Το liberal.gr δημοσίευσε στις 30 Αυγούστου 2022 άρθρο του Ομότιμου Καθηγητή Οικονομικών του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών ΕΚΠΑ, κ. Παναγιώτη Ε. Πετράκη, με τίτλο “Μπορεί να μπει πλαφόν στις τιμές της ενέργειας;”.
Το άρθρο αναφέρει τα εξής:
“Tα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του φυσικού αερίου βρίσκονται σταθερά πάνω από τα 300 ευρώ, ενώ η τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας για το επόμενο έτος διαμορφώνεται σε πρωτόγνωρα επίπεδα. Στη Γερμανία ξεπέρασε τα 1.000 ευρώ, όπως και στη Γαλλία. Η υπουργός ενέργειας του Βελγίου προειδοποίησε για «φρικτούς χειμώνες», ενώ το πλαφόν στο ηλεκτρικό ρεύμα βρίσκεται ξανά στο τραπέζι της ευρωπαϊκής κοινότητας.
Η πρόοδος που βλέπουμε στη διαδικασία απεξάρτησης σε ενεργειακές ροές της Ευρώπης έναντι της Ρωσίας είναι υπαρκτή, αλλά είναι βραδεία. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως το ενεργειακό πρόβλημα παρατείνεται περισσότερο από δύο ή τρία χρόνια. Δεύτερον, παρατηρούμε ότι οι τιμές του φυσικού αερίου στα futures του κόμβου του Άμστερνταμ διατηρούνται σε υψηλά επίπεδα και για το 2023, γεγονός που προδικάζει ότι οι εξελίξεις στο ουκρανικό ζήτημα και ευρύτερα στις σχέσεις Ευρώπης- Ρωσίας πιθανόν να μην έχουν θετικό πρόσημο.
Βεβαίως,θα πρέπει να συμπληρωθεί πως η τιμή του φυσικού αερίου συνδιαμορφώνεται από τις καιρικές συνθήκες, όπως η ξηρασία ή ο βαρύς χειμώνας που έρχεται. Σε αυτό το κλίμα η φωνή του Καγκελαρίου της Αυστρίας είναι η πιο ισχυρή, ο οποίος ζητά πλαφόν στην τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος, ενώ η πιο συστηματική φωνή στην Ευρώπη για την επίλυση των ενεργειακών ζητημάτων είναι του Κυριάκου Μητσοτάκη.Θα περιμένουμε 9 Σεπτεμβρίου (Σύνοδος Υπουργών Ενέργειας ΕΕ) για να δούμε αν υπάρξει πρόοδος.
Το θέμα αποσύνδεσης της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος με την τιμή του φυσικού αερίου είναι κάτι που μπορεί να συμβεί, αν και η υλοποίησή του είναι εξαιρετική δύσκολη. Όπως άλλωστε δύσκολη είναι και η επιβολή πλαφόν στις τιμές. Ο τρόπος για να μπορέσουν τα παραπάνω να πραγματοποιηθούν είναι ο ευρωπαϊκός προϋπολογισμός να αναλάβει ένα μέρος του κόστους ενέργειας. Ο πιο πρακτικός μηχανισμός αποσύνδεσης είναι αυτός.
Όμως είναι άγνωστη η μορφή που θα μπορούσε να πάρει αυτός ο μηχανισμός. Η ανοχή στη διαφοροποίηση των ΦΠΑ θα ήταν μια λύση, επίσης ο μηχανισμός θα μπορούσε να πάρει τη μορφή άμεσης επιδότησης των εισαγωγών, ή ένας συνδυασμός των δύο. Ωστόσο, το εγχείρημα αυτό είναι εξαιρετικά δύσκολο γιατί ευθύς εξαρχής η Κομισιόν δεν ενέσκηψε πάνω στο πρόβλημα που δημιουργεί η λειτουργία της αγοράς.
Η λογική πως η αγορά θα αυτορρυθμιστεί δεν είναι λάθος, όμως σε περιόδους έκτακτων και ανώμαλων καταστάσεων, όπως η σημερινή, οι αγορές παύουν να λειτουργούν ορθολογικά, να είναι χρήσιμες και δεν στέλνουν τα σήματα που πρέπει.
Οι ροές των ποσοτήτων ενέργειας είναι προκαθορισμένες, άρα και των τιμών και όλο το σχήμα είναι προβληματικό. Σε ό,τι αφορά στο πλαφόν στις τιμές ενέργειας, θεωρητικά μπορεί να γίνει και αύριο, εφόσον η Ευρωπαϊκή Ένωση επιδοτεί τις τιμές. Πρακτικά όμως αυτό τι σημαίνει; Μπορεί να εκδίδει ομόλογα ώστε να μαζεύει ρευστότητα που θα διοχετεύει στις τιμές προκειμένου αυτές να πέσουν; Όλα αυτά μου φαίνονται αρκετά δύσκολα στην υλοποίησή τους.
Η αλήθεια όμως είναι πως υπάρχει έντονο πρόβλημα στην ενέργεια που αφορά όλη την Ευρώπη και ζητά επιτακτική λύση, η οποία μπορεί να προέλθει σε πολιτικό επίπεδο. Σε διάφορες χώρες ίσως δούμε δελτίο στην ενέργεια. Τέτοια περίπτωση είναι περισσότερο η Γερμανία και λιγότερο η Γαλλία ή η Ελλάδα.
Η μεν Γαλλία διαθέτει την πυρηνική ενέργεια, ενώ η Ελλάδα έχει συνάψει διακρατικές συμφωνίες και σχέσεις με χώρες όπως το Κατάρ και η Σαουδική Αραβία, με στόχο την εξασφάλιση επαρκών ποσοτήτων πετρελαίου και LNG. Παράλληλα, ως χώρα έχουμε καλές σχέσεις με χώρες όπως η Αίγυπτος και η Αλγερία, ωστόσο θεωρώ πως πρέπει να ζήσουμε με υψηλές τιμές ενέργειας για αρκετό χρονικό διάστημα.
Τέλος, στην αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης η Ευρωπαϊκή Ένωση δρα με αργά αντανακλαστικά συγκριτικά με την οξύτητα του προβλήματος που πρέπει να αντιμετωπίσει. Κάτι που προμηνύει υψηλές τιμές ενέργειας για μεγάλο χρονικό διάστημα.”
Πρώτη δημοσίευση: liberal.gr, 30 Αυγούστου 2022
Δείτε την αναδημοσίευση στο InDeep Analysis: http://indeepanalysis.gr
Η συνεδρία έληξε για λόγους ασφάλειας.