Η εφημερίδα Real News δημοσίευσε στις 5 Μαρτίου 2022 άρθρο του Ομότιμου Καθηγητή Οικονομικών του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών ΕΚΠΑ, κ. Παναγιώτη Ε. Πετράκη, με τίτλο “Οικονομικές επιπτώσεις των κυρώσεων”.
Το άρθρο αναφέρει τα εξής:
“Ένα μεγάλο ερωτηματικό πλανάται αναφορικά με την οικονομική ευρωστία κυρίως της ρωσικής πλευράς, άρα και για την ικανότητά της να αντεπεξέλθει στις οικονομικές πιέσεις της Δύσης.
Οι στόχοι του Πούτιν στην Ουκρανία είναι να αποκαταστήσει την «αφύσικη διακοπή της σχέσης» της Ρωσίας με την Ουκρανία, να ξαναφτιάξει τα σύνορα που άλλαξαν με τη «μεγαλύτερη γεωστρατηγική καταστροφή του 20ού αιώνα» (την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης), να ενισχύσει την περιφερειακή του ασφάλεια εξασφαλίζοντας την έξοδο προς τα «θερμότερα νερά», που ξεκίνησε με την Κριμαία το 2014, να αναδιοργανώσει τη γεωστρατηγική εικόνα της Ρωσίας και να βάλει φρένο στην επέκταση του ΝΑΤΟ.
[…]
Έτσι, τα τελευταία χρόνια ο ρυθμός μεγέθυνσης της Ρωσίας μειώθηκε γύρω στο 2,5%. Όμως, η οικονομική ανθεκτικότητα της Ρωσίας έχει μεγαλώσει. Για να το αντιληφθούμε αυτό, ας έχουμε υπόψη μας ότι το χρέος της Ρωσίας ως ποσοστό του ΑΕΠ κινείται το 2018-2019 γύρω στο 12% (!), το δημοσιονομικό πρωτογενές αποτέλεσμα είναι θετικό ή με πολύ μικρά ελλείμματα, το ποσοστό της ανεργίας είναι μονοψήφιο νούμερο και το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών είναι στο +9% του ΑΕΠ (2021), κυρίως λόγω των εξαγωγών του πετρελαίου, και η Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας έχει συγκεντρώσει 630 δισ. δολάρια αποθέματα, που θα μπορούσαν να συντηρήσουν τις εισαγωγές της γύρω στους εννέα μήνες. Όμως, τα οικονομικά μέτρα της Δύσης είναι αυτή τη φορά πολύ πιο βαριά: α) Κυρώσεις στην Κεντρική Τράπεζα και σε επτά τράπεζες, συμπεριλαμβανομένου δύο πολύ μεγάλων (VTB και Sberbank), πάγωμα κεφαλαιακών στοιχείων τους, απαγόρευση συναλλαγών με ιδιώτες και επιχειρήσεις, αφήνοντας όμως έξω τις μεγάλες ενεργειακές συναλλαγές (Gazprombank). β) Περιορισμούς στη διακίνηση ρωσικών τίτλων στις δευτερογενείς αγορές, ρωσικών ομολόγων κ.λπ. γ) Έλεγχος δυτικών εξαγωγών σε κρίσιμα υλικά, συμπεριλαμβανομένων των αεροπλάνων. δ) Συμπερίληψη στους καταλόγους απαγορεύσεων σημαντικού αριθμό επιχειρήσεων. Σήμερα εκτιμάται ότι ο συνολικός αριθμός τους υπερβαίνει τις 1.000, εκ των οποίων, όμως, περίπου οι 700 από την Κριμαία. ε) Απαγόρευση του Nord Stream 2. στ) Ειδικές απαγορεύσεις για τις περιοχές Ντονέτσκ και Λουγκάνσκ. ζ) Απαγόρευση συμμετοχής στο SWIFT, που είναι το δίκτυο μεταφοράς μηνυμάτων για χρηματοοικονομικές συναλλαγές (όχι δίκτυο μεταφοράς κεφαλαίων). Να σημειωθεί, πάντως, ότι υπάρχει αντίστοιχο ρωσικό και κινεζικό, αλλά δεν είναι ιδιαίτερα ανεπτυγμένο. η) Απαγορεύσεις χρήσης του εναέριου χώρου από πολιτικά αεροπλάνα.
Τα μέτρα αυτά έχουν το χαρακτηριστικό ότι με την πάροδο του χρόνου γίνονται όλο και πιο αισθητά, με αποτέλεσμα να αυξάνεται η αβεβαιότητα και οι πολίτες να αναζητούν ρευστότητα, που έφερε τα capital controls παρ’ όλη τη σχετική υποστήριξη των Ρώσων στην επέμβαση. Εκτιμούμε ότι, με τα μέχρι τώρα δεδομένα, το αποτέλεσμα της κρίσης και των κυρώσεων, ο ρυθμός μεγέθυνσης της ρωσικής οικονομίας θα μειωθεί από 0,6% έως 0,8% για το 2022, ενώ η πίεση θα επεκταθεί και στα επόμενα χρόνια. Την ίδια στιγμή, η μείωση του ρυθμού μεγέθυνσης της ευρωζώνης αναμένεται να κινηθεί γύρω στο 0,3 έως 0,5% για το 2022. Δηλαδή, η Ρωσία παρουσιάζεται να υποφέρει διπλάσια από ό,τι η ευρωζώνη, αλλά πάντως δεν απειλούνται τα θεμέλια λειτουργίας της οικονομίας της για αρκετούς μήνες ακόμα, παρόλο που η «επιλεκτική τεχνική πτώχευση» που πιθανόν να υιοθετηθεί θα μειώσει τη μελλοντική αξιοπιστία της, αλλά όχι και τα συμφέροντά της, εάν ξαναγοράσει τους τίτλους σε χαμηλότερη τιμή. Θα περιμένουμε να δούμε την οικονομική αντίδραση της Μόσχας στις κυρώσεις, για να επανεξετάσουμε τους υπολογισμούς μας.
Η στρατιωτική έκβαση θα κριθεί στο έδαφος. Όμως, οι κυρώσεις ήρθαν για να μείνουν, γιατί δεν αίρονται εύκολα, εάν δεν εξαλειφθούν οι αρχικοί λόγοι που τις επέβαλαν. Και εδώ αρχίζουν τα δύσκολα στον μεσομακροπρόθεσμο ορίζοντα για όλους, αλλά ιδίως για τη ρωσική πλευρά, διότι οι οικονομικές σχέσεις στηρίζονται σε μεγάλο βαθμό στην εμπιστοσύνη και στην οριοθέτηση των προσδοκιών που τώρα έχουν κλονιστεί σοβαρά.”
Πρώτη δημοσίευση: εφημερίδα Real News, 5 Μαρτίου 2022
Δείτε την αναδημοσίευση στο InDeep Analysis: http://indeepanalysis.gr
Η συνεδρία έληξε για λόγους ασφάλειας.