Με αφορμή τη συμπλήρωση 25 ετών λειτουργίας του θεσμού του Σχολικού Νοσηλευτή στη χώρα μας, Το 1ο Περιφερειακό Τμήμα της Ένωσης Νοσηλευτών Ελλάδος σε συνεργασία με τη Μονάδα Σχολικής Νοσηλευτικής του Εργαστηρίου Κοινοτικής Νοσηλευτικής ΕΚΠΑ και τον Επιστημονικό Τομέα Σχολικής Νοσηλευτικής της ΕΝΕ πραγματοποίησαν με επιτυχία την ημερίδα με θέμα:25 ΧΡΟΝΙΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΠΑΡΕΛΘΟΝ-ΠΑΡΟΝ-ΜΕΛΛΟΝ. Ένας θεσμός που για 25 χρόνια στέκεται σταθερά δίπλα στο παιδί, την οικογένεια και τη σχολική κοινότητα. Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε υβριδικά το Σάββατο 24 Μαΐου 2025 στο Αμφιθέατρο του Τμήματος Νοσηλευτικής ΕΚΠΑ και αποτέλεσε ένα σημείο συνάντησης για τη νοσηλευτική κοινότητα, την εκπαιδευτική κοινότητα, αλλά και όλους όσους εμπλέκονται με τη φροντίδα και τη στήριξη του παιδιού στη σχολική καθημερινότητα. Επετεύχθη ο σκοπός της εκδήλωσης που ήταν η ανάδειξη της επιστημονικής ταυτότητας και της συμβολής του Σχολικού Νοσηλευτή δια μέσου στοχευμένων θεματικών συζητήσεων και διαλέξεων.
Σε πνεύμα ανοιχτού διαλόγου και ενεργούς συμμετοχής μέσα από τις εργασίες και συζητήσεις η ημερίδα απέδειξε στη διαμόρφωση τεκμηριωμένων και εφαρμόσιμων προτάσεων πολιτικής. που θα ενδυναμώσουν τον επαγγελματικό ρόλο των Σχολικών Νοσηλευτών, στην ενίσχυση τη συνεργασίας τους με τη Νοσηλευτική Εκπαιδευτική Κοινότητα και στην προώθηση ενός λειτουργικού και αποδοτικού πλαισίου που ανταποκρίνεται στις ουσιαστικές ανάγκες που έχουν ως επίκεντρο το παιδί, την οικογένεια και τη σχολική κοινότητα.
Σημαντικό στοιχείο αποτέλεσε η φωνή των γονέων, οι οποίοι τόνισαν τη σημασία της παρουσίας σχολικού νοσηλευτή για την ασφάλεια και τη στήριξη των παιδιών τους μέσα στο σχολικό περιβάλλον.
Η ημερίδα ανέδειξε τα πολλαπλά οφέλη από την ενίσχυση του θεσμού, αλλά και τις υφιστάμενες προκλήσεις, με τελικές προτάσεις για την περαιτέρω θεσμική ενίσχυση και την αναθεώρηση του ρόλου των σχολικών νοσηλευτών.
Στη διάρκεια της Ημερίδας συμμετείχαν ενεργά περισσότερα από 600 άτομα , 7 μέλη ΔΕΠ από τα Πανεπιστήμια ΕΚΠΑ, ΠΑΔΑ και Πελοποννήσου, 3 Διευθυντές σχολικών μονάδων, 2 Διευθυντικά στελέχη Νοσοκομείων, 2 Σχολικοί Σύμβουλοι Νοσηλευτικής, ο νομικός σύμβουλος της ΕΝΕ, 12 σχολικοί νοσηλευτές, 4 κλινικοί νοσηλευτές και 1 στέλεχος του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Μέσα από επιστημονικές ομιλίες, 4 θεματικά πάνελ και 2 στρογγυλά τραπέζια, ανέδειξαν τη συνεχή εξέλιξη, τις προκλήσεις και τις προοπτικές του θεσμού της Σχολικής Νοσηλευτικής.
- Θεσμική Αναγνώριση και Ιστορική Αναδρομή
Η εναρκτήρια ομιλία της κυρίας Καλοκαιρινού Αθηνάς, Καθηγήτριας Κοινοτικής Νοσηλευτικής ΕΚΠΑ, υπογράμμισε τη διαχρονική προσφορά των σχολικών νοσηλευτών, με αφετηρία τις πρώτες δομές έως τη σύγχρονη ενσωμάτωσή τους στο εκπαιδευτικό σύστημα. Αναδείχθηκε η αναγκαιότητα θεσμικής ενίσχυσης και αναβάθμισης του ρόλου τους. Η ένταξη Ψηφιακών Τεχνολογιών για την δημιουργία του «ηλεκτρονικού φακέλου υγείας μαθητή» για χρήση εφαρμογών σχετικά με την παρακολούθηση φαρμακευτικής αγωγής .Δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση στη συνεργασία μεταξύ σχολικού νοσηλευτή – οικογένειας – σχολικής κοινότητας, με στόχο την ολιστική υποστήριξη του μαθητή.
- Διασύνδεση Επιστημονικού Τομέα και Ανάγκες Πολιτικής Υγείας
Η ομιλία της κυρίας Πρωτόπαππα Αθηνάς τόνισε την απόσταση μεταξύ θεωρητικής γνώσης και πρακτικής εφαρμογής, με ιδιαίτερη έμφαση στις προκλήσεις θεσμικής ανάπτυξης, ανάγκη για συνεκτικές πολιτικές και αξιοποίηση των ερευνητικών δεδομένων στη λήψη αποφάσεων και εφαρμογή καλών πρακτικών μέσω νοσηλευτικών πρωτοκόλλων .
- Μαθητοκεντρική Προσέγγιση και Συνεργασία Κοινότητας
Στο 1ο πάνελ συζήτησης, διατυπώθηκε κοινά η σημασία της τριμερούς συνεργασίας μεταξύ σχολικού νοσηλευτή, οικογένειας και εκπαιδευτικών. Οι σχολιαστές (σχολικοί νοσηλευτές, εκπαιδευτικοί και γονείς)ανέδειξαν την ανάγκη δημιουργίας μηχανισμών ουσιαστικής επικοινωνίας και καθορισμένων ρόλων για την υποστήριξη των μαθητών.
- Ηθικές και Νομικές Προκλήσεις
Το 2ο πάνελ εστίασε στις νομικές και ηθικές διαστάσεις της σχολικής νοσηλευτικής πρακτικής. Η κεντρική ομιλία της κυρίας Θεοδώρας Τόλη, από τη σκοπιά του διευθυντή σχολικής μονάδας ειδικής αγωγής, κατέδειξε το θεσμικό κενό σε ρόλους και ευθύνες, με έμφαση στην ανάγκη για κατευθυντήριες γραμμές και επαγγελματική προστασία των εμπλεκόμενων. Στην συνέχεια ο νομικός σύμβουλος της ΕΝΕ και οι σχολιαστές απέδειξαν με πραγματικά περιστατικά τις αναγκαιότητητες που αναφέρθηκαν παραπάνω.
- Διαχείριση Μαθητών σε Ειδικά ή Διαπολιτισμικά Περιβάλλοντα
Στο 1ο στρογγυλό τραπέζι, οι εισηγήσεις παρουσίασαν πρακτικά παραδείγματα από ειδικά σχολεία και διαπολιτισμικά περιβάλλοντα. Τονίστηκε η ανάγκη για εξατομικευμένες παρεμβάσεις, πολυεπίπεδη κατάρτιση των νοσηλευτών και ενδυνάμωση της διεπιστημονικής ομάδας.
- Διεθνείς Τάσεις και Κατευθυντήριες Οδηγίες
Στο 3ο πάνελ, με τον κύριο Χρήστο Τριανταφύλλου (WHO), παρουσιάστηκαν διεθνή πρότυπα και καλές πρακτικές. Αναδείχθηκε η αναγκαιότητα εναρμόνισης της ελληνικής πραγματικότητας με τις οδηγίες του ΠΟΥ, για τη δημιουργία ενός συνεκτικού συστήματος σχολικής υγείας. Επίσης οι συμμετέχοντες σχολιαστές μέσα από την διεθνή τους εμπειρία σε κολλέγια και σχολεία που εδρεύουν στην Ελλάδα παρουσίασαν την εφαρμογή διεθνών προτύπων και καλών πρακτικών στην χώρα μας.
- Ερευνητικό Βήμα – Στοιχεία και Προοπτικές
Στο 2ο στρογγυλό τραπέζι, παρουσιάστηκαν σημαντικές έρευνες για την ψυχική υγεία παιδιών, την αντιμετώπιση χρόνιων καρδιαγγειακών παθήσεων και τον ρόλο της οικογένειας στην πρόληψη εξαρτήσεων. Τα στοιχεία τεκμηριώνουν την ανάγκη για στοχευμένες πολιτικές δημόσιας υγείας στο σχολικό περιβάλλον.
- Συνεργασία με Κλινική Νοσηλευτική
Στο 4ο πάνελ, οι συζητήσεις εστίασαν στις ομοιότητες και διαφορές του ρόλου του σχολικού και του κλινικού νοσηλευτή. Καταγράφηκαν προτάσεις για ανταλλαγή εμπειριών, συνεχιζόμενη εκπαίδευση και ενίσχυση της επαγγελματικής ταυτότητας των σχολικών νοσηλευτών.
Γενικά Συμπεράσματα
Η Ημερίδα Σχολικής Νοσηλευτικής της 24ης Μαΐου 2025 αποτέλεσε μια ουσιαστική ευκαιρία διαλόγου, ενημέρωσης και ανταλλαγής εμπειριών μεταξύ επαγγελματιών υγείας, εκπαιδευτικών, γονέων και φορέων της εκπαίδευσης και της υγείας.
Η Σχολική Νοσηλευτική στην Ελλάδα διανύει μία κρίσιμη φάση μετεξέλιξης, με ώριμες πλέον συνθήκες για θεσμική εδραίωση και επέκταση του ρόλου της. Υπάρχει άμεση ανάγκη για:
- Θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας με σαφείς αρμοδιότητες και προδιαγραφές.
- Στελέχωση σχολικών μονάδων με επαρκή αριθμό εξειδικευμένων σχολικών νοσηλευτών.
- Δικτύωση και διασύνδεση με την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, τις κοινωνικές υπηρεσίες και την εκπαιδευτική κοινότητα.
- Συνεχή εκπαίδευση και αξιολόγηση των σχολικών νοσηλευτών με βάση διεθνή πρότυπα.
Το σύνολο των εισηγήσεων κατέδειξε ότι ο σχολικός νοσηλευτής δεν είναι απλώς υποστηρικτικός ρόλος, αλλά πυλώνας του σχολείου του μέλλοντος, με διακριτό, επιστημονικά τεκμηριωμένο και κοινωνικά αναγκαίο έργο.
Βασικά συμπεράσματα της ημερίδας:
- Ο ρόλος του σχολικού νοσηλευτή αναδεικνύεται κομβικός στην υποστήριξη της υγείας των μαθητών και στη διασφάλιση ενός ασφαλούς και υποστηρικτικού μαθησιακού περιβάλλοντος.
- Η αναγκαιότητα θεσμικής κατοχύρωσης και ενίσχυσης του ρόλου του σχολικού νοσηλευτή είναι επιτακτική, με έμφαση στην πλήρη ένταξή του στο σχολικό πλαίσιο.
- Η διαχείριση χρόνιων παθήσεων, έκτακτων περιστατικών και ψυχοκοινωνικών ζητημάτων απαιτεί συνεχή επιμόρφωση και συνεργασία μεταξύ σχολικού νοσηλευτή, εκπαιδευτικών και οικογένειας.
- Η ψυχική υγεία των μαθητών αναδείχθηκε ως προτεραιότητα, με ανάγκη για στοχευμένες παρεμβάσεις πρόληψης, έγκαιρης αναγνώρισης και παραπομπής.
- Η διασύνδεση σχολικής μονάδας με τις δομές υγείας ενισχύει την ολιστική αντιμετώπιση των αναγκών των παιδιών και εφήβων.
- Η ανάγκη για σαφές θεσμικό πλαίσιο, επαρκή στελέχωση και υλικοτεχνική ψηφιακή υποστήριξη κρίθηκε απαραίτητη για την αποτελεσματικότητα της Σχολικής Νοσηλευτικής.
- Κατατέθηκαν προτάσεις για τη δημιουργία εθνικού δικτύου σχολικής υγείας, την καθιέρωση ενιαίων πρωτοκόλλων και τη διασφάλιση συνεχούς επαγγελματικής ανάπτυξης των σχολικών νοσηλευτών.
Προτάσεις για το Μέλλον της Σχολικής Νοσηλευτικής στην Ελλάδα.
- Καθιέρωση σχολικού νοσηλευτή πλήρους απασχόλησης σε κάθε σχολική μονάδα, με την δημιουργία κανονιστικού πλαισίου λειτουργίας και σαφών επαγγελματικών προδιαγραφών
- Ενίσχυση διεπιστημονικής συνεργασίας με εκπαιδευτικούς, λοιπούς επαγγελματίες υγείας και οικογένεια.
- Θεσμική ένταξη των σχολικών νοσηλευτών στα ΚΕΔΑΣΥ και ενίσχυση της παρουσίας τους σε όλες τις σχολικές μονάδες.
- Αναθεώρηση και επικαιροποίηση του καθηκοντολογίου των σχολικών νοσηλευτών ώστε να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες.
- Επίσημη ενημέρωση και εκπαίδευση διευθυντών και εκπαιδευτικών για τη σωστή συνεργασία με τους σχολικούς νοσηλευτές.
- Υιοθέτηση νομοθετικών πρωτοβουλιών για την καθολική πρόσβαση όλων των μαθητών σε ασφαλές και υποστηρικτικό σχολικό περιβάλλον.
- Δημιουργία ψηφιακού μηχανισμού παρακολούθησης και έρευνας για την καταγραφή και αξιολόγηση του έργου των σχολικών νοσηλευτών.
Η συμμετοχή και συμβολή όλων των παρευρισκόμενων κατέδειξε την αναγκαιότητα του θεσμού, επιβεβαιώνοντας ότι η σχολική νοσηλευτική δεν είναι μόνο παρελθόν, αλλά και ουσιαστικό μέλλον για την προαγωγή της δημόσιας υγείας στην εκπαίδευση. Ο ανοιχτός διάλογος και η συνεργασία μεταξύ νοσηλευτών, εκπαιδευτικών, γονέων και φορέων ενδυναμώνουν το θεσμό και δημιουργούν τις προϋποθέσεις για ένα βιώσιμο μέλλον της σχολικής νοσηλευτικής στην Ελλάδα. Η Σχολική Νοσηλευτική στο μέλλον θα είναι ένα κρίσιμο στοιχείο της εκπαιδευτικής και υγειονομικής πολιτικής, συμβάλλοντας στην ευημερία και την ολιστική ανάπτυξη των μαθητών. Ο ρόλος του/της σχολικού/ής νοσηλευτή/τριας οδεύει προς πολυεπίπεδη ενίσχυση και επαγγελματική κατοχύρωση.
Το κεντρικό μήνυμα της Ημερίδας :Ο σχολικός νοσηλευτής είναι θεμελιώδες στήριγμα της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Δεν είναι επιλογή – είναι καθήκον. Δίπλα σε κάθε παιδί, κάθε δάσκαλο, κάθε γονέα.
Το μέλλον της Σχολικής Νοσηλευτικής θα στηριχθεί στη συνεχή ανανέωση, την έρευνα και τη χάραξη πολιτικών που να ανταποκρίνονται στις ανάγκες του παιδιού, της οικογένειας και της σχολικής κοινότητας, διασφαλίζοντας έναν θεσμό ζωντανό και αποτελεσματικό.
Η συνεδρία έληξε για λόγους ασφάλειας.