Θετικές Επιστήμες και Τεχνολογία

Το χρώμα της Σελήνης – με αφορμή την Ημέρα της Πανσελήνου του Μαΐου / Ημέρα του Βούδα

Το χρώμα της Σελήνης – με αφορμή την Ημέρα της Πανσελήνου του Μαΐου / Ημέρα του Βούδα

Το χρώμα της Σελήνης είναι κάτι που ποικίλει κάθε φορά που την παρατηρούμε και εξαρτάται κυρίως από τις τοπικές ατμοσφαιρικές συνθήκες. Έχουμε σίγουρα δει μια κατακόκκινη πανσέληνο να ανατέλλει στον ορίζοντα κατά τους θερινούς μήνες, ενώ άλλοτε μια ολόλαμπρη ασημένια πανσέληνος δεσπόζει ψηλά στον ουρανό κατά τους χειμερινούς μήνες. Στην πραγματικότητα, το χρώμα της Σελήνης αλλάζει κάθε ώρα, καθώς αυξάνεται το ύψος της από τον τοπικό ορίζοντα. Εκεί γίνονται εμφανή ορισμένα από τα πιο συνήθη ατμοσφαιρικά και οπτικά φαινόμενα που παρατηρούμε στον ουρανό: η απορρόφηση, η σκέδαση και η διάθλαση.

Η ατμοσφαιρική απορρόφηση είναι η διαδικασία κατά την οποία η ακτινοβολία που κατευθύνεται προς τα εμάς από όλα τα αστρονομικά αντικείμενα συγκρατείται και δε φτάνει στην επιφάνεια της Γης. Η ατμόσφαιρά μας λειτουργεί σαν φίλτρο για κάθε φωτόνιο που πέφτει στον πλανήτη μας, καθιστώντας τα αντικείμενα που παρατηρούμε πιο αμυδρά από ό,τι είναι στην πραγματικότητα.

Ταυτόχρονα, η άτακτη κίνηση των μορίων της ατμόσφαιρας προκαλεί σπινθηρισμό των ουρανίων σωμάτων λόγω της σκέδασης Rayleigh του φωτός στον αέρα και τα σωματίδια που βρίσκονται σε αυτόν. Το φαινόμενο αυτό γίνεται εντονότερο κυρίως στα αστέρια, λόγω του μικροσκοπικού φαινόμενου μεγέθους τους. Η ενέργεια (το φως) χάνεται μέσω αυτής της διαδικασίας από συγκρούσεις των φωτονίων με τα μόρια αέρα, με τη διαδικασία της σκέδασης στα αερολύματα ή της απορρόφησης από τα ατμοσφαιρικά μόρια, όπως το νερό, το οξυγόνο και οι ατμοί διοξειδίου του άνθρακα.

Η μεταβολές στη θερμοκρασία και στην πυκνότητα των ατμοσφαιρικών στρωμάτων προκαλούν επιπλέον παραμόρφωση του σχήματος της Σελήνης και του Ήλιου λόγω διάθλασης, ενώ παρατηρείται εξασθένιση κάθε αστρικού αντικειμένου λόγω επιλεκτικής απορρόφησης. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι όταν ανατέλλει ή δύει κάποιο ουράνιο σώμα στον ορίζοντα τότε αυτό εμφανίζεται έντονα παραμορφωμένο και πιο αμυδρό.

Η απορρόφηση μπορεί επίσης να είναι επιλεκτική σε μήκος κύματος, αλλάζοντας το χρώμα των αστεριών και των πλανητών, ένα φαινόμενο γνωστό στην αστρονομία ως χρωματική εξασθένιση (color extinction). Στην οπτική περιοχή του φάσματος το μπλε φως εξασθενεί εντονότερα από το κόκκινο φως, με αποτέλεσμα ένα αντικείμενο να φαίνεται πιο κόκκινο από το αναμενόμενο, όπως συμβαίνει κάθε φορά που παρατηρούμε τη Σελήνη ή τον Ήλιο κοντά στον ορίζοντα.

Η πανσέληνος, που συνέβη στις 17/18 Απριλίου 2011 έδωσε μια εξαιρετική ευκαιρία για την απεικόνιση ενός τέτοιου φαινομένου. Μια πολύ λεπτή ομίχλη, που κάλυπτε ολόκληρο τον ουρανό στην πόλη Leiden της Ολλανδίας, λειτουργούσε ως φίλτρο για το σεληνιακό φως, καθώς η πανσέληνος ανέβαινε αργά από τον ανατολικό ορίζοντα. Καθώς η Σελήνη ανέβαινε ψηλότερα στον ουρανό, η απορρόφηση μειωνόταν. Έτσι, η σεληνιακή όψη άλλαζε από μια αχνή κοκκινωπή και παραμορφωμένη σιλουέτα, σε έναν φωτεινό και στρογγυλό ασημένιο σεληνιακό δίσκο.

ethehae5r

Η Πανσέληνος, όπως αποτυπώθηκε στις 17/18 Απριλίου 2011 από το Leiden της Ολλανδίας σε τρία στιγμιότυπα που έχουν ληφθεί καθώς η Σελήνη ανέτειλε.

Η επόμενη πανσέληνος θα συμβεί στις 11 Ιουνίου 2025 και εάν το επιτρέπουν οι καιρικές συνθήκες θα είμαστε όλοι σε θέση να παρατηρήσουμε την αλλαγή του χρώματος της Σελήνης, καθώς αυτή θα ανατέλλει αμέσως μετά το ηλιοβασίλεμα.

Μείνετε συντονισμένοι με τα κανάλια επικοινωνίας του Γεροσταθοπούλειου Πανεπιστημιακού Αστεροσκοπείου Αθηνών για τις εκδηλώσεις του τρέχοντος ακαδημαϊκού έτους.

Ιστοσελίδα Πανεπιστημιακού Αστεροσκοπείου Αθηνών: http://observatory.phys.uoa.gr

Facebook Πανεπιστημιακού Αστεροσκοπείου Αθηνών: www.facebook.com/uoaobservatory

Κείμενο και φωτογραφίες: Κοσμάς Γαζέας, Αστροφυσικός, ΕΚΠΑ

Το χρώμα της Σελήνης – με αφορμή την Ημέρα της Πανσελήνου του Μαΐου / Ημέρα του Βούδα

Το χρώμα της Σελήνης – με αφορμή την Ημέρα της Πανσελήνου του Μαΐου / Ημέρα του Βούδα

Το χρώμα της Σελήνης είναι κάτι που ποικίλει κάθε φορά που την παρατηρούμε και εξαρτάται κυρίως από τις τοπικές ατμοσφαιρικές συνθήκες. Έχουμε σίγουρα δει μια κατακόκκινη πανσέληνο να ανατέλλει στον ορίζοντα κατά τους θερινούς μήνες, ενώ άλλοτε μια ολόλαμπρη ασημένια πανσέληνος δεσπόζει ψηλά στον ουρανό κατά τους χειμερινούς μήνες. Στην πραγματικότητα, το χρώμα της Σελήνης […]

Συναντήσεις στο πλαίσιο του μαθήματος «Κινηματογράφος και οπτικοακουστικές τέχνες στην εκπαίδευση I»

Συναντήσεις στο πλαίσιο του μαθήματος «Κινηματογράφος και οπτικοακουστικές τέχνες στην εκπαίδευση I»

Οι προπτυχιακοί φοιτητές του Τμήματος Ψηφιακών Τεχνών και Κινηματογράφου συνομίλησαν κατά τη διάρκεια του εαρινού εξαμήνου με γυναίκες που δραστηριοποιούνται στον χώρο της κινηματογραφικής εκπαίδευσης, προκειμένου να εμπλουτίσουν τις γνώσεις τους σε θεωρητικά και πρακτικά ζητήματα καθώς  και ζητήματα μεθοδολογίας, που αφορούν το συγκεκριμένο πεδίο. Η Αναστασία Βλαχάκη από το Κέντρο Οπτικοακουστικής Παιδείας ΚΑΡΠΟΣ στις […]

«MBA Strategic Management and Competitiveness/Στρατηγική Διοίκηση και Ανταγωνιστικότητα» | Πρόσκληση υποψηφιοτήτων

«MBA Strategic Management and Competitiveness/Στρατηγική Διοίκηση και Ανταγωνιστικότητα» | Πρόσκληση υποψηφιοτήτων

Το Τμήμα Οικονομικών Επιστημών (ΤΟΕ) του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) και το Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας καλούν τους ενδιαφερόμενους να υποβάλουν υποψηφιότητα για την παρακολούθηση του Διϊδρυματικού Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών (Δ.Π.Μ.Σ.) «MBA Strategic Management and Competitiveness / Στρατηγική Διοίκηση και Ανταγωνιστικότητα» που ξεκινά από το χειμερινό εξάμηνο […]

Συναντήσεις στο πλαίσιο του μαθήματος «Κινηματογράφος και οπτικοακουστικές τέχνες στην εκπαίδευση I»

Συναντήσεις στο πλαίσιο του μαθήματος «Κινηματογράφος και οπτικοακουστικές τέχνες στην εκπαίδευση I»

Οι προπτυχιακοί φοιτητές του Τμήματος Ψηφιακών Τεχνών και Κινηματογράφου συνομίλησαν κατά τη διάρκεια του εαρινού εξαμήνου με γυναίκες που δραστηριοποιούνται στον χώρο της κινηματογραφικής εκπαίδευσης, προκειμένου να εμπλουτίσουν τις γνώσεις τους σε θεωρητικά και πρακτικά ζητήματα καθώς  και ζητήματα μεθοδολογίας, που αφορούν το συγκεκριμένο πεδίο. Η Αναστασία Βλαχάκη από το Κέντρο Οπτικοακουστικής Παιδείας ΚΑΡΠΟΣ στις […]

«MBA Strategic Management and Competitiveness/Στρατηγική Διοίκηση και Ανταγωνιστικότητα» | Πρόσκληση υποψηφιοτήτων

«MBA Strategic Management and Competitiveness/Στρατηγική Διοίκηση και Ανταγωνιστικότητα» | Πρόσκληση υποψηφιοτήτων

Το Τμήμα Οικονομικών Επιστημών (ΤΟΕ) του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) και το Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας καλούν τους ενδιαφερόμενους να υποβάλουν υποψηφιότητα για την παρακολούθηση του Διϊδρυματικού Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών (Δ.Π.Μ.Σ.) «MBA Strategic Management and Competitiveness / Στρατηγική Διοίκηση και Ανταγωνιστικότητα» που ξεκινά από το χειμερινό εξάμηνο […]

Απώλεια του Ομότιμου Καθηγητή Λουκά Σπάρου

Απώλεια του Ομότιμου Καθηγητή Λουκά Σπάρου

Η ακαδημαϊκή κοινότητα του Τμήματος Νοσηλευτικής του ΕΚΠΑ, με βαθιά θλίψη πληροφορήθηκε την απώλεια του Λουκά Σπάρου σε ηλικία 91 ετών, Ομότιμου Καθηγητή του Τμήματός μας. Ο αποθανών υπήρξε από τα ιδρυτικά μέλη του Τμήματος και στη συνέχεια διετέλεσε Πρόεδρος για 8 έτη. Υπήρξε ο πρώτος Διευθυντής του Μεταπτυχιακού Προγράμματος του Τμήματος (1983), ενώ επέβλεψε […]

Eκδημία του Αναπληρωτή Καθηγητή της Οδοντιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ Λάμπρου Γκουτζάνη

Eκδημία του Αναπληρωτή Καθηγητή της Οδοντιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ Λάμπρου Γκουτζάνη

Με βαθύτατη οδύνη σας ανακοινώνουμε την πρόωρη και αδόκητη εκδημία του Αναπληρωτή Καθηγητή της Οδοντιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ Λάμπρου Γκουτζάνη. Ο εκλιπών υπηρέτησε με αφοσίωση την Οδοντιατρική επί πολλά έτη ως μέλος ΔΕΠ της Κλινικής Στοματικής και Γναθοπροσωπικής Χειρουργική, συνεισφέροντας ουσιαστικά και πολύπλευρα στη θεωρητική και κλινική εκπαίδευση των προπτυχιακών και μεταπτυχιακών φοιτητών και των […]

Αναγορεύτηκε Eπίτιμος Διδάκτορας του Τμήματος Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής ο Θανάσης Χατζόπουλος

Αναγορεύτηκε Eπίτιμος Διδάκτορας του Τμήματος Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής ο Θανάσης Χατζόπουλος

Επίτιμος διδάκτορας του Τμήματος Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών αναγορεύτηκε ο κύριος Θανάσης Χατζόπουλος, Ποιητής, Μεταφραστής, Παιδοψυχίατρος και Ψυχαναλυτής. Η τελετή αναγόρευσης πραγματοποιήθηκε την 26η Ιουνίου 2025, ημέρα Πέμπτη και ώρα 19.00 στη Μεγάλη Αίθουσα του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Την προσφώνηση έκανε ο Πρύτανης του Εθνικού και Καποδιστριακού […]

«Με όσα συμβαίνουν στις ΗΠΑ ο ρόλος των ευρωπαϊκών ΑΕΙ ενισχύεται»

«Με όσα συμβαίνουν στις ΗΠΑ ο ρόλος των ευρωπαϊκών ΑΕΙ ενισχύεται»

Η ατζέντα και η στρατηγική 54 κορυφαίων πανεπιστημίων της Ευρώπης (UNICA), οι «ηγέτες» των οποίων συνεδρίαζαν στα Προπύλαια του Πανεπιστημίου Αθηνών επί τρεις ημέρες – Στα 100 καλύτερα του κόσμου το ΕΚΠΑ Η Ευρώπη συνδέει τις βαθιές ακαδημαϊκές «ρίζες» της γύρω από νέες διαδρομές και χαράσσει πλέον έναν νέο «χάρτη» της ανώτατης εκπαίδευσης στις χώρες-μέλη […]

Σχολή Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών| Εκδήλωση λήξης της καλλιτεχνικής δράσης «Μία ιστορία παιδικών αισθήσεων: Ο Πόλεμος, η Κατοχή και το Παιδικό Παιχνίδι»

Σχολή Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών| Εκδήλωση λήξης της καλλιτεχνικής δράσης «Μία ιστορία παιδικών αισθήσεων: Ο Πόλεμος, η Κατοχή και το Παιδικό Παιχνίδι»

Με μεγάλη επιτυχία και συμμετοχή έλαβε χώρα στις 13 Ιουνίου 2025 η εκδήλωση λήξης της καλλιτεχνικής δράσης «Μία ιστορία παιδικών αισθήσεων: Ο Πόλεμος, η Κατοχή και το Παιδικό Παιχνίδι», στο Αίθριο του Γρυπαρείου Μεγάρου της Σχολής Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών. Στην εκδήλωση λήξης συμμετείχαν μέλη της Επιτροπής Ισότητας των Φύλων και Καταπολέμησης των Διακρίσεων (ΕΙΦΚΔ) […]

Γεώργιος Δαΐκος – Ο Μέγας Διδάχος της Ιατρικής

Γεώργιος Δαΐκος – Ο Μέγας Διδάχος της Ιατρικής

Δεν είναι εύκολο να μιλήσεις για τον Δάσκαλό σου. Ιδίως όταν υπήρξε κάτι πολύ περισσότερο από Δάσκαλος· όταν στάθηκε Μέντορας, Οδηγός, Φωτεινός Φάρος σε μια πορεία ζωής και επιστήμης. Μιλούμε σήμερα για τον Καθηγητή Γεώργιο Δαΐκο, όχι με τα συνηθισμένα λόγια ενός αποχαιρετισμού, αλλά με λόγια ευγνωμοσύνης και βαθειάς μνήμης. Γιατί ο Γεώργιος Δαΐκος δεν […]

Eκδημία του Αναπληρωτή Καθηγητή της Οδοντιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ Λάμπρου Γκουτζάνη

Eκδημία του Αναπληρωτή Καθηγητή της Οδοντιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ Λάμπρου Γκουτζάνη

Με βαθύτατη οδύνη σας ανακοινώνουμε την πρόωρη και αδόκητη εκδημία του Αναπληρωτή Καθηγητή της Οδοντιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ Λάμπρου Γκουτζάνη. Ο εκλιπών υπηρέτησε με αφοσίωση την Οδοντιατρική επί πολλά έτη ως μέλος ΔΕΠ της Κλινικής Στοματικής και Γναθοπροσωπικής Χειρουργική, συνεισφέροντας ουσιαστικά και πολύπλευρα στη θεωρητική και κλινική εκπαίδευση των προπτυχιακών και μεταπτυχιακών φοιτητών και των […]

Αναγορεύτηκε Eπίτιμος Διδάκτορας του Τμήματος Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής ο Θανάσης Χατζόπουλος

Αναγορεύτηκε Eπίτιμος Διδάκτορας του Τμήματος Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής ο Θανάσης Χατζόπουλος

Επίτιμος διδάκτορας του Τμήματος Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών αναγορεύτηκε ο κύριος Θανάσης Χατζόπουλος, Ποιητής, Μεταφραστής, Παιδοψυχίατρος και Ψυχαναλυτής. Η τελετή αναγόρευσης πραγματοποιήθηκε την 26η Ιουνίου 2025, ημέρα Πέμπτη και ώρα 19.00 στη Μεγάλη Αίθουσα του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Την προσφώνηση έκανε ο Πρύτανης του Εθνικού και Καποδιστριακού […]

«Με όσα συμβαίνουν στις ΗΠΑ ο ρόλος των ευρωπαϊκών ΑΕΙ ενισχύεται»

«Με όσα συμβαίνουν στις ΗΠΑ ο ρόλος των ευρωπαϊκών ΑΕΙ ενισχύεται»

Η ατζέντα και η στρατηγική 54 κορυφαίων πανεπιστημίων της Ευρώπης (UNICA), οι «ηγέτες» των οποίων συνεδρίαζαν στα Προπύλαια του Πανεπιστημίου Αθηνών επί τρεις ημέρες – Στα 100 καλύτερα του κόσμου το ΕΚΠΑ Η Ευρώπη συνδέει τις βαθιές ακαδημαϊκές «ρίζες» της γύρω από νέες διαδρομές και χαράσσει πλέον έναν νέο «χάρτη» της ανώτατης εκπαίδευσης στις χώρες-μέλη […]

Σχολή Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών| Εκδήλωση λήξης της καλλιτεχνικής δράσης «Μία ιστορία παιδικών αισθήσεων: Ο Πόλεμος, η Κατοχή και το Παιδικό Παιχνίδι»

Σχολή Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών| Εκδήλωση λήξης της καλλιτεχνικής δράσης «Μία ιστορία παιδικών αισθήσεων: Ο Πόλεμος, η Κατοχή και το Παιδικό Παιχνίδι»

Με μεγάλη επιτυχία και συμμετοχή έλαβε χώρα στις 13 Ιουνίου 2025 η εκδήλωση λήξης της καλλιτεχνικής δράσης «Μία ιστορία παιδικών αισθήσεων: Ο Πόλεμος, η Κατοχή και το Παιδικό Παιχνίδι», στο Αίθριο του Γρυπαρείου Μεγάρου της Σχολής Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών. Στην εκδήλωση λήξης συμμετείχαν μέλη της Επιτροπής Ισότητας των Φύλων και Καταπολέμησης των Διακρίσεων (ΕΙΦΚΔ) […]

Γεώργιος Δαΐκος – Ο Μέγας Διδάχος της Ιατρικής

Γεώργιος Δαΐκος – Ο Μέγας Διδάχος της Ιατρικής

Δεν είναι εύκολο να μιλήσεις για τον Δάσκαλό σου. Ιδίως όταν υπήρξε κάτι πολύ περισσότερο από Δάσκαλος· όταν στάθηκε Μέντορας, Οδηγός, Φωτεινός Φάρος σε μια πορεία ζωής και επιστήμης. Μιλούμε σήμερα για τον Καθηγητή Γεώργιο Δαΐκο, όχι με τα συνηθισμένα λόγια ενός αποχαιρετισμού, αλλά με λόγια ευγνωμοσύνης και βαθειάς μνήμης. Γιατί ο Γεώργιος Δαΐκος δεν […]

Το Πανεπιστήμιο Αθηνών

Το Ε.Κ.Π.Α. το οποίο εγκαινιάστηκε στις 3 Μαΐου του 1837, αρχικά στεγάστηκε σε ένα ανακαινισμένο οθωμανικό κτήριο στη βορειοανατολική πλευρά της Ακρόπολης, το οποίο στις μέρες μας έχει ανακαινιστεί και λειτουργεί ως Μουσείο του Πανεπιστημίου. Αρχικά ονομάστηκε «Οθωνικό Πανεπιστήμιο» από το όνομα του πρώτου βασιλιά της Ελλάδας Όθωνα και αποτελούνταν από 4 ακαδημαϊκά Τμήματα με 52 φοιτητές. Καθώς αποτελούσε το πρώτο Πανεπιστήμιο του νεοσύστατου ελληνικού κράτους, αλλά και της ευρύτερης βαλκανικής και μεσογειακής περιοχής, απέκτησε σημαντικό κοινωνικο-ιστορικό ρόλο, ο οποίος υπήρξε καθοριστικός για την παραγωγή συγκεκριμένης γνώσης και πολιτισμού μέσα στη χώρα.

Stay Connected

Ακολουθήστε το hub.uoa.gr στα Social Media

Newsletter

Γραφτείτε για να λαμβάνετε ενημερώσεις

closebutton
Μετάβαση στο περιεχόμενο