Ημερίδα με θέμα «Συμπεριληπτική Εκπαίδευση σε μία Περίοδο Ραγδαίων Αλλαγών» από το Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του ΕΚΠΑ και το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας

Το Σάββατο 27 Σεπτεμβρίου 2025 στο αμφιθέατρο «Ιωάννης Δρακόπουλος» (Προπύλαια) του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία η επιστημονική ημερίδα με θέμα «Συμπεριληπτική Εκπαίδευση σε μία Περίοδο Ραγδαίων Αλλαγών» την οποία διοργάνωσε το Εργαστήριο Κοινωνικής και Οργανωσιακής Ψυχολογίας του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας (Έδρα UNESCO & Τμήμα Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης).

Η ημερίδα επεδίωξε να φωτίσει τις προκλήσεις και τις προοπτικές που αναδύονται όταν τα σχολεία καλούνται να εξασφαλίσουν ίσες μαθησιακές ευκαιρίες για όλους τους μαθητές και όλες τις μαθήτριες, ενώ ταυτόχρονα αντιμετωπίζουν τεχνολογικές, κοινωνικές και οικονομικές αλλαγές. Κατά τη διάρκεια της ημερίδας, πανεπιστημιακοί, σύμβουλοι εκπαίδευσης και ειδικοί παιδαγωγοί μοιράστηκαν και συζήτησαν, μεταξύ άλλων, ερευνητικά πορίσματα και εμπειρίες που αφορούν την καθολική πρόσβαση στο αναλυτικό πρόγραμμα, τη διαφοροποίηση της διδασκαλίας, τις ψηφιακές καινοτομίες, την κατάρτιση των εκπαιδευτικών και το θεσμικό πλαίσιο της συμπερίληψης. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στις δυναμικές που δημιουργεί η μετακίνηση πληθυσμών, καθώς και ο αυξημένος πλουραλισμός των σχολικών μονάδων. Στόχος της ημερίδας ήταν η ανάπτυξη μιας γόνιμης συζήτησης που θα οδηγήσει σε πρακτικές προτάσεις για βιώσιμες αλλαγές σε όλα τα επίπεδα της εκπαίδευσης, από τον σχεδιασμό πολιτικών έως την καθημερινή διδακτική πρακτική.

Συγκεκριμένα, δόθηκε έμφαση στη συμπερίληψη όλων των παιδιών στο σύγχρονο σχολείο και τη διαμόρφωση της διδασκαλίας για την καλύτερη διδασκαλία του συνόλου του μαθητικού πληθυσμού, σε στρατηγικές και πρακτικές που πρέπει να αναπτύσσονται και να εφαρμόζονται στο μαθησιακό περιβάλλον ώστε να υποστηρίζονται και να συμμετέχουν ισότιμα τα παιδιά που αντιμετωπίζουν δυσκολίες στη μάθηση, καθώς και την κουλτούρα επικοινωνίας και το ρόλο των εκπαιδευτικών στην αποτελεσματική διδασκαλία όλων των μαθητών και μαθητριών στο σχολείο της νέας εποχής.

Η ημερίδα ανέδειξε με ιδιαίτερη έμφαση τον θεσμό της συμπεριληπτικής εκπαίδευσης για τα άτομα με αναπηρία ή/και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, υπογραμμίζοντας ότι η συμπερίληψη δεν αποτελεί μόνο μια παιδαγωγική επιλογή αλλά έναν θεμελιώδη θεσμό κοινωνικής δικαιοσύνης. Στόχος είναι η δημιουργία ενός σχολείου ανοικτού σε όλα τα παιδιά, όπου κάθε μαθητής και μαθήτρια θα έχει ισότιμη πρόσβαση στη γνώση και τη μαθησιακή εμπειρία χωρίς αποκλεισμούς. Η θεσμοθέτηση της συμπερίληψης συνδέεται με την αναμόρφωση των εκπαιδευτικών πολιτικών με γνώμονα την καθολική πρόσβαση, με την επιμόρφωση και τη συνεχή στήριξη των εκπαιδευτικών, με την ενδυνάμωση των σχολικών κοινοτήτων και με την καλλιέργεια ενός σχολικού περιβάλλοντος που μετασχηματίζει τις δυσκολίες σε ευκαιρίες για πρόοδο και καινοτομία. Ως θεσμός, η συμπερίληψη αναγνωρίζεται διεθνώς από οργανισμούς όπως η UNESCO και αποτελεί βασικό άξονα των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ. Στην ελληνική και κυπριακή πραγματικότητα, η ενδυνάμωση της συμπεριληπτικής κουλτούρας για τους συνανθρώπους μας με αναπηρία ή/και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες συνεπάγεται ουσιαστική επένδυση στη δημοκρατία, την κοινωνική συνοχή και την οικοδόμηση μιας κοινωνίας που αγκαλιάζει τη διαφορετικότητα.

Εισηγήσεις πραγματοποιήθηκαν, μεταξύ άλλων, από τον καθηγητή του Πανεπιστημίου Λευκωσίας Μάριο Κωνσταντίνου και τη Λέκτορα του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Κρήτης Μαρία Βλαχάδη, καθώς και από τους Συμβούλους Εκπαίδευσης Δασκάλων (ΠΕ70) Ζωή Κρόκου, Χαρά Μπούτα και Αναστάσιο Ασβεστά καθώς και τους Συμβούλους Ειδικής Αγωγής και Ενταξιακής Εκπαίδευσης (ΕΑΕ) Αδριανό Μουταβελή και Βασίλειο Κατσιμάρδο.

Την εκδήλωση χαιρέτισαν ο Διευθυντής του Εργαστηρίου Κοινωνικής και Οργανωσιακής Ψυχολογίας του ΠΤΔΕ-ΕΚΠΑ καθηγητής Αλέξανδρος-Σταμάτιος Αντωνίου, ο Αντιπρύτανης και Διευθυντής της Έδρας UNESCO του Πανεπιστημίου Λευκωσίας καθηγητής Παναγιώτης Αγγελίδης και ο Περιφερειακός Επόπτης Ποιότητας Αττικής Προκόπης Μανωλάκος. Την ημερίδα παρακολούθησαν εκπαιδευτικοί της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, προπτυχιακοί και μεταπτυχιακοί φοιτητές, υποψήφιοι διδάκτορες, ψυχολόγοι, ειδικοί παιδαγωγοί και άλλοι επαγγελματίες που ασχολούνται με τον κλάδο της Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης.