H Μονάδα Στρατηγικού Σχεδιασμού του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών διοργάνωσε ενημερωτική-απολογιστική ημερίδα την Πέμπτη, 14 Νοεμβρίου 2024 μεταξύ 10:00-15:00 στο αμφιθέατρο «Α. Αργυριάδη» στα Προπύλαια (Πανεπιστημίου 30) με θέμα: «Στρατηγικό Σχέδιο ΕΚΠΑ (2023-2027): οι στρατηγικές προτεραιότητες, οι δράσεις υλοποίησης και ο επιχειρησιακός σχεδιασμός ως μέσο επίτευξης του στρατηγικού οράματος και της Αποστολής του Ιδρύματος».
Σκοπός της ημερίδας ήταν η παρουσίαση του ρόλου και του έργου της Μονάδας Στρατηγικού Σχεδιασμού, του νέου Στρατηγικού Σχεδίου του ΕΚΠΑ, ο απολογισμός των δράσεων που υλοποιήθηκαν στο πλαίσιο της Πράξης του ΕΣΠΑ: «Μονάδα Στρατηγικού Σχεδιασμού Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών» και η ενημέρωση για την εκκίνηση της διαδικασίας των επιχειρησιακών/αναπτυξιακών σχεδίων των ακαδημαϊκών μονάδων.
Το ΕΚΠΑ, το αρχαιότερο και μεγαλύτερο πανεπιστήμιο της χώρας, σήμερα διαθέτει 5 Πανεπιστημιουπόλεις, εγκαταστάσεις συνολικής έκτασης 800.000 τ.μ., 43 προγράμματα σπουδών (τα δύο ξενόγλωσσα), 239 μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών, εκ των οποίων 33 ξενόγλωσσα, 287 εργαστήρια, 17 μουσεία, 41.000 προπτυχιακούς φοιτητές, 16.000 μεταπτυχιακούς φοιτητές, 9.000 υποψήφιους διδάκτορες, πάνω από 1600 μέλη ΔΕΠ, 500 μόνιμα μέλη εργαστηριακού προσωπικού, 1000 διοικητικούς υπαλλήλους και απασχολεί ετησίως 5.000-8.000 ερευνητές σε 3.500 ερευνητικά προγράμματα. Διαθέτει, επίσης, τρία νοσοκομεία (τα δύο πλήρως υπό την αρμοδιότητά του και το τρίτο εντός ΕΣΥ αλλά στελεχωμένο από το Πανεπιστήμιο) και 72 πανεπιστημιακές κλινικές καλύπτοντας πάνω από το 40% των υγειονομικών αναγκών του Λεκανοπέδιου της Αττικής. Διαθέτει Κέντρο Επιμόρφωσης και Δια Βίου Μάθησης (ΚΕΔΙΒΙΜ), Πανεπιστημιακό Κέντρο Έρευνας και Καινοτομίες, δύο διδασκαλεία, εννέα κτηριακά συγκροτήματα βιβλιοθηκών. Και τώρα το ΕΚΠΑ έχει και ένα προσεκτικά επεξεργασμένο και αναλυτικά συζητημένο «Στρατηγικό Σχέδιο».
Η διαμόρφωση στρατηγικών σχεδίων αποτελεί μια υποχρέωση των Πανεπιστημίων, με βάση και το άρθρο 224 του Νόμου 4957/2022.
Σύμφωνα με τις προβλέψεις του νόμου: «Στο στρατηγικό σχέδιο περιγράφεται η στρατηγική του Α.Ε.Ι. για την ανάπτυξή του σε τοπικό, εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, σύμφωνα με την ιδιαίτερη φυσιογνωμία του και την αποστολή του στους διάφορους τομείς δραστηριότητάς του, όπως την εκπαιδευτική και ερευνητική πολιτική του Α.Ε.Ι. και των επιμέρους ακαδημαϊκών μονάδων του, την εκπαιδευτική στρατηγική για κάθε κύκλο σπουδών, τη διά βίου μάθηση, την εκπαίδευση και την επιστημονική κατάρτιση, τη συνεχή βελτίωση της διδασκαλίας και της μάθησης, την ενίσχυση της εξωστρέφειας και τη διασύνδεση με την κοινωνία και την οικονομία, την ανάπτυξη συνεργασιών με ιδρύματα και φορείς της αλλοδαπής, την καινοτομία και την αναβάθμιση της ποιότητας και της προσβασιμότητας του ακαδημαϊκού περιβάλλοντος. Το σχέδιο περιλαμβάνει τους βραχυπρόθεσμους και μεσοπρόθεσμους στόχους στους τομείς που επιθυμεί να αναπτυχθεί το Α.Ε.Ι., καθώς και τις δράσεις και τα μέσα που προτείνονται για την υλοποίησή τους, όπως την προσέλκυση νέων χρηματοδοτικών εργαλείων, την αξιοποίηση των διαθέσιμων πόρων του Α.Ε.Ι., την αναβάθμιση των υποδομών και του εξοπλισμού του Α.Ε.Ι. και την προσέλκυση επιστημονικού προσωπικού με υψηλά προσόντα. Στο στρατηγικό σχέδιο περιλαμβάνονται η στρατηγική του Α.Ε.Ι. για την ισότιμη πρόσβαση των ατόμων με αναπηρία και των ατόμων με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, η στρατηγική του Α.Ε.Ι. για τον ψηφιακό μετασχηματισμό και την αναβάθμιση των ψηφιακών υποδομών του Α.Ε.Ι., καθώς και η στρατηγική για την αειφόρο ανάπτυξη του Α.Ε.Ι»
Τη σημασία του στρατηγικού σχεδιασμού υπογραμμίζει το γεγονός ότι στο ΕΣΠΑ 2021-2027 συμπεριλήφθηκε ειδική δράση για τις Μονάδες Στρατηγικού Σχεδιασμού των Πανεπιστημίων και τη διαμόρφωση των σχεδίων Στρατηγικής στο πλαίσιο του προγράμματος «Ανθρώπινο δυναμικό και κοινωνική συνοχή». Η συγκεκριμένη πράξη, «Μονάδα Στρατηγικού Σχεδιασμού του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου», μεταφερόμενη από το ΕΣΠΑ 2014-2020 στο τρέχον, αφορά δύο υποέργα και αποσκοπεί στην οργανωτική ανάπτυξη και στην υποστήριξη της λειτουργίας του έργου και της αποστολής της Μονάδας Στρατηγικού Σχεδιασμού (ΜΣΣ) του ΕΚΠΑ.
Γεράσιμος Σιάσος: «Το ΕΚΠΑ προσβλέπει στη συνέχιση του καθοριστικού ηγετικού ρόλου που έχει στην παιδεία της χώρας»
Η εκδήλωση ξεκίνησε με χαιρετισμό του Πρύτανη του ΕΚΠΑ, καθηγητή Γεράσιμου Σιάσου για το όραμα, την αποστολή και τη διαχρονική συνεισφορά του ΕΚΠΑ ως δομικά στοιχεία του στρατηγικού σχεδιασμού.
Ο Πρύτανης του ΕΚΠΑ παρουσίασε τη σημερινή κατάσταση του ΕΚΠΑ, το μεγάλο έργο που προσφέρει, το πλήθος των εγκαταστάσεων και των δραστηριοτήτων, το γεγονός ότι είναι και το αρχαιότερο και το μεγαλύτερο πανεπιστήμιο της χώρας, αλλά και τις σημαντικές ανοδικές επιδόσεις που έχει στις διεθνείς κατατάξεις πανεπιστημίων όπου καταλαμβάνει την κορυφαία θέση μεταξύ των ελληνικών πανεπιστημίων. Αναφέρθηκε, επίσης, και στα αποτελέσματα δημοσκόπησης που πραγματοποιήθηκε και έδειξε πόσο υψηλό είναι το κύρος του ΕΚΠΑ μεταξύ της ελληνικής κοινωνίας. Δεν παρέλειψε να σημειώσει και το γεγονός ότι το Εσωτερικό Σύστημα Διασφάλισης Ποιότητας (ΕΣΔΠ) του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών πιστοποιήθηκε από την Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ) με τον υψηλότερο βαθμό και στα επτά επιμέρους κριτήρια ποιότητας
Παράλληλα υπογράμμισε ότι το ΕΚΠΑ με τον στρατηγικό σχεδιασμό και τους στόχους που αυτός περιλαμβάνει προσβλέπει στη συνέχιση του καθοριστικού ηγετικού ρόλου που έχει στην παιδεία της χώρας.
Δεν παρέλειψε πάντως να αναφερθεί και στα προβλήματα που δημιουργεί στο ίδρυμα η υποστελέχωση και υποχρηματοδότηση (που στο ΕΚΠΑ επιδεινώνεται εξαιτίας των πολλών εγκαταστάσεων, αρκετές από τις οποίες είναι μεγάλης ηλικίας), με ευθύνη της πολιτείας, ωστόσο υπογράμμισε ότι αυτό δεν μειώνει και την ευθύνη του πανεπιστημίου για διαδικασίες που δεν προχωρούν.
Περικλής Μήτκας: «Ο στρατηγικός σχεδιασμός είναι το επόμενο στοίχημα για το ελληνικό πανεπιστήμιο»
Ο πρόεδρος Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης, καθηγητής Περικλής Μήτκας, αναφέρθηκε στο πώς οι διαδικασίες διασφάλισης ποιότητας αποτελούν και εργαλείο χάραξης πολιτικής.
Ο πρόεδρος της ΕΘΑΑΕ σημείωσε ότι το ελληνικό πανεπιστήμιο ήταν το πρώτο τμήμα του δημοσίου που αποδέχτηκε την αξιολόγηση και την εφαρμόζει εδώ και είκοσι χρόνια και αφού σημείωσε το γεγονός ότι ο εσωτερικό σύστημα διασφάλισης ποιότητας του ΕΚΠΑ όντως τα πήγε πολύ καλά στην αξιολόγηση, τόνισε ότι τώρα το ζητούμενο είναι το στρατηγικό σχέδιο, που αποτελεί το επόμενο στοίχημα για το ελληνικό πανεπιστήμιο.
Ο καθηγητής Μήτκας υπογράμμισε ότι η συστηματική καταγραφή δεδομένων δεν είναι μια «γραφειοκρατία», αλλά σημαντική πλευρά και της διαδικασίας διασφάλισης ποιότητας και άρα και του στρατηγικού σχεδιασμού.
Μάλιστα, επέμεινε ότι ένα αναγκαίο εργαλείο του στρατηγικού σχεδιασμού είναι και η συγκριτική ανάλυση με ομοειδή ιδρύματα του εξωτερικού, προτείνοντας στο ΕΚΠΑ να προχωρήσει σε αυτή την κατεύθυνση, λειτουργώντας και ως πρότυπο για τα υπόλοιπα πανεπιστήμια.
Ο πρύτανης του ΕΚΠΑ ευχαριστώντας τον πρόεδρο της ΕΘΑΑΕ, σημείωσε ότι ένας δείκτης πρέπει να προστεθεί και αφορά την έκταση και την ηλικία των υποδομών, καθώς όταν το ΕΚΠΑ έχει κτίρια ηλικίας 50 έως 190 ετών, πράγμα που σημαίνει πολύ υψηλότερη ανάγκη χρηματοδότησης για τη συντήρηση των υποδομών.
Δρ. Ελένη Βασιλοπούλου: το ΕΚΠΑ μπορεί να αντιμετωπίσει τις νέες απαιτήσεις
Η εκτελεστική διευθύντρια του ΕΚΠΑ Δρ. Ελένη Βασιλοπούλου, υπογράμμισε ότι η Μονάδα Στρατηγικού Σχεδιασμού είναι καλά στελεχωμένη και συντονίζεται με τη Μονάδα Διασφάλισης Ποιότητας και τη Μονάδα Ψηφιακής Διακυβέρνησης και τόνισε ότι το ΕΚΠΑ έχει τη δυνατότητα ποιοτικής ενσωμάτωσης των νέων διαδικασιών αντιμετώπισης των αυξημένων απαιτήσεων του σύγχρονου περιβάλλοντος.
Οι ρόλος και η συμμετοχή της διοίκησης του ΕΚΠΑ ως ενδιαφερόμενου μέρους στον Στρατηγικό Σχεδιασμό του Ιδρύματος
Στη συνέχεια πήραν τον λόγο μέλη της διοίκησης του ΕΚΠΑ. Ο Αντιπρύτανης Έρευνας και Καινοτομίας, Καθηγητής Στάθης Ευσταθόπουλος, παρουσίασε τη στρατηγική του Ιδρύματος για την έρευνα, υπογραμμίζοντας ότι σκοπός είναι «να ενισχύσουμε το ερευνητικό δυναμικό του Πανεπιστημίου μας και να υιοθετήσουμε καλές πρακτικές. Να ενισχύσουμε τις ερευνητικές δομές του Πανεπιστημίου μας και εφαρμόζοντας συστήματα διασφάλισης ποιότητας να συνδέσουμε όσο μπορούμε καλύτερα την έρευνα με την παραγωγή, με τον παραγωγικό ιστό και την οικονομία, με την κοινωνία».
Η Αντιπρύτανις Ακαδημαϊκών, Διεθνών Σχέσεων και Εξωστρέφειας, καθηγήτρια Σοφία Παπαϊωάννου υπογράμμισε ότι «Το ΕΚΠΑ ως το μεγαλύτερο και ιστορικότερο πανεπιστήμιο της χώρας, φέρει τη βαριά ευθύνη να αποτελεί κέντρο αριστείας, έρευνας και κοινωνικής προσφοράς». Επέμεινε ότι ο έλεγχος, η καταγραφή και η παρακολούθηση των διαδικασιών είναι αναγκαίες πρακτικές για να μπορούν να υπάρχουν στοχευμένες βελτιώσεις.
Ο Αντιπρύτανης Οικονομικών και Ανάπτυξης, καθηγητής Αριστείδης Σάμιτας, αφού υπογράμμισε και αυτός τα προβλήματα που γεννά η χρόνια υποχρηματοδότηση, παρουσίασε τον στρατηγικό σχεδιασμό για την οικονομική διαχείριση του ΕΚΠΑ που περιλαμβάνει τον διοικητικό και ψηφιακό μετασχηματισμό των οικονομικών υπηρεσιών, την αποτελεσματικότερη διαχείριση των κληροδοτημάτων και της περιουσίας τους, και την ενίσχυση της καινοτομίας μέσω του Κέντρου Επιχειρηματικότητας και Καινοτομίας «Αρχιμήδης».
Ο Αντιπρύτανης Διοικητικών Υποθέσεων, Φοιτητικής Μέριμνας και Δια Βίου Μάθησης, καθηγητής Χρήστος Καραγιάννης, σημείωσε ότι πρώτη προτεραιότητα αποτελεί η διαμόρφωση του Οργανισμού του ΕΚΠΑ, παράλληλα με την προσπάθεια για πλήρη ψηφιοποίηση των διαδικασιών και την παγίωση της ψηφιακής διακυβέρνησης. Επιπλέον υπογράμμισε τη συνεχή προσπάθεια για την αναβάθμιση των Εστιών (που ανήκουν στην ευθύνη του ΙΝΕΔΙΒΙΜ), την εισαγωγή της Τεχνητής Νοημοσύνης στις γραμματείες και τη δημιουργία του Κανονισμού Λειτουργίας της Μονάδας Ασφάλειας και Προστασίας του ΕΚΠΑ.
Ο καθηγητής Νικόλαος Θωμαΐδης, Αναπληρωτής Προέδρου Συμβουλίου Διοίκησης, μίλησε για την ενίσχυση της έρευνας στο ΕΚΠΑ ως βασική στρατηγική προτεραιότητα. Υπογράμμισε την ανάγκη καταγραφής δεδομένων και παρουσίασε τις βασικές πηγές χρηματοδότησης που μπορούν να αξιοποιηθούν. Παράλληλα σημείωσε την ανάγκη τα ενισχυθεί ο ρόλος του ΕΚΠΑ στα θεσμικών όργανα χάραξης πολιτική για την έρευνα στην Ελλάδα αλλά καις την Ευρωπαϊκή Πολιτική.
Ο καθηγητής Δημήτρης Καινούργιος, εσωτερικό μέλος του Συμβουλίου Διοίκησης αναφέρθηκε στην ενίσχυση της καινοτομίας και την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητα ως βασικούς στόχους του ΕΚΠΑ, καθώς και τα στρατηγικά εργαλεία παρακολούθησης του Στρατηγικού Σχεδίου του ΕΚΠΑ. Υπογράμμισε ότι αυτή η κατεύθυνση δεν απαιτεί μόνο υποδομές και χρηματοδότηση αλλά και την ανάπτυξη μιας ανάλογης κουλτούρας εντός του Πανεπιστημίου.
Η καθηγήτρια Αθανασία Σμυρνιώτου, εσωτερικό μέλος του Συμβουλίου Διοίκησης, αναφέρθηκε στην άσκηση και στον αθλητισμό στο ΕΚΠΑ ως στόχο για την υγεία και στα στρατηγικά εργαλεία για την αναβάθμιση της ποιότητας του Πανεπιστημιακού Περιβάλλοντος. Υπογράμμισε την ανάπτυξη σχετικών προγραμμάτων, τη βελτίωση των υποδομών και τη σημασία που έχει η δράση της Επιτροπής Αθλητισμού και Άσκησης που έχει συσταθεί.
Ο καθηγητής Αχιλλέας Χαλδαιάκης, εσωτερικό μέρος του Συμβουλίου Διοίκησης, στάθηκε ιδιαίτερα στις πολιτιστικές δράσεις του Πανεπιστημίου και ιδιαίτερα στον κύκλο δραστηριοτήτων με τίτλο «Το ΕΚΠΑ στην πόλη», αλλά και στην αξιοποίηση των εγκαταστάσεων του κτιρίου της πρώην Πανεπιστημιακής Λέσχης, συμπεριλαμβανομένης της ανακαίνισης του Κινηματοθέατρου «Ίριδα».
Ο διευθύνων σύμβουλος του Ελληνικού Κέντρου Αμυντικής Τεχνολογίας (ΕΛΚΑΚ) Παντελής Τζωρτζάκης, εσωτερικό μέλος του Συμβουλίου Διοίκησης, αναφέρθηκε στα ζητήματα καινοτομίας, υπογραμμίζοντας ότι στην Ελλάδα εξακολουθούμε να έχουμε χαμηλό αριθμό εταιρειών start-up και σημείωσε την ανάγκη συνεργασίας και με το Ελληνικό Κέντρο Αμυντικής Καινοτομίας.
Ο ρόλος και η συμβολή της Διαχειριστικής Αρχής και της ΕΘΑΑΕ στον σχεδιασμό, την χρηματοδότηση και τις κατευθυντήριες γραμμές για την υλοποίηση πράξεων στρατηγικού σχεδιασμού
Η Αντωνία Μανιατάκου, Προϊσταμένη Μονάδας Β.3.1 / Γενική Γραμματία Διαχείρισης Τομεακών Προγραμμάτων / Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, αναφέρθηκε στα διαχειριστικά θέμα του Στρατηγικού Σχεδιασμού, υπογράμμισε την ανάγκη συνεπούς τήρησης διαδικασιών και χρονοδιαγραμμάτων, τη διαφάνεια και την τεκμηριωμένη αιτιολόγηση κατά την επιλογή εξωτερικών συνεργατών, την αποφυγή μεροληψιών και την απαρέγκλιτη τήρηση των κανόνων επιλεξιμότητας δαπανών, ενώ σημείωσε τα προβλήματα που δημιουργούν οι παρατυπίες.
Η Δρ. Χριστίνα Μπέστα, Γενική Διευθύντρια της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης, μίλησε με θέμα «ΕΣΠΑ 2021-2027, Πρόσκληση ΕΚΠ36: Υποστήριξη και λειτουργία της Οργανωτικής Διάρθρωσης των ΑΕΙ: Μονάδες Στρατηγικού Σχεδιασμού» και αναφέρθηκε αναλυτικά στο πώς μπορούν τα ΑΕΙ μέσω των Μονάδων Στρατηγικού Σχεδιασμού και των Στρατηγικών Σχεδίων να ανταποκριθούν σε αυτές τις προσκλήσεις.
Η Κατερίνα Φουντή, Προϊστάμενη της Μονάδας Στρατηγικού Σχεδιασμού του ΕΚΠΑ παρουσίασε την υλοποίηση των Πακέτων Εργασίας, των Υποέργων της Πράξης και την επίτευξη των Στόχων τους.
Ο Δημήτρης Μπουρλετίδης, στέλεχος της Μονάδας Στρατηγικού Σχεδιασμού του ΕΚΠΑ αναφέρθηκε στο επικαιροποιημένο Στρατηγικό Σχέδιο του ΕΚΠΑ, τις στρατηγικές προτεραιότητες, τους στόχους και τα εργαλεία παρακολούθησης.
Ο Δρ. Σπύρος Μπόλης, Προϊστάμενος Κ.ΛΕΙ.ΔΙ και ο Μιχάλης Ελευθέρογλου, Ηλεκτρολόγος Μηχανικός ΕΜΠ, Digital Touch, αναφέρθηκαν στην ανάπτυξη του Πληροφοριακού Συστήματος της Μονάδας Στρατηγικού Σχεδιασμού ως μέσου Συλλογής Δεδομένων για την ουσιαστική υλοποίηση του Στρατηγικού Σχεδίου του Ιδρύματος.
Ο Δρ. Ευάγγελος Σιώκας, Διευθύνων Εταίρος της Break Even Consulting αναφέρθηκε στην εκπόνηση Μελετών Ψηφιακού Μετασχηματισμού και Αειφόρου Ανάπτυξης κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του ν. 4957/2022 και των απαιτήσεων της Στρατηγικής Προτεραιότητας για την Αειφορία.
Ο Δρ. Κωνσταντίνος Μπουρλετίδης, Προϊστάμενος της Μονάδας Διασφάλισης Ποιότητας ΕΚΠΑ αναφέρθηκε στην επαναπιστοποίηση του Εσωτερικού Συστήματος Διασφάλισης Ποιότητας (ΕΣΔΠ) του ΚΕΠΑ και παρουσίασε τα επόμενα βήματα που απαιτούνται για τις πιστοποιήσεις των Προγραμμάτων Σπουδών στο πλαίσιο της υλοποίησης της Στρατηγικής Προτεραιότητας για τη Διασφάλιση Ποιότητας.
Η ημερίδα ολοκληρώθηκε με παρουσίαση της θεματικής «Από τον σχεδιασμό στην υλοποίηση: Η εξειδίκευση του Στρατηγικού Σχεδίου μέσω των Αναπτυξιακών / Επιχειρησιακών Σχεδίων των Ακαδημαϊκών Μονάδων από την κ. Κατερίνα Φουντή, τον κ. Δημήτρη Μπουρλετίδη και τον κ. Γιώργο Παπαγεωργακόπουλο, Εξωτερικό Συνεργάτη της Μονάδας Στρατηγικού Σχεδιασμού του ΕΚΠΑ καθώς και σχετική συζήτηση μεταξύ των συμμετεχόντων στην Ημερίδα.
Η συνεδρία έληξε για λόγους ασφάλειας.