Skip to content Skip to sidebar Skip to footer

Έρευνα του Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του ΕΚΠΑ και της ομάδας της Καθηγήτριας κ. Ευελπίδου για τα φαινόμενα διάβρωσης και πλημμύρας ως αποτέλεσμα των πυρκαγιών του 2021

H έρευνα της Καθηγήτριας Νίκη Ευελπίδου του Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του ΕΚΠΑ εστίασε στα επικείμενα φαινόμενα διάβρωσης και πλημμύρας ως αποτέλεσμα των καταστροφικών πυρκαγιών του Αυγούστου του 2021.

Η ομάδα της Καθηγήτριας Νίκης Ευελπίδου, αποτελούμενη από τους ερευνητές κ. Μ. Τζουξανιώτη και κ. Θ. Γαβαλά, πραγματοποίησαν επιτόπια έρευνα στις καμένες περιοχές της Αττικής, βόρειας Εύβοιας και Πελοποννήσου προκειμένου να καταγράψουν την γεωμορφολογία, τα εδαφολογικά και τα γεωλογικά χαρακτηριστικά των πληγέντων περιοχών.

Όπως απορρέει από την έρευνα, οι περιοχές μεγάλης επικινδυνότητας είναι η ευρύτερη περιοχή της Αθήνας (π.χ. Αχαρνές, Βαρυμπόμπη, Ιπποκράτειος Πολιτεία, Αφίδνες), του Μαραθώνα και του Λαυρίου για την περιοχή της Αττικής, το μεγαλύτερο μέρος της Βόρειας Εύβοιας (π.χ. Ροβιές, Νεοχώρι, Κρύα Βρύση, Βασιλικά, Αρτεμίσιο, Ιστιαία και οι μικρότεροι οικισμοί που γειτνιάζουν), και περιοχές όπως το Γύθειο, το Μαυροβούνι, ο Πλάτανος, η Μυρσίνη, το Βαθύ, το Διαβολίτσι Μεσσηνίας, οι Άγιοι Θεόδωροι, η Αρχαία Ολυμπία, το Πελόπιο, τα Λιναριά για την περιοχή της Πελοποννήσου.

Τα μοντέλα που έτρεξε η επιστημονική ομάδα της κ. Ευελπίδου έδειξαν ότι σημαντικός όγκος νερού και λάσπης αναμένεται να καταλήξει στις προαναφερθείσες περιοχές, σε περίπτωση σφοδρών βροχοπτώσεων, με αποτέλεσμα οι περιοχές αυτές, να έρθουν αντιμέτωπες με σφοδρά φαινόμενα διάβρωσης και πλημμύρας. Μια αντίστοιχη περίπτωση καταγράφηκε τον Αύγουστο του 2020 στα Ψαχνά και Πολιτικά Εύβοιας, περιοχές που βρίσκονται κοντά στην καμένη περιοχή του 2019. Στην περιοχή αυτή έπεσαν στις 9 Αυγούστου 2020, 297 mm βροχής μέσα σε οκτώ ώρες, ποσότητα νερού ανάλογη αυτής που πέφτει στην περιοχή μέσα σε έναν χρόνο. Υπάρχει ήδη σχετική δημοσίευση https://www.mdpi.com/2624-795X/2/4/20

Η έρευνα παρήγαγε αποτελέσματα τα οποία η πολιτεία μπορεί να χρησιμοποιήσει για τη θωράκιση των περιοχών που κινδυνεύουν. Σε μια μελλοντική έντονη βροχόπτωση, το νερό θα παρασύρει μεγάλες ποσότητες εδάφους καθώς δεν υπάρχει η απαραίτητη βλάστηση για να συγκρατήσει το έδαφος και να καθυστερήσει την επιφανειακή απορροή και να βοηθήσει την κατείσδυση του νερού και τον εμπλουτισμό των υδροφόρων οριζόντων. Πρακτικά, δεν δίνατε να μειωθεί η επιφανειακή απορροή και εμπλουτισμός του υδροφόρου ορίζοντα, προκαλώντας έτσι έναν φαύλο κύκλο αδυναμίας αναγέννησης της βλάστησης, συνεχούς υποβάθμισης του περιβάλλοντος και σταδιακή ερημοποίησή του. Τα πρώτα αποτελέσματα της έρευνας έχουν ήδη δημοσιευτεί εδώ https://www.mdpi.com/2073-445X/11/1/21

Στην περιοχή της Αθήνας κάηκαν 85.000 στρέμματα, στην περιοχή του Λαυρίου κάηκαν 5.500 στρέμματα, στην περιοχή των Βιλίων Αττικής κάηκαν 66.000 στρέμματα, στην περιοχή της Βόρειας Εύβοιας κάηκαν 505.000 στρέμματα, στην περιοχή της Ρόδου κάηκαν 11.000 στρέμματα, στην περιοχή γύρω από την Αιγιάλεια κάηκαν 3.000 στρέμματα, στην περιοχή της Αρχαίας Ολυμπίας κάηκαν 135.000 στρέμματα, στην περιοχή γύρω από το Διαβολίτσι κάηκαν 47.000 στρέμματα και στην περιοχή της Ανατολικής Μάνης κάηκαν 105.000 στρέμματα, συνέπειες που είναι ολέθριες για την χώρα μας.

Η έκταση που έχει καεί είναι τεράστια και κατά συνέπεια δεν είναι δυνατόν να γίνουν παρεμβάσεις στο 100% αυτής. Κάθε πληγείσα περιοχή αποτελεί ξεχωριστή περίπτωση και για το λόγο αυτό δεδομένα βροχόπτωσης, βλάστησης, μορφολογίας, γεωλογίας, ιστορικότητας των φαινομένων κ.λπ., συνδυάζονται για την παραγωγή των αντίστοιχων χαρτών επικινδυνότητας.

Εικόνα2

Η καμένη περιοχή στην ευρύτερη περιοχή των Αθηνών ανέρχεται στα 85.000 στρέμματα συμπεριλαμβάνοντας κατά το πλείστον κατοικημένες περιοχές. Στις εικόνες έχει σημειωθεί το υδρογραφικό δίκτυο, η καμένη έκταση αλλά και οι λεκάνες απορροής των δύο κύριων ποταμών.

Εικόνα3

Η καμένη περιοχή στη Β. Εύβοια ανέρχεται στα 505.000 στρέμματα συμπεριλαμβάνοντας κατοικημένες περιοχές και δασώδεις εκτάσεις. Σε περίπτωση σφοδρής βροχόπτωσης, δεν υπάρχουν δέντρα να συγκρατήσουν το νερό, με αποτέλεσμα να παρατηρηθούν φαινόμενα διάβρωσης και πλημυρών.

Εικόνα4

Στην πάνω αριστερή εικόνα φαίνονται οι τέσσερις περιοχές στις οποίες εκδηλώθηκαν πυρκαγιές στην Πελοπόννησο: περιοχή της Αιγιαλείας, Αρχαία Ολυμπία, Διαβολίτσι Μεσσηνίας και Ανατολική Μάνη. Στις εικόνες φαίνεται η διάρθρωση του υδρογραφικού δικτύου, η καμένη έκταση και το ανάγλυφο κάθε περιοχής, χαρακτηριστικά που επηρεάζουν άμεσα τον κίνδυνο για διάβρωση και πλημμύρα.

Εικόνα5

Σημειώνονται οι περιοχές που είναι πιο τρωτές σε πλημμυρικά φαινόμενα και φαινόμενα διάβρωσης σε περίπτωση σφοδρής βροχώπτωσης για την περιοχή της Βόρειας Εύβοιας.

ΕΚΠΑ © 2024. Με επιφύλαξη παντός δικαιώματος

Μετάβαση στο περιεχόμενο
EN