Παρουσίαση των αποτελεσμάτων του έργου ΒΙΑΣ

Παρουσιάσθηκαν την Πέμπτη 3 Απριλίου 2025, τα τελικά αποτελέσματα του έργου «Βιοποικιλότητα στους αρχαιολογικούς χώρους – ΒΙΑΣ» στην Εθνική Πινακοθήκη της Ελλάδας παρουσία της Υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη, του Πρύτανη του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Καθηγητή Γεράσιμου Σιάσου, του Γενικού Γραμματέα Πολιτισμού Γεωργίου Διδασκάλου, του Γενικού Γραμματέα Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων Πέτρου Βαρελίδη, του Διευθύνοντος Συμβούλου του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής Κώστα Τριάντη και εκπροσώπων της επιστημονικής κοινότητας και αρμόδιων φορέων.Εκ μέρους του ΟΦΥΠΕΚΑ χαιρετισμό απεύθυνε η  Διευθύντρια Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών  Δρ. Διονυσία Χατζηλάκου

Το έργο (ο τίτλος του οποίου ΒΙΑΣ – ΒΙοποικιλότητα στους Αρχαιολογικούς χώρουΣ – αποτελεί αναφορά σε έναν από τους επτά σοφούς της αρχαιότητας, τον Βία τον Πριηνέα) είναι προϊόν συνεργασίας του Υπουργείου Πολιτισμού, του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, του Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α. και του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Αντικείμενο του έργου ήταν η καταγραφή της χλωρίδας και της πανίδας σε 20 εμβληματικούς αρχαιολογικούς χώρους, οι οποίοι επιλέχθηκαν από το Υπουργείο Πολιτισμού. Κάποιοι από αυτούς έχουν χαρακτηριστεί ως Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομίας από την UNESCO, ενώ κάποιοι άλλοι συμπίπτουν σε μεγάλο βαθμό με περιοχές του δικτύου Natura 2000. Φορέας Υλοποίηση του έργου ήταν το Τμήμα Βιολογίας του ΕΚΠΑ και Επιστημονικός Υπεύθυνος ο Καθηγητής Ζωικής Ποικιλότητας Παναγιώτης Παφίλης.

Κατά τον χαιρετισμό του, ο Πρύτανης του ΕΚΠΑ Γεράσιμος Σιάσος τόνισε τον ιδιαίτερο χαρακτήρα του έργου που προσεγγίζει με ολιστικό τρόπο ως ενιαία οντότητα δύο μείζονα στοιχεία της Ελλάδας, τον πολιτισμό και την βιοποικιλότητα. «Για την υλοποίηση του έργου οι επιστήμονες του ΕΚΠΑ δημιούργησαν ένα ευρύ δίκτυο συνεργασιών. Η ερευνητική ομάδα που προέκυψε με 49 επιστήμονες όλων των ειδικοτήτων από εννέα Πανεπιστήμια και Ερευνητικά Ιδρύματα που κάλυψαν περιοχές σε όλη την επικράτεια, δεν έχει προηγούμενο στη μελέτη της βιοποικιλότητας στη χώρα μας. Τα αποτελέσματα του έργου ΒΙΑΣ παρουσιάζουν ανάγλυφα τη σημαντικότητα των αρχαιολογικών χώρων και ως θέσεων προστασίας της πλούσιας και μοναδικής βιοποικιλότητας της Ελλάδας. Χιλιάδες είδη ζώων και φυτών διαβιούν μέσα σε ανθρώπινες εγκαταστάσεις και μνημεία διαφορετικών ιστορικών περιόδων που εκτείνονται στην ηπειρωτική και νησιωτική χώρα. Ενδημικά είδη που εξαπλώνονται αποκλειστικά στην Ελλάδα απαντώνται σε εμβληματικούς αρχαιολογικούς χώρους, όπως η Ολυμπία ή η Επίδαυρος, χαρακτηρισμένων ως Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομίας από την UNESCO. Το έργο ΒΙΑΣ ανέδειξε όχι απλά τον πλούτο της ελληνικής βιοποικιλότητας αλλά και τη στενή του σχέση με την ανθρώπινη παρουσία» υπογράμμισε χαρακτηριστικά ο Πρύτανης του ΕΚΠΑ Γεράσιμος Σιάσος.

Τα αποτελέσματα του έργου παρουσιάστηκαν από τον Καθηγητή Παναγιώτη Παφίλη, τον Καθηγητή Συστηματικής Φυτών & Βιοποικιλότητας Θεοφάνη Κωνσταντινίδη, την Γενική Διευθύντρια Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς Ολυμπία Βικάτου και την Διευθύντρια Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Έλενα Κουντούρη. Κατά την εκδήλωση παρουσιάστηκε και ο τόμος όπου δημοσιεύονται τα αποτελέσματα.

Στην ανακοίνωση της Υπουργού Λίνας Μενδώνη ότι το έργο πρόκειται να συνεχιστεί περιλαμβάνοντας ακόμη περισσότερους αρχαιολογικούς χώρους, ο Πρύτανης Γεράσιμος Σιάσος δήλωσε ότι το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών είναι έτοιμο να αναλάβει και την επόμενη φάση του ΒΙΑΣ καθώς «τέτοια έργα αναδεικνύουν τον πλούτο της ελληνικής φύσης αλλά επίσης φωτίζουν και μη προφανείς συνδέσεις όπως τη διαρκή παρουσία του φυσικού στοιχείου σε χώρους όπου κάποτε άνθισε ο ελληνικός πολιτισμός».

Το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το πρώτο και μεγαλύτερο Πανεπιστήμιο της χώρας μας, μέσα από έργα όπως το ΒΙΑΣ, υποστηρίζει ενεργά την σύνδεση των ανθρωπιστικών επιστημών με τις θετικές επιστήμες και συνεχίζει την αποστολή του ως ο βασικότερος πυλώνας για την προαγωγή της έρευνας και την διάδοση της επιστημονικής γνώσης, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη της χώρας και καινοτομώντας σε παγκόσμια κλίμακα.