Skip to content Skip to sidebar Skip to footer
PHOTO CARTALIS
Κων/νος Καρτάλης, Καθηγητής Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών

Η σημασία των χώρων πρασίνου και γενικότερα των λύσεων που βασίζονται στη φύση (Nature Based Solutions) για την προσαρμογή των πόλεων στην κλιματική αλλαγή αλλά και την αντιμετώπιση περιβαλλοντικών προβλημάτων όπως η αέρια ρύπανση, επισημαίνεται σε άρθρο γνώμης που δημοσιεύεται στο έγκυρο περιοδικό Nature με τίτλο «Message to Mayors: cities need nature”[1].  Δεν είναι τυχαίο ότι σε αστικές περιοχές με λιγοστή ή περιορισμένη κάλυψη πρασίνου, η θερμοκρασία του αέρα αλλά και αυτή της επιφάνειας του εδάφους είναι σημαντικά υψηλότερες από τις περιοχές που διαθέτουν επαρκή κάλυψη πρασίνου. Στις ίδιες περιοχές ο κίνδυνος για πλημμυρικά φαινόμενα μετά από έντονες βροχοπτώσεις αυξάνεται όσο λιγότερη είναι η κάλυψη πρασίνου.

Σύμφωνα με το παραπάνω άρθρο γνώμης, στο διάστημα από το 2000 έως το 2012 το αστικό περιβάλλον έχει αυξηθεί κατά 66% σε παγκόσμια κλίμακα, ενώ σύμφωνα με την τρέχουσα τάση αστικοποίησης (urbanization), τρεις στους τέσσερις ανθρώπους θα κατοικεί σε πόλεις κατά το έτος 2050.  Παρά όμως τις περιβαλλοντικές και κλιματικές πιέσεις που ήδη αναγνωρίζονται σε μεγάλο αριθμό πόλεων σε παγκόσμια κλίμακα, μόλις το 0.3% των δαπανών για αστικές υποδομές αφορά λύσεις πρασίνου. Η αναντιστοιχία αυτή παραμένει παρά τις επισημάνσεις διεθνών οργανισμών (για παράδειγμα του Διεθνούς Ινστιτούτου για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη) που αναφέρουν μάλιστα ότι η εφαρμογή λύσεων πρασίνου στις πόλεις αντιστοιχεί στο 50% του κόστους άλλων τεχνικών λύσεων.

Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι 200 πόλεις σε παγκόσμια κλίμακα (με πιο πρόσφατη τη Νέα Υόρκη) συμμετέχουν στην πρωτοβουλία CitiesWithNature[2] του Διεθνούς Συμβουλίου για Τοπικές Περιβαλλοντικές πρωτοβουλίες (ICLEI). Στο ίδιο πλαίσιο κινείται και η πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προώθηση πράσινων λύσεων σε 100 πόλεις ώστε να καταστούν κλιματικά ουδέτερες μέχρι το 2030[3]. Ενδιαφέρον έχει επίσης ότι στο θέμα έχει εμπλακεί και το Διεθνές Οικονομικό Φόρουμ με την πρωτοβουλία BiodiverCities 2030, δηλαδή ένα πρόγραμμα δράσης που στοχεύει στην προώθηση πράσινων λύσεων στις πόλεις, όπως αυτές περιγράφονται σε ένα σχετικό οδηγό[4].

Σύμφωνα με άρθρο[5] των Καθηγητών Μάνθου Σανταμούρη και Κων/νου Καρτάλη από το Πανεπιστήμιο Νέας Νότιας Ουαλίας (Σύδνευ) και το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών αντίστοιχα, στο οποίο αναλύονται μεθοδολογίες και τεχνολογίες για λύσεις πρασίνου που στοχεύουν στο μετριασμό της αστικής κλιματικής αλλαγής (κυρίως σε ότι αφορά στην επιβάρυνση του θερμικού περιβάλλοντος) είναι συχνά προτιμότερη η δημιουργία (αλλά και η διασπορά) πολλών μικρών και μεσαίων χώρων πρασίνου εντός του αστικού ιστού αντί της δημιουργίας λίγων μεγάλων χώρων πρασίνου. Την πρακτική αυτή ακολουθούν ήδη πολλές πόλεις σε διεθνή κλίμακα, μεταξύ των οποίων το Παρίσι και η Βαρκελώνη μετατρέποντας μικρούς σε έκταση ελεύθερους χώρους, σε χώρους δροσισμού για την ανακούφιση των πολιτών στην περίπτωση καυσώνων. Στο ίδιο άρθρο συνοψίζονται λύσεις για την αύξηση του πρασίνου στις πόλεις (λ.χ. πράσινες οροφές, πράσινοι διάδρομοι), ενώ επισημαίνεται και η βελτίωση της κυκλοφορίας των αερίων μαζών εντός των πόλεων – και κατά συνέπεια και της μείωσης των συγκεντρώσεων αερίων ρύπων – όσο αυξάνεται η κάλυψη με πράσινο.


[1] https://www.nature.com/articles/d41586-022-00102-w?utm_source=Nature+Briefing&utm_campaign=afa8c3bc8b-briefing-dy-20220117&utm_medium=email&utm_term=0_c9dfd39373-afa8c3bc8b-45282330

[2] https://citieswithnature.org/new-york-city-becomes-200th-city-to-join-global-citieswithnature-initiative/

[3] https://ec.europa.eu/info/publications/100-climate-neutral-cities-2030-and-citizens_en

[4] go.nature.com/3fzhqss

[5] Progress in urban greenery mitigation science–assessment methodologies advanced technologies and impact on cities, 2018. Journal of Civil Engineering

ΕΚΠΑ © 2024. Με επιφύλαξη παντός δικαιώματος

Μετάβαση στο περιεχόμενο
EN