Με το βραβείο «Ζωή» τίμησε την Πέπη Ρηγουπούλου, Ομότιμη Καθηγήτρια Ιστορίας της Τέχνης στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και Συγγραφέα, η Περιφέρεια Κρήτης – Περιφερειακή Ενότητα Χανίων για την οποία συνδιοργάνωσε τιμητική βραδιά με τον «Χώρο Τέχνης Χανίων». Το βραβείο απονεμήθηκε στην κ. Ρηγοπούλου για το πολυσχιδές έργο της, 50 χρόνια μετά τα γεγονότα του Πολυτεχνείου, όπου ο δραματικός τραυματισμός της έγινε σύμβολο για τις νεότερες γενιές, σ’ ένα διαρκή αγώνα για την Ειρήνη και τη Δημοκρατία.
Η βράβευση πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 17 Νοεμβρίου 2023 στον εκθεσιακό «Χώρος Τέχνης Χανίων» και στο πλαίσιο τριημέρου εκδηλώσεων με τιμώμενο πρόσωπο την κ. Ρηγοπούλου οι οποίες ολοκληρώθηκαν το Σάββατο 18 Νοεμβρίου και περιέλαβαν λόγο, μουσική, performance, installations, εικαστικών, επισκέψεων σε σχολεία.
Η τιμώμενη εγκαινίασε την έκθεση «εν ΣΩΜΑτωση ΙΚΕΣΙΑ ΚΑΙ ΑΠΕΙΛΗ», τρισδιάστατο εικαστικό περιβάλλον με 11+1 εγκαταστάσεις του Γιάννη Π. Μαρκαντωνάκη, εμπνευσμένο από το ομότιτλο βιβλίο της. Πρόκειται για ένα σύνολο διαδοχής εικαστικών έργων, όπου σχέδια, ζωγραφική, ανάγλυφα, γλυπτική, κατασκευές, έτοιμα αντικείμενα, «πεπαλαιωμένα» υλικά, μέσα από ανακυκλωτικές διαδικασίες, ως πυκνότητες αντιμινιμαλιστικές, εν σειρά, 70+ τρεχουσών μέτρων, διαρθρωμένες σε 11 ανα-κατά-τάξεις ως ινσταλέισον και μία υπόγεια, εντελώς χαοτική, άμετρη, δυσκίνητη. Ο καλλιτέχνης βιώνει το καταναλωτικό χάος της εποχής μέσα από τόνους «απορριμμάτων» όπου μεθοδικά επιλέγει, μεταπράττει, ως μαέστρος – ενορχηστρωτής και συνδέεται αφυπνιστικά με το δραματικό παγκόσμιο γίγνεσθαι, ιδίως το μιλιταριστικό. Η απειλή ως γκροτέσκο αφήγηση, εξισορροπείται από τη διαχρονική από-σταση ικεσίας για αξίες, όπως η ειρήνη, η ισότητα, η δημιουργία ΤΕΧΝΗ με το ανθρώπινο σώμα κυρίαρχο σε πολλαπλές εκφάνσεις.
Ο επιμελητής της έκθεσης Δημήτρης Αγγελάτος, Καθηγητής ΕΚΠΑ, φιλόλογος και συγγραφέας, στο εισαγωγικό του κείμενο σημειώνει:
«Το τρισδιάστατο εικαστικό περιβάλλον των 11+1 εγκαταστάσεων του Γιάννη Μαρκαντωνάκη ορίζει ένα ενεργειακό πεδίο ενσώματης βιωματικής πρόσληψης για επισκέπτες και επισκέπτριες, και τούτο καθώς η σκηνοθεσία των πλαστικών όγκων στο συγκεκριμένο περιβάλλον υποδεικνύει ‒με άξονα αναφοράς τις πολιτισμικές συντεταγμένες μισού νεοελληνικού αιώνα‒ δραστικές από επιτελεστική άποψη αλληλοπεριχωρήσεις αισθητικών, καλλιτεχνικών, πολιτικών και κοινωνικών παραμέτρων, οι πραγματώσεις των οποίων εκδιπλώνουν ροπές και πολύτροπες μορφές ριζοσπαστικοποίησης.
Στο επίκεντρο των διαδρομών του βλέμματος εντός της οφιοειδούς χωροθετικής ζώνης της εγκατάστασης, αναδύονται πτυχώσεις μιας εντασιακής τροχιάς που ακατάβλητη κινείται αμφίπλευρα μεταξύ ικεσίας και απειλής. Μορφοποιείται έτσι ως δίνη, στον κορμό της οποίας συσπειρώνεται πλαστικά μια ανεπούλωτη πληγή, ένα σώμα εξακολουθητικά πάσχον, που δέεται ανοχύρωτο, για να ζητήσει έλεος και λύτρωση, επικαλούμενο ιερά θέσμια από τη μια, ευεργετικές ορατές και αόρατες δυνάμεις από την άλλη, ενώ ταυτόχρονα απειλεί, έτοιμο να διοχετεύσει το μολυσματικό του φορτίο προς όλες τις δυνατές κατευθύνσεις.
Οι πλαστικές πυκνώσεις αυτού του σώματος-πληγής μεταξύ ικεσίας και απειλής διασπείρονται ποικιλότροπα στο τρισδιάστατο περιβάλλον του Μαρκαντωνάκη, εκθέτοντας εντέλει, αποτροπαϊκές μορφές του Κακού. Κακού, εγκολπωμένου, ή ακριβέστερα εν-σωμα-τωμένου σε πολιτικά και κοινωνικά μορφώματα, τυφλά απέναντι στις διαμορφούμενη εξάλειψη των βιο-κοσμικών συνθηκών ύπαρξης, όπως το προβάλλουν οι κυμάνσεις του δριμύτατου πολιτικού σχολίου του καλλιτέχνη στον τίτλο της εγκατάστασης του, υποδεικνύοντας τους κλυδωνισμούς της αύρας του Πολυτεχνείου, που φτάνουν σεισμικώ τω τρόπω στις μέρες μας: στις μέρες του επαπειλούμενου οικολογικού αφανισμού.
Το ζήτημα είναι ‒και ανά τους αιώνες ήταν‒ ασφαλώς η αντοχή της Τέχνης να καθιστά ορατό το (πολυειδές) αόρατο και όχι να αντικατοπτρίζει το υπάρχον (P. Klee). Στην κατεύθυνση αυτή, ο Μαρκαντωνάκης ακονίζει αιχμηρά τους πλαστικούς όγκους της νέας του εγκατάστασης συναρμόζοντας το ιερό δέος της Τέχνης: την ικεσία και την απειλή».
Περισσότερες πληροφορίες: https://www.crete.gov.gr/events/1973-2023-50-chronia-apo-tin-exegersi-toy-polytechneioy-i-perifereia-kritis-perifereiaki-enotita-chanion-syndiorganotria-timitikis-vradias-gia-tin-pepi-rigopoyloy/
Η συνεδρία έληξε για λόγους ασφάλειας.