Η κ. Ζαχαρούλα Σμυρναίου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστήμιου Αθηνών και Αντιπρόεδρος του ΙΤΥΕ Διόφαντος συμμετείχε, ως προσκεκλημένη ομιλήτρια, στις εργασίες του 20ου Πανελληνίου Συνεδρίου Ένωσης Ελλήνων Φυσικών, με τίτλο « Η Φυσική Συναντά την Κοινωνία» – Ανακαλύψεις – επιτεύγματα – προοπτική για τη Φυσική του 21ου αιώνα, το οποίο πραγματοποιήθηκε στις 8-10 Μαρτίου 2024 στη Λαμία, υπό την Αιγίδα του ΥΠΑΙΘ, του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδος και του Δήμου Λαμιέων με τη συνδιοργάνωση της Περιφερειακής Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας & Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Στερεάς Ελλάδος και τη συνεργασία του Τμήματος Φυσικής Λαμίας.
Σκοπός του 20ου Πανελλήνιου Συνέδριου της Ένωσης Ελλήνων Φυσικών ήταν να αποτελέσει το βήμα από όπου διακεκριμένοι επιστήμονες οι οποίοι διαπρέπουν στη χώρα μας και στο εξωτερικό, παρουσίασαν τις εργασίες τους πάνω στη σύγχρονη Φυσική. Παράλληλα το συνέδριο επεδίωξε να δώσει την ευκαιρία στους συναδέλφους να καταθέσουν τους προβληματισμούς και τις προτάσεις τους για την αναβάθμιση του μαθήματος της Φυσικής. Ιδιαίτερος στόχος του συνεδρίου είναι να χτίσει γέφυρες επικοινωνίας και συνεργασίας ανάμεσα στον επιστημονικό χώρο, την εκπαίδευση, την κοινωνία και τον πολίτη.
Η πρώτη εισήγηση της κ. Σμυρναίου Αναπληρώτριας Καθηγήτριας του Παιδαγωγικού Τμήματος Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, Ε.Κ.Π.Α. έφερε τον τίτλο ««Η εξέλιξη της Διδακτικής των Φυσικών επιστημών: Από τον πειραματισμό και την επίλυση προβλημάτων στην αξιοποίηση της ρομποτικής και της τεχνητής νοημοσύνης». Κεντρική αρχή της ομιλίας ήταν η σύνδεση των Νέων Θεωριών Μάθησης με τη νέα κοινωνική και εκπαιδευτική πραγματικότητα, όπως αυτή διαμορφώνεται σήμερα, την εποχή του ψηφιακού γραμματισμού, καθώς οι Θεωρίες Μάθησης εξελίσσονται για να εφαρμοστούν τα νέα παιδαγωγικά μοντέλα. Η ανάπτυξη της διδασκαλίας της Φυσικής έχει και αυτή εξελιχθεί με την πάροδο του χρόνου, ενσωματώνοντας την μάθηση με βάση το πρόβλημα, την αυθεντική μάθηση και το σύγχρονο διδακτικό υλικό για την ενίσχυση της κατανόησης δεξιοτήτων και επίλυσης προβλημάτων. Έτσι, από τη διερευνητική μάθηση και τη μοντελοποίηση, η Διδακτική Φυσικών Επιστημών εστιάζει σήμερα σε εναλλακτικές μελλοντικές καταστάσεις, αυθεντικά προβλήματα, παγκόσμια ζητήματα και αμφιλεγόμενα θέματα που η επίλυσή τους απαιτεί πιθανολογική σκέψη, απαντήσεις σε προκλήσεις και σύνδεση των αρχών της Διδακτικής της Φυσικής με τη δημιουργικότητα, την σύνδεση διαφορετικών πεδίων γνώσης και τις καινοτόμες διδακτικές προσεγγίσεις. Από τη στιγμή που σήμερα ο επιστημονικός αλφαβητισμός έχει αλλάξει ριζικά και η τεχνητή νοημοσύνη επηρεάζει και τον τομέα της εκπαίδευσης, στο κλίμα της μετα- αλήθειας και του εικονικού/ ψηφιακού χάους, οι μαθητές θα πρέπει να δρουν σε πολλαπλά αναπαραστασιακά συστήματα, να διαχειρίζονται πολλαπλά δεδομένα με κριτική αξιολόγηση και παράλληλα να δρουν ως μελλοντικοί ενεργοί πολίτες. Έτσι, στη Διδακτική Φυσικών Επιστημών τα επιστημονικά εργαστήρια του μέλλοντος, τα Newton Rooms, τα εργαστήρια κατασκευής και όλες αυτές οι σύγχρονες δομές εργαστηρίων αποτελούν το μέλλον της Διδακτικής της Φυσικής, καθώς αποτυπώνουν την επιστημονική ερμηνεία της καινοτομίας στην εκπαίδευση.
Ταυτόχρονα, η κ. Σμυρναίου συμμετείχε με δεύτερη ομιλία/ παρουσίαση στη συζήτηση Στρογγυλής Τραπέζης με Θέμα «Αξιολόγηση PISA: Οι επιδόσεις των μαθητών και μαθητριών της Ελλάδας στις Φυσικές Επιστήμες: Συγκρίσεις- ερμηνείες- προβληματισμοί.». Ο τίτλος της παρουσίασής της ήταν «Αποτελέσματα της Αξιολόγησης PISA- Σύγκριση με Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Ερευνητικές Πολιτικές.». Αντικείμενο της παρουσίασης ήταν η σύνδεση του διεθνούς προγράμματος PISA και των στόχων του με άλλες ευρωπαϊκές πολιτικές στον τομέα της εκπαίδευσης, ώστε να διαφανούν όχι μόνο τα αποτελέσματα του προγράμματος διεθνώς και στην Ελλάδα, αλλά ταυτόχρονα να τονιστεί ότι τα ευρωπαϊκά επιστημονικά κείμενα για το μέλλον της εκπαίδευσης αναδεικνύουν ευρωπαϊκές πολιτικές που στοχεύουν στην προετοιμασία των μαθητών/τριών για έναν μεταβαλλόμενο κόσμο. Το πρόγραμμα του ΟΟΣΑ για τη διεθνή αξιολόγηση των μαθητών στοχεύει όχι μόνο στο εύρος γνώσεων και δεξιοτήτων αλλά και στην ισότιμη συμμετοχή των μαθητών/τριών, λαμβάνοντας υπόψιν δημογραφικές, κοινωνικές, οικονομικές και εκπαιδευτικές μεταβλητές και ενισχύοντας τους μαθητές/τριες να αντιμετωπίζουν κριτικά θέματα της καθημερινής ζωής, να συμμετέχουν πλήρως και ισότιμα στην πολιτική, πολιτιστική και κοινωνική ζωή της χώρας τους και να αναζητούν πρακτικές για την αντιμετώπιση αμφιλεγόμενων θεμάτων και σύγχρονων προκλήσεων. Αυτή η στοχοθεσία συνάδει και με το «Σχέδιο Δράσης για την Ψηφιακή Εκπαίδευση 2021-2027», δίνοντας έμφαση μέσω των ανωτέρω σε εκπαιδευτικά συστήματα υψηλής απόδοσης που θα αντιμετωπίζουν τις σύγχρονες προκλήσεις στην μετα- κορωνοϊό εποχή. Στην ίδια κατεύθυνση κυμαίνονται και οι διεθνείς οδηγίες του «OECD SKILSS OUTLOOK 2022», καθώς μέσω της δια βίου μάθησης και εκπαίδευσης οι μαθητές εξοπλίζονται με δεξιότητες ζωής για να ευδοκιμήσουν σε έναν περίπλοκο και μεταβαλλόμενο κόσμο, και της Ευρωπαϊκής Οδηγίας για «Διδασκαλία αμφιλεγόμενων θεμάτων» μέσω της εκπαίδευσης για τη δημοκρατική πολιτότητα και της εκπαίδευσης για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Διαφαίνεται, επομένως, ότι το σύνολο των ευρωπαϊκών πολιτικών, συμπεριλαμβανομένου και του PISA, έρχονται να ενδυναμώσουν την εκπαίδευση προσφέροντας μια ανανεωμένη προσέγγιση στα μοντέλα διδασκαλίας της Επιστήμης μέσω της προώθησης νέων προσεγγίσεων στην εκπαίδευση, της συνεργασίας των ευρωπαϊκών εκπαιδευτικών συστημάτων, της μεταφοράς τεχνογνωσίας με γόνιμο και κριτικό τρόπο, λαμβάνοντας υπόψιν τις κοινωνικοοικονομικές μεταβλητές στην εκπαίδευση, τις κοινωνικοσυναισθηματικές συνιστώσες της μάθησης και τα σύγχρονα προβλήματα.
Περισσότερες πληροφορίες στο λινκ του συνεδρίου: https://www.eef20.gr/.
