Η εφημερίδα τα “ΝΕΑ” δημοσίευσε στις 6 Ιουνίου 2022 άρθρο του Ομότιμου Καθηγητή Οικονομικών του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του ΕΚΠΑ, κ. Παναγιώτη Ε. Πετράκη, με τίτλο: “Ο τουρισμός επιστρέφει”.
Το άρθρο αναφέρει τα εξής:
“Όταν το 2020 ο Covid χτύπησε τον κόσμο (τι ωραίο να αναφέρεσαι γι’ αυτό σε παρελθόντα χρόνο) είχε διατυπωθεί η άποψη ότι η υπερβολική στήριξη της οικονομίας σε ανθρωπογενείς δραστηριότητες, όπως είναι ο τουρισμός και οι υπηρεσίες, εμπεριέχει αυξημένους κινδύνους για τη σταθερότητα αλλά και το μέγεθος της ανάπτυξης. Όταν δηλαδή δεν στηρίζεσαι μόνο σε μία δραστηριότητα, όχι μόνο ο μέσος κίνδυνος που αντιμετωπίζεις μειώνεται αλλά το επίπεδο της ανάπτυξης μεγεθύνεται.
Βεβαίως όταν είδαμε το καλοκαίρι του 2021 τον τουρισμό να ανακάμπτει και μαζί με την πολύ πετυχημένη δημοσιονομική πολιτική ενίσχυσης της απασχόλησης να στέλνει την ελληνική οικονομία να καλύπτει τις απώλειες του 2020, συμφωνήσαμε ότι καλές είναι οι θεωρητικές προδιαγραφές της ανάπτυξης αλλά καλύτερο είναι να βλέπεις τις δουλειές να ξαναγυρίζουν και το εισόδημα να εισρέει στη χώρα ξανά. Η αλήθεια όμως είναι κάπου στη μέση: πρέπει να φροντίσουμε να ενισχύσουμε όσο μπορούμε τον τουρισμό αλλά η γενικότερη πολιτική θα πρέπει να καλλιεργεί την ευρύτερη επανατοποθέτηση της ελληνικής οικονομίας στο νέο οικονομικό, πολιτικό και γεωστρατηγικό πλαίσιο του κόσμου που δημιουργείται.
Δεν θα ισχυριζόμασταν βεβαίως ότι η ευρωπαϊκή οικονομία βρίσκεται στην καλύτερή της στιγμή μέσα σε έναν στασιμοπληθωρισμό που εξελίσσεται, έστω και χαμηλής πτήσης. Όμως ο τουριστικός τομέας ανακάμπτει ισχυρά σε όλη την Ευρώπη (διανυκτερεύσεις, πτήσεις, ταξίδια κ.λπ.). Οι διανυκτερεύσεις του Μαΐου στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν υπερβεί αυτές του 2019 υποδεικνύοντας ότι η τουριστική περίοδος θα είναι υψηλής δραστηριότητας με κύριες ωφελημένες τις οικονομίες του Νότου.
Έτσι ενώ θα λέγαμε ότι οι κίνδυνοι στην ευρωπαϊκή οικονομία μάλλον συγκεντρώνονται στην αρνητική πλευρά της ζυγαριάς (επιτόκια, πόλεμος κ.λπ.), ο τουρισμός έρχεται στη θετική πλευρά παρ’ όλο που το κόστος ζωής έχει ανέβει σημαντικά. Έτσι ουσιαστικά διαπιστώνουμε ότι οι Ευρωπαίοι που γνωρίζουμε πολύ καλά ότι έστειλαν τις (εξαναγκαστικές) αποταμιεύσεις τους στα χρόνια του Covid στα ύψη, έχουν χρηματοδότηση και δίνουν πλέον προτεραιότητα στις δαπάνες για τουρισμό σε βάρος των δαπανών για την αγορά αγαθών και άλλων υπηρεσιών. Προφανώς η δίχρονη καραντίνα έχει συμπιέσει πολύ το ελατήριο της «εξόδου» με αποτέλεσμα ο τουρισμός (και μάλιστα του Νότου) να επιλέγεται σε βάρος άλλων τομέων ζήτησης.
Από τα δεδομένα που συγκεντρώνονται μέχρι στιγμής η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Ιταλία πρωτοπορούν, ενώ η Ελλάδα, η Κροατία και η Μάλτα ελαφρά υστερούν και έχουν περιθώρια περαιτέρω ανάπτυξης.
Το ισοζύγιο τρεχουσών πληρωμών τους θα δεχτεί κρίσιμες θετικές επιδράσεις που μόνο όμως σ’ έναν βαθμό θα αντιμετωπίσει τα ενεργειακά κόστη.
Σημειωτέον ότι η ανάκαμψη του τουρισμού επισυμβαίνει όταν οι τουριστικές τιμές έχουν ανέβει σημαντικά υπερβαίνοντας τα επίπεδα του 2019. Όμως η μετά Covid «σφιχτή» αγορά εργασίας υποδηλώνει ότι οι αμοιβές θα δεχτούν ανοδικές πιέσεις που σε συνδυασμό με την άνοδο του ενεργειακού κόστους και του κόστους προμηθειών συμπιέζουν τα ποσοστά κέρδους με διέξοδο την αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας.”
Πρώτη δημοσίευση: εφημερίδα Τα Νέα, 6 Ιουνίου 2022
Δείτε την αναδημοσίευση στο InDeep Analysis: http://indeepanalysis.gr/oikonomia/o-tourismos-epistrefei
Η συνεδρία έληξε για λόγους ασφάλειας.