Άρθρο του Δημήτριου Καλλιάφα, στελέχους ναυτιλιακών επιχειρήσεων (HSQE – Crew Manager) και αποφοίτου του University of Athens MBA, του Δημήτριου Μπάλιου, Αναπληρωτή Καθηγητή Χρηματοοικονομικής Λογιστικής του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και Διευθυντή του University of Athens MBA, και του Βασίλειου – Χρήστου Ναούμ, Επίκουρου Καθηγητή Χρηματοοικονομικής Λογιστικής του Τμήματος Ναυτιλιακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιώς και Διδάσκοντα στο University of Athens MBA, δημοσιεύτηκε στον ιστότοπο του ot.gr την Παρασκευή 1 Μαρτίου 2024.
Πιο συγκεκριμένα το άρθρο αναφέρει:
Ο κλάδος της ναυτιλίας λειτουργεί σε ένα ιδιαίτερα ανταγωνιστικό και ευμετάβλητο περιβάλλον. Ο παγκοσμιοποιημένος χαρακτήρας του, τον καθιστά ιδιαίτερα ευάλωτο σε όλα σχεδόν τα γεωπολιτικά γεγονότα αλλά και τις διακυμάνσεις της παγκόσμιας οικονομίας. Το γεγονός αυτό δυσχεραίνει τόσο την μέτρηση και την διαχείριση απόδοσης σε οικονομικό και επιχειρησιακό επίπεδο, όσο και την εφαρμογή της ψηφιοποίησης. Ωστόσο, στην νέα ψηφιακή εποχή η μέτρηση απόδοσης και η εφαρμογή της ψηφιοποίησης με σύγχρονα εργαλεία αποτελεί σημαντικό στρατηγικό εφόδιο στην αναπτυξιακή δυναμική των ναυτιλιακών εταιρειών.
Σε πρόσφατη έρευνα που πραγματοποιήθηκε από το University of Athens MBA υπό την επίβλεψη του Αναπληρωτή Καθηγητή του Ε.Κ.Π.Α. Δημήτριου Μπάλιου και του Επίκουρου Καθηγητή του Πανεπιστημίου Πειραιώς Βασίλη Ναούμ, μελετήθηκε το επίπεδο χρήσης των εργαλείων και συστημάτων μέτρησης και διαχείρισης της απόδοσης και της εφαρμογής της ψηφιοποίησης στις Ελληνικές ναυτιλιακές εταιρείες. Το ποσοστό συμμετοχής ήταν ιδιαίτερα υψηλό. Πιο αναλυτικά, στην έρευνα συμμετείχαν 551 Ελληνικές ναυτιλιακές εταιρείες με την χρήση ηλεκτρονικού ερωτηματολογίου. Οι μετρήσεις αφορούσαν τo επίπεδο χρήσης και αφομοίωσης τόσο των παραδοσιακών όσο και των σύγχρονων διαθέσιμων εργαλείων για την μέτρηση και την διαχείριση της απόδοσης και την εφαρμογή της ψηφιοποίησης. Οι εταιρίες που συμμετείχαν στην έρευνα κατηγοριοποιήθηκαν με βάση το μέγεθος του στόλου, το ύψος εσόδων και τον αριθμό των εργαζομένων, σε πολύ μικρές, μικρές, μεσαίες και μεγάλες. Επίσης, οι μετρήσεις συμπεριέλαβαν και τα ανθρωπομετρικά χαρακτηριστικά (ηλικία, φύλο, θέση, εμπειρία και εκπαίδευση) των ναυτιλιακών στελεχών που συμμετείχαν στην έρευνα.
Οι παραδοσιακές μέθοδοι μέτρησης απόδοσης που μελετήθηκαν περιλαμβάνουν κυρίως οικονομικούς αριθμοδείκτες (financial ratios) και συγκριτικά εργαλεία (benchmarking, budget deviation). Αντίθετα τα σύγχρονα εργαλεία που αναπτύχθηκαν τις τελευταίες δεκαετίες και περιλαμβάνονται στην μελέτη, στηρίζονται σε μία πιο ολιστική προσέγγιση στην βάση της εταιρικής διακυβέρνησης (Balance Score Card, Six Sigma, EFQM). Στα σύγχρονα εργαλεία περιλαμβάνεται και η ανάπτυξη των αριθμοδεικτών απόδοσης (Key Performance Indicators).
Τα ευρήματα της έρευνας έδειξαν καθολική χρήση των παραδοσιακών εργαλείων με ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά χρήσης[1]. Εκ διαμέτρου αντίθετα ήταν τα αποτελέσματα για τα σύγχρονα εργαλεία μέτρησης και διαχείρισης της απόδοσης, τα οποία κατέγραψαν χαρακτηριστικά χαμηλά ποσοστά χρήσης από τις εταιρείες του δείγματος[2]. Η μόνη διαφοροποίηση εντοπίστηκε στους σύγχρονους αριθμοδείκτες απόδοσης που κατέγραψαν σχετικά αυξημένο ποσοστό αφομοίωσης, χωρίς ωστόσο να ξεπερνάνε το επίπεδο χρήσης των παραδοσιακών εργαλείων[3].
Ένα ενδιαφέρον εύρημα της έρευνας είναι ότι παρά το υψηλό, σχεδόν καθολικό, ποσοστό χρήσης των παραδοσιακών οικονομικών αριθμοδεικτών, η αξιολόγηση της αποτελεσματικότητά τους καταγράφηκε σε σημαντικά χαμηλά ποσοστά. Επίσης, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσίασαν τα ευρήματα της μελέτης για τις μικρού μεγέθους Ελληνικές ναυτιλιακές εταιρίες[4], όπου τα ποσοστά χρήσης των συγχρόνων εργαλείων μέτρησης και διαχείρισης της απόδοσης φάνηκε να είναι αυξημένα σε σχέση με το μέσο όρο του δείγματος.
Παρόμοια ήταν τα ευρήματα της έρευνας και στο τομέα της ψηφιοποίησης. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι το Microsoft Excel παραμένει ως το παραδοσιακό καθολικό εργαλείο σε όλες τις ναυτιλιακές εταιρείες του δείγματος, ανεξάρτητα με το μέγεθος της εταιρείας. Ακολουθούν σε χρήση τα συστήματα επιχειρησιακού σχεδιασμού (ERP) τα οποία χρησιμοποιούνται σχεδόν από τις μισές εταιρίες του δείγματος, ενώ το σύνολο των πιο εξελιγμένων συστημάτων και εργαλείων ψηφιοποίησης (Business Intelligent, Dashboard Management) ακολουθούν με χαρακτηριστικά μικρότερα ποσοστά[5]. Ομοίως με τα συστήματα μέτρησης και διαχείρισης της απόδοσης οι μικρού μεγέθους εταιρίες, οι οποίες αποτελούν και το μεγαλύτερο ποσοστό του κλάδου, εμφάνισαν χαμηλά ποσοστά σε σχέση με την χρήση των σύγχρονων συστημάτων ψηφιοποίησης.
Συμπερασματικά, οι Ελληνικές ναυτιλιακές εταιρείες συνεχίζουν σε υψηλά ποσοστά τη χρήση παραδοσιακών εργαλείων τόσο για την μέτρηση και διαχείριση της απόδοσης όσο και για την ψηφιοποίηση. Ωστόσο, από τα σύγχρονα εργαλεία μέτρησης της απόδοσης και ψηφιοποίησης, οι αριθμοδείκτες απόδοσης και τα συστήματα επιχειρησιακού σχεδιασμού εμφανίζουν ικανοποιητικό επίπεδο χρήσης. Βεβαίως απαιτείται περαιτέρω έρευνα για την διερεύνηση των παραγόντων που σχετίζονται με την χαμηλή ενσωμάτωση της χρήσης των σύγχρονων εργαλείων μέτρησης και διαχείρισης της απόδοσής και της ψηφιοποίησης, γενικότερα αλλά και ειδικότερα στις μικρού μεγέθους εταιρίες. Πιθανά μελλοντικά ευρήματα θα συμβάλλουν στην ενίσχυση και στον εκσυγχρονισμό του κλάδου, που είναι ένας αναγκαίος προσανατολισμός για την αύξηση της αποτελεσματικότητας, τη καλύτερη διαχείριση και την μείωση του λειτουργικού κόστους.
[1] 97.6% στο σύνολο, 94.5% financial ratios, 75% budget deviation, 65.8% benchmarking.
[2] 28.7% στο σύνολο (χωρίς KPIs), 25% balance score card, 7.9% Six Sigma, 6.1% EFQM.
[3] 68.3% KPIs.
[4] Μικρες μεγέθους εταιρίες: 10-15 πλοία, 3-10 εκατ. κύκλο εργασιών, 11-50 εργαζόμενους.
[5] 89.6% Excel, 52.4% ERP, 25.6% Dashboard Management, 18.8% Business Intelligent.
Δείτε τη δημοσίευση: https://www.naftemporiki.gr/afieromata/the-n-society/1604555/metrisi-apodosis-kai-psifiopoiisi-sti-naytilia/