

Chryssochoou, D. N. (2009), Theorizing European Integration, 2η έκδ., London and New York: Routledge.

Hueglin, T. O. (1999), Early Modern Concepts for a Late Modern World: Althusius on Community and Federalism, Waterloo, ΟΝ: Wilfrid Laurier University Press.

Weiler, J. H. H. (1995), ‘Does Europe Need a Constitution? Reflections on Demos, Telos and the German Maastricht Decision’, Αφιέρωμα: ‘Sovereignty, Citizenship, and the European Constitution’, European Law Journal, 1(3).

Στράβων (1994), Γεωγραφικά. Βιβλίο Ένατο, μετάφραση: Π. Θεοδωρίδης, Αθήνα: Κάκτος.

Τσάτσος, Δ. Θ. (2007), Ευρωπαϊκή Συμπολιτεία: Για μια Ευρωπαϊκή Ένωση των Κρατών, των Λαών, των Πολιτών και του Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Πολιτισμού, Αθήνα: Λιβάνης.

Τσινισιζέλης, Μ. Ι. (2021), Ο Λόγος της Κυριαρχίας: Διανοητικό κεκτημένο, θεωρία της ομοσπονδίας και αντιστίξεις στην σημερινή Ευρώπη, Αθήνα: Εκδόσεις Τζιόλα.

Χρυσοχόου, Δ. Ν. (2020), Πολιτειολογία των ενώσεων, Αθήνα: Ι. Σιδέρης.

Διάκριση για τη φοιτήτρια του ΕΚΠΑ Αγγελική Κουναδίνη στο Πανευρωπαϊκό σκοποβολής

Διάκριση για τη φοιτήτρια του ΕΚΠΑ Αγγελική Κουναδίνη στο Πανευρωπαϊκό σκοποβολής

Η φοιτήτρια του Εκπα στο Τμήμα Γεωλογίας και Γεωοπεριβαλλοντος Κουναδίνη Αγγελική, συμμετείχε ως μέλος της εθνικής ομάδας σκοποβολής στο Πανευρωπαϊκό πρωτάθλημα σκοποβολής πήλινου στόχου που διεξήχθη στο Σατωρού της Γαλλίας στις 31/7-04/08. Εκεί, παρά τον δυνατό ανταγωνισμό αλλά και τις δύσκολες καιρικές συνθήκες κατάφερε την 15η θέση στο αγώνισμα του Τραπ (ισοβαθμία με την 13η) […]

Το ΕΚΠΑ τρέχει! Πάρε μέρος στον Νυχτερινό Πανεπιστημιακό Αγώνα Δρόμου 5χλμ. Δηλώσεις συμμετοχής έως 5 Σεπτεμβρίου

Το ΕΚΠΑ τρέχει! Πάρε μέρος στον Νυχτερινό Πανεπιστημιακό Αγώνα Δρόμου 5χλμ. Δηλώσεις συμμετοχής έως 5 Σεπτεμβρίου

Καλείται όλη η ακαδημαϊκή κοινότητα του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (φοιτητές/τριες / προπτυχιακοί, μεταπτυχιακοί, διδακτορικοί, Erasmus, μέλη Δ.Ε.Π., Ε.Ε.Π., Ε.ΔΙ.Π., Ε.ΤΕ.Π., Διοικητικό και Τεχνικό προσωπικό) να συμμετάσχουν στον νυχτερινό Πανεπιστημιακό Αγώνα Δρόμου 5km, 2025 (5km UNIVERSITIES NIGHT RUN, 2025, πληροφορίες εδώ). Πληροφ. gymsports@uoa.gr Ο αγώνας θα διεξαχθεί το Σάββατο, 8 Νοεμβρίου 2025, στις 19:15, στο […]

Άρθρο του Ομότιμου Καθηγητή του ΕΚΠΑ Παναγιώτη Ε. Πετράκη στο «ΒΗΜΑ της Κυριακής»

Άρθρο του Ομότιμου Καθηγητή του ΕΚΠΑ Παναγιώτη Ε. Πετράκη στο «ΒΗΜΑ της Κυριακής»

Η οπτική του αναλυτή οικονομολόγου από αυτή του πολιτικού, που τελικά αποφασίζει, είναι διαφορετική. Ο πολιτικός υπηρετεί τη δημοκρατία που είναι πολίτευμα του μέλλοντος αλλά παίρνει αποφάσεις στο παρόν και υπάρχει πάντα το κριτήριο της επανεκλογής του. Τον κοινωνικό αναλυτή αντιθέτως τον ενδιαφέρει να έχει πρωτίστως κοινωνική αποτελεσματικότητα και να αντιμετωπίζει θέματα του μέλλοντος. Προφανώς […]

Μήνυμα του Πρύτανη του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Γεράσιμου Σιάσου για τη νέα ακαδημαϊκή χρονιά

Μήνυμα του Πρύτανη του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Γεράσιμου Σιάσου για τη νέα ακαδημαϊκή χρονιά

Αγαπητές και αγαπητοί φοιτητές, συνάδελφοι και συνεργάτες, Εκ μέρους των Πρυτανικών Αρχών, του Συμβουλίου Διοίκησης και της Συγκλήτου εύχομαι σε όλες και όλους καλή δύναμη, υγεία και ευόδωση όλων των στόχων! Το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το πρώτο και μεγαλύτερο Πανεπιστήμιο της χώρας, βρίσκεται σε διαρκή βελτίωση βασιζόμενο στην προσπάθεια και την σκληρή δουλειά […]

Επιτυχία της Ελληνικής Εθνικής Ομάδας και του Χριστόφορου Πολυδώρου στους Παγκόσμιους Αγώνες Μεταμοσχευμένων Αθλητών

Επιτυχία της Ελληνικής Εθνικής Ομάδας και του Χριστόφορου Πολυδώρου στους Παγκόσμιους Αγώνες Μεταμοσχευμένων Αθλητών

Με ακόμα επιτυχημένη συμμετοχή για τον Χριστόφορο Πολυδώρου, μέλος του διδακτικού προσωπικού του εργαστηρίου Αναλυτικής Χημείας (ΕΔΙΠ) του ΕΚΠΑ και για την Ελληνική Εθνική Ομάδα στους Παγκόσμιους Αγώνες Μεταμοσχευμένων Αθλητών. Οι αγώνες πραγματοποιήθηκαν από τις 17 έως τις 24 Αυγούστου 2025 στη Δρέσδη της Γερμανίας. Στους αγώνες συμμετείχαν περισσότεροι από 2200 αθλητές από 51  χώρες, οι […]

BRIDGES: Έγκριση Χρηματοδότησης Erasmus+ 2025 για το Εργαστήριο Συμβουλευτικής Επιστήμης και Επαγγελματικής Σταδιοδρομίας

BRIDGES: Έγκριση Χρηματοδότησης Erasmus+ 2025 για το Εργαστήριο Συμβουλευτικής Επιστήμης και Επαγγελματικής Σταδιοδρομίας

Με μεγάλη χαρά και υπερηφάνεια το Εργαστήριο Συμβουλευτικής Επιστήμης και Επαγγελματικής Σταδιοδρομίας ανακοινώνει την έγκριση της πρότασής του στο πλαίσιο του Erasmus+ 2025 στον Τομέα της Σχολικής Εκπαίδευσης. Το έργο με τίτλο Building Relationships, Inspiring Development, Guiding Empowerment and Sustainability – BRIDGES στοχεύει να “χτίσει γέφυρες” βιώσιμης επαγγελματικής ανάπτυξης για μαθητές σχολείων απομακρυσμένων περιοχών σε Ελλάδα, Ιταλία και Ισπανία. Σκοπός μας […]

Το ΕΚΠΑ τρέχει! Πάρε μέρος στον Νυχτερινό Πανεπιστημιακό Αγώνα Δρόμου 5χλμ. Δηλώσεις συμμετοχής έως 5 Σεπτεμβρίου

Το ΕΚΠΑ τρέχει! Πάρε μέρος στον Νυχτερινό Πανεπιστημιακό Αγώνα Δρόμου 5χλμ. Δηλώσεις συμμετοχής έως 5 Σεπτεμβρίου

Καλείται όλη η ακαδημαϊκή κοινότητα του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (φοιτητές/τριες / προπτυχιακοί, μεταπτυχιακοί, διδακτορικοί, Erasmus, μέλη Δ.Ε.Π., Ε.Ε.Π., Ε.ΔΙ.Π., Ε.ΤΕ.Π., Διοικητικό και Τεχνικό προσωπικό) να συμμετάσχουν στον νυχτερινό Πανεπιστημιακό Αγώνα Δρόμου 5km, 2025 (5km UNIVERSITIES NIGHT RUN, 2025, πληροφορίες εδώ). Πληροφ. gymsports@uoa.gr Ο αγώνας θα διεξαχθεί το Σάββατο, 8 Νοεμβρίου 2025, στις 19:15, στο […]

Άρθρο του Ομότιμου Καθηγητή του ΕΚΠΑ Παναγιώτη Ε. Πετράκη στο «ΒΗΜΑ της Κυριακής»

Άρθρο του Ομότιμου Καθηγητή του ΕΚΠΑ Παναγιώτη Ε. Πετράκη στο «ΒΗΜΑ της Κυριακής»

Η οπτική του αναλυτή οικονομολόγου από αυτή του πολιτικού, που τελικά αποφασίζει, είναι διαφορετική. Ο πολιτικός υπηρετεί τη δημοκρατία που είναι πολίτευμα του μέλλοντος αλλά παίρνει αποφάσεις στο παρόν και υπάρχει πάντα το κριτήριο της επανεκλογής του. Τον κοινωνικό αναλυτή αντιθέτως τον ενδιαφέρει να έχει πρωτίστως κοινωνική αποτελεσματικότητα και να αντιμετωπίζει θέματα του μέλλοντος. Προφανώς […]

Μήνυμα του Πρύτανη του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Γεράσιμου Σιάσου για τη νέα ακαδημαϊκή χρονιά

Μήνυμα του Πρύτανη του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Γεράσιμου Σιάσου για τη νέα ακαδημαϊκή χρονιά

Αγαπητές και αγαπητοί φοιτητές, συνάδελφοι και συνεργάτες, Εκ μέρους των Πρυτανικών Αρχών, του Συμβουλίου Διοίκησης και της Συγκλήτου εύχομαι σε όλες και όλους καλή δύναμη, υγεία και ευόδωση όλων των στόχων! Το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το πρώτο και μεγαλύτερο Πανεπιστήμιο της χώρας, βρίσκεται σε διαρκή βελτίωση βασιζόμενο στην προσπάθεια και την σκληρή δουλειά […]

Επιτυχία της Ελληνικής Εθνικής Ομάδας και του Χριστόφορου Πολυδώρου στους Παγκόσμιους Αγώνες Μεταμοσχευμένων Αθλητών

Επιτυχία της Ελληνικής Εθνικής Ομάδας και του Χριστόφορου Πολυδώρου στους Παγκόσμιους Αγώνες Μεταμοσχευμένων Αθλητών

Με ακόμα επιτυχημένη συμμετοχή για τον Χριστόφορο Πολυδώρου, μέλος του διδακτικού προσωπικού του εργαστηρίου Αναλυτικής Χημείας (ΕΔΙΠ) του ΕΚΠΑ και για την Ελληνική Εθνική Ομάδα στους Παγκόσμιους Αγώνες Μεταμοσχευμένων Αθλητών. Οι αγώνες πραγματοποιήθηκαν από τις 17 έως τις 24 Αυγούστου 2025 στη Δρέσδη της Γερμανίας. Στους αγώνες συμμετείχαν περισσότεροι από 2200 αθλητές από 51  χώρες, οι […]

BRIDGES: Έγκριση Χρηματοδότησης Erasmus+ 2025 για το Εργαστήριο Συμβουλευτικής Επιστήμης και Επαγγελματικής Σταδιοδρομίας

BRIDGES: Έγκριση Χρηματοδότησης Erasmus+ 2025 για το Εργαστήριο Συμβουλευτικής Επιστήμης και Επαγγελματικής Σταδιοδρομίας

Με μεγάλη χαρά και υπερηφάνεια το Εργαστήριο Συμβουλευτικής Επιστήμης και Επαγγελματικής Σταδιοδρομίας ανακοινώνει την έγκριση της πρότασής του στο πλαίσιο του Erasmus+ 2025 στον Τομέα της Σχολικής Εκπαίδευσης. Το έργο με τίτλο Building Relationships, Inspiring Development, Guiding Empowerment and Sustainability – BRIDGES στοχεύει να “χτίσει γέφυρες” βιώσιμης επαγγελματικής ανάπτυξης για μαθητές σχολείων απομακρυσμένων περιοχών σε Ελλάδα, Ιταλία και Ισπανία. Σκοπός μας […]

Χάρης Παμπούκης: Εξελέγη στο Ινστιτούτο Διεθνούς Δικαίου – Διάκριση για τη χώρα

Χάρης Παμπούκης: Εξελέγη στο Ινστιτούτο Διεθνούς Δικαίου – Διάκριση για τη χώρα

Ο Χάρης Παμπούκης εξελέγη, την Δευτέρα, 25 Αυγούστου 2025, στο Ινστιτούτο Διεθνούς Δικαίου. Ο Χάρης Παμπούκης που είναι καθηγητής της Νομικής Σχολής Αθηνών στην έδρα του Ιδιωτικού Διεθνούς Δικαίου και το Δίκαιο Διεθνών Συναλλαγών, εξελέγη μέλος του Ινστιτούτου Διεθνούς Δικαίου από τον πρώτο γύρο της σχετικής εκλογικής διαδικασίας. Το Ινστιτούτο Διεθνούς Δικαίου είναι ο πλέον […]

Πώς η Μεσόγειος μετατράπηκε σε κλιματικό hot spot – Στοιχεία έρευνας του ΕΚΠΑ στο «ΒΗΜΑ της Κυριακής»

Πώς η Μεσόγειος μετατράπηκε σε κλιματικό hot spot – Στοιχεία έρευνας του ΕΚΠΑ στο «ΒΗΜΑ της Κυριακής»

Στοιχεία από ανάλυση που πραγματοποίησε το ΕΚΠΑ, καθώς και δηλώσεις του καθηγητή του ΕΚΠΑ, Κωνσταντίνου Καρτάλη και του ερευνητή Κώστα Φιλιππόπουλου αναφορικά με το «Πώς η Μεσόγειος μετατράπηκε σε κλιματικό hot spot» φιλοξένησε η εφημερίδα «ΒΗΜΑ της Κυριακής» την Κυριακή 17 Αυγούστου. Συγκεκριμένα, στο δημοσίευμα με τίτλο « Πώς η Μεσόγειος μετατράπηκε σε κλιματικό hot spot» […]

Δημιουργία και στάθμιση κλίμακας για τη μέτρηση της ψυχολογικής χειραγώγησης (gaslighting) που υφίστανται οι εργαζόμενοι από τους προϊσταμένους στον εργασιακό χώρο

Δημιουργία και στάθμιση κλίμακας για τη μέτρηση της ψυχολογικής χειραγώγησης (gaslighting) που υφίστανται οι εργαζόμενοι από τους προϊσταμένους στον εργασιακό χώρο

Το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, στο πλαίσιο της επιστημονικής του δράσης αναφορικά με τη διερεύνηση επίκαιρων και πρωτότυπων θεμάτων, προέβη για πρώτη φορά διεθνώς στη δημιουργία μιας κλίμακας για τη μέτρηση της ψυχολογικής χειραγώγησης (gaslighting) που υφίστανται οι εργαζόμενοι από τους προϊσταμένους στον εργασιακό χώρο. Πιο συγκεκριμένα, η ερευνητική ομάδα του Εργαστηρίου Κλινικής Επιδημιολογίας […]

Αρχαιολογικό Πρόγραμμα Ερήμης Παμπούλας Κύπρου

Αρχαιολογικό Πρόγραμμα Ερήμης Παμπούλας Κύπρου

Ολοκληρώθηκε στις 30.7.2025 η πρώτη περίοδος ανασκαφής του Χαλκολιθικού οικισμού της Ερήμης Παμπούλας στην Κύπρο, στο πλαίσιο του ομώνυμου ερευνητικού προγράμματος του ΕΚΠΑ. Η ανασκαφή έφερε στο φως τμήματα δύο κτιρίων, πλήθος τμημάτων αλλά και σχεδόν ακέραια αγγεία κεραμικής, λίθινα εργαλεία και πολλά κοσμήματα από πικρόλιθο, τα οποία υπόσχονται να ανανεώσουν σημαντικά την κατανόηση της […]

Συνέντευξη του διεθνούς φήμης καθηγητή Γεώργιου Παξινού στον καθηγητή του ΕΚΠΑ Α.-Σ. Αντωνίου

Συνέντευξη του διεθνούς φήμης καθηγητή Γεώργιου Παξινού στον καθηγητή του ΕΚΠΑ Α.-Σ. Αντωνίου

Ένας από τους σημαντικότερους επιστήμονες διεθνώς στον τομέα της Νευροεπιστήμης, ο Γεώργιος Παξινός, Καθηγητής Ψυχολογίας και Ιατρικών Επιστημών στο Neuroscience Research Australia του Πανεπιστημίου της Νέας Νότιας Ουαλίας στο Sydney και Αντεπιστέλλον Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών έλαβε το βραβείο «James Cook Medal» της Royal Society 2024 Career Excellence Awards. Με την ευκαιρία της συγκεκριμένης βράβευσης του […]

“Αθηνά Ιωάννη Μαρτίνου”: Η πρώτη Επώνυμη Έδρα στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

“Αθηνά Ιωάννη Μαρτίνου”: Η πρώτη Επώνυμη Έδρα στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Με μια απόφαση-ορόσημο, η Σύγκλητος του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών αποφάσισε ομόφωνα να ιδρύσει Επώνυμη Έδρα με το όνομα «ΑΘΗΝΑ ΙΩΑΝΝΗ ΜΑΡΤΙΝΟΥ», αποδεχόμενη πρόταση από τον Μεγάλο Ευεργέτη και Επίτιμο Διδάκτορα κ. Αθανάσιο Μαρτίνο. Πρόκειται για την πρώτη Επώνυμη Έδρα που ιδρύει το πρώτο και μεγαλύτερο Πανεπιστήμιο της χώρας. Η Αθηνά Ιωάννη Μαρτίνου γεννήθηκε […]

Πώς η Μεσόγειος μετατράπηκε σε κλιματικό hot spot – Στοιχεία έρευνας του ΕΚΠΑ στο «ΒΗΜΑ της Κυριακής»

Πώς η Μεσόγειος μετατράπηκε σε κλιματικό hot spot – Στοιχεία έρευνας του ΕΚΠΑ στο «ΒΗΜΑ της Κυριακής»

Στοιχεία από ανάλυση που πραγματοποίησε το ΕΚΠΑ, καθώς και δηλώσεις του καθηγητή του ΕΚΠΑ, Κωνσταντίνου Καρτάλη και του ερευνητή Κώστα Φιλιππόπουλου αναφορικά με το «Πώς η Μεσόγειος μετατράπηκε σε κλιματικό hot spot» φιλοξένησε η εφημερίδα «ΒΗΜΑ της Κυριακής» την Κυριακή 17 Αυγούστου. Συγκεκριμένα, στο δημοσίευμα με τίτλο « Πώς η Μεσόγειος μετατράπηκε σε κλιματικό hot spot» […]

Δημιουργία και στάθμιση κλίμακας για τη μέτρηση της ψυχολογικής χειραγώγησης (gaslighting) που υφίστανται οι εργαζόμενοι από τους προϊσταμένους στον εργασιακό χώρο

Δημιουργία και στάθμιση κλίμακας για τη μέτρηση της ψυχολογικής χειραγώγησης (gaslighting) που υφίστανται οι εργαζόμενοι από τους προϊσταμένους στον εργασιακό χώρο

Το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, στο πλαίσιο της επιστημονικής του δράσης αναφορικά με τη διερεύνηση επίκαιρων και πρωτότυπων θεμάτων, προέβη για πρώτη φορά διεθνώς στη δημιουργία μιας κλίμακας για τη μέτρηση της ψυχολογικής χειραγώγησης (gaslighting) που υφίστανται οι εργαζόμενοι από τους προϊσταμένους στον εργασιακό χώρο. Πιο συγκεκριμένα, η ερευνητική ομάδα του Εργαστηρίου Κλινικής Επιδημιολογίας […]

Αρχαιολογικό Πρόγραμμα Ερήμης Παμπούλας Κύπρου

Αρχαιολογικό Πρόγραμμα Ερήμης Παμπούλας Κύπρου

Ολοκληρώθηκε στις 30.7.2025 η πρώτη περίοδος ανασκαφής του Χαλκολιθικού οικισμού της Ερήμης Παμπούλας στην Κύπρο, στο πλαίσιο του ομώνυμου ερευνητικού προγράμματος του ΕΚΠΑ. Η ανασκαφή έφερε στο φως τμήματα δύο κτιρίων, πλήθος τμημάτων αλλά και σχεδόν ακέραια αγγεία κεραμικής, λίθινα εργαλεία και πολλά κοσμήματα από πικρόλιθο, τα οποία υπόσχονται να ανανεώσουν σημαντικά την κατανόηση της […]

Συνέντευξη του διεθνούς φήμης καθηγητή Γεώργιου Παξινού στον καθηγητή του ΕΚΠΑ Α.-Σ. Αντωνίου

Συνέντευξη του διεθνούς φήμης καθηγητή Γεώργιου Παξινού στον καθηγητή του ΕΚΠΑ Α.-Σ. Αντωνίου

Ένας από τους σημαντικότερους επιστήμονες διεθνώς στον τομέα της Νευροεπιστήμης, ο Γεώργιος Παξινός, Καθηγητής Ψυχολογίας και Ιατρικών Επιστημών στο Neuroscience Research Australia του Πανεπιστημίου της Νέας Νότιας Ουαλίας στο Sydney και Αντεπιστέλλον Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών έλαβε το βραβείο «James Cook Medal» της Royal Society 2024 Career Excellence Awards. Με την ευκαιρία της συγκεκριμένης βράβευσης του […]

“Αθηνά Ιωάννη Μαρτίνου”: Η πρώτη Επώνυμη Έδρα στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

“Αθηνά Ιωάννη Μαρτίνου”: Η πρώτη Επώνυμη Έδρα στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Με μια απόφαση-ορόσημο, η Σύγκλητος του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών αποφάσισε ομόφωνα να ιδρύσει Επώνυμη Έδρα με το όνομα «ΑΘΗΝΑ ΙΩΑΝΝΗ ΜΑΡΤΙΝΟΥ», αποδεχόμενη πρόταση από τον Μεγάλο Ευεργέτη και Επίτιμο Διδάκτορα κ. Αθανάσιο Μαρτίνο. Πρόκειται για την πρώτη Επώνυμη Έδρα που ιδρύει το πρώτο και μεγαλύτερο Πανεπιστήμιο της χώρας. Η Αθηνά Ιωάννη Μαρτίνου γεννήθηκε […]

Το Πανεπιστήμιο Αθηνών

Το Ε.Κ.Π.Α. το οποίο εγκαινιάστηκε στις 3 Μαΐου του 1837, αρχικά στεγάστηκε σε ένα ανακαινισμένο οθωμανικό κτήριο στη βορειοανατολική πλευρά της Ακρόπολης, το οποίο στις μέρες μας έχει ανακαινιστεί και λειτουργεί ως Μουσείο του Πανεπιστημίου. Αρχικά ονομάστηκε «Οθωνικό Πανεπιστήμιο» από το όνομα του πρώτου βασιλιά της Ελλάδας Όθωνα και αποτελούνταν από 4 ακαδημαϊκά Τμήματα με 52 φοιτητές. Καθώς αποτελούσε το πρώτο Πανεπιστήμιο του νεοσύστατου ελληνικού κράτους, αλλά και της ευρύτερης βαλκανικής και μεσογειακής περιοχής, απέκτησε σημαντικό κοινωνικο-ιστορικό ρόλο, ο οποίος υπήρξε καθοριστικός για την παραγωγή συγκεκριμένης γνώσης και πολιτισμού μέσα στη χώρα.

Stay Connected

Ακολουθήστε το hub.uoa.gr στα Social Media

Newsletter

Γραφτείτε για να λαμβάνετε ενημερώσεις

closebutton
Μετάβαση στο περιεχόμενο