Έχουμε έναν εγκέφαλο ή δύο ημισφαίρια και πώς λειτουργούν τα ημισφαίρια κατά τη διάρκεια της γραφής; Τι γίνεται με τους εγκεφάλους των αριστερόχειρων και των δεξιόχειρων ατόμων;
Μια νέα μελέτη διερευνά την περίπλοκη αλληλεπίδραση μεταξύ των γλωσσικών και κινητικών συνιστωσών της γραπτής γλώσσας στα δύο ημισφαίρια του εγκεφάλου -τόσο των αριστερόχειρων όσο και των δεξιόχειρων ατόμων.
Η μελέτη, με επικεφαλής τη Μαριέττα Παπαδάτου-Παστού, Επίκουρη Καθηγήτρια στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο περιοδικό Laterality: Asymmetries in Brain, Behaviour, and Cognition. Η μελέτη πραγματοποιήθηκε με τη συνεργασία μίας πολυεθνικής ομάδας ερευνητών από Πανεπιστήμια στην Ελλάδα, την Αυστραλία και τον Καναδά.
Η εγκεφαλική πλευρίωση, δηλαδή η εξειδίκευση των γνωστικών λειτουργιών σε ένα ημισφαίριο του εγκεφάλου, έχει μελετηθεί εκτενώς για την παραγωγή προφορικού λόγου, συνήθως προσδιορίζοντας το αριστερό ημισφαίριο ως κυρίαρχο. Ωστόσο, η γραπτή γλώσσα, ιδιαίτερα στους αριστερόχειρες, έχει λάβει περιορισμένη ερευνητική προσοχή.
Χρησιμοποιώντας το λειτουργικό διακρανιακό υπέρηχο Doppler, μια ασφαλή και εύκολα εφαρμόσιμη τεχνική, η μελέτη στόχευε στην απομόνωση των γλωσσικών και των κινητικών συνιστωσών της γραφής. Αυτό πραγματοποιήθηκε συγκρίνοντας την εγκεφαλική ενεργοποίηση κατά τη διάρκεια της γραπτής παραγωγής λέξεων με την αντιγραφή γραμμάτων. Επιπλέον, οι ερευνητές διερεύνησαν τη σχέση της καλά μελετημένης προφορικής γλώσσας και της γλωσσικής συνιστώσας της γραφής, όσον αφορά στην πλευρίωση.
Σε αντίθεση με τις προ-καταχωρημένες υποθέσεις, η μελέτη δεν βρήκε διαφορά στην εγκεφαλική πλευρίωση της γλωσσικής συνιστώσας της γραφής μεταξύ αριστερόχειρων και δεξιόχειρων ατόμων ή κάποια συσχέτιση μεταξύ της προφορικής γλώσσας και της γλωσσικής συνιστώσας του γραπτού λόγου, όσον αφορά στην πλευρίωση.
Η Δρ Παπαδάτου-Παστού σχολίασε: “Τα ευρήματά μας υπογραμμίζουν τη σύνθετη φύση των διαδικασιών που διέπουν τη γραπτή γλώσσα. Ενώ η μελέτη δεν επιβεβαίωσε τις αρχικές μας υποθέσεις, ανοίγει νέες οδούς για διερεύνηση και υπογραμμίζει τις προκλήσεις για την απομόνωση της γλωσσικής συνιστώσας της γραφής. Η αλληλεπίδραση μεταξύ της κυριοχειρίας και της εγκεφαλικής πλευρίωσης προσθέτει ένα επιπλέον επίπεδο πολυπλοκότητας στην κατανόησή μας.”
Οι προηγούμενες μελέτες νευροαπεικόνισης σχετικά με το εγκεφαλικό υπόβαθρο της γραφής είχαν επικεντρωθεί σε δεξιόχειρα άτομα, παρά το γεγονός ότι περίπου ένα στα 10 άτομα είναι αριστερόχειρες. Η παρούσα μελέτη υποστηρίζει μια πιο συμπεριληπτική προσέγγιση, αναγνωρίζοντας τα διαφορετικά χαρακτηριστικά του νευροτυπικού πληθυσμού και στρατολογώντας και αριστερόχειρα άτομα.
Για περισσότερες πληροφορίες ή για πρόσβαση στο πλήρες επιστημονικό άρθρο, επισκεφτείτε τη διεύθυνση https://doi.org/10.1080/1357650x.2023.2284407