Επιστήμες Υγείας

Ο Θρίαμβος της Γενετικής | Η μέθοδος γενετικής τροποποίησης CRISPR

Ο Θρίαμβος της Γενετικής | Η μέθοδος γενετικής τροποποίησης CRISPR

Νικόλαος Κατσιλάμπρος, Ομότιμος Καθηγητής της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ

Η επανάσταση στη γενετική

Η μέθοδος γενετικής τροποποίησης CRISPR έφερε, πριν από δέκα χρόνια, επανάσταση σε πολλούς επιστημονικούς τομείς

  • Η Καθημερινή
  • 3 Jul 2022
  • Tου ΚΑΡΛ ΖΙΜΕΡ THE NEW YORK TIMES

Η CRISPR αποτελεί σήμερα ένα πολύτιμο εργαλείο για τους ειδικούς. Βιολόγοι που ασχολούνται με την έρευνα σε αντικαρκινικές θεραπείες την εφάρμοσαν ελέγχοντας ένα προς ένα τα γονίδια των καρκινικών κυττάρων, προκειμένου να διαπιστώσουν ποια είναι σημαντικά.

Πριν από δέκα χρόνια άρχισε να εφαρμόζεται η μέθοδος γενετικής τροποποίησης CRISPR, που έφερε επανάσταση σε πολλούς επιστημονικούς τομείς για τους βιολόγους.

Πριν από δέκα χρόνια ξεκίνησε μια επιστημονική επανάσταση. Στις 28 Ιουνίου 2012, η Τζένιφερ Ντούντνα, βιοχημικός στο Πανεπιστήμιο Μπέρκλεϊ της Καλιφόρνιας, περιέγραψε στο περιοδικό Science μια νέα μέθοδο τροποποίησης του DNA. Η δυνατότητα ασφαλούς μεταβολής των γονιδίων μας, εκτιμούσε, θα μας απελευθέρωνε από το άγος των κληρονομικών ασθενειών και εκείνων των νοσημάτων που έχουν γενετικό υπόβαθρο, όπως ο καρκίνος.

Τη δεκαετία που ακολούθησε, η μέθοδος CRISPR αναδείχθηκε σε μία από τις σημαντικότερες ανακαλύψεις της σύγχρονης βιολογίας, μεταβάλλοντας ριζικά τον τρόπο που οι ερευνητές προσεγγίζουν, και μελλοντικά θα θεραπεύουν, πάσχοντες. Ταυτόχρονα, βρήκε εφαρμογές σε πληθώρα άλλων επιστημονικών πεδίων. Οι εξελικτικοί βιολόγοι τη χρησιμοποιούν για να μελετήσουν τους Νεάντερταλ, ενώ οι φυτοβιολόγοι για να δημιουργήσουν πιο βιταμινούχες και ανθεκτικές καλλιέργειες.

Η αξία της CRISPR είναι τόσο μεγάλη που η δρ Ντούντνα και η συνεργάτις της, Εμανουέλ Σαρπεντιέ, της μονάδας μελέτης παθογόνων παραγόντων του Ινστιτούτου Μαξ Πλανκ, το 2020 βραβεύθηκαν με το Νομπέλ Χημείας. Η επιτροπή απονομής, στο σκεπτικό της απόφασής της ανέφερε ότι «η μελέτη τους, το 2012, υπήρξε ένα πείραμα που εισήγαγε μια νέα εποχή».

H καινοτόμος μέθοδος, βέβαια, εκτός από ελπίδες, ήγειρε και ερωτήματα βιοηθικής, τα οποία η δρ Ντούντνα είχε εξαρχής συνειδητοποιήσει. Σήμερα, δέκα χρόνια αργότερα, είναι πιο επίκαιρα από ποτέ. Οι τροποποιημένες με τη μέθοδο CRISPR καλλιέργειες θα συμβάλουν, άραγε, στην επίλυση του επισιτιστικού προβλήματος του πλανήτη βοηθώντας τους φτωχούς αγρότες ή απλώς θα κάνουν πλουσιότερους τους επιχειρηματικούς κολοσσούς που θα επενδύσουν στην τεχνολογία; Η ιατρική επανάσταση που θα επιφέρει θα βελτιώσει την υγεία των πιο ευάλωτων ή μόνον όσων μπορούν να δαπανήσουν αστρονομικά ποσά για θεραπείες;

Την πιο έντονη ανησυχία, ωστόσο, γεννάει το ερώτημα που εγείρεται σχετικά με τον τρόπο εφαρμογής της από τις μελλοντικές γενεές για τη γενετική τροποποίηση των ανθρώπινων εμβρύων. Η ανησυχία ήταν απλώς θεωρητική, μέχρι το 2018, όταν ο Κινέζος βιοφυσικός Χε Ζανκούι τροποποίησε το γονίδιο που μας καθιστά ευάλωτους στο AIDS σε τρία έμβρυα. Στη συνέχεια, αυτά εμφυτεύθηκαν στις μήτρες γυναικών από τη Σεντζέν και ήλθαν στον κόσμο. Τι απέγιναν παραμένει άγνωστο, αλλά το 2019 ο Κινέζος επιστήμονας καταδικάστηκε σε φυλάκιση. Τον Απρίλιο, η επιθεώρηση MIT Review ανέφερε ότι είχε ήδη αποφυλακισθεί.

Η επιστημονική κοινότητα δεν γνωρίζει άλλους που ακολούθησαν τα βήματα του δρος Χε. Οσο, όμως, η μέθοδος εξελίσσεται και βελτιώνεται, η γενετική τροποποίηση των ανθρώπινων εμβρύων ενδέχεται να εξελιχθεί σε μια ασφαλή και απ οτελεσματική θεραπευτική επιλογή για ευρύ φάσμα νοσημάτων. Μήπως τότε θα γίνει «ηθικώς αποδεκτή» η γονιδιακή επιδιόρθωση; Τι θα συμβεί αν, μελλοντικά, οι γονείς επιλέγουν τα μωρά τους να μην είναι μόνον υγιή, αλλά και να έχουν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά τα οποία θεωρούν επιθυμητά, όπως το ύψος, το χρώμα των ματιών και η οξύνοια;

Πολλοί επιστήμονες εκτιμούν ότι η σημερινή κοινωνία δεν είναι ακόμη έτοιμη να δεχθεί κάτι τέτοιο. Η δρ Φρανσουάζ Μπαϊλίς, καθηγήτρια Βιοηθικής στο Πανεπιστήμιο Νταλουζί του Καναδά, εκτιμά πως η κοινή γνώμη αδυνατεί να αντιληφθεί τις λεπτές έννοιες του εγχειρήματος και να εισφέρει απαντήσεις στα ηθικά διλήμματα που γεννώνται. «Δεν πιστεύω ότι ο κόσμος έχει τη γνώση που απαιτείται για να κατανοήσει ποιο είναι το διακύβευμα εδώ. Υπάρχει ένα χάσμα μεταξύ του να κάνουμε τους ανθρώπους καλύτερα και του να κάνουμε καλύτερους ανθρώπους», λέει χαρακτηριστικά.

Παρά τα ηθικά διλήμματα αυτής της ιατρικής επανάστασης, η μέθοδος CRISPR αποτελεί σήμερα ένα πολύτιμο εργαλείο για τους ειδικούς. Βιολόγοι που ασχολούνται με την έρευνα σε αντικαρκινικές θεραπείες την εφάρμοσαν ελέγχοντας ένα προς ένα τα γονίδια των καρκινικών κυττάρων, προκειμένου να διαπιστώσουν ποια είναι σημαντικά. Η KSQ Therapeutics, με έδρα στο Κέμπριτζ της Μασαχουσέτης, χρησιμοποίησε τη μέθοδο και εντόπισε ένα γονίδιο που διαδραματίζει κομβικό ρόλο στην αύξηση κάποιων καρκινικών όγκων. Πριν από ένα χρόνο ξεκίνησε την κλινική μελέτη ενός σκευάσματος που αδρανοποιεί το συγκεκριμένο γονίδιο.

Η Caribou Biosciences, συνιδρύτρια της οποίας είναι η δρ Ντούντνα, και η CRISPR Therapeutics, της δόκτορος Σαρπεντιέ, πραγματοποιούν κλινικές μελέτες εφαρμόζοντας την CRISPR διαφορετικά: τροποποιούν τα λεμφοκύτταρα έτσι ώστε να επιτίθενται με μεγαλύτερη δύναμη κατά των καρκινικών κυττάρων. Οι δύο εταιρείες, και αρκετές άλλες, προσπαθούν, εξάλλου, να θεραπεύσουν κληρονομικά νοσήματα. Οι προσπάθειές τους φαίνεται να στέφονται με επιτυχία.

Στις αρχές Ιουνίου, η CRISPR Therapeutics και η Vertex, μια εταιρεία βιοτεχνολογίας στη Βοστώνη, δημοσιοποίησαν τα συμπεράσματα μελέτης σε 75 ασθενείς που έπασχαν από β μεσογειακή και δρεπανοκυτταρική αναιμία. Αμφότερες οι νόσοι επηρεάζουν την αιμοσφαιρίνη, μια πρωτεΐνη των ερυθρών αιμοσφαιρίων που μεταφέρει οξυγόνο. Οι ερευνητές εκμεταλλεύθηκαν το γεγονός ότι ο άνθρωπος δεν διαθέτει μόνο ένα γονίδιο αιμοσφαιρίνης. Ένα ακόμη, το γονίδιο της εμβρυϊκής αιμοσφαιρίνης, είναι ενεργό στην ενδομήτριο ζωή και αδρανοποιείται λίγους μήνες μετά τη γέννηση.

Οι ερευνητές αφαίρεσαν βλαστοκύτταρα ερυθροκυττάρων από τον μυελό των εθελοντών και χρησιμοποιώντας την CRISPR εξάλειψαν τον «διακόπτη» που αδρανοποιεί το γονίδιο της εμβρυϊκής αιμοσφαιρίνης. Τα τροποποιημένα βλαστοκύτταρα εγχύθηκαν στους ασθενείς και αναπτύχθηκαν σε ερυθρά αιμοσφαίρια γεμάτα αιμοσφαιρίνη.

Από τους 44 εθελοντές που έπασχαν από β μεσογειακή αναιμία και υποβλήθηκαν στην καινοτόμο θεραπεία, οι 42 δεν χρειάστηκαν ξανά τακτικές μεταγγίσεις. Ταυτόχρονα, κανείς από τους 31 πάσχοντες από δρεπανοκυτταρική αναιμία δεν βίωσε την επώδυνη πτώση του οξυγόνου του αίματος, που θα τον οδηγούσε στο νοσοκομείο. Οι εταιρείες ελπίζουν ότι τη νέα χρονιά θα εγκριθεί η πρωτοποριακή θεραπεία από τον αμερικανικό Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA).

Άλλες εταιρείες εγχέουν ήδη τα μόρια CRISPR απευθείας στον οργανισμό του ασθενούς. Η Intellia Therapeutics, μία ακόμη εταιρεία που ίδρυσε η δρ Ντούντνα, συνεργάζεται με τη Regeneron και θα ξεκινήσουν κλινική μελέτη για την εφαρμογή της μεθόδου στοχεύοντας στη θεραπεία της αμυλοείδωσης από τρανσθυρετίνης (ATTR αμυλοείδωση), μια σπάνια νόσο κατά την οποία μια κατεστραμμένη ηπατική πρωτεΐνη σωρεύεται στο αίμα προκαλώντας τελικά τον θάνατο. Αυτή τη φορά, οι ειδικοί ενέχυσαν μόρια CRISPR απευθείας στο ήπαρτων ασθενών, προκειμένου να αδρανοποιήσουν το υπεύθυνο, ελαττωματικό γονίδιο. Οπως ανέφεραν πρόσφατα οι επιστήμονες της εταιρείας, η χορήγηση μιας θεραπ ευτικής δόσης προκάλεσε σημαντική μείωση της πρωτεΐνης στο αίμα των εθελοντών επί τουλάχιστον ένα χρόνο.

Παρότι οι μελέτες της μεθόδου σε εμβρυϊκά βλαστοκύτταρα συνεχίζονται, η Μπίκε Μπεκάρ, μεταπτυχιακή φοιτήτρια Αναπαραγωγικής Βιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Γάνδης, υπογραμμίζει ότι η εφαρμογή της, όχι εργαστηριακά αλλά στην πραγματική ζωή, συνιστά μια μεγάλη πρόκληση και αναμφίβολα κρύβει κινδύνους. Η κατάτμηση του DNA, παραδείγματος χάρη, μπορεί να οδηγήσει σε ανακατανομή των χρωμοσωμάτων και κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει τι ακριβώς θα σημάνει αυτό.

«Τα πράγματα είναι σαφώς πολύ πιο δύσκολα από ό,τι νομίζαμε και η αλήθεια είναι πως αυτήν τη στιγμή δεν γνωρίζουμε τι κάνουμε», παραδέχεται. Ελπίζει, ωστόσο, ότι μελλοντικά οι επιστήμονες θα έχουν τη δυνατότητα τροποποίησης του εμβρυϊκού γονιδιώματος με αξιοπιστία και ασφάλεια, απελευθερώνοντας τις επόμενες γενεές από θανατηφόρους κληρονομικές ασθένειες. «Κάτι τέτοιο δεν πρόκειται να συμβεί την επόμενη πενταετία, αλλά νομίζω ότι θα το ζήσω», προσθέτει. Το ίδιο ελπίζουν όλοι.

Αναδείχθηκε σε μία από τις σημαντικότερες βιολογικές ανακαλύψεις, μεταβάλλοντας ριζικά τον τρόπο που οι ερευνητές προσεγγίζουν, και μελλοντικά θα θεραπεύουν, πάσχοντες.

H καινοτόμος μέθοδος εγείρει και ανησυχίες, με σοβαρότερη το ενδεχόμενο εφαρμογής της από τις μελλοντικές γενεές για τη γενετική τροποποίηση ανθρώπινων εμβρύων.

«Plants, Pictures, and People» (Φυτά, Εικόνες και Άνθρωποι)-Κριτική βιβλιοπαρουσίαση της Σοφίας Ριζοπούλου

«Plants, Pictures, and People» (Φυτά, Εικόνες και Άνθρωποι)-Κριτική βιβλιοπαρουσίαση της Σοφίας Ριζοπούλου

Στο άρθρο αυτό με τον τίτλο «Plants, Pictures, and People» (Φυτά, Εικόνες και Άνθρωποι) γίνεται κριτική βιβλιοπαρουσίαση, του βιβλίου με τον τίτλο Botanical Icons: Critical Practices of Illustration in the Premodern Mediterranean (Βοτανικές Εικόνες: Κριτική Πρακτικών Εικονογράφησης στην προ-νεωτερική Μεσόγειο) και συγγραφέα τον Andrew Griebeler που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις University of Chicago Press, το […]

«ΑΡΧΙΜΗΔΗΣ» του ΕΚΠΑ / Εκδήλωση «Γέφυρας Τεχνολογίας 1.0: Σύνδεση Έρευνας με τον Φαρμακευτικό Κλάδο»

«ΑΡΧΙΜΗΔΗΣ» του ΕΚΠΑ / Εκδήλωση «Γέφυρας Τεχνολογίας 1.0: Σύνδεση Έρευνας με τον Φαρμακευτικό Κλάδο»

Με ιδιαίτερη επιτυχία πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα 30 Ιουνίου 2025, στο Αμφιθέατρο «Άλκης Αργυριάδης» του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ), η εκδήλωση «Γέφυρα Τεχνολογίας 1.0: Σύνδεση Έρευνας με τον Φαρμακευτικό Κλάδο», την οποία διοργάνωσε για 3η συνεχή χρονιά η Μονάδα Μεταφοράς Τεχνολογίας και Καινοτομίας «ΑΡΧΙΜΗΔΗΣ» του ΕΚΠΑ. Συμμετείχαν με τεχνολογίες και τα ιδρύματα που αποτελούν […]

Νέος Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ρευματολογικής Εταιρείας (EULAR) ο καθηγητής Ξενοφών Μπαραλιάκος, Διευθυντής του Ρευματολογικού Κέντρου «Rheumazentrum Ruhrgebiet, Herne, Γερμανία» και Επίτιμος Διδάκτορας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών

Νέος Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ρευματολογικής Εταιρείας (EULAR) ο καθηγητής Ξενοφών Μπαραλιάκος, Διευθυντής του Ρευματολογικού Κέντρου «Rheumazentrum Ruhrgebiet, Herne, Γερμανία» και Επίτιμος Διδάκτορας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών

Ο καθηγητής Ξενοφών Μπαραλιάκος, Διευθυντής του Ρευματολογικού Κέντρου «Rheumazentrum Ruhrgebiet, Herne, Γερμανία» και καθηγητής γενικής Παθολογίας και Ρευματολογίας στο Πανεπιστήμιο Bochum της Γερμανίας, εξελέγη νέος Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ρευματολογικής Εταιρείας (EULAR). Ο καθηγητής Μπαραλιάκος είναι επίτιμος διδάκτορας της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και η Ιατρική […]

Στη μνήμη της Χριστίνας Τεσσερομάτη, Καθηγήτριας Ιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών (1948-2025)

Στη μνήμη της Χριστίνας Τεσσερομάτη, Καθηγήτριας Ιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών (1948-2025)

Στις εννέα Μαΐου 2025 έφυγε από τη ζωή η Χριστίνα Τεσσερομμάτη, καθηγήτρια Φαρμακολογίας της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ. Η Χριστίνα Τεσσερομμάτη κηδεύτηκε και ετάφη στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών στις 19 Μαΐου 2025. Η Χριστίνα είλκε την καταγωγή από το χωριό Κουτρουμπούχι (σημερινή Δάφνη) του Νομού Αρκαδίας και από την Κορινθία και το Δαμασκηνό Άνδρου. Η […]

Απώλεια του Ομότιμου Καθηγητή Λουκά Σπάρου

Απώλεια του Ομότιμου Καθηγητή Λουκά Σπάρου

Η ακαδημαϊκή κοινότητα του Τμήματος Νοσηλευτικής του ΕΚΠΑ, με βαθιά θλίψη πληροφορήθηκε την απώλεια του Λουκά Σπάρου σε ηλικία 91 ετών, Ομότιμου Καθηγητή του Τμήματός μας. Ο αποθανών υπήρξε από τα ιδρυτικά μέλη του Τμήματος και στη συνέχεια διετέλεσε Πρόεδρος για 8 έτη. Υπήρξε ο πρώτος Διευθυντής του Μεταπτυχιακού Προγράμματος του Τμήματος (1983), ενώ επέβλεψε […]

Επίτιμος διδάκτορας της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, αναγορεύθηκε ο Καθηγητής του McGill University, John Antoniou

Επίτιμος διδάκτορας της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, αναγορεύθηκε ο Καθηγητής του McGill University, John Antoniou

Την 24η Ιουνίου 2025, ημέρα Τρίτη και ώρα 19.00 αναγορεύθηκε επίτιμος διδάκτορας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, ο  Καθηγητής Ορθοπαιδικής Χειρουργικής και Διευθυντής Ορθοπαιδικής έρευνας στη διεύθυνση του Πανεπιστήμιο McGill του Μοντρεάλ, Καναδά John Antoniou. Την προσφώνηση έκανε ο Πρύτανης καθηγητής Γεράσιμος Σιάσος.   Την παρουσίαση του έργου και της προσωπικότητας του τιμωμένου έκανε […]

«ΑΡΧΙΜΗΔΗΣ» του ΕΚΠΑ / Εκδήλωση «Γέφυρας Τεχνολογίας 1.0: Σύνδεση Έρευνας με τον Φαρμακευτικό Κλάδο»

«ΑΡΧΙΜΗΔΗΣ» του ΕΚΠΑ / Εκδήλωση «Γέφυρας Τεχνολογίας 1.0: Σύνδεση Έρευνας με τον Φαρμακευτικό Κλάδο»

Με ιδιαίτερη επιτυχία πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα 30 Ιουνίου 2025, στο Αμφιθέατρο «Άλκης Αργυριάδης» του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ), η εκδήλωση «Γέφυρα Τεχνολογίας 1.0: Σύνδεση Έρευνας με τον Φαρμακευτικό Κλάδο», την οποία διοργάνωσε για 3η συνεχή χρονιά η Μονάδα Μεταφοράς Τεχνολογίας και Καινοτομίας «ΑΡΧΙΜΗΔΗΣ» του ΕΚΠΑ. Συμμετείχαν με τεχνολογίες και τα ιδρύματα που αποτελούν […]

Νέος Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ρευματολογικής Εταιρείας (EULAR) ο καθηγητής Ξενοφών Μπαραλιάκος, Διευθυντής του Ρευματολογικού Κέντρου «Rheumazentrum Ruhrgebiet, Herne, Γερμανία» και Επίτιμος Διδάκτορας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών

Νέος Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ρευματολογικής Εταιρείας (EULAR) ο καθηγητής Ξενοφών Μπαραλιάκος, Διευθυντής του Ρευματολογικού Κέντρου «Rheumazentrum Ruhrgebiet, Herne, Γερμανία» και Επίτιμος Διδάκτορας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών

Ο καθηγητής Ξενοφών Μπαραλιάκος, Διευθυντής του Ρευματολογικού Κέντρου «Rheumazentrum Ruhrgebiet, Herne, Γερμανία» και καθηγητής γενικής Παθολογίας και Ρευματολογίας στο Πανεπιστήμιο Bochum της Γερμανίας, εξελέγη νέος Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ρευματολογικής Εταιρείας (EULAR). Ο καθηγητής Μπαραλιάκος είναι επίτιμος διδάκτορας της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και η Ιατρική […]

Στη μνήμη της Χριστίνας Τεσσερομάτη, Καθηγήτριας Ιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών (1948-2025)

Στη μνήμη της Χριστίνας Τεσσερομάτη, Καθηγήτριας Ιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών (1948-2025)

Στις εννέα Μαΐου 2025 έφυγε από τη ζωή η Χριστίνα Τεσσερομμάτη, καθηγήτρια Φαρμακολογίας της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ. Η Χριστίνα Τεσσερομμάτη κηδεύτηκε και ετάφη στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών στις 19 Μαΐου 2025. Η Χριστίνα είλκε την καταγωγή από το χωριό Κουτρουμπούχι (σημερινή Δάφνη) του Νομού Αρκαδίας και από την Κορινθία και το Δαμασκηνό Άνδρου. Η […]

Απώλεια του Ομότιμου Καθηγητή Λουκά Σπάρου

Απώλεια του Ομότιμου Καθηγητή Λουκά Σπάρου

Η ακαδημαϊκή κοινότητα του Τμήματος Νοσηλευτικής του ΕΚΠΑ, με βαθιά θλίψη πληροφορήθηκε την απώλεια του Λουκά Σπάρου σε ηλικία 91 ετών, Ομότιμου Καθηγητή του Τμήματός μας. Ο αποθανών υπήρξε από τα ιδρυτικά μέλη του Τμήματος και στη συνέχεια διετέλεσε Πρόεδρος για 8 έτη. Υπήρξε ο πρώτος Διευθυντής του Μεταπτυχιακού Προγράμματος του Τμήματος (1983), ενώ επέβλεψε […]

Επίτιμος διδάκτορας της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, αναγορεύθηκε ο Καθηγητής του McGill University, John Antoniou

Επίτιμος διδάκτορας της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, αναγορεύθηκε ο Καθηγητής του McGill University, John Antoniou

Την 24η Ιουνίου 2025, ημέρα Τρίτη και ώρα 19.00 αναγορεύθηκε επίτιμος διδάκτορας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, ο  Καθηγητής Ορθοπαιδικής Χειρουργικής και Διευθυντής Ορθοπαιδικής έρευνας στη διεύθυνση του Πανεπιστήμιο McGill του Μοντρεάλ, Καναδά John Antoniou. Την προσφώνηση έκανε ο Πρύτανης καθηγητής Γεράσιμος Σιάσος.   Την παρουσίαση του έργου και της προσωπικότητας του τιμωμένου έκανε […]

Ρεπορτάζ του τηλεοπτικού σταθμού Alpha για την ανακαίνιση χώρων της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών

Ρεπορτάζ του τηλεοπτικού σταθμού Alpha για την ανακαίνιση χώρων της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών

Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά το ρεπορτάζ του τηλεοπτικού σταθμού Alpha: «Χώροι της Νομικής Σχολής που βρισκόταν για χρόνια υπό κατάληψη και παρουσίαζαν εικόνα εγκατάλειψης, αποκαταστάθηκαν, ανακαινίστηκαν και παραδόθηκαν στους φοιτητές και στους καθηγητές του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Τους χώρους αυτούς επισκέφθηκε η υπουργός Παιδείας Σοφία Ζαχαράκη, μετά τη συνάντηση εργασίας που είχε με τον […]

Διϊδρυματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Θεωρητική και Εφαρμοσμένη Γεωπολιτική Ανάλυση στις Διεθνείς Σχέσεις και τη Στρατηγική»

Διϊδρυματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Θεωρητική και Εφαρμοσμένη Γεωπολιτική Ανάλυση στις Διεθνείς Σχέσεις και τη Στρατηγική»

Το Τμήμα Τουρκικών Σπουδών και Σύγχρονων Ασιατικών Σπουδών της Σχολής Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, σε συνεργασία με τη Σχολή Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών – Μηχανικών Γεωπληροφορικής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, διοργανώνουν το νέο Διϊδριματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (Δ.Π.Μ.Σ.) «Θεωρητική και Εφαρμοσμένη Γεωπολιτική Ανάλυση στις Διεθνείς Σχέσεις και τη Στρατηγική». […]

Επιστημονική εκδήλωση για την Ενδοσχολική Βία και τον Εκφοβισμό (Ε.ΒΙ.Ε.)

Επιστημονική εκδήλωση για την Ενδοσχολική Βία και τον Εκφοβισμό (Ε.ΒΙ.Ε.)

Με ιδιαίτερη επιτυχία πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 18 Ιουνίου 2025, στην αίθουσα εκδηλώσεων της Νομικής Βιβλιοθήκης, η επιστημονική εκδήλωση με τίτλο: «Ενδοσχολική βία και εκφοβισμός: Ψυχοκοινωνικές και νομικές διαστάσεις – Προεκτάσεις και κριτικός αναστοχασμός». Η εκδήλωση συνδιοργανώθηκε από το Εργαστήριο Κοινωνικής και Οργανωσιακής Ψυχολογίας του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του ΕΚΠΑ και το Εργαστήριο Ποινικών και […]

Μνημόνιο Συνεργασίας μεταξύ του Πανεπιστημίου Αθηνών και του Πανεπιστημίου Georgetown

Μνημόνιο Συνεργασίας μεταξύ του Πανεπιστημίου Αθηνών και του Πανεπιστημίου Georgetown

Μνημόνιο Συνεργασίας μεταξύ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και του Πανεπιστημίου Georgetown υπογράφηκε τη Δευτέρα 7 Ιουλίου 2025 στο Κεντρικό Κτήριο του Πανεπιστημίου Αθηνών. Το Μνημόνιο υπέγραψαν ο Πρύτανης καθηγητής Γεράσιμος Σιάσος, από την πλευρά του ΕΚΠΑ, και ο Κοσμήτορας του Earth Commons Institute Καθηγητής Peter Marra, από την πλευρά του Georgetown University. Στην […]

Παρουσίαση του Πλαισίου Ταξινόμησης Πόρων των Ηνωμένων Εθνών (UNFC) και του Διεθνούς Προτύπου Αναφοράς CRIRSCO

Παρουσίαση του Πλαισίου Ταξινόμησης Πόρων των Ηνωμένων Εθνών (UNFC) και του Διεθνούς Προτύπου Αναφοράς CRIRSCO

Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα 30 Ιουνίου 2025, στο Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, ενημερωτική παρουσίαση με αντικείμενο τη συγκριτική ανάλυση μεταξύ του Πλαισίου Ταξινόμησης Πόρων των Ηνωμένων Εθνών (UNFC) και του Διεθνούς Προτύπου Αναφοράς CRIRSCO. Η παρουσίαση έγινε από τον κ. Χαράλαμπο Βασιλάτο, Αναπληρωτή Καθηγητή Κοιτασματολογίας του Ε.Κ.Π.Α. και […]

Συμμετοχή σε Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο του Τμήματος Διαχείρισης Λιμένων και Ναυτιλίας του ΕΚΠΑ    – WCTRS, University of Antwerp 

Συμμετοχή σε Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο του Τμήματος Διαχείρισης Λιμένων και Ναυτιλίας του ΕΚΠΑ    – WCTRS, University of Antwerp 

Το Τμήμα Διαχείρισης Λιμένων και Ναυτιλίας, του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, συμμετείχε δυναμικά στο Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο ‘International SIGA2 Conference 2025’ που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα (7-9.5.2025) στο University of Antwerp, Βέλγιο, με εστίαση στο ‘Academic Excellence Meets Global Dialogue on Strategic Maritime Affairs’. Το Διεθνές Συνέδριο διοργανώθηκε από το Special Interest Group A2: Ports and […]

Διϊδρυματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Θεωρητική και Εφαρμοσμένη Γεωπολιτική Ανάλυση στις Διεθνείς Σχέσεις και τη Στρατηγική»

Διϊδρυματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Θεωρητική και Εφαρμοσμένη Γεωπολιτική Ανάλυση στις Διεθνείς Σχέσεις και τη Στρατηγική»

Το Τμήμα Τουρκικών Σπουδών και Σύγχρονων Ασιατικών Σπουδών της Σχολής Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, σε συνεργασία με τη Σχολή Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών – Μηχανικών Γεωπληροφορικής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, διοργανώνουν το νέο Διϊδριματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (Δ.Π.Μ.Σ.) «Θεωρητική και Εφαρμοσμένη Γεωπολιτική Ανάλυση στις Διεθνείς Σχέσεις και τη Στρατηγική». […]

Επιστημονική εκδήλωση για την Ενδοσχολική Βία και τον Εκφοβισμό (Ε.ΒΙ.Ε.)

Επιστημονική εκδήλωση για την Ενδοσχολική Βία και τον Εκφοβισμό (Ε.ΒΙ.Ε.)

Με ιδιαίτερη επιτυχία πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 18 Ιουνίου 2025, στην αίθουσα εκδηλώσεων της Νομικής Βιβλιοθήκης, η επιστημονική εκδήλωση με τίτλο: «Ενδοσχολική βία και εκφοβισμός: Ψυχοκοινωνικές και νομικές διαστάσεις – Προεκτάσεις και κριτικός αναστοχασμός». Η εκδήλωση συνδιοργανώθηκε από το Εργαστήριο Κοινωνικής και Οργανωσιακής Ψυχολογίας του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του ΕΚΠΑ και το Εργαστήριο Ποινικών και […]

Μνημόνιο Συνεργασίας μεταξύ του Πανεπιστημίου Αθηνών και του Πανεπιστημίου Georgetown

Μνημόνιο Συνεργασίας μεταξύ του Πανεπιστημίου Αθηνών και του Πανεπιστημίου Georgetown

Μνημόνιο Συνεργασίας μεταξύ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και του Πανεπιστημίου Georgetown υπογράφηκε τη Δευτέρα 7 Ιουλίου 2025 στο Κεντρικό Κτήριο του Πανεπιστημίου Αθηνών. Το Μνημόνιο υπέγραψαν ο Πρύτανης καθηγητής Γεράσιμος Σιάσος, από την πλευρά του ΕΚΠΑ, και ο Κοσμήτορας του Earth Commons Institute Καθηγητής Peter Marra, από την πλευρά του Georgetown University. Στην […]

Παρουσίαση του Πλαισίου Ταξινόμησης Πόρων των Ηνωμένων Εθνών (UNFC) και του Διεθνούς Προτύπου Αναφοράς CRIRSCO

Παρουσίαση του Πλαισίου Ταξινόμησης Πόρων των Ηνωμένων Εθνών (UNFC) και του Διεθνούς Προτύπου Αναφοράς CRIRSCO

Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα 30 Ιουνίου 2025, στο Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, ενημερωτική παρουσίαση με αντικείμενο τη συγκριτική ανάλυση μεταξύ του Πλαισίου Ταξινόμησης Πόρων των Ηνωμένων Εθνών (UNFC) και του Διεθνούς Προτύπου Αναφοράς CRIRSCO. Η παρουσίαση έγινε από τον κ. Χαράλαμπο Βασιλάτο, Αναπληρωτή Καθηγητή Κοιτασματολογίας του Ε.Κ.Π.Α. και […]

Συμμετοχή σε Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο του Τμήματος Διαχείρισης Λιμένων και Ναυτιλίας του ΕΚΠΑ    – WCTRS, University of Antwerp 

Συμμετοχή σε Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο του Τμήματος Διαχείρισης Λιμένων και Ναυτιλίας του ΕΚΠΑ    – WCTRS, University of Antwerp 

Το Τμήμα Διαχείρισης Λιμένων και Ναυτιλίας, του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, συμμετείχε δυναμικά στο Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο ‘International SIGA2 Conference 2025’ που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα (7-9.5.2025) στο University of Antwerp, Βέλγιο, με εστίαση στο ‘Academic Excellence Meets Global Dialogue on Strategic Maritime Affairs’. Το Διεθνές Συνέδριο διοργανώθηκε από το Special Interest Group A2: Ports and […]

Το Πανεπιστήμιο Αθηνών

Το Ε.Κ.Π.Α. το οποίο εγκαινιάστηκε στις 3 Μαΐου του 1837, αρχικά στεγάστηκε σε ένα ανακαινισμένο οθωμανικό κτήριο στη βορειοανατολική πλευρά της Ακρόπολης, το οποίο στις μέρες μας έχει ανακαινιστεί και λειτουργεί ως Μουσείο του Πανεπιστημίου. Αρχικά ονομάστηκε «Οθωνικό Πανεπιστήμιο» από το όνομα του πρώτου βασιλιά της Ελλάδας Όθωνα και αποτελούνταν από 4 ακαδημαϊκά Τμήματα με 52 φοιτητές. Καθώς αποτελούσε το πρώτο Πανεπιστήμιο του νεοσύστατου ελληνικού κράτους, αλλά και της ευρύτερης βαλκανικής και μεσογειακής περιοχής, απέκτησε σημαντικό κοινωνικο-ιστορικό ρόλο, ο οποίος υπήρξε καθοριστικός για την παραγωγή συγκεκριμένης γνώσης και πολιτισμού μέσα στη χώρα.

Stay Connected

Ακολουθήστε το hub.uoa.gr στα Social Media

Newsletter

Γραφτείτε για να λαμβάνετε ενημερώσεις

closebutton
Μετάβαση στο περιεχόμενο