Επιστήμη και κοινωνία: Προκλήσεις για το 2022 – Άρθρο του Καθηγητή του ΕΚΠΑ Κώστα Τούτουζα

Ο Καθηγητής Καρδιολογίας του ΕΚΠΑ, Κώστα Τούτουζας, σε άρθρο του στο Πρώτο Θέμα μιλάει για τη θεμελιώδη σχέση επιστήμης και κοινωνίας ,η οποία όμως τα τελευταία δύο χρόνια, λόγω της πανδημίας, έχει πλέον αλλάξει.

Στο άρθρο αναφέρει χαρακτηριστικά ότι ο σεβασμός στις επιστημονικές απόψεις από την κοινωνία που παλαιότερα ήταν δεδομένος στις περισσότερες χώρες του κόσμου, τις δύο τελευταίες δεκαετίες με την εξέλιξη του διαδικτύου, την ελεύθερη πρόσβαση σε επιστημονικές μελέτες, την προσπάθεια απλοποίησης των επιστημονικών ευρημάτων για το ευρύ κοινό από τα μέσα ενημέρωσης και την κατακόρυφη αύξηση της χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, όπως το Facebook, έχει αμφισβητηθεί, αφού τα επιστημονικά δεδομένα τίθενται πλέον στη βάσανο της κρίσης της κοινωνίας.

Το άρθρο συνεχίζει επισημαίνοντας ότι η νέα αυτή εξέλιξη έχει εκτός από θετική και αρνητική επίδραση στη σχέση της επιστήμης με την κοινωνία. Η πανδημία μεγένθυνε και επιτάχυνε τις όποιες συνέπειες από αυτήν την εκλαΐκευση της επιστήμης και τέθηκε εκ νέου το ερώτημα της εμπιστοσύνης του κόσμου σε αυτήν.

Επίσης το άρθρο κάνει αναφορά στη μελέτη Wellcome’s Global Monitor 2020: Covid-19 η οποία εξέτασε και την εμπιστοσύνη του κόσμου στις κυβερνήσεις για το θέμα της αντιμετώπισης της πανδημίας.

Χαρακτηριστικά το άρθρο αναφέρει ότι ήταν προφανώς δύσκολο να διακρίνει κάποιος τη γραμμή που ξεχωρίζει τις εκάστοτε κυβερνητικές αποφάσεις από τις επιστημονικές κατευθύνσεις, παρόλα αυτά όμως γενικότερα η εμπιστοσύνη του κόσμου στην επιστήμη ήταν άμεσα συνδεδεμένη με την εμπιστοσύνη στις κυβερνήσεις.

Μόνον όμως το 25% των ανθρώπων παγκοσμίως πιστεύει ότι οι κυβερνήσεις λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τους τη θέση των επιστημόνων. Το 35% των πολιτών αναφέρει ότι οι πολιτικοί ακολουθούν αρκετά τις επιστημονικές συστάσεις, ενώ το 1/3 από αυτούς πιστεύει ότι η γνώμη των ειδικών δεν παίζει σχεδόν καθόλου ρόλο στις πολιτικές αποφάσεις. Σε 25 χώρες δε, μεταξύ αυτών και χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και της Λατινικής Αμερικής, η πλειοψηφία πιστεύει ότι η επιστημονική κοινότητα δε διαδραματίζει κανέναν ρόλο στη λήψη των πολιτικών αποφάσεων.

Το άρθρο καταλήγει ως εξής: Η εμπιστοσύνη δυστυχώς είναι ένας αέναος αγώνας που κατακτιέται και δεν χαρίζεται. Δεν μπορεί να έχει θεμέλιό της την ένταση, την υποτίμηση και την αλαζονεία, αλλά την κατάθεση της μη βεβαιότητας, την ειλικρίνεια και τον αλληλοσεβασμό. Άλλωστε ζούμε σε μια χώρα, στην οποία μάθαμε από παιδιά τη ρήση: «Εν οίδα ότι ουδέν οίδα».

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο στο blog του Πρώτου Θέματος: https://www.protothema.gr/blogs/kostas-toutouzas/article/1197105/epistimi-kai-koinonia-prokliseis-gia-to-2022/