Εκδήλωση για τα 200 χρόνια από τον θάνατο του λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι

Παρουσία της Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Κατερίνας Σακελλαροπούλου, πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση που οργάνωσε το Εργαστήριο Πολιτικής και Θεσμικής Θεωρίας και Ιστορίας των Ιδεών του Τμήματος Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης της Σχολής Θετικών Επιστημών του Ε.Κ.Π.Α. για τα 200 χρόνια από τον θάνατο του λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι, την Τρίτη 28 Μαΐου 2024 στη Μεγάλη Αίθουσα του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Στην εκδήλωση προσφώνηση απηύθυνε ο Πρύτανης του Ε.Κ.Π.Α. Καθηγητής κ. Γεράσιμος Σιάσος. Ακολούθως χαιρετισμοί εκφωνήθηκαν από την Α.Ε. τον Πρέσβη του Ηνωμένου Βασιλείου στην Αθήνα, κ. Matthew Lodge και τον Πρόεδρο του Τμήματος Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης της Σχολής Θετικών Επιστημών του Ε.Κ.Π.Α., Καθηγητή κ. Αντώνιο Χατζημωϋσή. Τέλος, ομιλίες εκφώνησαν η Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Αγγλικής Λογοτεχνίας και Πολιτισμού στο Τμήμα Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, κ. Μαρία Σχοινά, ο Ομότιμος Καθηγητής στην Έδρα Νεοελληνικής και Βυζαντινής Ιστορίας, Γλώσσας και Φιλολογίας στο King’s College London (Έδρα “Κοραής”) και Πρόεδρο του Δ.Σ. της Βρετανικής Σχολής Αθηνών, κ. Roderick Beaton, η Επίκουρη Καθηγήτρια Ιστορικής Κοινωνιολογίας στο Τμήμα Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου, κ. Γιάννα Τζουρμανά, ο Καθηγητής Φιλοσοφίας Δικαίου και Θεωρίας Θεσμών και Διευθυντή του Εργαστηρίου Πολιτικής και Θεσμικής Θεωρίας και Ιστορίας των Ιδεών στο Τμήμα Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης του Ε.Κ.Π.Α., κ. Αριστείδης Χατζής και η Καθηγήτρια Ευρωπαϊκής Ιστορίας και Πολιτισμού και Διευθύντρια του Εργαστηρίου Ιστορίας του Βιβλίου στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Ε.Κ.Π.Α., κ. Άννα Καρακατσούλη.

Στην προσφώνησή του ο Πρύτανης του Ε.Κ.Π.Α. Καθηγητής κ. Γεράσιμος Σιάσος, ανέφερε:

«Εξοχοτάτη κ. Πρόεδρε της Δημοκρατίας,

Εκ μέρους των πρυτανικών αρχών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, εκφράζω τις εγκάρδιες ευχαριστίες μου, διότι τιμάτε για μια ακόμη φορά με την παρουσία σας το Ίδρυμά μας, παρευρισκόμενη στην σημερινή εκδήλωση για τα 200 χρόνια από τον θάνατο του λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι που οργανώνει το Εργαστήριο Πολιτικής και Θεσμικής Θεωρίας και Ιστορίας των Ιδεών του Τμήματος Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης της Σχολής Θετικών Επιστημών.

Εξοχοτάτη Kυρία Πρόεδρε,

Το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, του οποίου είστε απόφοιτος και επίτιμη Διδάκτορας, διακρίνεται για το σημαντικό ερευνητικό έργο του ακαδημαϊκού προσωπικού του, γεγονός που αναδεικνύει τη σημαντική θέση του Πανεπιστημίου μας ανάμεσα σε χιλιάδες σε όλο τον κόσμο.

Το Πανεπιστήμιό μας έχει ήδη συνδιοργανώσει σε μια πρωτοποριακή συνεργασία με τη Βουλή των Ελλήνων το μεγάλο συνέδριο τον Ιανουάριο του 2024 με θέμα τα «Ελληνικά Χρονικά» με αφορμή τα 200 χρόνια από την έκδοση του πρώτου τεύχους τους στο Μεσολόγγι.

Το συνέδριο εκείνο αφορούσε μια πτυχή της παρουσίας του Μπάιρον στην Ελλάδα. Με τη σημερινή εκδήλωση θα δώσουμε μια ευρύτερη εικόνα της συμμετοχής του Μπάιρον στον ελληνικό αγώνα.

Την άνοιξη του 1823 ο λόρδος Μπάιρον δέχτηκε την πρόταση του Φιλελληνικού κομιτάτου του Λονδίνου να έρθει στην επαναστατημένη Ελλάδα ως επικεφαλής της αποστολής που θα ενίσχυε οικονομικά, στρατιωτικά και πολιτικά την Επανάσταση. Ο Μπάιρον ήταν ήδη τόσο διάσημος σε ολόκληρη την Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική που η άφιξή του στην Ελλάδα, τα γεγονότα στο Μεσολόγγι και ο πρόωρος θάνατός του προκάλεσαν το ενδιαφέρον του παγκόσμιου Τύπου.

Σήμερα, σε μια εποχή όπου η ύλη και η υλική ευημερία κυριαρχούν, ίσως να είναι δύσκολο να κατανοήσουμε την πύρινη παρόρμηση που ώθησε τον Μπάιρον να αφιερώσει τα πάντα στην ιδέα της ελευθερίας. Κι όμως, δύο αιώνες μετά, ο Λόρδος Βύρων παραμένει ζωντανός στο συλλογικό μας ασυνείδητο, ως σύμβολο της ανιδιοτελούς θυσίας και της αφοσίωσης σε υψηλά ιδανικά.

Από την αρχή χρηματοδοτεί την πρώτη κανονική επαναστατική εφημερίδα, τα «Ελληνικά Χρονικά», πληρώνει τους μισθούς των Σουλιωτών, δανείζει ποσά στην ελληνική διοίκηση. Επιπλέον εμπλέκεται στην ελληνική πολιτική ζωή, προσπαθώντας να βρει λύσεις στις εμφύλιες διαμάχες. Συνεργάζεται στενά με τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο και ελπίζει να παίξει μεγάλο ρόλο, ακόμα και ως στρατιωτικός, στη συνέχεια της Επανάστασης.

Δυστυχώς θα φύγει νωρίς. Την ιστορία αυτού του τελευταίου του ταξιδιού έχει περιγράψει γλαφυρά και τεκμηριωμένα ο διακεκριμένος καθηγητής Ρόντρικ Μπίτον που σήμερα έχουμε τη χαρά να έχουμε μαζί μας.

Ο Μπάιρον, ρομαντικός σε όλες τις πτυχές της ζωής του, αφιέρωσε τα πάντα στην υπέρβαση της ανθρώπινης μοίρας και μέσω του ρομαντικού του πνεύματος και της δράσης του, επηρέασε καθοριστικά την επανάσταση και την διαδικασία «γέννησης» του Νεότερου Ελληνικού Κράτους.

Ο Μπάιρον, ακόμα και με τον θάνατό του, βοήθησε με πολλούς τρόπους την Ελληνική Επανάσταση. Έκανε το Μεσολόγγι διάσημο σε ολόκληρο τον πλανήτη, κυριολεκτικά. Όταν, ακριβώς δύο χρόνια αργότερα, το Μεσολόγγι θα πέσει, η ηρωική Έξοδος θα συγκλονίσει την Ευρώπη αλλά και ολόκληρη την ανθρωπότητα και θα δώσει εκρηκτικές διαστάσεις στο φιλελληνικό κίνημα διεθνώς. Μόνο στον βρετανικό Τύπο το 1826 δημοσιεύονται πάνω από 4.000 άρθρα για το Μεσολόγγι ενώ άλλα 3.000 άρθρα δημοσιεύονται στις Η.Π.Α. Αυτό είναι, βέβαια, το αποτέλεσμα της ηρωικής αντίστασης των Ελλήνων αλλά και της σύνδεσης της πόλης με τον Μπάιρον.

Εξοχοτάτη κ. Πρόεδρε,

Το όνομα του μεγάλου ποιητή θα μείνει για πάντα συνδεδεμένο με την Ελλάδα, το Μεσολόγγι και την Επανάσταση. Το Πανεπιστήμιο Αθηνών με τη σημερινή εκδήλωση τιμά τη μνήμη του λόρδου Μπάιρον, του μεγάλου ποιητή, του φίλου της Ελλάδας που την αποθανάτισε στο σπουδαίο έργο του, του ενσαρκωτή των θεμελιωδών δημοκρατικών ιδεών, του προοδευτικού και φιλελεύθερου διανοούμενου που με τον θάνατό του, δόξασε τη ζωή και την ελευθερία.

Από τη θέση αυτή θέλω να ευχαριστήσω όλους τους συναδέλφους πανεπιστημιακούς, που συνέβαλαν με το κύρος τους και τη βαθιά επιστημονική τους γνώση σε αυτή την εκδήλωση. Ιδιαίτερα θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Πρόεδρο του Τμήματος Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης της Σχολής Θετικών Επιστημών του ΕΚΠΑ, καθηγητή κ. Αντώνιο Χατζημωϋσή και φυσικά τον διακεκριμένο καθηγητή Φιλοσοφίας Δικαίου & Θεωρίας των Θεσμών, κ. Αριστείδη Χατζή για τη σημερινή εκδήλωση και τη συνολική προσφορά τους στο Πανεπιστήμιο.

Οι Πρυτανικές αρχές του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών στηρίζουμε με όλα τα διαθέσιμα μέσα κάθε επιστημονικό βήμα που φωτίζει τις ιστορικές συντεταγμένες της χώρας μας και συμβάλλει στη διάχυση της επιστημονικής γνώσης προς όφελος της ακαδημαϊκής μας κοινότητας, αλλά και εν γένει της κοινωνίας.

Σας ευχαριστώ».